Το Βασιλικό Ινστιτούτο Βρετανών Αρχιτεκτόνων (RIBA) αποκάλυψε τη λίστα του για το φετινό βραβείο Stirling, η οποία περιλαμβάνει έξι βρετανικά έργα που είναι «χρήσιμα αλλά ανεπιτήδευτα».
Όλα τα έργα που προκρίθηκαν είναι στην Αγγλία και μόνο δύο από τα έξι βρίσκονται εκτός Λονδίνου. Πρόκειται για τη Φάση 2 της αναγέννησης του κτήματος Park Hill στο Σέφιλντ από τον Mikhail Riches και τις παραθεριστικές κατοικίες Wraxall Yard στο Dorset από την Clementine Blakemore Architects.
Στο Λονδίνο, τα έργα που διεκδικούν το διάσημο βραβείο είναι οι κοινωνικές κατοικίες Chowdry Walk από τον Al-Jawad Pike και η υποδομή The Elizabeth Line των Grimshaw, Maynard, Equation και Atkins.
Η ανακαίνιση της Εθνικής Πινακοθήκης Πορτρέτων από τους Purcell και Jamie Fobert Architects είναι επίσης στη βραχεία λίστα, μαζί με το Masterplan του King's Cross από τους Allies and Morrison and Porphyrios Associates.
Ο πρόεδρος του RΙΒΑ, Muyiwa Oki, επαίνεσε τα έξι έργα που προκρίθηκαν «για την τοποθέτηση της ανάπλασης και της αποκατάστασης στο κέντρο της δημιουργίας».
«Αυτά τα έργα καταδεικνύουν την ευρηματικότητα και την ποικιλομορφία της αρχιτεκτονικής σήμερα», είπε ο Oki.
«Από μεγάλα έργα εθνικών υποδομών μέχρι τολμηρές προτάσεις κοινωνικής στέγασης, τα ποικίλα αυτά project συνεισφέρουν με ευαισθησία στην ανύψωση της καθημερινής ζωής», συνέχισε. «Είτε ανεβάζοντας τον πήχη για την κοινωνική στέγαση, είτε αναβαθμίζοντας τις αστικές συγκοινωνίες, είτε επαναχρησιμοποιώντας ερειπωμένα κτίρια για τη δημιουργία αστικών και αγροτικών δομών με γνώμονα την κληρονομιά, κάθε σχέδιο προσαρμόζει προσεκτικά στοιχεία του υπάρχοντος δομημένου μας περιβάλλοντος.
Πρόκειται για σκόπιμη αλλά ανεπιτήδευτη αρχιτεκτονική – αρχιτεκτονική που φέρνει χαρά στη ζωή των ανθρώπων και ενισχύει τον ιστό της κοινωνίας μας».
Το έργο Chowdry Walk στο Hackney από τον Al-Jawad Pike περιλαμβάνει έντεκα σπίτια από τα οποία τα επτά είναι διαθέσιμα για κοινωνική ενοικίαση.
Περιγράφεται από το Βασιλικό Ινστιτούτο Βρετανών Αρχιτεκτόνων ως «υποδειγματικό σχέδιο για την κοινωνική στέγαση», ένα κλιμακωτό διώροφο τετράγωνο που βρίσκεται παράλληλα με έναν εξωτερικό διάδρομο για πεζούς και ποδηλάτες.
Ένα άλλο στεγαστικό έργο στη λίστα είναι η τελευταία φάση αναγέννησης στο κτήμα Park Hill στο Σέφιλντ, του οποίου ηγείται ο Mikhail Riches – το στούντιο πίσω από τον νικητή του βραβείου RIBA Stirling 2019 Goldsmith Street.
Στόχος του στούντιο είναι να διατηρήσει όσο το δυνατόν περισσότερο τον αρχικό ιστό του κτιρίου για τη Φάση 2, βελτιώνοντας παράλληλα την ενεργειακή του απόδοση και εκσυγχρονίζοντας τα εσωτερικά διαμερίσματα.
Ο Mikhail Riches έχει το μοναδικό στούντιο που μπήκε στη λίστα φέτος από αυτά που έχουν κερδίσει στο παρελθόν το βραβείο, το οποίο θεωρείται η υψηλότερη διάκριση για την αρχιτεκτονική του Ηνωμένου Βασιλείου.
Οι Allies & Morrison ήταν στη βραχεία λίστα το 2008 και το 2012 για το Royal Festival Hall και το New Court Rothschild Bank αντίστοιχα, ενώ οι Jamie Fobert Architects ήταν στη βραχεία λίστα το 2018 για τους New Tate St Ives και οι Grimshaw για το London Bridge Station το 2019.
Άλλα έργα στη λίστα του 2024 που περιλαμβάνουν υπάρχοντα κτίρια είναι η ανακαίνιση της Εθνικής Πινακοθήκης Πορτρέτων στο Λονδίνο από τους Jamie Fobert Architects και Purcell και το Wraxall Yard στο Dorset.
Το Wraxall Yard είναι παραθεριστικές κατοικίες μέσα στο κέλυφος μιας παλιάς φάρμας γαλακτοπαραγωγής, σχεδιασμένες από τους αρχιτέκτονες Clementine Blakemore με έμφαση στο να είναι ιδιαίτερα προσιτές στους χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων.
Το μεγαλύτερο έργο στη λίστα είναι η μεγαλύτερη επέκταση που έχει γίνει ποτέ στο υπόγειο σιδηροδρομικό δίκτυο του Λονδίνου εδώ και έναν αιώνα, στην Elizabeth Line. Χαιρετίστηκε από το RIBA ως «ένα κατόρθωμα κατασκευής και συνεργασίας» και το έργο έχει την υπογραφή των Grimshaw, Maynard, Equation και Atkins.
Το έκτο και τελευταίο έργο που επιλέχθηκε είναι η 20ετής ανάπλαση του King's Cross από τους Allies και Morrison μαζί με την Porphyrios Associates, που περιλαμβάνει τη μετατροπή της βιομηχανικής χέρσας γης σε μια σειρά από δημόσιους χώρους, γραφεία και εκπαιδευτικές εγκαταστάσεις.
Το βραβείο RIBA Stirling απονεμήθηκε για πρώτη φορά το 1996 και απονέμεται κάθε χρόνο στον αρχιτέκτονα πίσω από το κτίριο που θεωρείται ως το σημαντικότερο της χρονιάς.
Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, η λίστα με τα βραβεία Stirling 2024 επιλέχθηκε από τους νικητές των Εθνικών Βραβείων RIBA, που αποκαλύφθηκαν νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Ο νικητής θα ανακοινωθεί στις 16 Οκτωβρίου 2024.
Το νικητήριο έργο θα επιλεγεί από μια κριτική επιτροπή αποτελούμενη από τους αρχιτέκτονες Alex Ely του Mae και Benedetta Tagliabue του EMBT, μαζί με τον διευθυντή σύμβουλο της Autodesk David Light, την καθηγήτρια πανεπιστημίου του Cambridge Minna Sunikka-Blank και την επικεφαλής τεχνών και πολιτισμού της Chanel, Yana Peel.
Πέρυσι, νικητής του βραβείου ήταν το The John Morden Centre by Mae – ένα κέντρο ημερήσιας φροντίδας για τους κατοίκους της κοινότητας συνταξιούχων του Morden College στο Λονδίνο.