Η Λουίζα Αρκουμανέα αφηγείται τη ζωή της

Η Λουίζα Αρκουμανέα αφηγείται τη ζωή της Facebook Twitter
0

 

(Μεγάλωσε στη Νέα Σμύρνη, ζει στη Γλυφάδα.)

 

 

Ήμουν πάντα παιδί της θεωρίας. Είμαι πολύ της ανάλυσης, θεωρώ πως είναι κάτι σαν διαστροφή. Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να διαβάσουν ένα μυθιστόρημα. Εμένα εκτός από το μυθιστόρημα μου άρεσε να διαβάζω και τι έχουν γράψει οι άλλοι άνθρωποι γι' αυτό το μυθιστόρημα. Πήγαινα στη βιβλιοθήκη και έψαχνα να βρω δοκίμια, αναλύσεις, τι έχουν πει άλλοι συγγραφείς. Είναι βίτσιο.

Ως φοιτήτρια στην αγγλική φιλολογία έβαζα ρήτρες στα γραπτά μου. Στις εξετάσεις στο τέλος του έτους έγραφα «Αν γράψω κάτω από 8,5 να με κόψετε». Το έκανα γιατί είμαι τελειομανής -άλλη κατάρα κι αυτή- κι ήθελα να πάω σε ένα πολύ καλό πανεπιστήμιο μετά.

Πήγα στο Yale στην Αμερική κι έκανα μεταπτυχιακό στη θεατρολογία, δραματουργία και κριτική θεάτρου. Έμεινα τρία χρόνια. Αυτό που μου λείπει από την Αμερική είναι το κρύο, τα χιόνια και η βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου που θύμιζε το Όνομα του Ρόδου, ένα μέρος που νιώθεις ότι υπάρχει αιώνες, πως εκεί μέσα υπάρχουν όλα τα βιβλία που έχουν γραφτεί ποτέ, πως αν κάτσεις σε μια γωνία μπορεί να μη σε καταλάβουν και να σε κλειδώσουν μέσα όλο το βράδυ Αυτή η μυθιστορηματική αίσθηση, το ταξίδι στο χρόνο, η μυρωδιά του παλιού βιβλίου μου λείπουν πολύ.

Όταν γύρισα στην Ελλάδα έπιασα δουλειά στο «Βήμα». Μου έδωσαν την ευκαιρία να κάνω κριτική θεάτρου. Ήταν σημαντικό για μένα το ότι έγραφα μια τέτοια στήλη στο «Βήμα» σε τόσο νεαρή ηλικία. Ήταν τολμηρό κι από τη δική τους την πλευρά.

Για εννιά χρόνια έγραφα με το ψευδώνυμο Στέλλα Λοΐζου. Στέλλα λέγανε τη γιαγιά μου και αναγραμμάτισα το μικρό μου όνομα και το έβαλα για επώνυμο. Αυτό είχε μια συγκεκριμένη λογική: Η στήλη της κριτικής να μένει ανέπαφη, ανεπηρέαστη από τους ανθρώπους που θα μπορούσαν να με προσεγγίσουν. Είναι καλό να υπάρχει μια απόσταση, ο κριτικός να μην παίρνει και συνεντεύξεις. Έτσι είναι και η ανθρώπινη φύση: Αν γνωρίσεις τον άλλον προσωπικά και τον συμπαθήσεις, μπαίνει το συναισθηματικό στοιχείο στη μέση και μετά δυσκολεύεσαι.

Εάν θεωρώ ότι είμαι αυστηρή; Θεωρώ ότι λέω ακριβώς αυτό που πιστεύω - ενδεχομένως αυτό να εκφράζεται καμιά φορά με αυστηρότητα ή να εκλαμβάνεται ως αυστηρότητα. Εγώ όμως δεν μπορώ να το πω κάπως αλλιώς, ούτε να το ωραιοποιήσω, ούτε να βάλω νερό στο κρασί μου. Το έχω συνηθίσει, το ακούω χρόνια. Ένας ηθοποιός κάποτε με γνώρισε και μου είπε «Εσύ είσαι; Νιώθω σαν να γνώρισα το Χάρο». Τι έκανα; Γέλασα. Τα πρώτα χρόνια, που δεν ήταν τόσο γνωστό ποια ήμουνα -τώρα πια με ξέρουν γιατί γράφω με το κανονικό μου όνομα- υπήρχαν διάφορες θεωρίες: ότι η Στέλλα Λοΐζου είναι μια γριά, κακάσχημη γεροντοκόρη ή ότι είμαι άντρας και γράφω με γυναικείο όνομα. Το έβρισκα διασκεδαστικό που έψαχναν να με βρουν και σκαρφίζονταν όλα αυτά τα παραμύθια.

Υπάρχουν αυτά τα ηλίθια στερεότυπα για τον κριτικό, ότι είναι ένας κομπλεξικός, ας πούμε, που ήθελε να γίνει ηθοποιός. Έχει μια μεγάλη ιδιαιτερότητα ως επάγγελμα: ότι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τον άνθρωπο που την κάνει, από την καλλιέργειά του, την παιδεία του, τα ερεθίσματά του, από το αν έχει ταξιδέψει, τα πάντα. Κι αυτό το κάνει ευάλωτο ως επάγγελμα. Επίσης πολλοί σου λένε «τώρα γράφεις σαν να είσαι ο Θεός και ξέρεις την απόλυτη αλήθεια». Προφανώς ο κριτικός είναι σαν ακροβάτης, καλείται να έχει μια αντικειμενική άποψη. Από την άλλη είναι υποκειμενικό γιατί γράφει ένας άνθρωπος. Εγώ, στην προκειμένη περίπτωση. Οπότε εκεί είναι που πολλοί αντιδρούν και σου λένε «και ποια είσαι εσύ;». Πιστεύω πως το μόνο όπλο που έχει ο κριτικός είναι να εκφράζει την άποψή του τεκμηριωμένα και με επιχειρήματα.

Θεωρώ ότι το θέατρο στην Ελλάδα σε σχέση με άλλες τέχνες κινείται. Δυστυχώς, υπάρχουν πολλά κατάλοιπα του παρελθόντος, άνθρωποι που λειτουργούν πάρα πολύ ανασταλτικά: Κριτικοί και δημοσιογράφοι που χρησιμοποιούνε τη στήλη τους για να κάνουνε παιχνίδια εξουσίας κι είναι τόσο παλαιολιθικές οι απόψεις τους που νιώθεις ότι μιλάνε κάτω από μια ταφόπλακα. Είναι τόσο απαράδεκτα και ξεπερασμένα όλα αυτά, κι αυτοί οι άνθρωποι τρομοκρατούν και ασκούν επιρροή σε μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων του θεάτρου που τους φοβούνται και νοιάζονται αν θα γράψουν καλά πράγματα γι αυτούς και δεν αφήνουν τίποτα να πάει μπροστά.

Υπάρχει μια νέα γενιά ομάδων στο ελληνικό θέατρο που είναι πιο απελευθερωμένη, έχει μια φρεσκάδα, μια ορμή να δοκιμάσει πράγματα. Βλέπω και κάτι άλλο ενθαρρυντικό σε αυτά τα παιδιά, πως είναι απαλλαγμένοι από αυτό το άγχος της «μεγάλης ερμηνείας» που είναι άλλη μία από τις πληγές του ελληνικού θεάτρου: οι μεγάλοι ηθοποιοί και οι μεγάλες ερμηνείες. «Να πάμε στο θέατρο να δούμε μια φοβερή Μήδεια», «μια υπέροχη Κλυταιμνήστρα», «ένα φοβερό Βασιλιά Λιρ». Μένουμε στο αν ο ηθοποιός έκανε καλά το ρόλο και δεν συζητάμε τίποτα άλλο. Το βρίσκω φοβερά ξεπερασμένο όλο αυτό. Το θέατρο είναι μια συλλογική δουλειά και σε αυτές τις νέες ομάδες οι ρόλοι δεν είναι τόσο διακριτοί. Δεν υπάρχει ο τύραννος σκηνοθέτης και όλοι οι υπόλοιποι... Δουλεύουν με αυτοσχεδιασμό, κάνουν μια συλλογική δουλειά. Αυτό θέλω να βλέπω περισσότερο, τη διάθεση να ρισκάρουν και να δοκιμάσουν πράγματα ακόμα κι αν είναι να αποτύχουν. Έχω γνωρίσει άπειρους ανθρώπους που έχουν την αγωνία: «Αν κάνω αυτό θα αρέσει στο κοινό; Θα το καταλάβουν;». Και σκέφτομαι «μην υποτιμάς το ακροατήριό σου τόσο πολύ!».

Την αγαπώ την Αθήνα, χαίρομαι που ζω εδώ. Μου αρέσουν οι αντιφάσεις του κέντρου, αυτές είναι που το κάνουν κι ενδιαφέρον. Μου αρέσει να περπατώ βράδυ και να χαζεύω τις βιτρίνες και μου αρέσει να πηγαίνω και στον Κεραμεικό στα νυχτερινά κέντρα, στο ψιλικατζίδικο που έχει ένας μετανάστης. Όλο αυτό το ανακάτεμα.

Υπάρχει μια πολυμορφία στο κέντρο και σε αυτή την πολυμορφία έχουν συνεισφέρει και οι μετανάστες κι όσο πάει αυτό θα δίνει και πιο ενδιαφέροντα πράγματα. Εάν αφήσουμε αυτούς τους ανθρώπους να μπουν περισσότερο στη ζωή μας και κάνουμε ένα ουσιαστικό διάλογο μαζί τους, θα κερδίσουμε.

Θα μπορούσε να μπει η σύγχρονη εικαστική τέχνη στην καθημερινότητά μας στην Αθήνα. Τα αγάλματα, ας πούμε, αυτές οι προτομές που είναι όλες παλιακές, ή αυτό το άθλιο άγαλμα «της εθνικής συμφιλίωσης» στην πλατεία Κλαυθμώνος που κανείς δεν αποφασίζει να το ξεριζώσει. Εάν μπορούσαν να κάνουν πιο σύγχρονα γλυπτά ή πιο σύγχρονα κτίρια, θα γινόταν πιο όμορφη η Αθήνα.

Οι Αθηναίοι
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Περηφανευόμαστε ότι δώσαμε τα φώτα μας στον κόσμο, αλλά δεν κρατήσαμε ούτε ένα λυχναράκι»

Oι Αθηναίοι / «Περηφανευόμαστε ότι δώσαμε τα φώτα μας στον κόσμο, αλλά δεν κρατήσαμε ούτε ένα λυχναράκι»

Η αρχιτέκτονας και υπεύθυνη των Αρχείων Νεοελληνικής Αρχιτεκτονικής του Μουσείου Μπενάκη, Μάρω Καρδαμίτση-Αδάμη, δεν λησμόνησε ποτέ στην πορεία της πως η μορφή ενός κτιρίου πρέπει να έχει χαρακτήρα, ειλικρίνεια και κλίμακα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ο Λευτέρης Παπαδόπουλος αφηγείται τη ζωή του στη LIFO

Δημοσιογράφος, στιχουργός. Θα ήταν ευχαριστημένος αν, απ’ όλα τα τραγούδια του, έμενε στην ιστορία το τετράστιχο: «Το απομεσήμερο έμοιαζε να στέκει, σαν αμάξι γέρικο, στην ανηφοριά».
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΙΟΣΚΟΥΡΙΔΗΣ
Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Οι Αθηναίοι / Χρυσέλλα Λαγαρία: «Δεν είναι τόσο τρομακτικό το να είσαι τυφλός»

Η συνιδρύτρια και διευθύντρια της Black Light και συνδημιουργός της σειράς podcast της LiFO «Ζούμε ρε» δραστηριοποιείται ώστε οι ΑμεΑ να διαθέτουν ίσες ευκαιρίες και απεριόριστη πρόσβαση, δίχως στιγματισμούς και διακρίσεις. Και είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Lorenzo

Οι Αθηναίοι / Lorenzo: «Η techno σκηνή έχει γίνει χρηματιστήριο»

Γνώρισε την techno στη Φρανκφούρτη των αρχών των ‘90s. Ερχόμενος στην Αθήνα, όσο έβλεπε ότι ο κόσμος σοκαριζόταν με τις εμφανίσεις του, τόσο περισσότερο του άρεσε να προκαλεί. Ο θρυλικός χορευτής του Factory και ιδρυτής της ομάδας Blend είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Ελισάβετ Κοτζιά

Οι Αθηναίοι / «Τα πρώτα χρόνια λέγανε ότι τις κριτικές μου τις έγραφε ο πατέρας μου»

Η Αθηναία της εβδομάδας Ελισάβετ Κοτζιά γεννήθηκε μέσα στα βιβλία· κάποια στιγμή, τα έβαλε στην άκρη, για να ξανασυναντήσει τη λογοτεχνία μέσα από μια αναπάντεχη εμπειρία. Άφησε το οικονομικό ρεπορτάζ για την κριτική βιβλίου. Τη ρωτήσαμε γιατί το ελληνικό μυθιστόρημα δεν έχει ιδιαίτερη απήχηση στο εξωτερικό, και δεν πιστεύει πως για το ζήτημα αυτό υπάρχουν απλές απαντήσεις.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λούλα Αναγνωστάκη: «Όσο και αν τη χτυπάω μέσα από τα έργα μου, είμαι υπέρ της Ελλάδας»

Πέθανε Σαν Σήμερα / Λούλα Αναγνωστάκη: «Όσο και αν τη χτυπάω μέσα από τα έργα μου, είμαι υπέρ της Ελλάδας»

Σε μια από τις ελάχιστες συνεντεύξεις της, η κορυφαία θεατρική συγγραφέας της Ελλάδας, που πέθανε σαν σήμερα, μίλησε με πρωτοφανή ειλικρίνεια και απλότητα.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΙΟΣΚΟΥΡΙΔΗΣ
Αρετή Γεωργιλή

Οι Αθηναίοι / «Δεν θα σταματήσω να υπερασπίζομαι το δικαίωμα της γυναίκας να νιώθει ελεύθερη να εκφράζεται»

Η Αρετή Γεωργιλή γεννήθηκε στη Νέα Φιλαδέλφεια και τα δώδεκα τελευταία χρόνια, αφότου άνοιξε το Free Thinking Zone, ζει εκεί και στην Αθήνα. Είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κατιάνα Μπαλανίκα

Οι Αθηναίοι / Κατιάνα Μπαλανίκα: «Μέσα μου είμαι κουτάβι, γι’ αυτό και με πάταγαν όλοι»

Η ηθοποιός που αγαπήθηκε για τους κωμικούς της ρόλους έκανε μόνο δράμα στη σχολή. Θα ήθελε να ξαναπαίξει στην τηλεόραση αλλά βλέπει πως δεν θυμούνται τη γενιά της πια. Είναι ευγνώμων για τη ζωή της και την αφηγείται στη LiFO - γιατί είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μάριο Μπανούσι

Οι Αθηναίοι / Μάριο Μπανούσι: «Αν δεν εκτεθείς στη ζωή, δεν έχει νόημα»

Ο νεαρός σκηνοθέτης, που έχει ήδη μετρήσει διαδοχικά sold out, άρχισε να βλέπει θέατρο όταν μπήκε στη δραματική σχολή. Του αρέσει η ανθρώπινη αμηχανία, η σιωπή και η ησυχία τον γοήτευαν πάντα. Αν και δεν τα πάει καλά με τα λόγια, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
M. HULOT
Γιώργος Τσιαντούλας, ηθοποιός, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / «Γελάτε γιατί χανόμαστε, κάντε σεξ, ταξιδέψτε, διαβάστε και φάτε, φάτε, φάτε»

Ο πολυσυζητημένος πρωταγωνιστής της ταινίας «Το καλοκαίρι της Κάρμεν», Γιώργος Τσιαντούλας, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, ζει στο Παγκράτι, διατηρεί θεατρική ομάδα στα Τρίκαλα, έχει παίξει σε παραστάσεις του Ρομέο Καστελούτσι και του Δημήτρη Παπαϊωάννου και τα πιο ριψοκίνδυνα πράγματα που έχει κάνει είναι «γαστρονομικοί συνδυασμοί σε λάθος στιγμή και λάθος ώρα».
M. HULOT
Η Μαρινέλλα ειλικρινέστερη παρά ποτέ αφηγείται τη ζωή της όλη στη LIFO

Οι Αθηναίοι / Η Μαρινέλλα ειλικρινέστερη παρά ποτέ αφηγείται τη ζωή της όλη στη LiFO

Η μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού μιλά για τις ανεξίτηλες συναντήσεις της πορείας της, για το πώς πήγε κόντρα στο ρεύμα της εποχής της, για μια ζωή χορτάτη. Δουλεύοντας επί 67 συναπτά έτη δεν ανέχεται να της πει κανείς «τι ανάγκη έχεις;».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αγνή Πικιώνη: «Η Αθήνα έχει εξελιχθεί σ’ ένα μαζικό λούνα παρκ»

Οι Αθηναίοι / «Δυσκολεύονταν να με πλησιάσουν επειδή ήμουν η κόρη του Πικιώνη»

Η Αγνή Πικιώνη, κόρη του οραματιστή αρχιτέκτονα που είχε αφοσιωθεί στη λαϊκή αρχιτεκτονική, μιλά για τη ζωή της δίπλα σε εκείνον, που της έμαθε ότι «ένας απλός άνθρωπος μπορεί να φτιάξει κάτι σημαντικό». Αρχιτέκτονας και η ίδια, φρόντισε να διασώσει και να ταξινομήσει το έργο του. Τη θυμώνει η μεταμοντέρνα αρχιτεκτονική και πιστεύει ότι η Αθήνα έχει χάσει το στοίχημα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιώργος Αρβανίτης: «Έλεγα "είμαι καλύτερος" και δεν με πήρε η φτώχεια από κάτω»

Οι Αθηναίοι / Γιώργος Αρβανίτης: «Πείσμωνα για να γίνω ο καλύτερος και δεν με πήρε η φτώχεια από κάτω»

Από μια νιότη γεμάτη αντιξοότητες, ο τροχός για εκείνον γύρισε, η ζωή του στράφηκε στο φως και έγινε βιβλίο. Η Ευρώπη τον ανακάλυψε από τις ταινίες του Αγγελόπουλου, στις ιστορίες του πρωταγωνιστούν ο Φίνος, ο Μαστρογιάνι και ο Κουροσάβα. Ο πολυβραβευμένος διευθυντής φωτογραφίας που ήταν «πάντα την κατάλληλη στιγμή στο κατάλληλο μέρος» είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ