Ο Χρήστος Χωμενίδης διαβάζει Λαπαθιώτη στο LiFO.gr

Ο Χρήστος Χωμενίδης διαβάζει Λαπαθιώτη στο LiFO.gr Facebook Twitter
1

 


Κι έπινα μές από τα χείλια σου (1912)

 

Ιδού ει καλός, ο αδελφιδός μου, και γε ωραίος·
προς κλίνη ημών σύσκιος, δοκοί οίκων ημών κέδροι,
φατνώματα ημών κυπάρισσοι.
ΑΣΜΑ ΑΣΜΑΤΩΝ Α 16-17

 

*

Κι οι μπερντέδες ήταν κόκκινοι
κι ήταν άσπρο το κρεβάτι,
κι όλο θόλωνε, όλο μέλωνε
το γλυκό γλυκό σου μάτι,

 

και τα χέρια σου πλεκόντουσαν
στο κορμί μου γύρω-γύρω
κι έπινα μέσ' από τα χείλια σου,
γλυκιάν άχνα σαν το μύρο,

 

και σταλάζανε απ' τα χείλια σου
γλυκά λόγια σαν τα μύρα,
κι ήταν άσπρό το κρεβάτι μας
κι οι μπερντέδες σαν πορφύρα...

 

Έτσι, αγάπη μου, σε χόρτασα
Κι έτσι, τη γλυκάδα σου ήπια
μέσα στ' άνομα αγκαλιάσματα
στ' άνομα τα καρδιοχτύπια

 

κι απ' το μέλι ποθοπλάνταζε
το κορμί σου και το μάτι
κι οι μπερντέδες ήταν κόκκινοι
κι ήταν άσπρο το κρεβάτι...

__________

O Xρήστος Χωμενίδης διάλεξε και διάβασε αυτό το ποίημα μεσα στη βαβούρα του Φίλιον. Στην ερώτηση γιατί του αρέσει, απάντησε:"Είναι ένα ποίημα που θα ήθελα να το είχα γράψει εγώ"

____________

Δυο λόγια για τον Λαπαθιώτη και το συγκεκριμένο ποίημα από το μπλογκ του Σαραντάκου

Ο Λαπαθιώτης στην αυτοβιογραφία του (που σταματάει στο 1917) γράφει σχετικά για το θόρυβο που προκάλεσε αυτό το ποίημα, το οποίο δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Ανεμώνη" (τεύχ. 3-4, 1910):
Και την άλλη μέρα, ο Τσοκόπουλος μ' ένα χρονογράφημα του έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου, καυτηριάζοντας την υλιστική κι ανήθικη ύλη του περιοδικού, και υποδεικνύοντας τ' άτοπα που εγκυμονούσε, κυκλοφορώντας σ' αθώα χέρια νέων! Ο Μελάς, στην "Εστία", επέπεσε δριμύτερος, με τον τίτλο : "Σάρκα! Σάρκα!"...Το πράγμα πήρε φωτιά αμέσως και στις άλλες εφημερίδες. Σάτιρες, βρισιές,επακολούθησαν, τυμπανοκρουσίες υπέρ της ηθικής, πύρινα άρθρα, με στοιχεία κεφαλαία - και συγχρόνως συνεντεύξεις με τους δράστας, φωτογραφίες των διευθυντών και των συνεργατών της Ανεμώνης και, τελοσπάντων, γενική κατακραυγή! Μες στην παραζάλη αυτή των επιθέσεων, άλλοι από τους υπευθύνους κρύφτηκαν κι άλλοι απάντησαν πολύ προκλητικά, υπερθεματίζοντας σε τολμηρές εκφράσεις. Βγήκε κατόπιν κι άλλο φύλλο - το τελευταίο της φτωχής Ανεμώνης - ακόμα τολμηρότερο κι εκείνο. Θρύλοι δημιουργήθηκαν κακόβουλοι, κι η υπόθεση πήρε όψη καθαρού κοινωνικού σκανδάλου!

Πράγματι, στους «Οσκαρουαλδισμούς» του Τσοκόπουλου και την «Σάρκα!» του Μελά, προστέθηκε και ένα κείμενο του Π. Δημητρακόπουλου. Όπως γράφει ο Α. Β. Στρατής (= Βαγγέλης Ψαραδάκης, Οδός Πανός - τεύχος 79/80), οι επικριτές ζήτησαν και την επέμβαση του εισαγγελέα, προκειμένου να παταχθεί το κακό στη ρίζα του!

Ο Λαπαθιώτης δεν ενοχλήθηκε καθόλου· αντίθετα έστελνε στον Μελά ειρωνικά σχόλια για τα δημοσιεύματά του. Μάλιστα όταν ο Μελάς συναντήθηκε με τον πατέρα του ποιητή και πήγε να του κάνει παράπονα για τον γιο του, λέγοντας: "Έναν έκανες...", ο στρατηγός Λαπαθιώτης τον διέκοψε και πρόσθεσε: "Αλλά Ναπολέοντα!"

Βρήκα κάπου στο Διαδίκτυο ένα βιαιότατο απόσπασμα της «κριτικής» του Σπύρου Μελά, αν και δεν εγγυώμαι για την ακρίβεια της αντιγραφής:

Η σάρκα! Η σάρκα!
Υψώνω την φωνήν μου μαζί με την Εστίαν και τον Γ.Τσοκόπουλον εναντίον των αχαρακτηρίστων τάσεων μερίδος της φιλολογούσης νεότητος, η οποία ίσως είναι και η μόνη. Αυτό το βδελυρόν φυλλάδιον η Ανεμώνη, αποτελεί στάδιον ανοικτόν δια ψυχοπαθολογικάς μελέτας μεγάλου κοινωνικού ενδιαφέροντος... Ποιον έστησαν υπόδειγμα των; Τον Όσκαρ, τον Ουάιλδ των δικαστηρίων και των σκανδάλων, ή τον ποιητήν και τον αισθητικόν; Είναι φανερόν, από τα έργα των, ότι τον πρώτον: Διότι οι δράσται παρομοίων βαναυσουργημάτων είναι αδύνατον να είναι μαθηταί του ποιητού, ο οποίος ανήγαγε τον νόμον της ωραιότητος εις νόμον ηθικής, κηρύξας ότι "ηθικόν είναι παν ό,τι ωραίον". Και φαίνεται, πράγματι, ότι αυτό συμβαίνει, αν πιστεύσει κανείς τας διαδόσεις των παρασκηνίων. Κατά τας διαδόσεις αυτάς, κ Εισαγγελεύ, πολλοί από τους Οσκαρουαλδίζοντας νέους ίδρυσαν και σύλλογον κατά της ανδρικής αρετής: Οφείλετε λοιπόν να εξακριβώσετε τα πράγματα και να διδάξετε εις τα ψυχοπαθή αυτά όντα, ότι το πνεύμα και η τέχνη δεν είναι δυνατόν να έχουν καμμίαν σχέσιν με τας βαναύσους ορέξεις διεστραμμένων φύσεων, και ότι δεν επιτρέπεται ατιμωρητί να στεγάζονται υπό την επικεφαλίδα ονομάτων, τα οποία ψιθυρίζουν με κατάνυξιν αι Παρθένοι του Ελικώνος, αι βδελυρότεραι των ασθενειών.

Βιβλίο
1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Βιβλίο / Ο Διονύσης Σαββόπουλος: σύζυγος, πατέρας, τραγουδοποιός

Στην πιο de profundis στιγμή της ζωής του ο συνθέτης γράφει το αυτοβιογραφικό «Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα», αποκαλύπτοντας σαν σε προσευχή τις πιο προσωπικές, τρωτές στιγμές του, ζητώντας συγγνώμη από τους οικείους του και ομολογώντας ότι η έμπνευση συμπορεύεται με τη θνητότητα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μαριάννα Κορομηλά «Η Μαρία των Μογγόλων»

Το Πίσω Ράφι / Για όλες τις Μαρίες που «δωρίστηκαν» σε βαρβάρους και άξεστους

Ψάχνοντας και γράφοντας για τη Μαρία των Μογγόλων, η Μαριάννα Κορομηλά ήρθε αντιμέτωπη με όλες εκείνες τις παραγνωρισμένες γυναικείες μορφές της Ιστορίας. Το αποτέλεσμα ήταν ένα ανένταχτο και φεμινιστικό βιβλίο που συζητήθηκε έντονα μόλις κυκλοφόρησε.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Βιβλίο / «O Γιάννης Χρήστου δεν είναι ο "αναρχικός" που νόμιζαν κάποιοι κάποτε»

Ο ιδιοφυής μουσικός έφυγε αναπάντεχα στα 44 του, αφήνοντας πίσω του ανεκπλήρωτα σχέδια. Ο Αλέξανδρος Αδαμόπουλος, ο οποίος ουσιαστικά δεν τον γνώρισε ποτέ, αλλά η ζωή τα έφερε έτσι ώστε να παίξει καθοριστικό ρόλο στη διάσωση του έργου του, υπογράφει σήμερα το πιο ενημερωμένο βιβλίο για εκείνον.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Portraits 2025 / Η Ιωάννα Μπουραζοπούλου γράφει έργα του φανταστικού για τους ακραία ρεαλιστικούς καιρούς μας

Η ολοκλήρωση της περίφημης «Τριλογίας του Δράκου της Πρέσπας» αποδεικνύει ότι πρόκειται για μια από τις πιο απρόβλεπτες, ουσιαστικές και συνεπείς συγγραφείς μας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CHECK GIA 3/1 εκδόσεις δωμα

Portraits 2025 / Εκδόσεις Δώμα: «Θέλαμε να δούμε αν το κοινό μας θα ανταποκριθεί σε πιο βαριά πράγματα ή αν θα μας γυρίσει την πλάτη»

Μετά από εφτά χρόνια λειτουργίας και εξήντα προσεκτικά επιλεγμένους τίτλους, η Μαριλένα Καραμολέγκου και ο Θάνος Σαμαρτζής εξακολουθούν να πειραματίζονται, σαν να προτείνουν βιβλία σε φίλους.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Claude Pujade-Renaud

Το Πίσω Ράφι / «Οι γυναίκες του λαθροθήρα»: Μια εντελώς διαφορετική οπτική σε ένα θρυλικό ερωτικό τρίγωνο

Η Claude Pujade-Renaud ανατέμνει την ιστορία της σχέσης του Τεντ Χιουζ με τη Σίλβια Πλαθ και την Άσια Ουέβιλ δημιουργώντας ένα ερεθιστικό ψηφιδωτό από δεκάδες διαφορετικές αφηγήσεις.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Βιβλίο / Τζον Ρ. Ρ. Τόλκιν: Ο άρχοντας του δευτερεύοντος κόσμου

Κι αν η Μέση Γη εξυψώθηκε στη φαντασμαγορία που όλοι γνωρίζουμε μέσα απ’ τις ταινίες του Πίτερ Τζάκσον, δεν ξεχνάμε ποτέ εκείνη τη στιγμή της πρώτης βραδινής ανάγνωσης, των απρόσμενων αράδων που σχημάτισαν αμέσως ένα σύμπαν αυτονόητο.
ΜΑΚΗΣ ΜΑΛΑΦΕΚΑΣ
Ο Ερρίκος Σοφράς μιλά για τα «Σονέτα» του Σαίξπηρ: «Θεωρώ το ποίημα έναν οργανισμό ζωντανό, αιμάτινο»

Βιβλίο / Ο Ερρίκος Σοφράς μιλά για τα «Σονέτα» του Σαίξπηρ: «Θεωρώ το ποίημα έναν οργανισμό ζωντανό, αιμάτινο»

Η νέα, εμπλουτισμένη και αναθεωρημένη έκδοση των «Σονέτων» από τους Αντίποδες, σε μετάφραση Ερρίκου Σοφρά, αναδεικνύει τη διαρκή ανάγκη του ποιητή για ελευθερία και καινοτομία, που φτάνει να καταργεί ακόμα και τις ποιητικές και κοινωνικές συμβάσεις.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι 10 συν 2 ξένοι τίτλοι της χρονιάς

Βιβλίο / 12 μεταφρασμένα βιβλία που ξεχώρισαν το 2024

Mια millennial συγραφέας και το μεταφεμινιστικό της μυθιστόρημα, η μεταφορά ενός κλασικού βιβλίου σε graphic novel, αυτοβιογραφίες, η επανασύνδεση της ανθρώπινης και της φυσικής ιστορίας σε 900 σελίδες: αυτοί είναι οι ξένοι τίτλοι που ξεχωρίσαμε τη χρονιά που πέρασε.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Βιβλίο / Η ζωή και τα ήθη ενός λεσβιακού χωριού μέσα από το φαγητό

Στον Μανταμάδο οι γυναίκες του Φυσιολατρικού–Ανθρωπιστικού Συλλόγου «Ηλιαχτίδα» δημιούργησαν ένα βιβλίο που συνδυάζει τη νοσταλγία της παράδοσης με τις γευστικές μνήμες της τοπικής κουζίνας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

1 σχόλια