Το γαλλικό κόκκινο κρασί, σύμβολο παράδοσης και πολιτιστικής κληρονομιάς, αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή κρίση, καθώς η κατανάλωσή του μειώνεται δραματικά, ιδιαίτερα μεταξύ των νεότερων γενεών.
Σύμφωνα με τον Conseil Interprofessionnel du Vin de Bordeaux (CIVB), η κατανάλωση κόκκινου κρασιού στη Γαλλία έχει μειωθεί κατά περίπου 90% από τη δεκαετία του 1970, ενώ η συνολική κατανάλωση κρασιού (κόκκινο, λευκό και ροζέ) έχει μειωθεί περισσότερο από 80% από το 1945. Η τάση αυτή επιταχύνεται, με τη Generation Z να αγοράζει μόλις τη μισή ποσότητα που καταναλώνουν οι παλαιότερες γενιές.
Η γενική στροφή προς λιγότερη κατανάλωση αλκοόλ και η αυξανόμενη προτίμηση για ροζέ κρασί, μπύρα, αποστάγματα και μη αλκοολούχα ποτά έχουν πλήξει ιδιαίτερα το κόκκινο κρασί. Σύμφωνα με τον Σπύρο Μαλανδράκη, αναλυτή της αγοράς ποτών στην Euromonitor International, η βιομηχανία υποφέρει από "έλλειψη σύνδεσης με τις νεότερες γενιές" και αδυναμία προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες τάσεις.
Ο Jean-Pierre Durand, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του CIVB, περιέγραψε την τάση ως γενεαλογική μετάβαση: «Ο παππούς έπινε 300 λίτρα κόκκινο κρασί ετησίως, ο πατέρας 180 και ο γιος μόλις 30». Ταυτόχρονα, η πτώση της ζήτησης από την Κίνα, έναν από τους κύριους εξαγωγικούς προορισμούς, και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής έχουν επιδεινώσει την κρίση, σύμφωνα με τους Financial Times.
Η βιομηχανία καλείται να επανεφεύρει τον εαυτό της. Παραγωγοί όπως η Brigitte Tribaudeau, ιδιοκτήτρια του οικογενειακού οινοποιείου Château Mauvinon στο Saint-Émilion, έχουν ήδη στραφεί σε καινοτομίες. Από το 2018, η Tribaudeau παράγει λευκό και πορτοκαλί κρασί, δημοφιλή στις νεότερες γενιές, ενώ πειραματίζεται με χαμηλής περιεκτικότητας αλκοόλ κρασί. Το οινοποιείο της, πιστοποιημένο ως βιολογικό από το 2017, ανταποκρίνεται στις προτιμήσεις των καταναλωτών που αναζητούν βιώσιμα προϊόντα.
Ωστόσο, η μετάβαση από την παραγωγή κόκκινου κρασιού σε λευκό ή άλλους τύπους απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε νέους αμπελώνες και εξοπλισμό, κάτι που δεν είναι οικονομικά ή τεχνικά εφικτό για όλους τους παραγωγούς.
Ριζικές παρεμβάσεις στη Μπορντό
Η περιοχή του Μπορντό έχει ξεκινήσει ένα πρόγραμμα εκρίζωσης έως και 9.500 εκταρίων αμπελώνων για να μειώσει την υπερπαραγωγή και να αποτρέψει την εξάπλωση ασθενειών. Το διετές σχέδιο, που ξεκίνησε το 2023, διαθέτει προϋπολογισμό 57 εκατ. ευρώ, χρηματοδοτούμενο κυρίως από την κυβέρνηση και τον CIVB.
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η έμφαση στην ποιότητα και η προσαρμογή στις νέες τάσεις είναι απαραίτητες για την επιβίωση της βιομηχανίας. Όπως είπε ο Durand: «Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να παράγουμε κρασιά που δεν καταναλώνονται. Όταν το μοντέλο σπάει, προσαρμοζόμαστε».