ΜΕ ΤΑ ΠΡΩΤΑ 5 ΟΣΚΑΡ τεχνικών κατηγοριών να καταλήγουν στον υπέροχο Hugo, πίστεψα για μια στιγμή πως η ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε θα μπορούσε να κάνει την ανατροπή στη βραδιά των Όσκαρ. Τα γραφεία στοιχημάτων τελικά δικαιώθηκαν και το Artist θριάμβευσε στην τελική ευθεία, όπως ακριβώς είχε συμβεί πριν από μερικά χρόνια, όταν το Aviator ξεκίνησε με την κατάκτηση 5 βραβείων, για να υποχωρήσει στη συνέχεια μπροστά στο λογικό φαβορί, το Million Dollar Baby του Κλιντ Ίστγουντ.
ΣΕ ΜΙΑ ΤΕΛΕΤΗ ΦΟΡΤΩΜΕΝΗ με σιδερωμένες ρυτίδες και το άγχος να μη λοξοδρομήσει προς ένα άστοχο ψευτολίφτινγκ, όπως πέρυσι, με το άτσαλο και άνευρο ντουέτο των Αν Χάθαγουεϊ και Τζέιμς Φράνκο, ο πραγματικός νικητής ήταν ο παραγωγός Χάρβεϊ Γουάινσταϊν, ένας ιδιοφυής πωλητής ταινιών, ο οποίος πολύ συχνά καταφέρνει να μαντεύει τι θα ήθελε να ψηφίσει η Ακαδημία, να προλαβαίνει τα γούστα των μελών της και να πακετάρει αξιοπρεπές κινηματογραφικό προϊόν σε συσκευασία έντεχνης διάκρισης. Με λίγα λόγια, είναι ο μόνος που έχει την ικανότητα να μυριστεί σε ανύποπτο χρόνο ένα απίθανο, εξωτικό λαχείο, όπως η η βουβή, ασπρόμαυρη ερωτική επιστολή του Μισέλ Χαζαναβίσιους στις ρίζες του Χόλιγουντ, και να δημιουργήσει μια αναπόφευκτη ανάγκη βράβευσής του, εννιά μήνες μετά τη στιγμή που το πρωτοείδε σε μια ιδιωτική αίθουσα κατά παράκληση του παραγωγού του, Τομάς Λάνγκμαν, πιστεύοντάς το τόσο πολύ, που αν προέβλεπε δημοσίως τη μετέπειτα νίκη του, θα τον έκλειναν στο τρελάδικο. Ωστόσο, για τον Χάρβεϊ του Pulp Fiction και του Bowling for Columbine τίποτε δεν είναι ακατόρθωτο. Ο Άγγλος Ασθενής, ο Ερωτευμένος Σαίξπηρ, το Σικάγο και πέρυσι ο Λόγος του Βασιλιά ήταν περιπτώσεις αξιόλογων ταινιών με κλασική δομή και κάποιο σκέρτσο που τα έκανε να ξεχωρίζουν και που, χωρίς την ώθηση που δέχθηκαν από τον πανούργο του μάρκετινγκ, δεν θα είχαν σαρώσει στα Όσκαρ βασικών κατηγοριών, συμπεριλαμβανομένης της Καλύτερης Ταινίας, και τα βραβεία κριτικών και επαγγελματικών ενώσεων που προηγούνται και κρίνουν σημαντικά την πορεία προς τα μεγάλα αγάλματα. Αυτό που του λείπει πλέον, μετά τη μεγάλη του περσινή επιστροφή, είναι το εμπορικό αντίκρισμα που είχε στο παρελθόν με τα κινηματογραφικά παιδιά του. Ο ίδιος παραμένει αισιόδοξος, πιστεύοντας πως το Artist θα διπλασιάσει τα εισιτήριά του στις επόμενες εβδομάδες. Προβλέπεται τσουνάμι δημοσιότητας με δική του υπογραφή.
ΠΡΟΣ ΕΠΙΡΡΩΣΙΝ ΤΗΣ ΔΥΝΑΜΗΣ του στο ψηστήρι, το τρίτο της Όσκαρ η Μέριλ Στριπ το χρωστάει, εκτός από το δεδομένο ταλέντο της, σε αυτόν. Με 17 υποψηφιότητες, η Στριπ θεωρείται άφθαστη, η σπουδαιότερη σύγχρονη ηθοποιός, η καλύτερη που έχει περάσει ενδεχομένως από τον χώρο. Κανείς δεν θυμόταν, ωστόσο, πως είχε να βραβευτεί 30 χρόνια, από την Εκλογή της Σόφι, διότι όλοι έμεναν στο ρεκόρ των υποψηφιοτήτων και τη γενική παραδοχή της ανωτερότητάς της. Ο Χάρβεϊ φρόντισε να διαλύσει τη γενικολογία, υπενθυμίζοντας πως τα δοξολογήματα για τη Στριπ δεν θα γίνονταν ευχέλαια συμπάθειας, αλλά θα εξαργυρώνονταν σε βραβείο. Με ολοσέλιδες καταχωρήσεις και κλείσιμο συνεντεύξεων σε τηλεοπτικές εκπομπές μεγάλης θεαματικότητας, η Στριπ υπερσκέλισε το φαβορί Βαϊόλα Ντέιβις, πρωταγωνίστρια στις Υπηρέτριες, ανατρέποντας τα προγνωστικά, στην πιο μεγάλη κούρσα της βραδιάς. Στην άλλη στενή μονομαχία, ο Ζαν Ντιζαρντέν κέρδισε τον Τζορτζ Κλούνεϊ από τους Απογόνους. Κι ενώ όλοι παραδέχονταν πως ο Κλούνεϊ έδωσε τα ρέστα του σε μια sotto voce, συγκινητική ερμηνεία, ο Ντιζαρντέν μετατράπηκε σε must της ψηφοφορίας. Σας θυμίζει κάτι η περίπτωσή του; Μοιάζει πολύ με τη χρονιά που ο Ρομπέρτο Μπενίνι έγινε ο πρώτος Ιταλός που πήρε Όσκαρ α’ ρόλου για το Η ζωή είναι ωραία. Ο Γουάινσταϊν ήταν πίσω απο την τριπλή εκείνη διάκριση (συν ξενόγλωσση ταινία, συν σενάριο) και τώρα ο Ντιζαρντέν έγινε ο πρώτος Γάλλος που έτυχε ανάλογης τιμής. Και το Χόλιγουντ το χάρηκε ιδιαιτέρως, καθώς με περηφάνια προτίμησε έναν ταλαντούχο, τελείως άγνωστο ξένο, αποδεικνύοντας πως έχει διάθεση πολυ-πολιτισμικής αγκαλιάς.
ΤΕΛΟΣ, ΤΑ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚΑ ΕΔΙΝΑΝ ΦΑΒΟΡΙ στην κατηγορία του ντοκιμαντέρ το τρισδιάστατο Πίνα Μπάους του Βιμ Βέντερς, του καταξιωμένου Γερμανού κινηματογραφιστή που πέρασε κι ένα φεγγάρι από την Αμερική και τώρα διακρίνεται σε δημιουργικές και πρωτότυπες ταινίες τεκμηρίωσης. Ωστόσο, το Undefeated, με θέμα μια ομάδα από το πουθενά που καταφέρνει να διακριθεί, χωρίς χρηματοδότηση και βοήθεια 110 χρόνια μετά την ίδρυσή της (κάτι σαν το Moneyball, αλλά με ποδόσφαιρο και χωρίς τον Μπραντ Πιτ), κατάφερε ν’ αρπάξει το Όσκαρ. Ο Χάρβεϊ ήταν ο αθόρυβος (σαν να είχε δώσει σήμα να μην αναφέρεται το όνομά του στους ευχαριστήριους λόγους) εμπνευστής της καμπάνιας του φιλμ: έστειλε αντίτυπα της ταινίας σε όλα τα μέλη, ακόμη κι αν οι περισσότεροι δεν έχουν το δικαίωμα να ψηφίσουν τα ντοκιμαντέρ, βάση καταστατικού, για να δημιουργήσει ένα θετικό κλίμα και, από στόμα σε στόμα, να επηρεαστούν όσοι ανήκαν στο κλιμάκιο που είχε δικαίωμα ψήφου! Με αυτά και μ’ εκείνα, το σκιώδες αφεντικό με τη βροντερή προσωπικότητα έδειξε πως τα Όσκαρ είναι μια πολύμηνη μάχη που κερδίζεται με υπομονή, όραμα και μέθοδο. Το πλάνο του, αν και δύσκολο στην πραγματοποίησή του, είναι απλό: ψάχνει για το όχημα που είναι ανάμεσα σε τέχνη και κλασικό σινεμά, κυρίως από αγγλόφωνες περιοχές, με περιστασιακό ψάρεμα από τη διεθνή κινηματογραφία. Αν το προϊόν είναι έτοιμο, αγοράζει τα δικαιώματα διανομής για τις ΗΠΑ και φροντίζει να πουσάρει κλιμακωτά. Αν το πράγμα δεν τσουλάει, το παρατάει. Αν συγκρούεται με σίγουρο βραβείο, το παίζει διπλωμάτης - δίπλα στην Μέριλ Στριπ συνυποψήφια ήταν η επίσης «δικιά» του Μισέλ Γουίλιαμς για το Μια εβδομάδα με τη Μέριλιν. Διακριτικά προτίμησε το σίγουρο άλογο, τη Θάτσερ/Στριπ, χωρίς να προσβάλει τη νεότερη Μισέλ/Μέριλιν. Το ίδιο είχε κάνει και με το Cold Mountain. Αν, τώρα, είναι δική του παραγωγή, φτάνει στα άκρα, επεμβαίνοντας αδίστακτα στο τελικό μοντάζ - δεν δίστασε να συγκρουστεί με τον πολύ Σκορσέζε στις Συμμορίες της Νέας Υόρκης, επιβεβαιώνοντας τον τίτλο «Χάρβεϊ, ο Ψαλιδοχέρης». Ποντάρει στην έκπληξη και τη φρεσκάδα. Ο Ταραντίνο και ο Μάικλ Μουρ ορκίζονται στο όνομά του. Τους έχει χαρίσει Όσκαρ και Χρυσούς Φοίνικες. Ο Χάρβεϊ δεν σνομπάρει ποτέ τα φεστιβάλ, ειδικά τις Κάννες. Δίνει και παίρνει διεθνώς. Βγαίνει κερδισμένος, γιατί ξέρει να περιμένει και να ψωνίζει.
Έτσι, η φετινή βραδιά, εκτός από μια επιστροφή στα σίγουρα και τα νοσταλγικά, με σύνθημα τη μαγεία του σινεμά μέσα στην κινηματογραφική αίθουσα και αιχμή του δόρατος τους Παριζιάνους (Artist) και το Παρίσι (Hugo, αλλά και Μεσάνυχτα στο Παρίσι, που χάρισε στον σταθερά απόντα Γούντι Άλεν το τρίτο Όσκαρ Σεναρίου και τέταρτο συνολικά), δεν απέφυγε την επανάληψη σε όλα τα επίπεδα, από τον Μπίλι Κρίσταλ που έκανε παραλλαγή στη ρουτίνα που τον έκανε γνωστό, με κάνα δυο αστεία-διάνα, τον Σπίλμπεργκ, τον Σκορσέζε, τον Τομ Κρουζ, τους Τζολί-Πιτ, τον Κλούνεϊ, την Τζέιν Φόντα, τον Τζον Γουίλιαμς με τις δυσθεώρητες 47 υποψηφιότητες του, τα αεροπλανικά του Cirque du Soleil που έχουμε ξαναδεί, τον Τομ Χανκς που εύλογα αποκαλείται και δήμαρχος του Χόλιγουντ και λίγες συγκινήσεις, όπως το ελληνικό «Σ’ αγαπώ» του Αλεξάντερ Πέιν στη μάνα του, τον ψύχραιμο λόγο του Ασγκάρ Φαραντί και το αγέρωχο ευχαριστώ του Κρίστοφερ Πλάμερ, χωρίς ίχνος γλειψίματος. Και με πρωταγωνιστή το πέτρινο πρόσωπο του μεγάλου gambler Χάρβεϊ, του μόνου που γνωρίζει πως τα Όσκαρ φοβούνται τα γηρατειά και τις ακροβασίες και περιμένουν μια σοβαρή υπόδειξη που δεν θα τα εκθέσουν στο πέρασμα του χρόνου.
σχόλια