O gypsy brewer –ελληνιστί ο «τσιγγάνος ζυθοποιός»– ακούγεται σαν κάποιος πλανόδιος παραγωγός μπίρας. Είναι ένας πολύ συγκεκριμένος όρος στον κόσμο της ζυθοποιίας ο οποίος εμφανίστηκε τα τελευταία δώδεκα περίπου χρόνια (εξ Αμερικής) και σημαίνει περίπου αυτό που υπονοεί η ονομασία.
Πιο συγκεκριμένα, το gypsy brewing, δηλαδή η νομαδική ζυθοποίηση, είναι η δυνατότητα να βράσει ένας (μέχρι πρότινος) οικοζυθοποιός τη συνταγή του σε ένα μικροζυθοποιείο που δεν του ανήκει. Να μισθώσει στην ουσία για κάποιες μέρες τον χώρο, να παράγει και να εμφιαλώσει τις μπίρες του.
Πλέον, κάθε χρόνο, δεκάδες craft μπίρες υψηλού επιπέδου παράγονται με αυτό τον τρόπο στην χώρα μας από μικροζυθοποιούς που δεν διαθέτουν τις δικές τους εγκαταστάσεις. Οι περισσότεροι ξεκίνησαν ως οικοζυθοποιοί, παρασκευάζοντας μπίρες στο σπίτι τους σε μικρές ποσότητες, μέχρι που, μετά από πολλούς πειραματισμούς πλησίασαν την ιδανική συνταγή και αποφάσισαν πως είναι έτοιμοι να βγάλουν ένα ή και περισσότερα εμπορικά προϊόντα.
Αν και παραδοσιακά, για τον Έλληνα, η μπίρα είναι ένα κρύο, αναζωογονητικό ποτό για το καλοκαίρι που σερβίρεται σε παγωμένο ποτήρι, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αλλαγή: οι τάσεις στις μπίρες δεν καθορίζονται από τις τεράστιες παραγωγικές μονάδες αλλά από τους μικρούς, μανιακούς με την μπίρα παραγωγούς που προσέχουν και την τελευταία λεπτομέρεια.
Αν και παραδοσιακά, για τον Έλληνα, η μπίρα είναι ένα κρύο, αναζωογονητικό ποτό για το καλοκαίρι που σερβίρεται σε παγωμένο ποτήρι, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αλλαγή: οι τάσεις στις μπίρες δεν καθορίζονται από τις τεράστιες παραγωγικές μονάδες αλλά από τους μικρούς, μανιακούς με την μπίρα παραγωγούς που προσέχουν και την τελευταία λεπτομέρεια.
Με λίγα λόγια συμβαίνει μια γευστική επανάσταση, όπως συνέβη και στον χώρο της γαστρονομίας. Οι craft, όπως λέγονται οι μπίρες που παράγονται από τους μικροζυθοποιούς αλλά και τους νομάδες, είναι πιο αρωματικές και περίπλοκες και προτείνονται να συνδυάζονται με διαφορετικά συνοδευτικά. Τα τρία βασικά χαρακτηριστικά τους είναι ότι είναι φρέσκιες, απαστερίωτες και αφιλρτάριστες.
Αυτό εξηγεί και ο Γιώργος Τσιώλης, ιδιοκτήτης του Brew Str., ενός καταστήματος στην οδό Νίκης στο κέντρο που διαθέτει αποκλειστικά και μόνο μπίρες νομάδων ζυθοποιών, Ελλήνων και ξένων. Ο Τσιώλης είναι και συνεργάτης της εταιρείας διανομής Cava di Patsi η οποία υποστηρίζει από τα σπάργανά του το συγκεκριμένο κίνημα στις μπίρες.
«Μπορεί στην Ελλάδα αυτήν τη στιγμή να κυριαρχεί η κουλτούρα του κρασιού όμως κάτι πάει να αλλάξει και στον κόσμο της μπίρας και αυτό ακολουθεί μια διεθνή τάση, την παγκόσμια επανάσταση στη ζυθοποιία.
Η πιο γνωστή περίπτωση, που αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο, είναι αυτή της εταιρείας Mikkeller, από τη Δανία. Οι Mikkel Borg Bjergsø, ένας δάσκαλος γυμνασίου, και ο δημοσιογράφος Kristian Klarup Keller ξεκίνησαν κι εκείνοι ως χομπίστες οικοζυθοποιοί, αργότερα έγιναν νομάδες και από τότε παράγουν σε δεκάδες ζυθοποιεία διαφορετικών χωρών ένα σωρό είδη μπίρας.
Το ίδιο ισχύει και για τη σουηδική Omnipollo που είναι δημιούργημα του ζυθοποιού Henok Fentie και του graphic designer Karl Grandin, οι οποίοι ακολουθούν το ίδιο μοντέλο, ζυθοποιώντας σε όλο τον κόσμο» λέει ο Τσιώλης και συνεχίζει: «Το κίνημα των gypsy brewers ξεκίνησε από την Αμερική και τα τελευταία χρόνια έχει γιγαντωθεί. Χαρακτηριστικό είναι ότι μόνο στις ΗΠΑ, πριν από δέκα χρόνια, τα μικροζυθοποιεία ήταν 1.000 ενώ σήμερα έχουν φτάσει τα 7.000. Στη χώρα μας, πριν από 3-4 χρόνια, δεν ήταν πάνω από δέκα και σήμερα έχουν φτάσει τα 44».
Αυτοί που ασχολούνται με τη νομαδική ζυθοποιία είναι εκείνοι που στην ουσία βοήθησαν να έρθουν κάποια είδη μπίρας και στην Ελλάδα. Μέχρι πρότινος δεν είχαμε την ευκαιρία να δοκιμάζουμε ελληνικές ΙPA (India Pale Ale) και τα παρακλάδια τους (Double IPA, New England IPA, West Coast και East Coast IPA και Session IPA) αλλά και τις Stouts, τις Imperial Stouts και τις Saison. Πρόκειται για μπίρες με πολύπλοκες επιγεύσεις που μπορούν να συνοδεύσουν, όπως γίνεται και με το κρασί, εκλεκτά εδέσματα και είναι προϊόντα που έχουν γίνει με συγκεκριμένες συνταγές και εξαιρετικές πρώτες ύλες. Η μπίρα άλλωστε είναι ένα απόλυτα φυσικό προϊόν και παράγεται από τέσσερα συστατικά: Νερό, βύνη, λυκίσκο και μαγιά.
Οι Έλληνες νομάδες ζυθοποιοί είναι άνθρωποι με πτυχία. «Κάποιοι από αυτούς είναι γιατροί, χημικοί, μηχανικοί» λέει ο Τσιώλης. «Αντιμετωπίζουν την παραγωγή μπίρας με μεγάλη σοβαρότητα και αγαπούν βαθιά αυτό που κάνουν. Επίσης, μέσα από αυτήν τη διαδικασία δημιουργούνται και συνεργασίες με τα μικροζυθοποιεία που τους φιλοξενούν, καλλιεργώντας ένα μοντέλο ανάπτυξης πρωτοφανές και με μέλλον. Επίσης, να σημειωθεί ότι η παραγωγή κάποιων από τα brands των νομάδων φτάνει και τους 25-27 τόνους, ποσότητα διόλου ευκαταφρόνητη, αν κανείς τη διαιρέσει σε φιάλες και βαρελάκια».
Αν κανείς ψάξει βλέπει πολλές καινούριες ετικέτες μπίρας που είναι αποτέλεσμα της νομαδικής ζυθοποιίας. Εμείς ξεχωρίσαμε δέκα περιπτώσεις νομάδων ζυθοποιών και μιλήσαμε μαζί τους. Όμως υπάρχουν κι άλλοι!
Flaros beer
Ο άνθρωπος πίσω από τις μπίρες Flaros είναι ο Όθωνας Θεοφάνους. Στους κύκλους του homebrewing τον ξέρουν με το παρανόμι «Παπαστρούμφ». «Την πρώτη φορά που έφτιαξα μπίρα στο σπίτι, το 2010, σκάλωσα τόσο πολύ με τη διαδικασία παραγωγής που τα μηνίγγια μου κόντευαν να σπάσουν. Επιστέγασμα αυτού, το απίστευτα ποιοτικό αποτέλεσμα που βγήκε, κάτι που μέχρι εκείνη τη στιγμή δεν μπορούσα να το φανταστώ» λέει ο ίδιος.
Η νομαδική ζυθοποιία ήρθε πολύ ανόθευτα, σαν μια φυσική μετεξέλιξη του γεγονότος ότι έφτιαχνε κάτι που ένιωθε ότι ευχαριστούσε πολύ τους γύρω του και θα ήταν κρίμα να μη δοκιμαστεί σε μεγαλύτερη κλίμακα, με γνώμονα το μεράκι του ερασιτέχνη.
Ο ίδιος εξηγεί ότι οι συνταγές δοκιμάζονται αρχικά στο σπίτι και έπειτα γίνεται το scale up στον επαγγελματικό εξοπλισμό. «Κατόπιν καβαλάω αεροπλάνο, τρένο ή αυτοκίνητο και πάω να βράσω τη συνταγή παρέα με τα παιδιά του ζυθοποιείου. Έχω βρει καταφύγιο και απάγκιο εξαρχής στη Μικροζυθοποιία Σερρών (Siris Microbrewery). Εκτός της επαγγελματικής αρτιότητας που διέπει το ζυθοποιείο και πληροί τις προϋποθέσεις που είχα στο μυαλό μου, έχει αναπτυχθεί με το πέρασμα του χρόνου και μια προσωπική σχέση με τα παιδιά του ζυθοποιείου, κάτι που είναι και το σημαντικότερο αν θέλουμε να μιλάμε για craft κουλτούρα».
Ως παιδί της αμερικανικής craft επανάστασης που έλαβε χώρα πριν από 15 περίπου χρόνια όλες του οι συνταγές είναι επηρεασμένες από την άλλη μεριά του Ατλαντικού. Πρόκειται για μπίρες έντονες αρωματικά και γευστικά, με τον λυκίσκο να κυριαρχεί.
Αυτή τη στιγμή ζυθοποιεί τέσσερις διαφορετικές ετικέτες: Τη Flaros Session Ale (4.7%), μια ευκολόπιωτη και ξεδιψαστική pale ale με χρυσόξανθο χρώμα και αρώματα mango, papaya και blueberry. Ελαφρύ προς μέτριο το σώμα της και γεύσεις που μπλέκουν τα δημητριακά με τροπικά φρούτα και κωνοφόρα. Πικρική επίγευση με αίσθηση φρεσκάδας. Τη Flaros IPA (5.7%), μια Αmerican IPA με ισορροπημένη ενανθράκωση, αρώματα κίτρου, γκρέιπφρουτ και mango. Γεμάτη στο σώμα με γεύσεις ροδάκινου, κίτρου και τροπικών φρούτων, κυρίως mango και passionfruit. Στρογγυλεμένη πικρική επίγευση και φρουτώδης αίσθηση που μένει για ώρα στο στόμα. Τη Flaros Amber (5.2 %), μια κεχριμπαρένια Amber Ale με αρώματα φρούτων του δάσους και εσπεριδοειδών. Μέτριο σώμα με γεύση μαρμελάδας κόκκινων φρούτων και τροπικών καρπών. Στην επίγευση μπλέκονται αρμονικά οι νότες καραμέλας με την αίσθηση passionfruit. Και τη Flaros Wheat (4.4%), μια αναζωογονητική και χαμηλόβαθμη σε αλκοόλ American Wheat Ale με ανοιχτόξανθο χρώμα και βελούδινη υφή. Το σώμα της είναι μέτριο και οι γεύσεις που μπλέκουν στο στόμα είναι νότες ψωμιού με ώριμα φρούτα. Η επίγευση είναι γλυκόπικρη με τη φρουτένια αίσθηση φρεσκάδας να μένει στο στόμα για πολλή ώρα.
Το καλύτερο κομπλιμέντο για τις μπίρες του λέει ότι του το έχει κάνει η πεθερά του. «Θυμάμαι στις αρχές μου είχε πει "θα μας πεθάνεις με αυτές τις μπίρες"».
Strange Brew
Ο Γιώργος, ο Ορέστης και ο Αντώνης είναι φίλοι εδώ και πολλά χρόνια και ο καθένας τους έχει κάνει σπουδές φαινομενικά άσχετες με τη ζυθοποίηση. «Στην πραγματικότητα το να φτιάξεις μπίρα απαιτεί μια ευρεία γκάμα γνώσεων και δεξιοτήτων, οπότε δεν νιώθουμε ότι πετάξαμε τα φοιτητικά μας χρόνια στα σκουπίδια. Σε κάθε περίπτωση η ασχολία με την μπίρα καλύπτει και άλλες δημιουργικές μας ανάγκες, είναι για μας μια μορφή έκφρασης» λένε οι εμπνευστές της Strange Brew.
Όπως οι περισσότεροι, κάποια στιγμή δοκίμασαν μια σπιτική μπίρα και εντυπωσιάστηκαν κυρίως με το γεγονός ότι όντως ο καθένας μπορεί να παρασκευάσει μια πολύ καλής ποιότητας μπίρα στο σπίτι του. «Από κει και πέρα ο καθένας μας αυτόνομα, μια και ο Ορέστης σπούδαζε σε άλλη πόλη, αλλά σχεδόν παράλληλα, κάναμε τις πρώτες μας απόπειρες, αγοράζοντας έτοιμα kits από κάποιο οινολογικό εργαστήριο στην περιοχή μας, αφού τότε δεν υπήρχαν homebrew shops. Δεν μπορώ να πω ότι αυτές οι μπίρες ήταν ιδιαίτερα πετυχημένες οπότε κάποια στιγμή αυτό το χόμπι μπήκε στον πάγο όμως ο εξοπλισμός παρέμεινε. Κάποια στιγμή ο Γιώργος είχε τη φαεινή ιδέα να κάνει το πρώτο μεταπτυχιακό ζυθοποιίας που "άνοιξε" στην Ελλάδα, από καθαρή παρόρμηση, και τράβηξε και τους υπόλοιπους ξανά πίσω στο "άθλημα"» εξηγούν.
Αυτό που τους έκανε λίγα χρόνια αργότερα να ασχοληθούν με τη νομαδική ζυθοποιία ήταν κυρίως το γεγονός ότι κανένας τους δεν ήταν ικανοποιημένος απ' τις επαγγελματικές προοπτικές του τομέα του. «Δεν είχαμε και πολλά να χάσουμε δηλαδή. Απ' την άλλη, μας γοήτευσε το κλίμα αλληλεγγύης που βλέπαμε να επικρατεί στο craft κίνημα σε άλλες χώρες, όπου η συνεργασία και η επαφή με τον κόσμο δίνουν άλλο νόημα στην έννοια του ανταγωνισμού. Είναι ένα κλίμα που θεωρούμε πως μας εκφράζει και θέλουμε να είμαστε μέρος του. Από κει και πέρα, στραφήκαμε στη νομαδική ζυθοποίηση επειδή δεν είχαμε τα χρήματα να ανοίξουμε δικό μας ζυθοποιείο» καταλήγουν.
«Η οικιακή ζυθοποίηση είναι ακόμα η βάση μας. Έτσι φτιάχνουμε καινούριες συνταγές, παραλλάσσουμε και βελτιώνουμε παλαιότερες και γενικά δουλεύουμε χωρίς περιορισμούς. Αν έχουμε μια συνταγή που μας ικανοποιεί όλους, επικοινωνούμε με κάποιο ζυθοποιείο για να δούμε αν μπορούν να μας "φιλοξενήσουν" και να κλείσουμε ημερομηνίες. Μετά επικοινωνούμε με τον γραφίστα μας για να του περιγράψουμε την μπίρα με το αντίστοιχο concept και τον αφήνουμε να κάνει τα δικά του».
Η πρώτη τους συνεργασία ήταν με τη Λακωνική Ζυθοποιία έξω απ' τη Σπάρτη «γιατί ήταν θετικοί και είχαν και διαθέσιμες δεξαμενές. Εκεί κάναμε την πρώτη μας "επαγγελματική" βρασιά τον Απρίλη του '17 και παραμείναμε μέχρι τον Γενάρη του '18. Στη συνέχεια μεταφέραμε την παραγωγή μας στη Μικροζυθοποιία Χίου, καθώς εκεί μπορούσαν να καλύψουν τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες μας» λένε.
Η Strange Brew έχει καθιερωθεί ως ένα brand που εξειδικεύεται στις IPAs, μια και έχει κυκλοφορήσει ήδη τέσσερις διαφορετικές, αλλά επιπλέον έχουν βράσει και δύο Stouts και μια Farmhouse Ale (aka Saison). «Γενικά μας αρέσουν οι ιδιαίτερες και πιο "δύσκολες" μπίρες, και τα κιτάπια μας είναι γεμάτα από τέτοιες συνταγές, αρκετές εκ των οποίων πιστεύουμε πως θα κυκλοφορήσουν στο μέλλον».
Dark Crops Brewery
Ο Βασίλης Σέγκος δεν θυμάται πώς ακριβώς ήρθε σε επαφή με την οικιακή ζυθοποιία. «Μάλλον κάτι είδα στο Ίντερνετ γύρω στο 2010. Μου φάνηκε πολύ περίεργο ότι γίνεται να φτιαχτεί μπίρα στο σπίτι. Η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι θα φτιάξω μια μπίρα χωρίς καθόλου λυκίσκο για να μην είναι καθόλου πικρή. Φυσικά και δεν το έκανα ποτέ και μπήκα στον σωστό το δρόμο από νωρίς χρησιμοποιώντας τεράστιες ποσότητες λυκίσκου για να κάνω όσους δοκιμάζουν τις μπίρες μου να μορφάζουν σαν να ρούφηξαν μελανί από στυλό».
Στη συνέχεια άρχισε να κερδίζει μετάλλια σε διαγωνισμούς σε Ελλάδα και Αμερική (όπου βγήκε 3ος) και υποψιάστηκε ότι μάλλον ήταν καλός στην παρασκευή μπίρας. «Η εγχώρια αγορά είχε τις κλασικές μπίρες περιπτέρου των πολυεθνικών, και οι Έλληνες μικροζυθοποιοί, τότε, ήθελαν και αυτοί να φτιάξουν κάτι παρόμοιο. Λεφτά για ζυθοποιείο δεν είχα, οπότε σκέφτηκα να βγάλω 2-3 συνταγές σε άλλο ζυθοποιείο».
Μέχρι στιγμής έχει ζυθοποιήσει στη Λακωνική στη Σπαρτή και στην Ηλειακή στην Αρχαία Ολυμπία. «Η Λακωνική Ζυθοποιία ήταν μεγάλο σχολείο καθώς εκεί έμαθα πώς δουλεύει ένα ζυθοποιείο και με τον ιδιοκτήτη της είχαμε μια αμοιβαίως επωφελή συνεργασία. Η Ηλιακή έχει μεγαλύτερο ζυθοβραστήρα και εκεί έγινε εφικτό να βράσω τις υψηλόβαθμες αλκοολικά μπίρες μου που έχουν 10-11% αλκοόλ. Το γιατί είναι προφανές: γιατί έχουν διαθεσιμότητα σε δεξαμενές».
Η Dark Drops κυκλοφορεί σήμερα έξι ετικέτες: την APA II που είναι American Pale Ale, μια ευκολόπιοτη μπίρα με 5% abv, την IPA 66 ibu 6% που είναι μια West Coast IPA με πολλά κίτρα και πίκρα, τις Heretic και Unholy που είναι γλυκές Belgian Dark Ale με 7% abv και που ταιριάζουν τέλεια με λουκάνικο και κότσι, τη Freezing Moon που είναι Russian Imperial Stout, «με συνταγή που μου έδωσε ιδιοχείρως ο Στάλιν», 10% abv με αρώματα σοκολάτας και καφέ και τέλος τη Non Serviam σε συνεργασία με τους Rotting Christ. «Πρόκειται για μια μπίρα μαύρη σαν την ψυχή του Σατανά, παλαιωμένη σε βαρέλια από μπέρμπον. 11% abv με αρώματα σοκολάτας, βανίλιας και καφέ».
Ο ίδιος ο Σέγκος ο οποίος είναι ίσως ο πρώτος gypsy brewer στη χώρα μας εμφανίζεται πάντα με μάσκα BDSM, με την περσόνα του «Φλασάτου», ενώ στις ετικέτες της μπίρας του υπάρχουν πάντα δαίμονες, νεκροκεφαλές και άλλα παρόμοια, μια και ο ίδιος είναι φαν της thrash metal σκηνής.
«Όχι ότι βγάζω metal μπίρα και τέτοιες χαζομάρες. Προσπαθώ, όπως όλοι, να φτιάξω μπίρες με γεύση και άρωμα πέρα από τα παραδοσιακά νεροπλύματα που πίνουν οι φαντάροι στο καψιμί και οι φίλοι που συναντιούνται μετά από 100 χρόνια στο ταβερνάκι».
Satyr Brews
Για τον Παρασκευά της Satyr Brews, αυτό που κάνει η δική του ομάδα δεν είναι απλή νομαδική ζυθοποιία. «H Satyr Brews είναι ιδέα. Είναι ένα crew από δημιουργικά άτομα που χρησιμοποιούν την μπίρα σαν όπλο για να αναδείξουν όλα όσα γουστάρουν, είτε αυτά έχουν να κάνουν με την κατάχρηση λυκίσκου, με το street art, το γκραφίτι σε συρμούς τρένων, την υπεύθυνη ανευθυνότητα, μια σειρά από βρομιάρες μπασογραμμές σε κάποιο σκοτεινό και μπαρουτοκαπνισμένο υπόγειο της Αθήνας λίγο πριν το ξημέρωμα.
Πάντα μας άρεσε η μπίρα, ενώ δεθήκαμε και ιδιαίτερα με τις μεγάλες ποσότητες φτηνιάρικης lager, ως φοιτητές σπουδάζοντας στην Ευρώπη. Λίγα χρόνια αργότερα, όμως, έτυχε και δοκιμάσαμε κάτι σπάνιες, τότε, ξενόφερτες μπίρες οι οποίες άλλαξαν τελείως την θεώρησή μας γύρω από το προϊόν. Οι μπίρες αυτές ούτε διανομή είχαν στη χώρα μας, ούτε εύκολος (δηλαδή φτηνός) τρόπος υπήρχε για να τις φέρεις στο ψυγείο σου. Κάναμε λοιπόν αυτό που θα έκανε κάθε λογικός άνθρωπος και αποφασίσαμε να τις παράγουμε μόνοι μας με βασικό μας όπλο και σύμμαχο το Ίντερνετ. Εξάλλου, όσο και αν οι δραστηριότητές μας προδίδουν καλλιτεχνικές ευαισθησίες, κακά τα ψέματα είμαστε άτομα των θετικών επιστημών. Το να εφαρμόσουμε όσα μάθαμε στο "πανεπιστήμιο της Google" για να ποτίζουμε στις φιλικές συναθροίσεις την παρέα με ποιοτικό αλκοόλ έχοντας επιμεληθεί κάθε τεχνική (αλλά και δημιουργική) λεπτομέρεια της παραγωγής του, ήταν ρόλος που μας ταίριαξε γάντι».
Στη νομαδική ζυθοποίηση ωθήθηκαν επειδή δεν ήθελαν να πίνουν μόνο αμερικάνικες IPA που επί μήνες κάνουν τον γύρο του κόσμου μέχρι να φτάσουν στο ποτήρι τους. «Θέλαμε να πίνουμε ντόπιες και ολόφρεσκιες, αφιλτράριστες, απαστερίωτες μπίρες και αποφασίσαμε να παράγουμε μόνοι μας, σε άλλων τα ζυθοποιεία, γιατί λεφτά για δικό μας δεν είχαμε».
Οι βασικές τους μπίρες Menace IPA, Drye Humpin, Nyx Milk Stout παράγονται στην Ζυθοποιία Χίου. «Επίσης, έχουμε βράσει στη Noctua 4-5 παρτίδες από διάφορες μπίρες, κατά κύριο λόγο one-off συνταγές, κυρίως επειδή είναι 10 λεπτά με το αμάξι από το σπίτι μας και βαριόμασταν να πάμε πιο μακριά. Εκεί φτιάξαμε και την Pubriot, επίσημη μπίρα των Vodka Juniors, της καταξιωμένης πανκ μπάντας.
Η συγκεκριμένη χρονική στιγμή μας βρίσκει σε περίοδο ανακατατάξεων, καθώς αλλάξαμε πρόσφατα αποκλειστικό διανομέα και ξαναχτίζουμε πορτφόλιο. Αντιμετωπίζουμε τη Satyr σαν ένα μεγάλο homebrew project, προσπαθούμε να έχουμε πολλούς διαφορετικούς, one-off κωδικούς. Ο κόσμος εκπαιδεύεται να εμπιστεύεται το brand και όχι την εκάστοτε ετικέτα.
Η Menace IPA είναι διαθέσιμη παντού, όπου υπάρχει καλή craft μπίρα. Πρόκειται για μια west coast IPA, με πολύ έντονο άρωμα για να ξεβουλώνει η μύτη μας, επιθετική πίκρα που ξεκολλάει το σμάλτο από τα δόντια και μουδιάζει τη γλώσσα, ξηρό έως ανύπαρκτο σώμα για να αναδεικνύει την ακατάσχετη χρήση των λυκίσκων».
Midnight Circus
Η Μυρσίνη και ο Λουκάς είναι ζευγάρι και έχουν έναν γιο 3,5 χρονών ενώ guest star στο brand τους είναι ο Μήτσος, λάτρης της μπίρας και αδερφικός φίλος.
Ξεκίνησαν να φτιάχνουν μπίρα στο διαμέρισμα τους στην Βουλγαροκτόνου στα Εξάρχεια ενώ στην συνέχεια μετέφεραν το μικρό τους οικοζυθοποιείο σε γκαρσονιέρα στο Μετς. «Είναι δύσκολο να είσαι homebrewer και να μη σκεφτείς να μοιραστείς τις δημιουργίες σου με τον κόσμο. Ξεκινάς κερνώντας μπουκαλάκια σπιτικής μπίρας τους φίλους σου και ξαφνικά βρίσκεσαι να μιλάς με λογιστές και δικηγόρους και να ετοιμάζεις τη μετάβαση στην επαγγελματική ζυθοποίηση» εξηγούν.
Ο τρόπος της νομαδικής ζυθοποίσης πάντως τους δίνει λένε την ελευθερία να επιλέγουν τα ζυθοποιεία που θέλουν, καθώς επίσης δεν τους δεσμεύει με μία τεράστια επένδυση που θα απαιτούσε η δημιουργία ζυθοποιείου.
«Έχουμε ζυθοποιήσει στη Noctua στην Αθήνα, στη Σπάρτη και στη Χίο. Τα τρία αυτά ζυθοποιεία μάς κέρδισαν με τις μπίρες που παράγουν και στη συνέχεια, με τη γνωριμία μας, ο επαγγελματισμός τους και η χημεία μεταξύ μας μάς έκαναν να τους εμπιστευτούμε. Άλλωστε η γνωριμία με τον κόσμο της ελληνικής craft μπίρας είναι μια από τις χαρές του Gypsy Brewing» λένε.
Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν δύο μπίρες και σύντομα έρχεται και η τρίτη. Ο One-Eyed Jack (Μονόφθαλμος Τζακ) είναι μία σύγχρονη εκδοχή της Classic American Pilsner, όπως ήταν πριν από την ποτοαπαγόρευση στις αρχές του 1900. Μια lager δυνατή, με γεμάτο σώμα, γεύση βύνης και διακριτό άρωμα και γεύση λυκίσκου. Η Queen of Hearts (Ντάμα Κούπα) είναι μια Red Ale με έντονη γεύση και άρωμα βύνης, ισορροπημένη πικράδα και νότες από καραμέλα, μέλι και μπισκότο, με χαμηλή ενανθράκωση, κοντά στο παραδοσιακό βρετανικό στυλ. Σύντομα θα κυκλοφορήσει και η stout τους.
Asylum Brewing Co.
O Πολ Εμμανουηλίδης ασχολείται με την μπίρα επαγγελματικά από τα μέσα του 2000 ενώ το 2011 πήρε την απόφαση και άνοιξε στην Ελλάδα το πρώτο κατάστημα με είδη οικιακής ζυθοποίησης. Δημιουργεί συνταγές μπίρας για πολλά Ελληνικά μικροζυθοποιεία και συνεργάζεται με Έλληνες σεφ στο κομμάτι του food pairing.
Αρχικά ασχολήθηκε με την οικιακή ζυθοποιία ορμώμενος από την αγάπη του για την ποιοτική μπίρα. Η περιέργεια για τη δημιουργία της τον οδήγησαν να ασχοληθεί, στην αρχή ως ερασιτέχνης και μετά ως επαγγελματίας, αφού έγινε πλέον νομάς ζυθοποιός.
«Όσο περίεργο και αν ακούγεται, η αγάπη μου για το φαγητό και την μπίρα ήταν αυτά που με οδήγησαν σε αυτό τον δρόμο. Ήθελα να δείξω στον Έλληνα καταναλωτή ότι η μπίρα δεν είναι ένα απλό "αναψυκτικό", αλλά κάτι πιο σύνθετο, που έχει αρώματα, γεύσεις και μπορεί να σταθεί εξίσου καλά δίπλα σε ένα καλό κρασί», λέει ο ίδιος.
Αυτή τη στιγμή ζυθοποιεί την μπίρα του Asylum Saison στη Μικροζυθοποιία Χίου. «Γνωρίζω τα παιδιά πολλά χρόνια και έχουμε πλέον μια πολύ φιλική σχέση. Είναι επαγγελματίες και επειδή ξεκίνησαν και αυτοί σαν homebrewers, καταλαβαίνουν αμέσως το concept που τους περιγράφω».
Η μπίρα του τύπου Saison είναι ένα είδος που φαίνεται να ταιριάζει πάρα πολύ στον Έλληνα. «Μπορεί να συνδυαστεί με μια μεγάλη ποικιλία γεύσεων όπως φέτα, ντομάτα, ψάρια και κάποια κρέατα» λέει. Ποιο είναι το όνειρό του; «Να πάρει η μπίρα τη θέση που της αξίζει γαστρονομικά»
Sigri Brewery
Ο Χρήστος Χατζάκης και η Ειρήνη Τσακάλογλου είναι ένα ζευγάρι που πήρε τη δύσκολη απόφαση να επιστρέψει στη γενέτειρά του στο Σίγρι, ένα μικρό ψαροχώρι στα δυτικά της Λέσβου.
«Γενικά μας αρέσει να δοκιμάζουμε μπίρες. Το μικρόβιο του home brewing μας κόλλησε όταν προσπαθήσαμε να παράξουμε στο σπίτι τις αγαπημένες μας μπίρες» λένε.
Βέβαια σε όλο αυτό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο η εμπειρία του Χρήστου, μετά από χρόνια σπουδών αλλά και εργασίας σε διάφορα ζυθοποιεία.
Αφού λοιπόν μοιράστηκαν τις σπιτικές μπίρες τους με φίλους και συγχωριανούς είδαν την απήχηση που είχαν και αποφάσισαν πως έπρεπε να βρουν ένα τρόπο να τις παράξουν σε μεγαλύτερη κλίμακα. «Έτσι γίναμε Νομάδες» λένε.
«Μέχρι στιγμής ζυθοποιούμε στη Μικροζυθοποιία Χίου. Ο λόγος που επιλέξαμε τη Χίο ως πρώτο μας σταθμό είναι γιατί η Λέσβος και η Χίος έχουν αρκετές ομοιότητες μεταξύ τους και συνεργασίες που διατηρούνται εδώ και χρόνια. Ένας ακόμη λόγος είναι ότι οι ιδιοκτήτες ήταν πάρα πολύ εξυπηρετικοί σε οποιαδήποτε απορία μας και μας κέρδισαν πολύ γρήγορα με τη συμπεριφορά τους» τονίζουν.
Στο σπίτι εξακολουθούν να ζυθοποιούν πολλά είδη μπίρας και πειραματίζονται συνεχώς. «Επιλέξαμε όμως για την πρώτη γνωριμία με τον κόσμο τη Nissiopi και τη Sedusa γιατί είμαστε λάτρεις των Ale και επειδή είναι δύο μπίρες ευκολόπιοτες αλλά εξίσου πλούσιες σε γεύση, σώμα και άρωμα». Η Nissiopi είναι μια ευκολόπιοτη και δροσιστική μπίρα με 5.5% vol. Χαρακτηρίζεται από αρώματα κριθαριού και εσπεριδοειδών φρούτων, διαθέτει χαμηλή πικράδα και ήπια γλυκύτητα βύνης. Η Sedusa είναι μια εξίσου ευκολόπιοτη μπίρα με 5% vol. Xαρακτηρίζεται από αρώματα και γεύση καβουρδισμένης βύνης, καραμέλας, μπισκότου και κόκκινων φρούτων (βατόμουρο, κεράσι κ.ά.) . Πρόκειται για μια γλυκιά μπίρα με ξηρή επίγευση.
Στόχος τους είναι να γνωρίσει ο κόσμος την craft μπίρα, τα πολλά και διάφορα είδη που υπάρχουν, να εκπαιδεύσει τον ουρανίσκο του και να αφήσει πίσω του την αντίληψη ότι η μπίρα πίνεται μόνο το καλοκαίρι.
«Έμπνευσή μας σε όλο αυτό αποτελεί το νησί μας και πιο συγκεκριμένα το Σίγρι, που για μας αποτελεί ένα μαγευτικό μέρος μια και κατοικούνταν από μυθικά πλάσματα».
Όνειρό τους είναι να δημιουργήσουν το δικό τους ζυθοποιείο στο Σίγρι. Μέχρι τότε όμως στα σχέδια τους είναι να ζυθοποιούν σαν νομάδες.
Clepsydra Nomad Brewing
Την Clepsydra δημιούργησε ο Ζώτος Πάνος, ο οποίος παράλληλα εργάζεται ως μηχανικός πληροφορικής σε μεγάλη εταιρεία τηλεπικοινωνιών.
Με την οικιακή ζυθοποίηση ήρθε σε επαφή μέσω μιας διαφήμισης που του βγήκε στο Google και είχε ως θέμα «φτιάξε τη δικιά σου μπίρα».
«Στην αρχή δύσπιστα και μετά από πολύ διάβασμα μπήκα στον κόσμο της οικιακής ζυθοποίησης φτιάχνοντας μπίρα από έτοιμα "κιτ". Η περιέργεια όμως να πειραματιστώ με γεύσεις και αρώματα με οδήγησε σιγά σιγά στη μέθοδο all grain, όπου ουσιαστικά επεμβαίνεις σε κάθε βήμα της συνταγής σου.
Μεγάλο ρόλο βεβαία έπαιξε και η επικοινωνία με άλλους ανθρώπους με τους οποίους ανταλλάξαμε συνταγές και τελικά σήμερα κάνουμε παρέα και είμαστε ακόμα και νομάδες συνάδελφοι. Ένας από αυτούς λοιπόν είναι και ο Νίκος Κοχύλης που έχει κατάστημα με πρώτες ύλες ζυθοποίησης, το alebox.gr, και ήταν αυτός που με παρότρυνε να προχωρήσω.
Η νομαδική ζυθοποίηση κατά τον Πάνο είναι στο πίσω μέρος του μυαλού του καθένα που ασχολείται με την οικιακή ζυθοποίηση, «απλά όλα θέλουν το σωστό timing».
Ο Πάνος μέχρι στιγμής έχει ζυθοποιήσει στη μικροζυθοποιια Χίου. «Ήταν το πρώτο ζυθοποιείο με το οποίο ήρθα σε επαφή και μου ενέπνευσαν όλοι τους απίστευτη επαγγελματικότητα και συνεπεία».
Προς το παρόν η Clepsydra έχει μόνο μια ετικέτα, μια και έκανε την πρώτη της εμφάνιση στη ζυθοποιία τον Οκτώβριο που μας πέρασε. Λέγεται «Just in time» και είναι μια New England IPA με έντονα αρώματα και γεύση τροπικών φρούτων, μέτριο προς γεμάτο σώμα και πολύ ήπια έως πολύ χαμηλή πικράδα, αντίθετα με τις IPA που γνωρίζουμε έως σήμερα.
Επιθυμία του, όπως λέει ο ίδιος, είναι να γεμίσει η αγορά με σωστή, ποιοτική, τοπική μπίρα.
Blame the sun
Οι άνθρωποι πίσω από την Blame The Sun Brewing είναι ο Δημήτρης Λαδόπουλος και ο Άγγελος Τριανταφυλλόπουλος, Τεχνολόγος Τροφίμων. Οικοζυθοποιός, Beer Sommelier και πιστοποιημένος Brewer από το International Brewing and Distilling Institute με έδρα το Λονδίνο ο πρώτος, bartender σε διάφορα μαγαζιά, Bar Manager στο White Monkey και πιστοποιημένος beer sommelier, οικοζυθοποιός, καθώς και drummer στην rockabilly μπάντα The Thriller ο δεύτερος.
«Κάνουμε μπίρες μαζί εδώ και 2-3 χρόνια μαζί και μας αρέσουν πολύ οι πειραματικές. Έμπνευσή μας είναι ο χώρος της Craft μπίρας και του Tiki Cocktail ενώ πάντα είχαμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας να κάνουμε ένα brand που να συνδυάζει τις προσωπικότητές μας. Δηλαδή μπίρες που να έχουν ως έμπνευση τον κόσμο του κοκτέιλ. Το phantom brewing, όπως το ονομάζουμε εμείς, είναι ο τρόπος που μας επιτρέπει να ζυθοποιήσουμε» λένε.
Μέχρι στιγμής έχουν ζυθοποιήσει στην Ηλειακή Ζυθοποιία, μια μικροζυθοποιία που βρίσκεται στο χωριό Λατζόι Ηλείας, η οποία διαθέτει τον σύγχρονο εξοπλισμό που χρειάζεται για να παρασκευάσουν τις μπίρες που θέλουν.
«Προς το παρόν έχουμε βγάλει μία ετικέτα που είναι σε διανομή από τα τέλη του περασμένου Οκτώβρη. Μια θολή dryhopped pale ale με τζίντζερ και lime που προσομοιάζει γευστικά με το γνωστό κοκτέιλ Moscow Mule» λένε.
H φιλοσοφία τους είναι να παρασκευάζουν πειραματικές μπίρες παίρνοντας έμπνευση από την πολυνησιακή Tiki κουλτούρα, οι οποίες να συνδυάζονται με αποστάγματα και φαγητό, ενώ το καλύτερο κομπλιμέντο που τους έχουν κάνει μέχρι στιγμής είναι ότι «η Beach Bum είναι σαν να είναι φτιαγμένη για να ταιριάζει με peated whisky (καπνιστό ουίσκι)».
Seven Island Brewery
Ο Λευτέρης Μεσημέρης, που σπούδασε μηχανικός υλικών στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ξεκίνησε κι αυτός ως ερασιτέχνης ζυθοποιός, ενώ πριν από δύο χρόνια συνέχισε να ζυθοποιεί σε επαγγελματικό επίπεδο, παρέα με τον Kωσταντίνο Πουγατσιά, με τον οποίο έχουν δημιουργήσει το brand νομαδικών μπιρών Seven Island με έδρα την Κέρκυρα.
Πρόκειται για αρκετά ιδιαίτερες και εντελώς εξωστρεφείς μπίρες. «Ως ζυθοποιός, είμαι υπερήφανος που είχα την τύχη να συνεργαστώ με τα περισσότερα ζυθοποιεία από οποιονδήποτε άλλο Έλληνα ζυθοποιό και πλέον η Seven Island έχει αρχίσει να γίνεται ξακουστή σε κάθε μεριά του κόσμου. Χαρακτηριστικά έχουμε συνεργαστεί στην Ελλάδα με τα Ζυθοποιεία Ηπείρου, Θεσσαλονίκης, Σερρών, Θεσσαλίας, ενώ στο εξωτερικό με τα Νorthern monk (Αγγλία), Νaparbcn (Iσπανία), Letra (Πορτογαλία), Mikeller NYC (Αμερική), Equilibrium, Alewife, Kcbc, Thin man, Barrier (όλα τα τελευταία από Αμερική)». Μάλιστα οι Seven Island Brewery έχουν βραβευτεί ως οι καλύτεροι νέοι ζυθοποιοι του κόσμου για το 2017!
Αυτή τη στιγμή στην αγορά υπάρχει η βασική τους μπίρα, η Citra blast IPA, με τεράστιες προσθήκες λυκίσκου citra. Στόχος τους, όπως λένε οι ίδιοι, είναι να φτιάχνουν τις καλύτερες μπίρες του κόσμου.
σχόλια