ΜΕ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ του 2008 παρομοίασε την κατάσταση ο πρωθυπουργός στη Βουλή την Τετάρτη, αναφέροντας ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι επιπτώσεις του ήρθαν σε μια περίοδο που όλοι περίμεναν την οικονομική ανάπτυξη μετά από δύο χρόνια πανδημίας.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απέδωσε για άλλη μια φορά την ακρίβεια σε εξωτερικούς παράγοντες, μιλώντας για «λαϊκιστές που θα εκμεταλλευτούν την κατάσταση», που «κρύβουν πως η ακρίβεια είναι εισαγόμενη, επικρίνοντας τις εθνικές πολιτικές», γι’ αυτό η αντίδραση της κυβέρνησής του πρέπει να είναι άμεση.
Ο Αλέξης Τσίπρας υποστηρίζει ακριβώς τα αντίθετα, αφού ισχυρίζεται ότι «ζούμε την ακρίβεια Μητσοτάκη» και όχι ακόμα του πολέμου. Στη συνεδρίαση του Πολιτικού Κέντρου είπε ότι η ακρίβεια των τελευταίων έξι μηνών είναι αποκλειστική ευθύνη του κ. Μητσοτάκη και των επιλογών του.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν θεωρεί το πρόβλημα της ακρίβειας ελληνικό, αλλά κατηγορεί την κυβέρνηση ότι είναι απρόθυμη να φορολογήσει τα υπερκέρδη των εταιρειών ενέργειας και γι’ αυτό μεταθέτει το βάρος στους πολίτες και τις επιχειρήσεις και πετά την μπάλα στις Βρυξέλλες. Αναφέρει ότι οι μεγάλες εταιρείες ενέργειας σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως η Γαλλία και η Ιταλία, εμφανίζουν ζημίες και «με έναν μαγικό τρόπο στην Ελλάδα εμφανίζουν φαραωνικά κέρδη» επειδή η κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα για να φορολογήσει τα υπερκέρδη τους.
Η επόμενη μέρα προβληματίζει έντονα τη Νέα Δημοκρατία, η οποία επιθυμεί να κερδίσει τις επόμενες εκλογές, αλλά τίποτα δεν της εγγυάται, ακόμα και αν το πετύχει, ότι θα καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται αντιμέτωπη με άλλη μια κρίση η οποία πλήττει την οικονομία, ωστόσο υπάρχει η παράταση της δημοσιονομικής ευελιξίας που την ευνοεί, αν και δεν μπορεί να την αξιοποιήσει όπως τα άλλα κράτη, λόγω της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας. Ο πρωθυπουργός θέλει να περιορίσει τη λαϊκή δυσαρέσκεια που προκαλούν οι ανατιμήσεις και ταυτόχρονα να εμφανίζεται στις Βρυξέλλες και τις αγορές δημοσιονομικά συνετός, μια ισορροπία που είναι δύσκολη.
Ο Γιάννης Στουρνάρας υποστήριξε ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία ενίσχυσε όλα τα τρωτά σημεία της ελληνικής οικονομίας και χαρακτήρισε την κατάσταση μετά τη ρωσική εισβολή, η οποία ήρθε μετά την πανδημία, ως «τέλεια καταιγίδα». Σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος, οι συνέπειες της ρωσικής εισβολής θα επηρεάσουν αρνητικά την παραγωγή και οι τιμές της ενέργειας θα αυξηθούν κι άλλο, ενώ μια πιθανή κλιμάκωση της κρίσης εγκυμονεί σημαντικούς κινδύνους για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
Η «τέλεια καταιγίδα» βρίσκει την Ελλάδα να εξακολουθεί να έχει το υψηλότερο χρέος στην ευρωζώνη και να παραμένει χωρίς επενδυτική βαθμίδα (η οποία αποτελεί βασικό στόχο του Μαξίμου). Τα δύο χρόνια της πανδημίας αύξησαν το δημόσιο χρέος κατά 32 δισεκατομμύρια ευρώ, καθώς στο τέλος του 2021 έφτασε στα 388,337 δισεκατομμύρια. Το χρέος της Ελλάδας σήμερα είναι στο 200,7% του ΑΕΠ (ακολουθεί η Ιταλία με 149% του ΑΕΠ και η Πορτογαλία με 122% του ΑΕΠ), ενώ στην ευρωζώνη ο μέσος όρος είναι στο 98,6%. Αξίζει να θυμηθούμε ότι το 2010 η Ελλάδα μπήκε σε μνημόνιο με χρέος 147% του ΑΕΠ).
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ωστόσο, χαρακτηρίζει την κατάσταση διαχειρίσιμη. Η οικονομία αποτελεί πάντα την πρώτη προτεραιότητα της κυβέρνησης Μητσοτάκη και επηρεάζει όλες τις πολιτικές αποφάσεις της. Αυτή την περίοδο ο πρωθυπουργός δίνει έμφαση στην επέκταση των προμηθειών υγροποιημένου αερίου και στον πρωταγωνιστικό ρόλο των Ελλήνων εφοπλιστών στη μεταφορά του, ενώ έχει ανοίξει και το θέμα της εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, χωρίς να έχει γνωστοποιήσει όσα σχεδιάζει.
Αυτές τις μέρες επανήλθε το θέμα του εκλογικού νόμου, το οποίο η κυβέρνηση δεν παραδέχεται ότι την απασχολεί, αλλά υπάρχουν πληροφορίες που λένε το αντίθετο. Και φυσικά απασχολεί και όλα τα υπόλοιπα κόμματα. Ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης προκλήθηκε στη Βουλή από τον Γιάννη Ραγκούση κι εκείνος τον παρέπεμψε στις δηλώσεις του πρωθυπουργού.
Στην κυβέρνηση λένε ότι δεν υπάρχει λόγος να αλλάξουν πάλι τον εκλογικό νόμο για να επαναφέρουν το μπόνους των 50 εδρών και να δείξουν ανασφαλείς σχετικά με το αν θα προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση (στις δεύτερες εκλογές, γιατί στις πρώτες που θα γίνουν με απλή αναλογική προεξοφλείται ότι δεν θα προκύψει). «Για εμάς δεν τίθεται τέτοιο θέμα» ισχυρίζονται, ωστόσο, σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν μετανιώσει για τους χειρισμούς τους στο θέμα αυτό και υπάρχουν αρκετοί κοντά στην κυβέρνηση που θεωρούν ότι τελικά θα αλλάξει τον εκλογικό νόμο.
Ο υπουργός Εσωτερικών αυτή την εβδομάδα, εκτός από την αλλαγή του εκλογικού νόμου, διέψευσε για άλλη μια φορά και τις πρόωρες εκλογές, επαναλαμβάνοντας ότι αυτές θα γίνουν στο τέλος της τετραετίας. Αυτό θα τηρηθεί εάν ο πρωθυπουργός πειστεί ότι θα έχει το περιθώριο να βελτιώσει την οικονομία και να αντιμετωπίσει επιτυχώς τα νέα προβλήματα.
Η επόμενη μέρα προβληματίζει έντονα τη ΝΔ, η οποία επιθυμεί να κερδίσει τις επόμενες εκλογές, αλλά τίποτα δεν της εγγυάται, ακόμα και αν το πετύχει, ότι θα καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση. Τελευταία έχουν αρχίσει να βλέπουν το ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής ως εμπόδιο για την επίτευξη του στόχου της αυτοδυναμίας και είναι πολύ πιθανό το επόμενο διάστημα να δούμε και επιθέσεις. Στελέχη της ΝΔ λένε ότι θα προτιμούσαν έναν πιο ισχυρό ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά απ' ό,τι έναν ΣΥΡΙΖΑ αποδυναμωμένο, όχι όμως τόσο που να τους απειλήσει, αλλά όσο χρειάζεται για να υπάρξει πόλωση, η οποία θα συμβάλει στη συσπείρωση (και) του κυβερνώντος κόμματος.
Στον ΣΥΡΙΖΑ δηλώνουν ότι δεν θεωρούν αξιόπιστες τις δημοσκοπήσεις και εκτιμούν ότι η διαφορά τους με τη ΝΔ είναι μικρότερη από αυτήν που εμφανίζουν, αλλά κανένας δεν πιστεύει πραγματικά ότι μπορούν να κερδίσουν τις επόμενες εκλογές. Γι' αυτό και το μοναδικό αφήγημα που τους έχει μείνει είναι εκείνο της «προοδευτικής κυβέρνησης», δηλαδή η συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ. Μετά τον «πάγο» που τους έβαλε όμως ο Νίκος Ανδρουλάκης, δηλώνοντας ότι ο δικός του στόχος είναι η «σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση», προσπαθούν να πείσουν ότι μπορούν να προσαρμοστούν και σε αυτό.
«Τουλάχιστον είμαστε πιο σοσιαλδημοκράτες από τη ΝΔ», έλεγε πρόσφατα στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, «αν ο Ανδρουλάκης εννοεί ως σοσιαλδημοκράτη τον Αντόνιο Κόστα και όχι τον Τόνι Μπλερ». Μια θέση που μάλλον αποτελεί γραμμή, καθώς επαναλαμβάνεται συχνά τελευταία, προκειμένου να πιέσει το ΠΑΣΟΚ. Στελέχη του ΠΑΣΟΚ, ωστόσο, που επιμένει στην αυτονομία, ανέφεραν ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δηλώνει κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς και αυτή είναι και η ευρωπαϊκή πολιτική ομάδα στην οποία ανήκει».
Με δεδομένη λοιπόν την αβεβαιότητα, όχι μόνο για την οικονομία (σε «αχαρτογράφητα νερά» αναφέρθηκε ο Γιάννης Στουρνάρας) αλλά και για τη δυνατότητα σχηματισμού κυβέρνησης μετά τις επόμενες εκλογές, στην κυβέρνηση δεν έχουν πειστεί ακόμα αν πρέπει να βιαστούν για να τις φέρουν πιο κοντά. Εξετάζουν όμως καθημερινά όλα τα δεδομένα και γνωρίζουν πως όποια απόφαση και αν πάρει ο πρωθυπουργός, θα περιέχει ρίσκο.
To άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.