«Η σκηνοθεσία απλά προέκυψε», λέει ο Γιώργος Νανούρης. Το ΕΔΩ, ωστόσο, που επαναλαμβάνεται στο Κ44 με sold-out παραστάσεις από την αρχή της νέας σεζόν, είναι η τρίτη φορά που τον βρίσκει να ασχολείται με το θέατρο με αυτή την ιδιότητα. Οι ιστορίες 8 μεταναστών που έχουν μεγαλώσει και ζουν στην Αθήνα και διηγούνται περιστατικά από τη ζωή τους -με τις φωνές των πρωτοεμφανιζόμενων ηθοποιών που τους υποδύονται- αποτελούν μια παράσταση φορτισμένη συναισθηματικά, που έχει λάβει από πολύ καλές έως διθυραμβικές κριτικές από σύσσωμο τον ελληνικό Τύπο. «Διάβαζα εντελώς συμπτωματικά συνεντεύξεις του Καπλάνιστις εφημερίδες κι επειδή έπαθα ένα μικρό σοκ με αυτά που γίνονται, άρχισα να σκίζω και να μαζεύω τις σελίδες» μου εξηγεί. «Όταν μαζεύτηκε αρκετό υλικό σκέφτηκα ότι έπρεπε με κάποιον τρόπο να γίνει πιο γνωστό, έτσι αποφάσισα να ανεβάσω την παράσταση. Για να μάθει ο κόσμος πόσο υποφέρουν αυτοί οι άνθρωποι που περνούν καθημερινά δίπλα μας και τους φερόμαστε σαν να είναι κάτι λιγότερο από εμάς». Η παράσταση υλοποιήθηκε με τη βοήθεια τεσσάρων μαθητών του που είχαν μόλις αποφοιτήσει, οι οποίοι ξεκίνησαν να δουλεύουν την ιδέα του χωρίς καμία προσδοκία.
Στην αρχή στο χώρο που παίζεται σήμερα και στη συνέχεια στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, στο τροχόσπιτο, με το οποίο περιόδευσαν σε γειτονιές της Αθήνας. Η επιτυχία ήταν αναπάντεχη, αλλά καθόλου αδικαιολόγητη. Είναι από τις παραστάσεις που διαδίδονται από στόμα σε στόμα και με έντονες αντιδράσεις κατά τη διάρκειά της. «Το πρώτο που πρέπει να πω είναι ότι αρκετοί κλαίνε» λέει ο Γιώργος. «Πολύ. Κι επειδή είμαι κάθε βράδυ εκεί, παρατηρώ ότι για λίγη ώρα αφού τελειώσει δεν μιλάει κανείς. Γίνεται μια παύση. Πολλές φορές μας λένε "νιώθουμε τύψεις, δεν ξέραμε τίποτα". Το εισπράττεις αυτό, μας ρωτάνε τι να κάνουμε, τι οργανώσεις υπάρχουν για τους μετανάστες, τέτοια πράγματα. Που σημαίνει ότι όταν ενημερωθεί ο κόσμος, ακόμα και να μην αλλάξει κάτι ριζικά, δεν θα τους βλέπει στην καθημερινότητά του με φόβο ή κακία. Σε κάποια παράσταση, την ώρα που λέει η Κατερίνα, μια μαύρη κοπέλα που έχει γεννηθεί και μεγαλώσει εδώ, ότι δεν μπορεί να βγάλει ταυτότητα, ακούστηκε μια αγανακτισμένη φωνή από μεγάλης ηλικίας θεατή: "συγγνώμη, δεν το ξέραμε"! Ήταν πραγματικά συγκλονιστικό. Αυτά τα πράγματα δεν τα μαθαίνει κανείς απ' τις τηλεοράσεις». Η δύναμη των κειμένων κρύβεται στην αλήθεια που περιέχουν - όλα τα περιστατικά είναι αληθινά και παρουσιάζονται με έναν τρόπο αφοπλιστικά άμεσο (οι ηθοποιοί σε κοιτάζουν στα μάτια και απευθύνονται στον κάθε θεατή ξεχωριστά, με μονολόγους που φτάνουν σε έντονα συγκινητικές εξάρσεις). Ο ήχος του τρένου που περνάει διαρκώς και τα αποσπάσματα από τα τραγούδια του Antony και των Beirut που ακούγονται απλά δυναμώνουν τις εντάσεις. «Νομίζω ότι ο κόσμος επηρεάζεται πάρα πολύ γιατί οι πρωταγωνιστές είναι Έλληνες και τους ακούν να μιλάνε στα ελληνικά, χωρίς προφορά, δεν έχουν διαφορετικό χρώμα. Θα μπορούσαν να είναι οι ίδιοι, σε κάποια άλλη χώρα. Δεν το είχαμε προβλέψει, αλλά τελικά ο κόσμος ταυτίζεται με αυτό. Νιώθω ότι αν έβλεπαν έναν άνθρωπο μαύρο ή με προφορά θα τον κράταγαν απ' έξω, σαν κάτι που δεν είναι δικό τους, που δεν τους αφορά».
Τα κείμενα μας άλλαξαν όλους -πρώτα απ' όλα εμάς τους ίδιους- με πολλούς τρόπους» λέει ο Γιώργος. «Συνειδητοποίησα ότι το 2008 αυτοί οι άνθρωποι, ερχόμενοι εδώ και όντας μετανάστες, πραγματεύονται την υπόστασή τους. Στη χώρα σου δεν πραγματεύεσαι ούτε τη γλώσσα σου ούτε τη θρησκεία σου. Βλέπεις ότι από εκεί που είναι μορφωμένοι άνθρωποι, δικηγόροι, καθηγητές, καθαρίζουν σπίτια, σκάλες. Βλέπεις πόσο σχετικά είναι όλα. Αυτά που εμείς έχουμε ως δεδομένο: την καταγωγή μας, τη γλώσσα μας, τη δουλειά μας, τους φίλους μας, γι' αυτούς δεν υπάρχουν. Είναι τραγικό να το σκέφτεσαι. Όλες οι ιστορίες πάντως έχουν ένα κοινό: Σχεδόν κανένας τους δεν έχει πρόβλημα με τον κόσμο, έχει πρόβλημα με το κράτος. Αντιθέτως, στο εξωτερικό, που κάποιοι κρατικοί μηχανισμοί λειτουργούν σωστότερα, αντιμετωπίζουν μεγάλο ρατσισμό απ' τον κόσμο. Είναι πολύ παρήγορο αυτό. Ο Έλληνας μπορεί να σε κρατάει σε απόσταση όταν δεν σε έχει γνωρίσει. Όταν σε γνωρίσει όμως και δει ότι είσαι ακριβώς ίδιος άνθρωπος, με ευκολία θα σε καλέσει στο τραπέζι του. Αρκεί να γίνει κάτι, να περάσει αυτό το στάδιο. Να υπάρξει μια αφορμή...».
Σχολιάζει την οικονομική κρίση που είναι κύριο θέμα παντού και την ασυδοσία με τα πανάκριβα τζιπ στους δρόμους του κέντρου, το άγχος για το επόμενο βήμα μετά την καθολική αποδοχή, για τα σεμινάρια digital film making που έχει κάνει στη Νέα Υόρκη. Είμαι στη Θεατρολογία στη Φιλοσοφική της Αθήνας μου λέει λίγο πριν φύγει, δεν είμαι ούτε μουσικός, ούτε τραγουδιστής. Δεν έχω σπουδάσει μουσική. Γράψτο κι αυτό, απλά τελείωσα τη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και έχω συνεργαστεί με τον Κραουνάκη...
σχόλια