Ήταν πραγματικά σοκαριστικό: Η πρόεδρος του Αρείου Πάγου, με όλες τις εξουσίες που έχει (εκτός των άλλων μπορεί να ασκήσει μόνη της πειθαρχική δίωξη κατά οποιουδήποτε δικαστή!) ζητούσε από δικαστή να τη δικαιώσει καταδικάζοντας κάποιον που απλώς της είχε ασκήσει κριτική.
Το πρόβλημα δεν ήταν μόνο η πρωτόγνωρη μήνυση ανώτατου δικαστικού σε πολίτη, αλλά και το ότι οποιοσδήποτε είχε έστω και λίγη εμπειρία με νομικά ήξερε πως δεν υπήρχε ούτε μία περίπτωση η κα Θάνου να δικαιωθεί. Απλούστατα επειδή δεν είχε δίκιο! Ούτε εξύβριση ούτε δυσφήμιση υπήρχε στο άρθρο του Σταύρου Τσακυράκη, παρά μόνο θεμιτή (και, εδώ που τα λέμε, ορθότατη) κριτική.
Τίποτα βέβαια δεν εκπλήσσει πιαμε την κατάσταση στη Δικαιοσύνη. Ανώτατοι δικαστές στο Μέγαρο Μαξίμου ακούν τον Τσίπρα να τους υπόσχεται αυξήσεις, ο Πρωθυπουργός προεξοφλεί τις σημαντικές -για την κυβέρνηση- αποφάσεις του ΣτΕ και αντιπρόεδροι του παραιτούνται ενώ συνεδριάσεις διακόπτονται λόγω προσπάθειας δημιουργίας κλίματος.
Και το πιο πρόσφατο: λέγεται πως η κα Θάνου συζητά με τον Πρωθυπουργό την *αντισυνταγματική* αύξηση ορίων συνταξιοδότητησής της, για να παραμείνει Πρόεδρος του Αρείου Πάγου για έξτρα χρόνια, μέχρι και τα 70 της!
Εν μέσω αυτών των εξωφρενικών εξελίξεων μαθαίνουμε ότι δεν θα γίνει η δίκη εναντίον του Καθηγητή Συνταγματικού Δικαίου Σταύρου Τσακυράκη, ο οποίος είχε γράψει ένα διορατικό και ευπρεπέστατο άρθρο σχολιάζοντας τις πολιτικές πράξεις της κας Θάνου. Οι μετέπειτα πράξεις της τον δικαίωσαν, αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος που έπεσαν στο κενό η χωρίς προηγούμενο μήνυσή της και η απαίτησή της απ' τη Δικαιοσύνη (της οποίας ηγείται η ίδια!) να καταδικάσει αυτόν που της άσκησε κριτική.
Ο ίδιος ο κύριος Τσακυράκης ανακοίνωσε τους λόγους που η κα Θάνου δεν θα μπορέσει τελικά να πείσει στις δικαστικές αίθουσες ότι δεν είναι αφελής κι ότι δεν φέρεται σαν πολιτικάντης:
ΤΕΛΟΣ ΜΕ ΤΗ ΜΗΝΥΣΗ ΘΑΝΟΥ
Η δίκη Θάνου εναντίον Τσακυράκη δεν θα λάβει χώρα. Φρόντισε γι' αυτό ο Υπουργός Δικαιοσύνης, ο οποίος με το άρθρο 8 του ν. 4411/2016 που εισηγήθηκε ήρε το αξιόποινο σωρείας ελαφρών πλημμελημάτων με το σκεπτικό της ελάφρυνσης των ποινικών δικαστηρίων. Παρόμοιοι νόμοι είχαν ψηφιστεί και στο παρελθόν με τη διαφορά ότι, ενώ τις προηγούμενες φορές εξαλειφόταν το αξιόποινο για αδικήματα που τιμωρούνταν μέχρι ένα έτος, αυτή τη φορά εξαλείφθηκε το αξιόποινο για αδικήματα που τιμωρούνται μέχρι δύο έτη φυλάκισης. Έτσι συμπεριλήφθηκε και η δυσφήμηση (η εξύβριση τιμωρείται μέχρι ένα έτος) στα αδικήματα για τα οποία ήρθη το αξιόποινο, με αποτέλεσμα να μην εκδικασθεί ποτέ η μήνυση της κ. Θάνου.
Δεν μου άρεσε αυτή η εξέλιξη. Η αρχική μου σκέψη ήταν να επιδιώξω μια δικαστική κρίση, η οποία, θα επιβεβαίωνε, αφενός, ότι επρόκειτο για μια μήνυση αβάσιμη, αφετέρου, ότι ήταν αδιανόητο να ασκείται παρόμοια μήνυση από την Πρόεδρο του Αρείου Πάγου. Σκέφθηκα να την εγκαλέσω εγώ για ψευδή καταμήνυση ή να ασκήσω αγωγή για προσβολή της προσωπικότητας. Πράγματι, ως νομικός η κ. Θάνου, γνώριζε ότι η δυσφήμηση απαιτεί ψευδή ισχυρισμό γεγονότος και το άρθρο μου περιείχε μόνο κρίσεις και κανένα ισχυρισμό γεγονότος. Σκέφτηκα, επίσης, να προσφύγω στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ισχυριζόμενος ότι, εφόσον ασκήθηκε δίωξη εναντίον μου, η χωρίς τη θέλησή μου κατάργηση της δίκης αποτελεί άρνηση πρόσβασης σε δικαστήριο. Οι νόμοι που αίρουν το αξιόποινο, όπως έχει παρατηρήσει ο εκ των δικηγόρων μου Αθανάσιος Αναγνωστόπουλος, ουσιαστικά παρέχουν αμνηστία («κρυπταμνηστία») και, γι' αυτό το λόγο, είναι αντισυνταγματικοί.
Θα άξιζε, όμως τον κόπο να ασχοληθώ κι άλλο με τη μήνυση της κ. Θάνου; Μήπως υπάρχει κάποιο εριζόμενο νομικό ζήτημα που καλό θα ήταν να ξεκαθαριστεί με μια δικαστική κρίση; Υπάρχει αμφιβολία ότι αξιολογικές κρίσεις για δραστηριότητα του Προέδρου του Αρείου Πάγου προστατεύονται απολύτως από την ελευθερία του λόγου; Ότι αξιολογικοί χαρακτηρισμοί, όπως το «αφελής» και το «μιλά ως πολιτικάντης», σε καμία δημοκρατία δεν μπορούν να θεωρηθούν υβριστικοί για κανέναν πολίτη και για κανέναν κρατικό αξιωματούχο, πόσω μάλλον για τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου;
Η πάνδημη συμπαράσταση που εκδηλώθηκε προς το πρόσωπό μου με αφορμή αυτή τη μήνυση από συναδέλφους πανεπιστημιακούς, δικηγόρους, φοιτητές και πολίτες απέδειξε ότι δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ως προς την ουσία της υπόθεσης. Παρόλη την εξουσία που διαθέτει λόγω του αξιώματός της, ελάχιστoι ήταν αυτοί που υποστήριξαν την κ. Θάνου. Σημειώνω δύο δημοσιογράφους που συντάχθηκαν μαζί της: τον κ. Γ. Κυρίτση της Αυγής και τον κ. Ν. Χατζηνικολάου. Ο πρώτος μολονότι διαφωνούσε με τη μήνυση, χαρακτήρισε την κριτική μου «αναιδή» και πρόσθεσε ότι ίσως έπρεπε να επιληφθεί ο Δικηγορικός Σύλλογος. Ο κ. Ν. Χατζηνικολάου θεώρησε ότι η κ. Β. Θάνου «αμύνθηκε σε μια ανοίκεια επίθεση που δέχθηκε» και έπλεξε το εγκώμιό της τόσο ως δικαστού όσο και ως υπηρεσιακής πρωθυπουργού. Και οι δύο θεωρώ ότι εκτέθηκαν ως επαγγελματίες υποστηρίζοντας τον περιορισμό της ελευθερίας του λόγου.
Η πλέον εξωφρενική, όμως, υποστήριξη της κ. Θάνου ήρθε από την Εφέτη κ. Μαργαρίτα Στενιώτη, η οποία αφενός είχε δηλωθεί ως μάρτυς στην μήνυση, αφετέρου ως Πρόεδρος τότε της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων, προήδρευσε της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου και με οριακή πλειοψηφία (έξι έναντι πέντε) εξέδωσε ανακοίνωση που ουσιαστικά έπαιρνε το μέρος της μηνύτριας. Η μειοψηφία δήλωσε το αυτονόητο ότι η Ένωση «δε νομιμοποιείται νομικά και ηθικά να εκδώσει ανακοίνωση επί ιδιωτικής υποθέσεως, για την οποία έχουν ήδη επιληφθεί οι δικαστικές αρχές». Οι δικηγόροι δεν πηγαίνουν μάρτυρες σε δίκη χωρίς άδεια από το σύλλογό τους και θα πήγαινε αυτή ως εφέτης; Να πει τι στους συναδέλφους της δικαστές; Ότι, κατά την κρίση της, υπέπεσα στο αδίκημα της εξύβρισης και δυσφήμησης και, άρα, παρόμοια πρέπει να κρίνουν και αυτοί; Εκφράζοντας άποψη για μια εκκρεμή δίκη η Ένωση Δικαστών δεν θέτει θέμα μεροληψίας της διαδικασίας; Πρόκειται για πρωτοφανείς ενέργειες.
Τέλος, λοιπόν, η μήνυση της κ. Θάνου εναντίον μου. Ευχαριστώ θερμά τους δικηγόρους μου Βασίλη Δημακόπουλο και Αθανάσιο Αναγνωστόπουλο για την ανέξοδη για μένα υπεράσπιση και λυπάμαι που δεν θα έχουν την ευκαιρία μιας δίκης που αν μη τι άλλο διαφαινόταν διασκεδαστική.
Ο υπερβολικός φόρτος των ποινικών δικαστηρίωνδεν φαίνεται να μειώνεται από τον κρυπταμνηστευτικό νόμο του κ. Παρασκευόπουλου. Έτσι λιμνάζει ακόμη η μήνυση που κατέθεσε ο κ. Α. Βγενόπουλος εναντίον της κ. Θάνου εγκαλώντας την για τα πλέον επονείδιστα για δικαστή αδικήματα: δωροληψία, απόπειρα εκβίασης, παράβαση καθήκοντος. Όταν υποβάλλονται τέτοιες μηνύσεις, πρέπει να σταματά οποιαδήποτε άλλη διαδικασία και να εκκαθαρίζεται αμέσως η υπόθεση. Αν ο μηνυτής είναι διασαλευμένος ή δεν υπάρχουν στοιχεία, τίθεται στο αρχείο, αλλιώς, πρέπει να υπάρξει άμεση εκδίκαση. Στη συγκεκριμένη μάλιστα περίπτωση, ο κ. Βγενόπουλος ισχυρίσθηκε ότι η μήνυσή του στηρίζεται σε αδιάσειστα στοιχεία χωρίς, όμως, να τα αποκαλύπτει. Όσο περνά ο καιρός χωρίς να γίνεται τίποτα τόσο περισσότερο εγείρονται ανεπίτρεπτες υπόνοιες ότι εξυφαίνεται κάποια «συμβιβαστική λύση».
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης κ. Ν. Παρασκευόπουλος επέδειξε ιδιαίτερο ζήλο για να διαφυλάξει το κύρος της εκλεκτής του για την Προεδρία του Αρείου Πάγου. Δεν θεώρησε επαρκή την επίπληξη που επέβαλε το Πειθαρχικό στον κ. Ι. Ντογιάκο και άσκησε έφεση για μια υπόθεση που (ακόμη κι αν δεχτούμε ότι είχε βάση) ήταν ήσσονος σημασίας. Διερωτώμαι αν προτίθεται να κάνει κάτι για τη μήνυση που εκκρεμεί. Θεωρεί άραγε νοητό να αφήσει να κυλήσει ο χρόνος και να εκκρεμεί η εκδίκαση της μήνυσης μέχρι τη συνταξιοδότηση της κ. Θάνου τον Ιούλιο του 2017; Θα συνεχίζει μέχρι τότε να ανεβαίνει αυτή στην έδρα και να προΐσταται του Ανωτάτου Δικαστηρίου της χώρας σαν να μην συμβαίνει τίποτα; Η άλλη εκλεκτή του κ. Παρασκευόπουλου, η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κ. Ξ. Δημητρίου, αντί να λάβει κάθε μέτρο στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της για την ταχύτερη διεκπεραίωση της υπόθεσης είτε με την παραπομπή της στο ακροατήριο είτε με θέση της στο αρχείο, παίρνει μέτρα εναντίον του μηνυτή σχετικά με άλλες εκκρεμείς του υποθέσεις. Δεν επιτρέπεται να σέρνεται άλλο αυτή η υπόθεση χωρίς την άμεση διαλεύκανσή της.
Πρόκειται για πρωτόγνωρες καταστάσεις στο χώρο της Δικαιοσύνης που τραυματίζουν το κύρος της και διαλύουν κάθε έννοια δικαίου. Ο κ. Ν. Παρασκευόπουλος ας μην έχει καμία αυταπάτη, η μεγαλύτερη μομφή για την πρωτόγνωρη κατάσταση στη Δικαιοσύνη δεν επιρρίπτεται στην κ. Θάνου ή στην κ. Δημητρίου αλλά στον ίδιο προσωπικά.
