Είμαστε «πυλώνας ειρήνης» στην ευρύτερη περιοχή, τονίζουν Κύπριοι αξιωματούχοι, μετά τις απειλές που εξαπέλυσε η Χεζμπολάχ εναντίον της Λευκωσίας.
«Οι Κύπριοι αντέδρασαν σοκαρισμένοι μετά τις απειλές της Χεζμπολάχ» επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα The Guardian, που φιλοξενεί το θέμα στο σημερινό πρωτοσέλιδο της ιστοσελίδας της. Η Χεζμπολάχ, σύμμαχος του Ιράν στον Λίβανο, δήλωσε πως η Κύπρος θα μπορούσε να γίνει στόχος εάν επιτρέψει στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει το έδαφός του σε οποιαδήποτε σύγκρουση μεταξύ των δύο πλευρών, για την οποία εκφράζονται φόβοι ότι είναι πολύ κοντά.
Παρά το γεγονός ότι η ΕΕ εξέφρασε ανεπιφύλακτη υποστήριξη στην Κύπρο, το ανατολικότερο κράτος μέλος της, ήταν σαφές την Πέμπτη ότι η προειδοποίηση του αρχηγού της Χεζμπολάχ Χασάν Νασράλα, είχε σημάνει συναγερμό στη Λευκωσία, όπου αξιωματούχοι επέμεναν ότι η νησιωτική δημοκρατία παρέμεινε «πυλώνας ειρήνης» σε μια κατά τα άλλα ασταθή περιοχή.
«Η Κύπρος δεν εμπλέκεται και δεν θα εμπλακεί σε κανέναν πόλεμο ή σύγκρουση», δήλωσε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης στον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό CyBC. «Ως εκ τούτου, οι δηλώσεις του ηγέτη της Χεζμπολάχ δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα», συμπλήρωσε και είπε επίσης πως η Κύπρος έχει «εξαιρετικές» σχέσεις με τον Λίβανο και δεν θα επιτρέψει σε κανένα κράτος να χρησιμοποιήσει το έδαφός της για στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον άλλου.
Ο Νασράλα είχε προειδοποιήσει την Τετάρτη για έναν πόλεμο «χωρίς κανόνες ή ανώτατα όρια» καθώς προσπαθούσε να επισημάνει τους κινδύνους μιας πλήρους κλίμακας ισραηλινής επίθεσης εναντίον της ευθυγραμμισμένης με το Ιράν οργάνωσής του. Εκπλήσσοντας πολλούς, ο Νασράλα απείλησε την Κύπρο, λέγοντας: «Το άνοιγμα των κυπριακών αεροδρομίων και βάσεων στον ισραηλινό εχθρό για να στοχεύσει τον Λίβανο θα σήμαινε ότι η κυπριακή κυβέρνηση είναι μέρος του πολέμου και η αντίσταση [Χεζμπολάχ] θα το αντιμετωπίσει ως μέρος του πολέμου». Σε περίπτωση ευρύτερης εξάπλωσης της σύρραξης, «δεν θα υπάρχει μέρος ασφαλές από τους πυραύλους και τα drones μας», απείλησε επίσης ο Νασράλα.
«Η νευρικότητα στη Λευκωσία δεν περιορίστηκε μόνο στα κυβερνητικά στελέχη. Δυτικοί διπλωμάτες που εδρεύουν στο νησί, που αποτελεί δημοφιλή τουριστικό προορισμό και βρίσκεται μόλις 40 λεπτά πτήση μακριά από το Τελ Αβίβ, παρασύρεται στην αναταραχή της Μέσης Ανατολής εάν ξέσπασε ένας πλήρης πόλεμος μεταξύ των δύο εχθρών», επισημαίνει ο Guardian. «Η Χεζμπολάχ έχει ιστορικό δράσης στις απειλές της», δήλωσε σχετικά στην εφημερίδα ένας απεσταλμένος της ΕΕ και συμπλήρωσε: «Η Χεζμπολάχ γνωρίζει ότι η Κύπρος δεν έχει τη στρατιωτική ικανότητα να απαντήσει και από αυτή την άποψη είναι ένας εύκολος στόχος».
Η Κύπρος είναι «μέρος της λύσης» - Η ανθρωπιστική βοήθεια προς τη Γάζα
Λίγες ώρες από τη στιγμή που ο Νασράλα εξέδωσε την απειλή, ο Κύπριος πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, προσπάθησε να τονίσει την πολιτική ουδετερότητας του νησιού, υπογραμμίζοντας τον ρόλο που είχε παίξει στη δημιουργία του θαλάσσιου διαδρόμου για τη μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα: «Η Κύπρος δεν είναι μέρος του προβλήματος… [είναι] μέρος της λύσης», είπε. «Και ο ρόλος μας, όπως εκδηλώνεται, για παράδειγμα, μέσω του ανθρωπιστικού διαδρόμου [προς τη Γάζα], αναγνωρίζεται όχι μόνο από τον αραβικό κόσμο αλλά από ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα».
Υπενθυμίζεται ότι η Κύπρος, κατά τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα, έχει πρωτοστατήσει για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τον παλαιστινιακό πληθυσμό που βρίσκεται στα πρόθυρα του λιμού, σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Δεκάδες πλοία που μεταφέρουν βοήθεια έχουν ταξιδέψει στη Γάζα με πρωτοβουλία του κυπριακού κράτους, από το λιμάνι της Λάρνακας από τον Μάρτιο.
Η προσέγγιση Κύπρου – Ισράηλ με τις κοινές στρατιωτικές ασκήσεις
«Σε μια σύγκρουση όπου οι αντιλήψεις παίζουν εξίσου ζωτικό ρόλο, η ευθυγράμμιση του νησιού με το Ισραήλ και οι συνεχώς βελτιωμένες σχέσεις με τις ΗΠΑ έχουν επίσης παρατηρηθεί από την ηγεσία της Χεζμπολάχ», επισημαίνει ο Guardian και το ρεπορτάζ συνεχίζει: «Η προσέγγιση της Λευκωσίας ήταν για χρόνια περισσότερο φιλοαραβική παρά φιλο-ισραηλινή. Η επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας και η ανακάλυψη αποθεμάτων φυσικού αερίου στα ανοικτά των ισραηλινών ακτών έχουν ανοίξει το δρόμο για μια ενεργειακή συμμαχία και πολύ στενότερους δεσμούς. Οι δύο χώρες μοιράζονται πληροφορίες και ολοένα και στενότερους στρατιωτικούς δεσμούς. Πριν από δύο χρόνια, οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις χρησιμοποίησαν την Κύπρο για να διοργανώσουν πολεμικούς αγώνες προσομοίωσης μάχης στον Λίβανο, στους οποίους λέγεται ότι μετείχε ο μεγαλύτερος αριθμός στρατευμάτων που στάλθηκαν ποτέ στο εξωτερικό από το Ισραήλ. Οι ασκήσεις επικεντρώθηκαν σε πιθανές τακτικές εισβολής, καθώς το νησί επιλέχθηκε για τις ασκήσεις λόγω της ομοιότητας του εδάφους του με αυτό του Λιβάνου. Πέρυσι οι ένοπλες δυνάμεις και των δύο εθνών πραγματοποίησαν στρατιωτικές ασκήσεις στο νησί ‘για να ανταποκριθούν σε ιδιαίτερα απαιτητικά επιχειρησιακά σενάρια’».
Τα δύο αυτά γεγονότα «θεωρήθηκαν ως πρόκληση από τη Χεζμπολάχ», δήλωσε άλλος διπλωμάτης στον Guardian. «Και γνωρίζουμε ότι όταν ο Χριστοδουλίδης επισκέφτηκε τη Βηρυτό με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τον Μάιο, το άκουσε αυτό».
Λόγω της θέσης της, η Κύπρος εμπλέκεται συχνά σε γεγονότα πέρα από τα σύνορά της. Το 2006 η Κύπρος έγινε διαμετακομιστικός κόμβος για την εκκένωση περισσότερων από 30.000 ξένων υπηκόων που διέφυγαν από τον πόλεμο στον Λίβανο και πέρυσι χιλιάδες κάτοχοι βρετανικών διαβατηρίων μεταφέρθηκαν αεροπορικώς από το Σουδάν στην Κύπρο. Αν και δεν είναι επιβεβαιωμένο ότι προσφέρει εγκαταστάσεις ξηράς ή βάσης στον ισραηλινό στρατό, η Κύπρος επέτρεψε στο Ισραήλ να χρησιμοποιήσει τον εναέριο χώρο της για να διεξάγει ασκήσεις που προσομοιώνουν μια ιρανική επίθεση στο Ισραήλ.
Νωρίτερα φέτος πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις έξω από μία από τις δύο βρετανικές στρατιωτικές βάσεις της Κύπρου - που διατηρήθηκαν από το Λονδίνο μετά την ανεξαρτησία των Κυπρίων το 1960 - λόγω ανησυχιών ότι οι εγκαταστάσεις χρησιμοποιούνταν από τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο για να στείλουν στρατιωτική βοήθεια στο Ισραήλ. Την Πέμπτη, Κύπριοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι βάσει της συνθήκης εγκατάστασης, η Βρετανία δεν ήταν υποχρεωμένη να ενημερώσει τη Λευκωσία για κινήσεις στις βάσεις.
Οι απειλές Νασράλα ως πίεση στην Ελλάδα
Πολιτικοί αναλυτές περιέγραψαν την εμπρηστική ρητορική του Νασράλα ως «κλασική αποτροπή», αλλά είπαν επίσης ότι ήταν μια προειδοποίηση για το πόσο άσχημη θα μπορούσε να γίνει η κατάσταση εάν η σύγκρουση κλιμακωθεί. Κάποιοι είπαν ότι ήταν πιθανό να ωθήσει την Ελλάδα, η οποία έχει επίσης εξαιρετικούς δεσμούς με το Ισραήλ, να παρακαλέσει τον σύμμαχό της να δώσει μια ευκαιρία στην ειρήνη πριν ξεκινήσει επίθεση κατά της Χεζμπολάχ.
«Οι Κύπριοι δεν θα επέτρεπαν ποτέ να χρησιμοποιηθούν οι εγκαταστάσεις ή το έδαφός τους από το Ισραήλ για ένοπλη αντιπαράθεση γιατί γνωρίζουν ότι θα έβλαπτε σοβαρά τις σχέσεις τους με όλες τις άλλες χώρες της περιοχής», δήλωσε ο καθηγητής Hubert Faustmann, ο οποίος διδάσκει ιστορία και πολιτικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. «Η Χεζμπολάχ γνωρίζει επίσης ότι εάν ενεργήσει για να πραγματοποιήσει την απειλή της και επιτεθεί στην Κύπρο, η ΕΕ και το ΝΑΤΟ είναι πολύ πιθανό να εμπλακούν στη σύγκρουση που ούτε η ίδια θέλει». Αλλά για το πλησιέστερο κράτος της ΕΕ στον εξελισσόμενο πόλεμο, η άνευ προηγουμένου απειλή δεν μπορούσε να αγνοηθεί. «Αυτή είναι η πρώτη σοβαρή πρόκληση και το τίμημα που μπορεί να χρειαστεί να πληρώσει η Κύπρος για τη φιλοϊσραηλινή στροφή που έχει κάνει τα τελευταία χρόνια», είπε ο Faustmann.
Με πληροφορίες από Guardian
