ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΜΟΝΟ ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ, αλλά και το βίντεο κλιπ που συνόδευε το Last Christmas και εκ πρώτης όψεως έμοιαζε σαν το αντίστοιχο του Club Tropicana, αλλά στο χιόνι αυτή τη φορά. Αφού ξεφαντώσουν έξω στο χιονισμένο τοπίο, οι Wham! με την παρέα τους επιστρέφουν στο πολυτελές σαλέ τους για να απολαύσουν ένα πλούσιο εορταστικό γεύμα. Όλοι φαίνονται να περνάνε τέλεια εκτός από τον Τζορτζ που ρίχνει κλεφτές ματιές στην πρώην του, πνίγοντας τη ζήλια και το τραύμα στο αλκοόλ (κυριολεκτικά, καθώς στα γυρίσματα του βίντεο καταναλώθηκε πραγματικό αλκοόλ, και μάλιστα μπόλικο). Την επομένη των γυρισμάτων, ο George Michael θα επέστρεφε στο Λονδίνο για να προσφέρει κι αυτός τα φωνητικά του στο Do They Know It's Christmas, το «φιλανθρωπικό» τραγούδι που συγκέντρωνε την αφρόκρεμα της βρετανική σκηνής υπό την ονομασία Band Aid.
Το Last Christmas είχε γραφτεί από τον George Michael στην εφηβική του κρεβατοκάμαρά, στο σπίτι των γονιών του που έλειπαν εκείνη την ώρα, ενώ ο Andrew Ridgeley ήταν κάτω και έβλεπε ποδόσφαιρο στην τηλεόραση. Τα μόνα άτομα στο στούντιο όταν ηχογραφήθηκε το κομμάτι λίγο καιρό αργότερα, τον Αύγουστο του 1984 στα Advision Studios ήταν ο μηχανικός ήχου του Michael, Chris Porter, και δύο βοηθοί. Αυτό δεν ήταν ασυνήθιστο. Ο Michael είχε αποκτήσει τόση αυτοπεποίθηση ώστε ήδη είχε βρει το «θράσος» να απορρίψει μια εκδοχή του Careless Whisper σε παραγωγή του διάσημου παραγωγού Jerry Wexler, ενώ το Everything She Wants το ηχογράφησε σχεδόν ολομόναχος σ’ ένα στούντιο στο Παρίσι.
Αλλά και η σχέση του ίδιου του George Michael με το Last Christmas ήταν προβληματική – φοβόταν ότι θα ήταν το μόνο πράγμα για το οποίο θα τον θυμόντουσαν και δεν το είχε αποδεχτεί παρά μόνο πολύ αργότερα στην καριέρα του.
Προκειμένου να δημιουργηθεί η απαιτούμενη ατμόσφαιρα, το στούντιο είχε στολιστεί αυγουστιάτικα με σπαράγματα χριστουγεννιάτικης διακόσμησης. Το Advision δεν ήταν και το πιο προηγμένο στούντιο. Δεν υπήρχε κανένα ίχνος του σύντομα πανταχού παρόντος sampler ή της σύγχρονης τεχνολογίας που σχετιζόταν με την ποπ μουσική εκείνη την εποχή. Το Last Christmas ηχογραφήθηκε μόνο με τη χρήση ένος drum machine και ένος Roland Juno-60 synth – πρακτικά ήταν ένα synthpop κομμάτι με πρόσθετα γιορτινά κουδούνια έλκυθρου. Αυτό ήταν αρκετό για τον Michael, ο οποίος τεχνικά δεν ήταν μουσικός, και η απογυμνωμένη από φωνητικά, ορχηστρική εκδοχή του κομματιού αποκάλυπτε πόσο απλό αλλά αποτελεσματικό ήταν. Μοιάζει σαν ευτελή μαγεία – σαν ένα τραγούδι που ήταν πάντα εκεί έξω στον αιθέρα, το οποίο βρήκε και συνέλαβε ο George Michael.
Το Last Christmas δεν είχε να κάνει με τη λάμψη ή τη μουσικότητα, αλλά περισσότερο με το φωνητικό συναίσθημα του σπαραγμού και της λαχτάρας που εκφράζει ο George Michael. Είναι ένα δείγμα της γλυκόπικρης φύσης που χαρακτηρίζει την ιδανική ποπ – ακούγεται σχεδόν χαρούμενο παρότι αντικατοπτρίζει το πένθος μιας διαλυμένης σχέσης. Υπάρχει μια δόση εμμονικής διάθεσης στους στίχους, ειδικά στην στροφή «this year to save me from tears, I’ll give it to someone special». Το συναίσθημα είναι σκιώδες και σχεδόν απειλητικό, κι όμως ακούγεται σα να σου χαϊδεύει κάποιος απαλά τα μαλλιά. Γνωρίζοντας αυτά που ξέρουμε τώρα, αναφερόταν τελικά σε μια κρυφή σχέση, με τον «κάποιον ξεχωριστό» να είναι άντρας;
Το Last Christmas ήταν προορισμένο για να γίνει επιτυχία, αλλά επίσης όλοι πίστευαν ότι θα είχε σύντομη διάρκεια ζωής. Οι πέντε εβδομάδες του ως «παράνυμφος» του Band Aid, που το κράτησε τότε μια θέση πίσω από την κορυφή των επιτυχιών στη Βρετανία, ήταν αρκετές για να το καταστήσουν το νούμερο δύο με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών. Από τότε όμως, αρνείται να εξαφανιστεί.
Δεν υπάρχει τίποτα πιο οδυνηρό από τον θάνατο ενός δημιουργού μιας μεγάλης χριστουγεννιάτικης επιτυχίας, που συμβαίνει στο τέλος της χρονιάς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το Fairytale Of New York με τον Shane MacGowan (πέθανε στις 30 Νοεμβρίου 2023) και την Kirsty MacColl (18 Δεκεμβρίου 2000), το It's Beginning To Look A Lot Like Christmas του Dean Martin (25 Δεκεμβρίου 1995), το Santa Baby της Eartha Kitt (25 Δεκεμβρίου 2008) ή το Happy Xmas (War Is Over) του John Lennon (8 Δεκεμβρίου 1980). Και φυσικά, το Last Christmas του George Michael, ο οποίος πέθανε ανήμερα Χριστουγέννων του 2016. Καμιά «χριστουγεννιάτικη» απώλεια δεν φάνηκε ποτέ πιο θλιβερή. Καθ' όλη τη διάρκεια εκείνης της ημέρας ακουγόταν σε όλο τον κόσμο το Last Christmas, καθώς ο τραγουδιστής του άφηνε την τελευταία του πνοή.
Αλλά και η σχέση του ίδιου του George Michael με το Last Christmas ήταν προβληματική – φοβόταν ότι θα ήταν το μόνο πράγμα για το οποίο θα τον θυμόντουσαν και δεν το είχε αποδεχτεί παρά μόνο πολύ αργότερα στην καριέρα του. Κι όμως, το τραγούδι είναι πάντα εδώ, ξανά και ξανά, έχοντας επιβιώσει από μια σειρά από διασκευές, από την Dalida μέχρι την Taylor Swift. Κατά καιρούς έχει εμπλακεί σε «εορταστικές» μάχες με το All I Want For Christmas is You της Mariah Carey, φτάνοντας επιτέλους στο νούμερο ένα τον Ιανουάριο του 2021, επιστρέφοντας και πάλι στην κορυφή το επόμενο έτος για να ολοκληρώσει πέρσι την πραγματική του αποστολή, κατακτώντας το νούμερο ένα ανήμερα των Χριστουγέννων το 2023.
Wham! - Last Christmas
Με στοιχεία από The Quietus