Σαρίτα Χαΐμ: «Όταν περιμένω την έμπνευση, εκείνη με περιφρονεί»

Σαρίτα Χαΐμ: «Όταν περιμένω την έμπνευση, εκείνη με περιφρονεί» Facebook Twitter
Η έμπνευση είναι κάτι που δεν σου δίνει ραντεβού. Εμένα μου κάνει τη χάρη να έρχεται όταν περπατώ ή κάνω κάτι εντελώς άσχετο. Όταν κάθομαι και την περιμένω, με περιφρονεί.
0

Βασικό χαρακτηριστικό των βιβλίων σας είναι οι ολοκληρωμένοι και προσεκτικά δομημένοι χαρακτήρες. Ποια διαδικασία ακολουθείτε όταν τους πλάθετε στο μυαλό σας και πώς τους αποδίδετε στο χαρτί;

Συνήθως προηγείται η ιστορία στο μυαλό μου. Θα πρέπει να έχω κάτι ενδιαφέρον να αφηγηθώ, κάτι που να με προκαλεί σε πολλά επίπεδα. Στη συνέχεια οι χαρακτήρες έρχονται για να υπηρετήσουν το αφήγημα. Η αλήθεια είναι πως έχω μια εμμονή με την αυθεντικότητά τους. Στις σημειώσεις μου υπάρχουν πάντα το παρελθόν τους, τα σωματικά τους χαρακτηριστικά, τα τραγούδια που αγαπούν, οι αδυναμίες τους. Στην πορεία της συγγραφής η λίστα με τα χαρακτηριστικά τους διαρκώς μεγαλώνει και ολοκληρώνεται περίπου στα μέσα του μυθιστορήματος. Στο σημείο αυτό λογικά όλα έχουν πάρει τον δρόμο τους.


Στον πυρήνα του νέου σας μυθιστορήματος βρίσκεται μια οικογενειακή σχέση. Γιατί επιλέξατε να εστιάσετε ξανά στην οικογένεια;

Η αλήθεια είναι πως στα δύο τελευταία μου βιβλία επικεντρώθηκα στις οικογενειακές σχέσεις. Ωστόσο, αυτό δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για τα κοινωνικά μυθιστορήματα. Η οικογένεια είναι το κουκούλι μέσα στο οποίο παίρνουμε το μάθημα της αναπνοής. Συχνά είναι ασφυκτικό και καταλήγουμε ασθματικοί, ακόμα κι όταν το εγκαταλείπουμε. Στην περίπτωση του βιβλίου, οι δύο γυναίκες έχουν να διαχειριστούν μια παράλογη απουσία που τις έχει στοιχειώσει. Αναγκάστηκαν να αποχωριστούν η μία την άλλη ύστερα από ένα τραγικό ατύχημα που συνέβη στην παιδική τους ηλικία, χωρίς να τους δοθεί καμία λογική εξήγηση. Ο διαφορετικός τρόπος που αντιμετώπισαν η Μάρθα και η Κατερίνα αυτό το τραυματικό γεγονός δηλώνει πως τη δεδομένη στιγμή καθένας μας πράττει ανάλογα με το ψυχικό απόθεμα που διαθέτει, την παιδεία, τη διανοητική του κατάσταση αλλά και τον χαρακτήρα του. Η νοσηρή οικογενειακή σχέση που βίωσαν τις φέρνει, ύστερα από χρόνια, αντιμέτωπες με τα προσωπικά λάθη, τις επιλογές και τις αδυναμίες τους. Η συγχώρεση τώρα θα αποδειχτεί περισσότερο δύσκολη και επίπονη από ποτέ.

Στις σημειώσεις μου υπάρχουν πάντα το παρελθόν τους, τα σωματικά τους χαρακτηριστικά, τα τραγούδια που αγαπούν, οι αδυναμίες τους. Στην πορεία της συγγραφής η λίστα με τα χαρακτηριστικά τους διαρκώς μεγαλώνει και ολοκληρώνεται περίπου στα μέσα του μυθιστορήματος. Στο σημείο αυτό λογικά όλα έχουν πάρει τον δρόμο τους.

Σε ποιον βαθμό ενθέτετε στοιχεία από τη δική σας προσωπικότητα και τις εμπειρίες σας στους χαρακτήρες σας; Η Μάρθα από το «Η αδελφή μου», για παράδειγμα, ζει στο Τορόντο, όπου έχετε βρεθεί κι εσείς στο παρελθόν.

Όταν γράφω, προσπαθώ να αποφεύγω την αυτοαναφορικότητα και τις ευκολίες της. Έχω την αίσθηση ότι έτσι αδικείται η ιστορία, συγκρατείται και περιορίζεται σε έναν πολύ συγκεκριμένο ορίζοντα, που αφορά συνήθως λίγους. Ωστόσο, η δουλειά του συγγραφέα είναι ακριβώς η παρατήρηση και η λεκτική αποτύπωση, οπότε είναι βέβαιο πως ψήγματα της προσωπικότητας και των εμπειριών μου θα υπάρχουν διάσπαρτα στις ιστορίες μου. Το Τορόντο, που αναφέρατε, είναι μια πόλη οικεία σ' εμένα, στην οποία έζησα για χρόνια, οπότε, σε αυτή την περίπτωση, η εμπειρία μου στάθηκε χρήσιμη.


Ποια στοιχεία καθιστούν, κατά τη γνώμη σας, ένα μυθιστόρημα πραγματικά αξιόλογο;

Ένα βιβλίο πιστεύω πως πρέπει να έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία να αφηγηθεί, που να αφορά τον αναγνώστη. Επίσης, ιδιαίτερα σημαντικό είναι να προσφέρει το έναυσμα μιας πιο προσωπικής αναζήτησης. Να εξακολουθούν να γίνονται σκέψεις πάνω στο βιβλίο ύστερα από την ανάγνωση της τελευταίας σελίδας.


Πείτε μας έναν λογοτεχνικό ήρωα που σας στοίχειωσε στο παρελθόν.

Ο Χανς Κάστορπ από το «Μαγικό Βουνό» του Τόμας Μαν, ένα μυθιστόρημα που αναφέρω συχνά στο βιβλίο. Ο ίδιος ξεκινά με μια νεανική, θα έλεγα, αφέλεια ένα ταξίδι ενηλικίωσης που θα διαρκέσει χρόνια. Αντιμέτωπος καθημερινά με τον θάνατο στο σανατόριο του Μπέργκχοφ, ακολουθεί μια υπνωτιστική ρουτίνα ασθενούς με ατελείωτο ελεύθερο χρόνο. Στην αρχή δείχνει απλοϊκός κι αδούλευτος, κι αυτή ακριβώς είναι η γοητεία του, καθώς διδάσκεται με έναν τόσο παράδοξο τρόπο τη βαρυσήμαντη φιλοσοφία της ζωής.


Τι περιλαμβάνει μια ιδανική, από άποψη συγγραφικής έμπνευσης, ημέρα;

Συνήθως χρειάζομαι πολύ καφέ και ησυχία στον χώρο όπου εργάζομαι. Σημαντικό θεωρώ επίσης το να έχω κοιμηθεί καλά το προηγούμενο βράδυ, για να μπορώ να δουλέψω απερίσπαστη για οκτώ με δέκα ώρες, κάτι που σημαίνει πως δεν θα χτυπούν τα τηλέφωνα και δεν θα απαντώ σε e-mail. Η έμπνευση είναι κάτι που δεν σου δίνει ραντεβού. Εμένα μου κάνει τη χάρη να έρχεται όταν περπατώ ή κάνω κάτι εντελώς άσχετο. Όταν κάθομαι και την περιμένω, με περιφρονεί.

Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σελίν Κιριόλ «Φωνή χωρίς ήχο»

Το πίσω ράφι / «Ένα από τα πιο ιδιοφυώς γραμμένα μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας»

Έτσι είχε γράψει ο Πολ Όστερ εξαίροντας τη γραφή της Σελίν Κιριόλ στο «Φωνή χωρίς ήχο» για την οικονομία, τη συμπόνια και τις χιουμοριστικές πινελιές της, για τον τρόπο που προσεγγίζει μια γυναίκα αποξενωμένη σε μια απέραντη μεγαλούπολη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Βιβλίο / Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Σε ποια εποχή γράφτηκε η φημισμένη τριλογία; Πώς διαβάζουμε σήμερα αυτό το σημαντικό μυθιστόρημα; Ποιοι είναι οι ήρωές του; Αυτά και πολλά ακόμα αναλύει με εξαιρετικό τρόπο η Κωνσταντίνα Βούλγαρη σε τρία ηχητικά ντοκιμαντέρ. 
THE LIFO TEAM
Θανάσης Σκρουμπέλος, συγγραφέας

Οι Αθηναίοι / «Δεν μπορεί να κερδίζει συνέχεια το δίκιο του ισχυρού»

Στο Λονδίνο, ο Θανάσης Σκρουμπέλος έλεγε ότι είναι «απ’ τον Κολωνό, γείτονας του Σοφοκλή». Έχοντας βγει από τα σπλάχνα της, ο συγγραφέας που έγραψε για την Αθήνα του περιθωρίου, για τη γειτονιά του και τον Ολυμπιακό, πιστεύει ότι η αριστερά που γνώρισε έχει πεθάνει, ενώ το «γελοίο που εκφράζει η ισχυρή άρχουσα τάξη» είναι ο μεγαλύτερός του φόβος.
M. HULOT
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μέριλιν Γιάλομ: «H ιστορία της συζύγου»

Το Πίσω Ράφι / H ιστορία της συζύγου από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα

Η φεμινίστρια συγγραφέας και ιστορικός Μέριλιν Γιάλομ εξερευνά τη διαδρομή της συζυγικής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας πώς η έννοια του γάμου μεταλλάχθηκε από θρησκευτικό καθήκον σε πεδίο συναισθηματικής ελευθερίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Βιβλίο / Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Η έκδοση με τα κριτικά κείμενα του Τζορτζ Όργουελ για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τον τίτλο «Ό,τι μου κάνει κέφι» μας φέρνει ενώπιον ενός τρομερά οξυδερκούς και ενίοτε γενναιόδωρα οργισμένου στοχαστή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Βιβλίο / Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες και ντοκουμέντα μιας νέας έκδοσης ζωντανεύει το βιβλιοπωλείο που συνδέθηκε με τις μνήμες χιλιάδων Αθηναίων και έπαιξε ρόλο στην πολιτιστική διαμόρφωση και καλλιέργεια πολλών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ