ΤΑ ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΑΝ ποτέ δημοφιλή τροφή στα αστικά κέντρα της Ελλάδας, τουλάχιστον στη νεότερη γαστρονομική ιστορία της. Ειδικά τα άγρια μπήκαν στη διατροφή του Έλληνα πολύ πρόσφατα, τις τελευταίες δύο δεκαετίες, όταν κάποιοι τοπικοί σύλλογοι που έφτιαξαν άνθρωποι με γνώσεις και αργότερα ερασιτέχνες τροφοσυλλέκτες άρχισαν να τα συλλέγουν σε τοπικό επίπεδο. Σήμερα, και μετά την άνθηση της γαστρονομίας και την αναζήτηση ελληνικής πρώτης ύλης από τους σεφ των νέων εστιατορίων, τα άγρια μανιτάρια έχουν κάνει την εμφάνισή τους στην αγορά, φρέσκα και αποξηραμένα.
Η ποικιλία τους στην ελληνική φύση είναι τόσο πλούσια όσο και των γαλλικών και ιταλικών, ίσως και πιο πλούσια, αλλά επικρατεί ακόμη η αντίληψη ότι είναι ελάχιστα αυτά που τρώγονται, ίσως γιατί πάντα υπήρχε ένα ρίσκο στην αναζήτησή τους, λόγω του φόβου της δηλητηρίασης. Εννοείται ότι για να συλλέξει κάποιος άγρια μανιτάρια πρέπει να έχει εμπειρία ή να συνοδεύεται από κάποιον που τα γνωρίζει, γιατί δεν είναι όλα βρώσιμα και κάποια είναι και ιδιαίτερα επικίνδυνα. Η γεύση και η νοστιμιά των άγριων μανιταριών, ωστόσο, είναι ασύγκριτα καλύτερη από των καλλιεργημένων, με μεγαλύτερη γαστρονομική αξία.
Παρακάτω αναφέρουμε μερικά που συναντάμε συχνά και μπορεί κάποιος να βρει στην αγορά αυτή την εποχή, φρέσκα ή αποξηραμένα.
Η χρυσή τρομπέτα
Τη συναντάμε από το τέλος του καλοκαιριού σε πολύ μεγάλα υψόμετρα με υγρασία, σε δάση κωνοφόρων η πλατύφυλλων δέντρων. Συνεχίζει την καρποφορία ακόμη και στα χιόνια, έως τους πρώτους μήνες της άνοιξης. Με φρουτώδη γεύση και ωραίο άρωμα, ιδανική για ομελέτες και σάλτσες. Μπορεί να συνοδεύσει ψάρια, σούπες και τηγανητά.
Η μαύρη τρομπέτα
Η τρομπέτα των νεκρών ή κέρας της Αμάλθειας. Καρποφορεί από φθινόπωρο έως και χειμώνα και έχει ένα χαρακτηριστικό ελαφρά καπνιστό άρωμα. Ιδανική για ριζότο, ταιριάζει με ζυμαρικά ή ως συνοδευτικό σε κάθε κυρίως πιάτο.
Πορτσίνι, κοινώς βωλίτες
Τα συναντάμε νωρίς το φθινόπωρο γιατί το είδος είναι θερμόφιλο και δεν αντέχει στο κρύο. Εμφανίζεται μέχρι πριν από τα Χριστούγεννα και πάλι την άνοιξη και υπό ευνοϊκές συνθήκες και το καλοκαίρι, σε όλη την Ελλάδα. Τα κορυφαία φαγώσιμα είδη του γένους είναι τα boletus edulis, boletus rediculatus και boletus aureus. Έχουν πολύ ξεχωριστό άρωμα, γι’ αυτό και το χρησιμοποιούν στο ριζότο και σε σούπες, για πιο έντονη γεύση μανιταριού.
Το γένος λακτάριος
Τα κορυφαία φαγώσιμα του είδους παράγουν ένα πορτοκαλί κόκκινο υγρό. Τα λατρεύουν σε Κύπρο και Ισπανία. Με ελαφρά γλυκιά και πιπεράτη γεύση και φρουτώδες άρωμα, μπορεί να γίνει ριζότο, φρικασέ με κοτόπουλο ή χοιρινό, πίτα, τάρτα. Τα υγρά που βγάζει στο μαγείρεμα είναι από μόνα τους μια νόστιμη σάλτσα.
Το ύδνο
Η λαϊκή του ονομασία είναι «αγκαθάκι» ή «σκαντζόχοιρος» λόγω των ακίδων που έχει κάτω από το καπέλο του καρποσώματος. Το βρίσκουμε σε δάση πλατύφυλλων και κωνοφόρων δέντρων το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Ιδιαιτέρως νόστιμο μανιτάρι για φρικασέ, ζυμαρικά, για πιάτα με κοτόπουλο και πίτες, τηγανητά με σκόρδο. Για να μην πικρίσει πρέπει να αφαιρεθούν τα καρφιά του και να μαγειρευτεί καλά.
Τις πληροφορίες μάς έδωσε ο Ανδρέας Ανδρεάδης από το www.forage.gr
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.