Το InMute '14 συνεχίζει για δεύτερη χρονιά από τη Μικρή Σκηνή της Στέγης την εξερεύνησή του σχετικά με τον σύγχρονο ήχο, την κινούμενη εικόνα και το σημείο έκφρασης στο οποίο συγκλίνουν αυτά τα δύο. Μουσικοί που πειραματίζονται με τον ήχο σε όλες του τις εκφάνσεις καλούνται να γράψουν σάουντρακ για μία σειρά από ταινίες του βωβού κινηματογράφου. Φέτος, γίνεται μεγαλύτερο. Διαρκεί 3 ημέρες αντί για 2 κι έχει 10 ταινίες αντί για 4 που είχε πέρσι, ενώ δεν μένει μόνο στα φιλμ της δεκαετίας του '20 αλλά περνάει και στον 21ο αιώνα.
«Αν είναι δύσκολες ταινίες; Εξαρτάται από τον θεατή και τις εκάστοτε αναζητήσεις του. Προφανώς, το λεγόμενο ευρύ κοινό δεν θα ασχοληθεί ή θα αγνοήσει το Dog Star Man, αλλά δεν θεωρώ πως αυτό καθιστά την ταινία δύσκολη, και δεν νομίζω πως έχει σημασία κιόλας».
Ξεκινάει με πειραματικό κινηματογράφο και τις ταινίες των Σταν Μπρέκχατζ, Μαν Ρέι, Χάρι Έβερετ Σμιθ, Γουάλας Μπέρμαν και Χανς Ρίχτερ που συνοδεύονται από τους ηλεκτρονικούς και ακουστικούς ήχους των Μάικ Κούπερ, Γιώργη Σακελλαρίου, Balinese Beast και Γιώργου Κατσανού. Τη δεύτερη μέρα θα προβληθούν το Cowards bend the knee του Γκάι Μάρτιν, με τον Philip Jeck να αναλαμβάνει τη μουσική υπόκρουση, αλλά και το Notations της Βίκι Μπένετ, που ντύνει μουσικά το ελληνικό ντουέτο Acte Vide. Η τρίτη ημέρα έχει περισσότερο κοινωνικοπολιτικό χαρακτήρα, με τους Voltnoi & Quetempo να ετοιμάζουν μια οπτικοακουστική περφόρμανς πάνω στην ταινία του 1932 του Στέλιου Τατασόπουλου Κοινωνική Σαπίλα. Την ίδια μέρα η αυλαία πέφτει με το κορυφαίο φιλμ του Καρλ Ντράιερ, The passion of Joan of Arc. Ο Δανός Jacob Kirkegaard συνέθεσε νέα μουσική για την ταινία, ειδικά για το φεστιβάλ.
Αξιοσημείωτο ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, η παράλληλη δράση στις 25 Οκτωβρίου, με την προβολή του Consequences (One thing leads to another) της Βίκι Μπένετ. «Μια σημαντική ταινία», σύμφωνα με τον Μιχάλη Μοσχούτη, επιμελητή του φεστιβάλ, «που βασίζεται σε υλικό που παίρνει από άλλες ταινίες και το επανατοποθετεί σε ένα άλλο πλαίσιο, αλλάζοντας τελείως το νόημα και την αφήγηση της ταινίας. Η Μπένετ ασχολείται πολύ με το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων και προβληματίζεται για την αυθεντικότητα του κάθε έργου».
Οι Balinese Beast και ο Γιώργης Σακελαρίου μιλούν για τη συμμετοχή τους στο φεστιβάλ:
Οι Balinese Beast είναι ο Γιώργος Αξιώτης και ο Ιλάν Μανουάχ και συνηθίζουν να αυτοσχεδιάζουν πάνω στη σκηνή με free jazz σαξόφωνα, σπιτικά electronics, effects και samples, με αποτέλεσμα οι συναυλίες τους να αποκτούν έντονο πανκ χαρακτήρα. Στο InMute θα παίξουν μουσική πάνω στην πειραματική ταινία Emak-Bakia του εικαστικού Mαν Ρέι που έφτιαξε το 1927. Μια μουσική που βγήκε μετά από «αρκετές πρόβες και επαναλαμβανόμενο συγχρονισμένο παίξιμο με την ταινία» όπως λένε. «Στο τέλος, κάναμε επιλογή του ηχητικού υλικού που μας ταίριαζε καλύτερα. Στην ταινία μάς τράβηξε περισσότερο η διάθεση πειραματισμού, η ατμόσφαιρά της και η οικειότητα που αποκτήσαμε βλέποντάς την. Ο κάθε θεατής φτιάχνει το δικό του σάουντρακ για τις βωβές ταινίες. Οι Balinese Beast θα παίξουν τη μουσική τους ως θεατές. Δεν ξέρουμε αν είναι γοητευτικές σήμερα, αλλά η έλλειψη διαλόγων στον βωβό κινηματογράφο επιβάλλει μια τελείως διαφορετική προσέγγιση στην αφήγηση της εικόνας. Η διαλεκτική υπάρχει μέσα στην ίδια την εικόνα ίσως πιο έντονα και ο σύγχρονος θεατής μπορεί να βρίσκει ενδιαφέρουσα μια τέτοια συνθήκη. Όμως, αυτή η γοητεία μπορεί να είναι απλώς και ένα φαινόμενο νοσταλγίας. Σε αυτές τις ταινίες το μεγαλύτερο εμπόδιο είναι το προφανές: ότι δεν είναι φτιαγμένες για οποιουδήποτε τύπου μουσική επένδυση. Υπό αυτή την έννοια, κάτι μη μουσικό και διακεκομμένο αποτελεί για εμάς επιλογή, μια και θα μπορούσε να ταυτιστεί με μια εσωτερική διαδικασία όπως αυτή της θέασης μιας βωβής ταινίας, κατά τη διάρκεια της οποίας παντός είδους συνειρμικές διαδικασίες είναι παρούσες. Είναι απαιτητικές ταινίες, απαιτούν τη συμμετοχή του θεατή. Το ίδιο κι εμείς, απαιτούμε τη συμμετοχή του ακροατή».
Ο Γιώργης Σακελλαρίου είναι συνθέτης πειραματικής ηλεκτρονικής μουσικής. Χρησιμοποιεί περιβαλλοντολογικές ηχογραφήσεις που τις επεξεργάζεται μέσα από ένα laptop. Είναι η δεύτερη φορά που συνθέτει μουσική για βωβή ταινία. Στη Στέγη θα παρουσιάσει τη δική του ηχητική απόδοση της ταινία του Σταν Μπρέκχατζ, Dog Star Man, που προβλήθηκε για πρώτη φορά το 1962.
«Ο Μιχάλης Μοσχούτης θεώρησε πως θα μπορούσα να επενδύσω ηχητικά το υποβλητικό φιλμ του Μπρέκχατζ, καθώς ήξερε το ενδιαφέρον μου για τη χρήση της σιωπής στη μουσική σύνθεση. Ο σκηνοθέτης πολύ συνειδητά δεν είχε προσθέσει ήχο σε κανένα από τα έργα του και η πρόκληση ήταν να συνθέσω μια μουσική που θα διατηρούσε αυτή την προσέγγιση. Σε πρώτη φάση θέλησα να διαβάσω και να μάθω περισσότερα πράγματα για τον ίδιο τον Μπρέκχατζ και το έργο του συνολικά. Ήθελα να καταλάβω τα κίνητρά του, το πλαίσιο στο οποίο δούλεψε και τι εξέφραζε μέσα από την τέχνη του. Στην πορεία ανακάλυψα πολλά στοιχεία και γεγονότα σχετικά με τη ζωή και τον θάνατό του, που, κατά κάποιον τρόπο, με καθοδήγησαν συνθετικά και με βοήθησαν να πάρω αποφάσεις που δεν θα τις είχα πάρει διαφορετικά. Επομένως, η μουσική δομή και το ηχητικό υλικό βασίζεται φυσικά στις εικόνες, αλλά αντλεί έμπνευση και από εξω-μουσικά στοιχεία.
Δεν με ενδιέφερε να προσεγγίσω το φιλμ ως ένα ημίωρο βιντεοκλίπ, ακολουθώντας πιστά τη ροή του, και δεν ήθελα να το χρησιμοποιήσω απλώς ως "ατμόσφαιρα" ή καμβά όπου θα άπλωνα τα ηχοχρώματα της παλέτας μου. Κινήθηκα ουσιαστικά σε δύο επίπεδα. Το πρώτο δίνει την αίσθηση του τοπίου όπως το βλέπουμε στην οθόνη, χωρίς ωστόσο να μιμείται αναγκαστικά τη λογική του foley ήχου, και το δεύτερο ακολουθεί μια πιο αυτόνομη συνθετική λογική, πάντα όμως σε σχέση με την εικόνα και τον συνολικό ρυθμό της ταινίας. Θεωρώ πως ο συνδυασμός προσεγγίζει το όραμα που είχε ο ίδιος ο Μπρέκχατζ για το Dog Star Man: "Γέννηση, σεξ, θάνατος και η αναζήτηση του Θεού".
Ο ρυθμός της είναι αξιοσημείωτος. Αυτό που ίσως μοιάζει "τυχαίο" μοντάζ, που φυσικά μόνο τυχαίο δεν μπορεί να είναι, ουσιαστικά αποτελεί ένα είδος παράξενης αφήγησης, αφαιρετικής μεν αλλά με αισθητική συνοχή και σαφές όραμα. Επίσης, βρήκα πολύ ελκυστικό το άγριο τοπίο του βουνού.
Αν είναι δύσκολες ταινίες; Εξαρτάται από τον θεατή και τις εκάστοτε αναζητήσεις του. Προφανώς, το λεγόμενο ευρύ κοινό δεν θα ασχοληθεί ή θα αγνοήσει το Dog Star Man, αλλά δεν θεωρώ πως αυτό καθιστά την ταινία δύσκολη, και δεν νομίζω πως έχει σημασία κιόλας».
InMute '14, Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών, Λεωφόρος Συγγρού 107-109, Παρασκευή 24, Σάββατο 25 και Κυριακή 26 Οκτωβρίου, με είσοδο 18 ευρώ (εισιτήριο μιας μέρας)-40 ευρώ (τριημέρου).
σχόλια