Ποιο είναι το συναίσθημα πριν από μια ακόμα πρεμιέρα;
Αγωνία. Κάθε φορά αγωνία.
Είναι μια καινούργια αρχή;
Πάντα ξεκινάω από το μηδέν. Φυσικά δεν είναι μόνο η μέρα της πρεμιέρας. Ευτυχώς το θέατρο έχει αυτό το καλό, ότι μπορείς να διορθώνεις πράγματα. Η πρεμιέρα, όμως, είναι μια πολύ ειδική μέρα. Τα λόγια έχουν αποδέκτες, οι άδειες θέσεις έχουν κεφάλια. Είναι μια αίσθηση και ωραία και τρομοκρατική.
Δεν ισχύει δηλαδή ότι όσο ωριμάζεις πάνω στο σανίδι τόσο πιο σίγουρος νιώθεις;
Δεν το πιστεύω αυτό. Όταν κάποιος ξεκινά και οδηγεί αυτοκίνητο δεν έχει συναίσθηση του κινδύνου, είναι πιο τολμηρός. Μεγαλώνοντας αρχίζεις και αποκτάς περισσότερους φόβους, μεγαλύτερη συνείδηση. Γίνεσαι πιο απαιτητικός από τον εαυτό σου και εν τέλει είσαι πιο φοβισμένος. Δηλαδή πιο ωραία παίζει κανείς στη δραματική σχολή παρά μετά. Κι ας λένε για την περίφημη πείρα.
Διαλέγετε έναν ρόλο ή ένα καλό σχήμα για να συμμετάσχετε;
Από τότε που δεν ανήκω σε ομάδα δεν επιλέγω. Γίνεται μια πρόταση και πηγαίνω. Αυτό που με ενδιαφέρει πρώτα είναι το έργο, μετά ο ρόλος και μετά οι συνεργάτες. Κυρίως οι ηθοποιοί, επειδή περνάς πάρα πολύ χρόνο μαζί τους. Είναι σημαντικό να δημιουργηθεί μια χημεία, που πολλές φορές αποδεικνύεται πως είναι πιο ισχυρή από το έργο, από το σκηνοθέτη και από όλα.
Συμμετείχατε σε δύο ιστορικές ομάδες που διαλύθηκαν (Σκηνή, Εμπρός). Το αποτέλεσμα της διάλυσης είναι μια αρνητική ή μια θετική εξέλιξη, με την έννοια του διασκορπισμού των ικανών ανθρώπων σε διάφορες σκηνές;
Μπορεί να το δει κανείς και με τις δύο οπτικές. Η αρνητική οπτική είναι ότι ήταν πολύ ωραίο που είχαν συγκεντρωθεί, και τις δύο φορές, αλλά ας μιλήσω τώρα για τη Σκηνή, οι άνθρωποι αυτοί και σκέφτομαι πόσο ωραία πράγματα θα μπορούσαν να έχουν γίνει αν είχαμε μείνει ενωμένοι. Όμως από την άλλη είναι και θετικό πως με τη διάσπαση ακολούθησε ο καθένας μια πορεία όπου προσπαθεί πια μόνος του να κάνει κάτι ουσιαστικό. Παρ' όλα αυτά κανείς δεν ξέρει τι θα μπορούσε να είχε συμβεί και νομίζω θα ήταν πολύ ενδιαφέρον να είχαμε αντέξει λίγο ακόμα. Θα είχαμε γεμίσει και εμείς πιο πολύ.
Παίζετε τώρα στο θέατρο τον πατέρα. Σας ενοχλεί ότι στα 53 σας περιορίζεται η γκάμα των ρόλων που μπορείτε να ερμηνεύσετε;
Δεν το ‘χα ποτέ σκεφθεί ιδιαίτερα γιατί για κάποιο λόγο από πολύ νέος πάντα έπαιζα λίγο μεγαλύτερους. Να φανταστείς ότι 32 χρονών ήμουνα στο ΔΗΠΕΘΕ Βέροιας και είχα παίξει στο Θάνατο του Εμποράκουέναν 60χρονο. Οι περισσότεροι ρόλοι μου είναι πατεράδες και είναι αστείο άμα το σκεφτείς γιατί και έχω τη νοοτροπία παιδιού και δεν έχω και παιδιά. Πάντως μου αρέσει ο ρόλος του πατέρα.
Τον προσεγγίζετε με κάποιο ιδιαίτερο τρόπο;
Ο πατέρας στο συγκεκριμένο έργο είναι ένας εμπορικά διάσημος και επιτυχημένος ηθοποιός. Αλλά, όπως εξομολογείται, δεν πραγματοποίησε τα όνειρά του εξαιτίας του χρήματος. Ο συγκεκριμένος πατέρας είναι ηθοποιός αλλά και ευρύτερα, μπορεί να πει κανείς, ο άντρας στην κοινωνία είναι ένα είδος ηθοποιού, ο οποίος θα γλείψει το αφεντικό και θα κάνει παραχωρήσεις. Είναι ένας θεατρίνος έξω από το σπίτι με σκοπό να τα βγάλει πέρα. Αυτό μου αρέσει πολύ. Τώρα, βέβαια, αυτού του είδους το θέατρο το παίζουν και οι γυναίκες.
Το έργο του Ο' Νιλ σχετίζεται και με την κρίση της οικογένειας που ζούμε τώρα;
Με μια έννοια είναι προφητικό. Παρ' όλο που είναι γραμμένο για το 1912, σε μια περίοδο που η οικογένεια ήταν κάτι πάρα πολύ στενά δεμένο. Είναι πολύ συγκινητικό ότι μέσα στα χρόνια η οικογένεια, παρ' όλο που είναι ο πυρήνας της ύπαρξής μας, δεν μπορεί να καλύψει τον άνθρωπο μέσα στην ερημιά του. Και στις μέρες μας που είναι πολύ πιο χαλαρές οι οικογενειακές σχέσεις, είναι ένας θεσμός που εν τέλει δεν μας καλύπτει. Είμαστε μόνοι μας.
Στην Ελλάδα όμως σιγά σιγά δεν απελευθερώνεται περισσότερο το άτομο; Δεν γίνεται πιο δημιουργικό;
Ναι, και είναι πολύ θετικό αυτό. Εμένα το ιδανικό μου είναι -παρ' όλο που ακούγεται πολύ χαζό και ρομαντικό- να καταλάβουμε όλοι πως στην ουσία είμαστε μια οικογένεια. Είναι ασφυκτική η οικογένεια ως εταιρεία προστασίας συμφερόντων. Κουβαλάμε βέβαια καθημερινά τους γονείς μας, τα αδέρφια μας. Αυτό μας κυνηγάει από την αρχαία τραγωδία μέχρι τον Ο' Νιλ και στα σημερινά έργα. Κι εγώ πολλές φορές αναρωτιέμαι αν μπορούμε ποτέ να απαλλαγούμε από τους φυσικούς μας γονείς και την επιρροή τους πάνω μας.
Στην παράσταση υποδύεστε έναν εμπορικό και επιτυχημένο ηθοποιό. Στην πραγματική ζωή είστε το ίδιο;
Εμπορικός δεν είμαι σε καμιά περίπτωση, αν σκεφτώ τα πραγματικά μου οφέλη. Μένω σ' ένα σπίτι με νοίκι, δεν κάνω ούτε μια μέρα αργία, αλλά διδάσκω σε σχολές για να τα βγάλω πέρα. Στις διακοπές περνάω πολύ δύσκολα, άρα τι εμπορικός, αφού δεν διανοούμαι να κάτσω μια μέρα χωρίς να δουλέψω. Βέβαια διεκδικώ να κάνω πάντα ό,τι μου αρέσει.
Σκηνοθετήσατε στο Bios ένα ελληνικό αφήγημα. Υπάρχουν σύγχρονα ελληνικά έργα;
Δεν θα το 'λεγα. Έχουνε μείνει πάρα πολύ λίγοι. Η Αναγνωστάκη, ο Κεχαΐδης και ο Διαλεγμένος και μερικοί άλλοι. Είναι πολύ κρίμα που δεν γράφονται αξιόλογα ελληνικά έργα. Τώρα στο Το νερό γνωρίζειμε συγκίνησε πάρα πολύ η επιθυμία του συγγραφέα και του ηθοποιού να το κάνω εγώ, ενώ δεν είμαι καν σκηνοθέτης. Με συγκίνησε ακόμα και το έργο που, πέρα από τις ατέλειές του, δεν έχει αυτό το έντονο ηθογραφικό και νατουραλιστικό πνεύμα. Θα μου άρεσε πάρα πολύ να παίζω σε ελληνικά έργα, απλώς δεν τα γνωρίζω. Αυτοί οι τρεις τέσσερις παίζονται και ξαναπαίζονται και κάθε φορά παίζεται και το καινούργιο έργο του Διαλεγμένου.
Πώς ήταν η πλευρά του σκηνοθέτη;
Είναι μια πλευρά που έχει αρχίσει τα τελευταία χρόνια να με ενδιαφέρει πάρα πολύ. Αυτό συμβαίνει γιατί εδώ και δεκαπέντε χρόνια είμαι δάσκαλος σε σχολές. Αυτή η αίσθηση, που βλέπεις ένα πράγμα απ' έξω και έχεις να αφηγηθείς μια ολόκληρη ιστορία με αληθινούς ανθρώπους, μου αρέσει πάρα πολύ. Ενώ σαν ηθοποιός είσαι ένα μέρος της ιστορίας, ο σκηνοθέτης έχει την πολυτέλεια να βλέπει όλη την ιστορία. Θεωρώ πολύ πιο δύσκολο να είσαι ηθοποιός αφού η έκθεση είναι μοναδική και γενναία, ενώ ο σκηνοθέτης έχει μια πιο έμμεση έκθεση και αυτό είναι πιο ανακουφιστικό.
Θα χρησιμοποιούσατε ποτέ τεχνολογία; Π.χ. video art;
Αν εξυπηρετεί το μέσο ναι. Αν είναι για εφέ, δεν μου αρέσει. Η ομορφιά του θεάτρου είναι να είναι κάτι ταπεινό σαν ένα ξωκλήσι. Στην παράσταση στο Bios μου άρεσε που σε έναν άδειο χώρο σκάψαμε μια τρύπα, βάλαμε και σαράντα πλαστικές καρέκλες και δουλέψαμε πάνω σε αυτό.
Γιατί κάνατε 24 χρόνια να επανεμφανιστείτε στην τηλεόραση;
Είναι διάφοροι λόγοι. Ο πιο βασικός είναι ότι αφενός δεν μπορώ όταν έχω θέατρο να κάνω γυρίσματα. Δεν μπορώ να κάνω δύο πράγματα ταυτόχρονα και ειδικά όταν αυτά απαιτούν να έχεις τόσο πολλή ενέργεια. Το 10έτυχε να γίνεται καλοκαίρι. Δεν είχα και άλλες απίστευτες προτάσεις και δεν μου αρέσει η τηλεόραση ως είδος. Ακόμα και όταν χαίρομαι με την προσπάθεια του10, βλέπω ότι ο κόπος μου κόβεται διαρκώς από διαφημίσεις. Η τηλεόραση είναι εκ των πραγμάτων αντικαλλιτεχνικό πράγμα. Εμένα με ενδιαφέρει να έχεις συγκεντρωμένο το θεατή στην ιστορία σου, οπότε με αυτή την έννοια η τηλεόραση είναι λίγο καμένο χαρτί. Βέβαια, το αντιμετώπισα όσο πιο σοβαρά μπορούσα, όπως ακριβώς στο θέατρο και στο σινεμά και είμαι περήφανος γι' αυτό.
Ο ελληνικός κινηματογράφος από την άλλη γιατί γνωρίζει τέτοια απαξίωση;
Υπάρχει μια πάρα πολύ μεγάλη επιφύλαξη από το κοινό. Θεωρούν πως οι ελληνικές ταινίες θα είναι σαχλαμάρες. Είναι και ο ανταγωνισμός με τις ξένες ταινίες που έχουν τους σούπερ ηθοποιούς και την καταπληκτική πλοκή. Ακόμα είναι και η τηλεόραση που κρατάει τον κόσμο στο σπίτι. Οπότε μοιραία οι ελληνικές ταινίες έχουν να αντιμετωπίσουν θηριώδεις αντιπάλους. Το θέατρο από την άλλη έχει αυτή τη ζωντανή επαφή. Αυτό είναι κάτι το αναντικατάστατο και πιο προστατευμένο. Υπάρχουν και αξιόλογες ελληνικές ταινίες αλλά οι περισσότερες δέχονται τρομακτική επίθεση από τον Τύπο. Πουλάει ο άλλος το σπίτι του για να κάνει μια ταινία και βγαίνει ο άλλος και την κατακρεουργεί σε πέντε σειρές και τη βλέπουνε οι τρεις συγγενείς.
Πώς σας φαίνεται η Αθήνα; Ζούσατε στη Νέα Σμύρνη και τώρα στο Παγκράτι.
Δεν την αλλάζω με τίποτα, τη λατρεύω. Πάει συνεχώς προς το καλύτερο. Μια από τις μεγαλύτερες συγκινήσεις που ένιωσα ήταν όταν μπήκα στην πρώτη δοκιμαστική διαδρομή του μετρό, Σύνταγμα-Πανεπιστήμιο. Μου αρέσει πάρα πολύ το μετρό. Πατάς ένα κουμπί και βρίσκεσαι στο Αιγάλεω. Υπάρχουν άπειρα ακόμα προβλήματα, αλλά είναι μια πόλη που μου αρέσει να την περπατάω πάρα πολύ. Να βρίσκω τις στοές με τα παλιά καφενεδάκια. Παλιά περπατούσα όλη την Πατησιών μέχρι τις 4 το πρωί.
Νιώθετε ότι έχετε τη φωνή του παραμυθά;
Μου έχουν πει πάρα πολλοί ότι διαβάζω ωραία. Θέλω κι εγώ. Διαβάζω ποιήματα, πεζογραφία, αλλά να ξέρεις, αυτά όπως κι όλα, για να τα αποδώσεις καλά, πρέπει να τα κάνεις δικά σου.
σχόλια