Ο Φοίβος Δεληβοριάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να διεκδικήσει την ταυτότητα του αθηναϊκού κι αυτό με στενοχωρεί. Από την άλλη είναι η πόλη που αγαπάω, γεμάτη με τα πρόσωπα με τα οποία έχω ζήσει, με τα τραύματα πάνω στα οποία έχω επενδύσει:. Φωτο: Μαρούσα Θωμά / LIFO

Ο Φοίβος Δεληβοριάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

0

Την αγαπάω την Αθήνα, αν και δεν μου φαίνεται ωραία ως πόλη. Όταν γυρνάω απ' έξω αισθάνομαι ότι είναι μια πόλη φτωχή, χωρίς χαρακτήρα, που τρώει από τις σάρκες της, πως ούτε επηρεάζεται με ένα βαθύτερο τρόπο από αυτά που γίνονται έξω, ούτε έχει μια ταυτότητα πόλης.

Δεν υπάρχει κάτι που να μπορεί να διεκδικήσει την ταυτότητα του αθηναϊκού κι αυτό με στενοχωρεί. Από την άλλη είναι η πόλη που αγαπάω, γεμάτη με τα πρόσωπα με τα οποία έχω ζήσει, με τα τραύματα πάνω στα οποία έχω επενδύσει: έρωτες απελπισμένοι στα 20, βόλτες νυχτερινές, φιλίες τρομερές, καταπληκτικές συζητήσεις.

Όταν βγήκε ο δίσκος με τον Χατζιδάκι ήμουν στη Β' Λυκείου. Ήταν πολύ ωραίο γιατί εγώ, που ήμουν ένας σιωπηλός τύπος, ξαφνικά απέκτησα μια ταυτότητα άλλη.. Ξαφνικά είχα κάτι που κάθε βράδυ με απασχολούσε, κάτι που είχε βηματισμούς, είχε επόμενα στάδια, επόμενα κεφάλαια, μια καινούργια γλώσσα που έπρεπε να κατακτηθεί, ένα ύφος δικό μου που έπρεπε να το βρω γιατί ο Χατζιδάκις, με όλη του τη γοητεία, ήταν και ισοπεδωτικός.

• Ζω στην πλατεία Βαρνάβα, στο Παγκράτι. Μπορείς να κάνεις βόλτα και να περάσεις μέσα από το Ζάππειο, ακούς τα παιδιά του σχολείου έξω από το σπίτι σου, μιλάς με τον περιπτερά, υπάρχει αυτό το αίσθημα της γειτονιάς μέσα στο οποίο έχω μεγαλώσει.

• Μεγάλωσα στην Καλλιθέα. Πώς ήταν; Μάλλον μικροαστικά. Είχα τα καλά του δημόσιου σχολείου που γυρνάμε όλοι από το σχολείο με τις τσάντες μας και σταματάμε σε ένα καφέ και πάμε στο σπίτι ενός για να διαβάσουμε και μετά βρισκόμαστε για να ακούσουμε δίσκους ή πάμε όλοι μαζί σινεμά την Παρασκευή.

Από την άλλη, όλο αυτό το οποίο ήταν η μικροαστική ζωή στη δεκαετία του '80 -πολύ τηλεόραση, όλοι βλέπανε τις ίδιες εκπομπές, τον Ιππότη της Ασφάλτου, Τρίτη βράδυ, θείοι και θείες, ένας κόσμος χωρισμένος σε ΠΑΣΟΚ και Νέα Δημοκρατία- όλο αυτό που έχουμε ζήσει όλοι σε μικρόκοσμους λαϊκών προαστίων κάποια στιγμή γινόταν ασφυκτικό. Γύρω στα 15-16 ήθελα πάρα πολύ να ξεφύγω.

• Έχω βαρεθεί να λέω την ιστορία με τον Χατζιδάκι, πως πήγα και τον βρήκα στα 15 μου, του έδωσα μια κασέτα με τραγούδια και του είπα «κ. Χατζηδάκι είμαι συνάδελφός σας». Θέλω να πω άλλες ιστορίες πια. Αν ήμουν ένα ντροπαλό μικρομέγαλο; Κοίτα, είχα επικοινωνιακές δυσκολίες ως παιδί κι όντως αυτό το πράγμα με έκανε να ποντάρω στη λογοτεχνία, στη μουσική, στο σινεμά. Γύρω στα 15-16 μου πρέπει να ήμουν πολύ εκνευριστικός τύπος - μιλούσα σε όλους γι' αυτά. Θυμάμαι ότι πήγαινα δυστυχείς συμμαθητές μου να δούμε μαζί το La Strada του Φελίνι ή ένα δράμα του Ταρκόφσκι.

Ο Φοίβος Δεληβοριάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Έχω βαρεθεί να λέω την ιστορία με τον Χατζιδάκι, πως πήγα και τον βρήκα στα 15 μου, του έδωσα μια κασέτα με τραγούδια και του είπα «κ. Χατζηδάκι είμαι συνάδελφός σας». Φωτο: Μαρούσα Θωμά / LIFO

• Όταν βγήκε ο δίσκος με τον Χατζιδάκι ήμουν στη Β' Λυκείου. Ήταν πολύ ωραίο γιατί εγώ, που ήμουν ένας σιωπηλός τύπος, ξαφνικά απέκτησα μια ταυτότητα άλλη, έκανα δώρο ένα δίσκο μου σε κάποια που μου άρεσε ή σε ένα φίλο που ήθελα να κερδίσω. Έγινε ένα όχημα με το οποίο μπορούσα να φτιάχνω μια μυθική πλευρά του εαυτού μου που ήταν ελκυστική στους άλλους.

Ξαφνικά είχα κάτι που κάθε βράδυ με απασχολούσε, κάτι που είχε βηματισμούς, είχε επόμενα στάδια, επόμενα κεφάλαια, μια καινούργια γλώσσα που έπρεπε να κατακτηθεί, ένα ύφος δικό μου που έπρεπε να το βρω γιατί ο Χατζιδάκις, με όλη του τη γοητεία, ήταν και ισοπεδωτικός. Ήταν ένας άνθρωπος με τόση γοητεία στον τρόπο που έγραφε, στον τρόπο που μιλούσε και επικοινωνούσε, που σε ωθούσε και στην πατροκτονία. Για να επικοινωνήσεις μαζί του έπρεπε να κάνεις κάτι που δεν του έμοιαζε, που ήτανε δικό σου, που θα έκανε το διάλογο μαζί του ενδιαφέροντα και για εκείνον. Αυτό το πράγμα με έκανε καθημερινά να έχω ένα κίνητρο ωραίο.

• Απέτυχα στις Πανελλήνιες κι έτσι πήρα ακόμα πιο εύκολα την απόφαση να συνεχίσω με τις σπουδές στο ωδείο. Άρχισαν να με απασχολούν το ύφος μου, η επικοινωνία μου με ανθρώπους που ζούνε πραγματικά γύρω μου. Κυκλοφορούσα στην πόλη, τη νύχτα, γνώριζα κόσμο στα μπαρ.

Ξαφνικά ήθελα να γράφω γι' αυτούς τους ανθρώπους και να μιλάω γι' αυτούς. Έφυγα από το σπίτι μου και μετακόμισα στην οδό Αλωπεκής, στο Κολωνάκι. Ήθελα να μένω στο κέντρο: πριν κοιμηθώ να πίνω ένα καφέ στο Perros, να γνωρίζω κόσμο εκεί, να διαβάζω εφημερίδες και να ξυπνάω και να πηγαίνω κατευθείαν σε ένα δισκάδικο κι ένα βιβλιοπωλείο.

Ο Φοίβος Δεληβοριάς αφηγείται τη ζωή του στη LIFO Facebook Twitter
Νομίζω ότι μένοντας μόνος σου αποκτάς κάποιες ιδιορρυθμίες, αλλά εμένα μου αρέσει αυτό, μου αρέσει η μοναξιά μου. Φωτο: Μαρούσα Θωμά / LIFO

• Νομίζω ότι μένοντας μόνος σου αποκτάς κάποιες ιδιορρυθμίες, αλλά εμένα μου αρέσει αυτό, μου αρέσει η μοναξιά μου. Σε κάθε καινούργιο σπίτι έκανα και κάτι αστείο ή μάλλον γελοίο: κάθε φορά που μετακόμιζα έλεγα ότι τώρα πρέπει να ακούσω σε αυτό το σπίτι μουσική, να αρχίσω να φτιάχνω κάποια πράγματα, αλλά όλα αυτά τα έκανα ψυχαναγκαστικά.

Δηλαδή, έλεγα ότι τώρα θα ακούσω όλους τους δίσκους ενός συνθέτη σε αυτό το σπίτι ή θα ξαναδιαβάσω πέντε αγαπημένα μου βιβλία στην καινούργια πολυθρόνα ή θα δω τις αγαπημένες μου ταινίες με χρονολογική σειρά - τέτοια πράγματα. Χρειαζόμουν ένα πρόγραμμα πενταετίας για να το κάνω αυτό - το κάνω ακόμα ως ένα βαθμό, μου αρέσουν δηλαδή κάτι βιβλία με τίτλους όπως «1.000 βιβλία που πρέπει να διαβάσετε». Αν είσαι τρομερά ψυχαναγκαστικός και μαζοχιστής βγαίνει αυτό. Μου αρέσει - είναι μια παγίδα στην οποία η μοναξιά μου πολύ εύκολα μπορεί να πέσει.

• Με απασχολεί πολύ το ότι λειτουργώ καλύτερα καλλιτεχνικά σε περιόδους απόστασης από τη ζωή, που δεν ζω σε μια σχέση ή δεν ζω τόσο με τους άλλους κι αναρωτιέμαι αν αυτό το πράγμα θα συνεχιστεί για όλη μου τη ζωή - είμαι ήδη 35 χρόνων και σκέφτομαι κατά πόσο η απόσταση θα είναι πάντα αυτή που θα μου φέρνει καλλιτεχνικά δώρα κι αν η προσωπική ευτυχία, το δόσιμο και η έντονη προσωπική ζωή θα μου στερούν κάτι από την καλλιτεχνική ισορροπία μου.

Εάν το σκυλάδικο είχε κάποτε μια είδους αυθεντικότητα, αυτό τέλειωσε γύρω στα τέλη του '80. Όταν ακούς τους δίσκους του Μαργαρίτη ή του Χριστοδουλόπουλου εκείνης της εποχής αισθάνεσαι ακόμα ότι εκφράζουν μια συγκεκριμένη μορφή ανθρώπου: ενός ανθρώπου που ερωτεύεται με ένα συγκεκριμένο τρόπο, ενός ανθρώπου σωβινιστή και φοβικού, που έχει όμως και μια ευαισθησία και κάτι που τον τρώει σιγά σιγά.

• Αυτό που έγινε στην Αθήνα μέσα στο Δεκέμβριο ήταν πολύ ενδιαφέρον. Τα τελευταία χρόνια αισθανόμουν ότι όλοι παραπαίουν σε ένα κλίμα παλιμπαιδισμού και στρουθοκαμηλισμού: να μιλάμε όλοι για τον καινούργιο κύκλο του Lost και παράλληλα να γίνονται γύρω μας πράγματα φριχτά, να μένουν ατιμώρητοι λόγω συνενοχής όλης της ελληνικής κοινωνίας άνθρωποι που φέρονται εγκληματικά -αυτό με αρρώσταινε καθημερινά-, η πόλη να παίρνει ένα κίτρινο χρώμα ώχρας, τα πρόσωπα μου φαίνονταν πεθαμένα. Ξαφνικά, παρ' ότι η αφορμή ήταν τραγική και, εκτός των άλλων, πυροδότησε και πολύ μελούρα και δημαγωγία, νομίζω ότι μετά από πολύ καιρό έχει αγγιχτεί μια βαθύτερη πλευρά του κόσμου.

• Εάν το σκυλάδικο είχε κάποτε μια είδους αυθεντικότητα, αυτό τέλειωσε γύρω στα τέλη του '80. Όταν ακούς τους δίσκους του Μαργαρίτη ή του Χριστοδουλόπουλου εκείνης της εποχής αισθάνεσαι ακόμα ότι εκφράζουν μια συγκεκριμένη μορφή ανθρώπου: ενός ανθρώπου που ερωτεύεται με ένα συγκεκριμένο τρόπο, ενός ανθρώπου σωβινιστή και φοβικού, που έχει όμως και μια ευαισθησία και κάτι που τον τρώει σιγά σιγά.

Εκεί, στη δεκαετία του '90, τότε που άρχισε να γράφει ο Καρβέλας τραγούδια για τον Πανταζή και βγήκε και ο Φοίβος κι έγινε πιο λαμέ όλη η κατάσταση, η ιστορία αυτή έχασε οποιαδήποτε εκφραστική αξία κι έγινε κάτι πολύ ενοχλητικό, συνδυασμένο με την κομματική εξουσία, με τους υπουργούς και τους επιχειρηματίες που πήγαιναν να γλεντήσουν εκεί. Το γεγονός ότι όλο αυτό καταρρέει και σε πολιτικό αλλά και σε «πολιτιστικό» επίπεδο είναι πολύ χαρμόσυνο.

Η φτώχια που αρχίζει και ξεκινάει από την κατάρρευση αυτού του πράγματος είναι μια λευκή σελίδα που μπορεί να γεμίσει με κάτι καινούργιο. Μου αρέσει πολύ αυτό.

Οι Αθηναίοι
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αγορίτσα Οικονόμου

Αγορίτσα Οικονόμου / «Πέφτω να κοιμηθώ και σκέφτομαι ότι κάτι έχω κάνει καλά»

Βρέθηκε να κυνηγάει το όνειρο της υποκριτικής, χωρίς να γνωρίζει τον τρόπο, αλλά με τη βεβαιότητα ότι δεν ήθελε ποτέ να μείνει με την απορία «γιατί δεν το έκανα;». Μέσα από σκληρή δουλειά και πολλούς μικρούς ρόλους, κατάφερε να βρει τον δρόμο της στην τέχνη, στον οποίο προχωρά και αισθάνεται τυχερή. Η Αγορίτσα Οικονόμου είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τάσος Μαντής: Από τα υδραυλικά στα αστέρια Michelin

Οι Αθηναίοι / Τάσος Μαντής: Από τα υδραυλικά στα αστέρια Michelin

Ένα απρόσμενο Σαββατοκύριακο σε ένα κότερο στάθηκε αρκετό για να αλλάξει τη ζωή του. Από την πρώτη του εμπειρία ως μάγειρας στον στρατό μέχρι τις κουζίνες των κορυφαίων εστιατορίων του κόσμου, κάθε σταθμός διαμόρφωσε τη φιλοσοφία του βραβευμένου σεφ. Σήμερα, μέσα από το αστεράτο Soil, αποδεικνύει πως η μαγειρική δεν είναι απλώς τέχνη, αλλά τρόπος ζωής.
M. HULOT
«Ελάχιστοι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με την τέχνη άφησαν παρακαταθήκη»

Οι Αθηναίοι / «Αυτό που λέμε ευτυχισμένη ζωή δεν υπάρχει»

Ο Θέμης Ανδρεάδης γνώρισε τεράστια επιτυχία με το σατιρικό τραγούδι αλλά το ρίσκο να ασχοληθεί με το αγαπημένο του είδος, την μπαλάντα, τον άφησε εκτός μουσικής για σχεδόν είκοσι χρόνια. Η επιστροφή του με ένα δίσκο βινυλίου με συμμετοχές μουσικών από τις νεότερες γενιές ανοίγει ένα νέο, πιο φωτεινό κεφάλαιο στη ζωή του.
M. HULOT
Γιάννης Μπακογιαννόπουλος

Οι Αθηναίοι / Γιάννης Μπακογιαννόπουλος: «Η δημοσιότητα που έχω είναι μεγαλύτερη από την αξία μου»

Τη δεκαετία του '50 έβγαλε το πιο φτηνό εισιτήριο, βρέθηκε στο Παρίσι και κοιμόταν στο πάτωμα, προκειμένου να γνωρίσει το «μαγικό σύμπαν» του κινηματογράφου. Ο Βούλγαρης τον φωνάζει ακόμα «δάσκαλο», ενώ κάποτε του έλεγαν ότι οι κριτικές του έμοιαζαν να απευθύνονται μόνο στους φίλους του. Όμως εκείνος παρέμεινε πιστός στον δικό του δρόμο. Και είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Χρήστος Μποκόρος, εικαστικός

Οι Αθηναίοι / Χρήστος Μποκόρος: «Η τέχνη δεν είναι θέαμα, πρέπει να σε αφορά και να σε πονάει»

Όταν βρέθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών, ένιωσε ότι ναυάγησαν όλα του τα όνειρα και οι επιθυμίες. Αν και έχει ζωγραφίσει χιλιάδες κεράκια, ακόμα αισθάνεται αρχάριος, γιατί το καθένα είναι διαφορετικό, όπως και οι άνθρωποι. Για εκείνον, η τέχνη είναι ένα μνημείο, και κάθε φορά με τα έργα του ακουμπά εκεί που πονάει, για να παίρνει δύναμη.
M. HULOT
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Θανάσης Σκρουμπέλος, συγγραφέας

Οι Αθηναίοι / «Δεν μπορεί να κερδίζει συνέχεια το δίκιο του ισχυρού»

Στο Λονδίνο, ο Θανάσης Σκρουμπέλος έλεγε ότι είναι «απ’ τον Κολωνό, γείτονας του Σοφοκλή». Έχοντας βγει από τα σπλάχνα της, ο συγγραφέας που έγραψε για την Αθήνα του περιθωρίου, για τη γειτονιά του και τον Ολυμπιακό, πιστεύει ότι η αριστερά που γνώρισε έχει πεθάνει, ενώ το «γελοίο που εκφράζει η ισχυρή άρχουσα τάξη» είναι ο μεγαλύτερός του φόβος.
M. HULOT
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τζούλια Τσιακίρη

Οι Αθηναίοι / Τζούλια Τσιακίρη: «Οι ταβερνιάρηδες είναι ευεργέτες του γένους»

Με διαλείμματα στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη, έχει περάσει όλη της τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας - το ξέρει σαν την παλάμη της. Έχει συνομιλήσει και συνεργαστεί με την αθηναϊκη ιντελεγκέντσια, είναι άλλωστε κομμάτι της. Εδώ και 60 χρόνια, με τη χειροποίητη, λεπτολόγα δουλειά της στον χώρο του βιβλίου και με τις εκδόσεις «Το Ροδακιό» ήξερε ότι δεν πάει για τα πολλά. Αλλά δεν μετανιώνει για τίποτα απ’ όσα της επιφύλαξε η μοίρα «εις τον ρουν της τρικυμιώδους ζωής της».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Κωνσταντίνος Ρήγος

Οι Αθηναίοι / «Έχω αισθανθεί να απειλούμαι τη μέρα, όχι δουλεύοντας τη νύχτα»

Οκτάνα, Επίδαυρος, ΚΘΒΕ, Πέγκυ Ζήνα, Εθνικό, Λυρική, «Brokeback Mountain» και «Ρωμαίος και Ιουλιέτα». Ως χορογράφος και σκηνοθέτης, ο Κωνσταντίνος Ρήγος έχει κάνει τα πάντα. Και παρότι έχει αρκετούς haters, νιώθει ότι αυτοί που τον καταλαβαίνουν είναι πολύ περισσότεροι.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Οι Αθηναίοι / Σμαράγδα Καρύδη: «Ήθελα να είμαι η Βουγιουκλάκη και ο Ρέτσος μαζί»

Ηθοποιός, σκηνοθέτις, ακατάτακτη και αγαπημένη του κοινού, η Σμαράγδα Καρύδη θυμάται πως ανέκαθεν ήθελε το σύμπαν, χωρίς να περιορίζεται. Στον απολογισμό της μέχρι τώρα πορείας της, ως η Αθηναία της εβδομάδας, καταλήγει πως, ούτως ή άλλως, «στο τέλος ανήκεις εκεί που μπορείς να φτάσεις», ενώ δηλώνει πως πάντα θα επιλέγει συνειδητά να συντάσσεται με τη χαρά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αντουανέττα Αγγελίδη: «Κάθε ταινία μου είναι το ευτυχές τέλος μιας περιπέτειας απορρίψεων»

Οι Αθηναίοι / Αντουανέττα Αγγελίδη: «Κάθε ταινία μου είναι το ευτυχές τέλος μιας περιπέτειας απορρίψεων»

Μοναδική περίπτωση για το ελληνικό σινεμά, η ιδιοσυγκρασιακή σκηνοθέτις που τιμάται στο 13ο Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Ταινιοθήκης αφηγείται τη ζωή και την πορεία της στη LiFO.
M. HULOT