ΑΝ ΕΧΕΤΕ ΤΑΞΙΔΕΨΕΙ πρόσφατα, ειδικά σε πτήση μεγάλης διάρκειας, τότε μπορεί ακόμα να νιώθετε το πιάσιμο στη μέση από την κλίση του καθίσματος ή τον πόνο στα πόδια σας από τον περιορισμένο χώρο στην καμπίνα του αεροσκάφους.
Προκύπτει το εύλογο ερώτημα γιατί το μέγεθος των αεροπορικών θέσεων έχει συρρικνωθεί τόσο από τη δεκαετία του 1990, τη στιγμή που ο χρόνος τον οποίο περνούν οι επιβάτες στον αέρα έχει αυξηθεί αισθητά.
Αυτήν τη στιγμή η μεγαλύτερης διάρκειας πτήση είναι το δρομολόγιο της Singapore Airlines που συνδέει τη Νέα Υόρκη με τη Σιγκαπούρη: διαρκεί πάνω από 18 ώρες. Μέχρι το τέλος του 2025 την πρώτη θέση θα κατέχει το δρομολόγιο Σίδνεϊ - Λονδίνο της Qantas, με διάρκεια 20 ώρες.
Η καθήλωση του σώματος στην ίδια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα προκαλεί το αναμενόμενο πιάσιμο, καθώς συγκεκριμένες ομάδες μυών αναγκάζονται να δουλέψουν παρατεταμένα.
Φυσικά, η ταλαιπωρία των μακρινών πτήσεων δεν περιορίζεται στους μυϊκούς πόνους. Ο ξηρός αέρας προκαλεί ευαισθησία στον λαιμό, τη μύτη και το δέρμα, ενώ οι αλλαγές στην ατμοσφαιρική πίεση κατά την απογείωση και την προσγείωση του αεροσκάφους μπορούν να επηρεάσουν τα ιγμόρεια. Worst case scenario: η πτήση μπορεί να αποβεί θανατηφόρα εάν ένας θρόμβος αίματος μετακινηθεί από τα άκρα στους πνεύμονες.
Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, δεν χρειάζεται να πανικοβληθείτε. «Σε γενικές γραμμές, οι πτήσεις είναι ασφαλείς για όλους και τα προβλήματα εμφανίζονται μόνο όταν έχετε κάποια υποκείμενη πάθηση», δηλώνει ο Michael J. Manyak, γιατρός με ειδίκευση στην ουρολογία και την ιατρική ειδικών συνθηκών.
Ξηρός αέρας και διαφορές στην ατμοσφαιρική πίεση
Κατά τη διάρκεια της πτήσης, περίπου το 50% του αέρα που κυκλοφορεί στην καμπίνα του αεροσκάφους εισέρχεται από το εξωτερικό περιβάλλον. Καθώς το αεροπλάνο ταξιδεύει σε μεγάλα και ξηρά υψόμετρα, ο αέρας που αναπνέετε κατά τη διάρκεια της πτήσης δεν διαθέτει τη φυσιολογική υγρασία που το ανθρώπινο σώμα έχει συνηθίσει να αναπνέει στο επίπεδο του εδάφους.
Ο ξηρός αέρας μπορεί να επηρεάσει εξίσου τα μάτια, τη μύτη και το στόμα, σύμφωνα με τον Manyak, και αυτό μπορεί να αντιμετωπιστεί με την κατανάλωση νερού πριν και κατά τη διάρκεια της πτήσης. Σε γενικές γραμμές η δυσφορία από τον ξηρό αέρα είναι ήπια για τον μέσο ταξιδιώτη, και μόνο σε περιπτώσεις άσθματος ή άλλων πνευμονολογικών παθήσεων μπορεί να γίνει αφόρητη.
Επιπλέον, οι διαφορές στην ατμοσφαιρική πίεση κατά τη διάρκεια της απογείωσης και της προσγείωσης του αεροσκάφους προκαλούν αλλαγές στον αέρα των ιγμορείων, γεγονός που συνδέεται με τον πόνο στη μύτη και στα αυτιά σε πολλούς επιβάτες.
«Αυτό ισχύει για όσους πάσχουν από ιγμορίτιδα ή/και κρυολόγημα, ενώ οι υγιείς άνθρωποι αισθάνονται μόνο μια ήπια πίεση στα αυτιά», δηλώνει η Laleh Gharahbaghian, γιατρός και καθηγήτρια ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Stanford.
Όσον αφορά τα κρυολογήματα, αν αισθάνεστε ότι αρρωσταίνετε κάθε φορά που ταξιδεύετε, δεν έχετε άδικο, καθώς, σύμφωνα με τον Μ. Manyak, οι χώροι αναμονής των αεροδρομίων είναι το κατάλληλο περιβάλλον για να κρυολογήσει κανείς. Οι χώροι αυτοί είναι κατάμεστοι από κόσμο και δεν διαθέτουν φίλτρα αέρα, γεγονός που δημιουργεί τις απαραίτητες συνθήκες για τη διασπορά ιώσεων. Στην καμπίνα του αεροσκάφους, ο αέρας είναι κατά το ήμισυ φιλτραρισμένος, και ανανεώνεται 20 με 30 φορές ανά ώρα.
Μυϊκοί πόνοι
Η καθήλωση του σώματος στην ίδια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα προκαλεί το αναμενόμενο πιάσιμο, καθώς συγκεκριμένες ομάδες μυών αναγκάζονται να δουλέψουν παρατεταμένα. Σύμφωνα με τη L. Gharahbaghian, είναι απολύτως φυσιολογικός ο πόνος και η δυσκαμψία στην πλάτη, τον αυχένα ή ακόμη και τους μηρούς όταν παραμένετε στην ίδια θέση για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Μια βόλτα στον διάδρομο του αεροσκάφους, όταν οι συνθήκες και οι κανονισμοί το επιτρέπουν, μπορεί να σας σώσει από τους μυϊκούς πόνους αργότερα. Ειδάλλως, όταν αυτό δεν είναι δυνατό, δοκιμάστε να προσαρμόσετε το σώμα σας ενώ κάθεστε και δοκιμάστε μικρές κινήσεις, όπως το σήκωμα της φτέρνας.
Δυσπεψία και δυσκολία στην αναπνοή
«Το να βρίσκεστε καθιστοί για παρατεταμένο χρονικό διάστημα μπορεί να επηρεάσει και το πεπτικό σας σύστημα», δηλώνει ο Kevin Lees, διευθυντής χειροπρακτικών εργασιών του The Joint Chiropractic. Αυτό συμβαίνει καθώς η κίνηση της τροφής μέσα στο έντερο επιβραδύνεται όταν βρίσκεστε σε καθιστή θέση.
«Αν κάνετε καθιστική ζωή, δεν πετυχαίνετε τη φυσική διέγερση του εντέρου», λέει ο Manyak. «Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους προσπαθούμε να βάλουμε τους ασθενείς να σηκωθούν και να περπατήσουν σύντομα μετά τη χειρουργική επέμβαση. Είναι επίσης καλό για την κυκλοφορία και την επούλωση των πληγών».
Επιπλέον, η σκυφτή στάση του σώματος όταν κάθεστε περιορίζει την κίνηση των πλευρών, οδηγώντας σε πιο αργή και ρηχή αναπνοή. «Η ρηχή αναπνοή μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη πρόσληψη οξυγόνου, που με τη σειρά της μπορεί να προκαλέσει θολή σκέψη, ζάλη και κόπωση», λέει ο K. Lees. Άλλο ένα σύμπτωμα που μπορεί να προκύψει είναι η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η οποία μπορεί να προκαλέσει ναυτία.
Φλεβική θρόμβωση και πνευμονική εμβολή
Μακράν ο μεγαλύτερος κίνδυνος για το σώμα σας σε μια πτήση μεγάλων αποστάσεων είναι κάτι που μπορεί να σας επηρεάσει και στο έδαφος, όταν παραμένετε για πολλή ώρα στην ίδια θέση.
«Το χειρότερο πράγμα είναι η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (DVT), ή η δημιουργία θρόμβου αίματος στα πόδια», λέει η L. Gharahbaghian. «Εάν ένας θρόμβος αίματος πάει από τα πόδια στους πνεύμονες, οι πιθανότητες για πνευμονική εμβολή αυξάνονται κατακόρυφα».
«Τα συμπτώματα της DVT περιλαμβάνουν πρήξιμο και πόνο στο ένα πόδι», λέει ο Manyak. «Ο πόνος εμφανίζεται επειδή εμποδίζεται η παροχή αίματος και η επιστροφή του στην καρδιά... Οι εμπλεκόμενες φλέβες διογκώνονται, προκαλώντας πόνο».
Με στοιχεία από The National Geographic