Μην περιμένεις πια (όλα τελειώσανε). Από τον Δημήτρη Πολιτάκη

Μην περιμένεις πια (όλα τελειώσανε). Από τον Δημήτρη Πολιτάκη Facebook Twitter
Nan Goldin, «Cookie at Tin Pan Alley», NYC 1983 © Nan Goldin
4

Πολύ πριν από την κρίση στον ΔΟΛ, που απειλεί τόσους ανθρώπους (άξιους ως επί το πλείστον) όχι μόνο με ανεργία αλλά και με οριστική ανυπαρξία στο πεδίο στο οποίο επέλεξαν να εργαστούν, είχε επέλθει ήδη η πλήρης κανονικοποίηση της μιζέριας και της εξαθλίωσης του δημοσιογραφικού κλάδου, κι εδώ όπως παντού. Εδώ πολύ χειρότερα λόγω της σφοδρής ύφεσης και της αχαλίνωτης φτωχοποίησης που βιώνουμε τόσο καιρό. Ασαφές έως και ανύπαρκτο πλαίσιο λειτουργίας, σπαζοκεφαλιές και απορίες περί του τι ακριβώς αποτελεί πλέον το αντικείμενο αυτής της δουλειάς, αμηχανία εν όψει της ψηφιακής «λαίλαπας», του ό,τι να 'ναι εκδημοκρατισμού των μέσων και της νέας δικτατορίας των κλικ, διάλυση της διαφημιστικής αγοράς, τρολοποίηση του λόγου κ.λπ. Παρουσιάζεται επίσης μια μεγάλη αντίφαση. Ενώ υπάρχουν πολύ περισσότερα μέσα από ποτέ –άχρηστοι αντιπερισπασμοί τα περισσότερα–, υπάρχουν και πολλοί νέοι αλλά και παλαιοί γραφιάδες που το βασανίζουν φιλότιμα το πράγμα, και πάντως δεν έχουν επιτρέψει στη βελόνα να κολλήσει, όπως πολλοί από τους μακαριότατους συναδέλφους της παλαιάς σχολής, που έχουν μείνει ακόμα και σήμερα στη βολική λογική της αιωνόβιας Μεταπολίτευσης με τους δημοσιογράφους-αυθεντίες που ουδείς έλεγχε ποτέ τι ανακρίβειες και μπουρδολογίες πέταγαν συστηματικά από τους γυάλινους πύργους κραταιών εντύπων. Κάποιοι θέτουν υψηλά κριτήρια για τον εαυτό τους και τη δουλειά τους, την ίδια στιγμή που το πρησμένο και υπερφίαλο μιντιακό σύστημα γλιστράει στον εφήμερο εντυπωσιασμό και στην ανυποληψία.

Μπορούν να καταλήξουν κι αυτοί ίσως σε κάτι φάμπρικες παραγωγής δολωμάτων για κλικ, σε κάτι μεταπρατικά sites που κατακλύζουν το Ίντερνετ παγκοσμίως, αναζητώντας εκείνο το post που μπορεί και να γίνει viral.

 

Τι μπορούν να κάνουν αυτοί οι άνθρωποι όταν δεν τους επιτρέπεται πια να αμείβονται στοιχειωδώς σε μέσα με στοιχειώδη επαγγελματικά κριτήρια; Μπορούν να καταλήξουν κι αυτοί ίσως σε κάτι φάμπρικες παραγωγής δολωμάτων για κλικ, σε κάτι μεταπρατικά sites που κατακλύζουν το Ίντερνετ παγκοσμίως, αναζητώντας εκείνο το post που μπορεί και να γίνει viral ή να αρμέξει κάτι που έχει γίνει ήδη viral και να το πασάρει στο κοινό που ακόμα δεν το 'χει πάρει πρέφα και να εξαναγκαστούν να παράγουν (μη)«περιεχόμενο» γενικώς και αορίστως με επικεφαλίδες τύπου ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΑ ΤΟ ΠΙΣΤΕΥΕΤΕ! ή ΔΕΙΤΕ ΑΥΤΟ (ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΝΤΕ!) ή ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΛΟΛ!!! κ.ο.κ. Εκεί, στο limbo των newsmedia, αναμετρώμενοι με πειραγμένους αλγόριθμους μέχρι να βρεθεί τρόπος να αντικατασταθούν οριστικά από τύπου quantum προγράμματα που θα τα κάνουν όλα αυτοματικά και χαλαρά, χωρίς ανάγκη από ανθρώπινο φιλτράρισμα.

Πώς καταντήσαμε έτσι; Είναι οι συνθήκες τόσο οριακές ή έχει αλλάξει κάτι στο ανθρώπινο ύφασμα αυτόν το γαμημένο αιώνα; Έχει τελειώσει οριστικά το παραμύθι της φιλελεύθερης προόδου, όπου όλοι θα ζούσαμε πολιτισμένοι και μονιασμένοι και με λίγα λεφτά στην τσέπη; Διάβαζα τις προάλλες την ομιλία της Ζέιντι Σμιθ κατά την απονομή ενός λογοτεχνικού βραβείου που της αποδόθηκε στη Γερμανία στα τέλη της περασμένης χρονιάς – ομιλία στην οποία κυρίως απολογείται για το ροζέ μούλτι-κούλτι σύμπαν κοσμοπολιτισμού και ανεκτικότητας που φάνηκε να ευαγγελίζεται στο White Teeth (ελληνικός τίτλος Λευκό χαμόγελο σε μαύρο φόντο), το ντεμπούτο με το οποίο έφτιαξε αμέσως όνομα ως χρονογράφος μιας νέας αισιόδοξης εποχής, ακριβώς στην κόψη της νέας χιλιετίας.
«... Αυτό τον κόσμο γνώρισα. Τα πράγματα μοιάζει να έχουν αλλάξει δραματικά, αλλά οι αλλαγές δεν διαγράφουν την Ιστορία και τα παραδείγματα του παρελθόντος ακόμα προσφέρουν νέες προοπτικές για όλους μας, ευκαιρίες να αναπροσαρμοστούν, για λογαριασμό μιας νέας γενιάς, οι συνθήκες εκείνες από τις οποίες εμείς οι ίδιοι ευνοηθήκαμε. Ούτε εγώ ούτε οι αναγνώστες των βιβλίων και των άρθρων μου βρισκόμαστε πλέον στα ηλιόλουστα σχετικά σοκάκια που υπήρχαν στο White Teeth. Το μάθημα που εγώ όμως επιλέγω να πάρω από αυτές τις διαπιστώσεις δεν είναι ότι οι ζωές σ' εκείνο το βιβλίο ήταν προϊόντα κάποιας ψευδαίσθησης αλλά ότι η πρόοδος δεν είναι ποτέ μόνιμη και τελεί διαρκώς υπό απειλή, υπό διαπραγμάτευση, υπό αναθεώρηση, αν πρόκειται να επιβιώσει. Δεν ισχυρίζομαι ότι είναι εύκολο. Δεν έχω τις απαντήσεις. Δεν είμαι εκ φύσεως πολιτικό άτομο και τώρα ζούμε τους πιο σκοτεινούς πολιτικούς καιρούς που έχω γνωρίσει ποτέ. Η δουλειά μου, όπως και να τη δει κανείς πια, αφορά κυρίως τις μύχιες πλευρές ανθρώπινων υπάρξεων. Οι άνθρωποι που με ρωτάνε για την αποτυχία του πολυπολιτισμικού μοντέλου υπονοούν ότι δεν απέτυχε μόνο μια συγκεκριμένη πολιτική ιδεολογία αλλά ότι οι άνθρωποι οι ίδιοι έχουν αλλάξει και είναι πλέον θεμελιωδώς ανίκανοι να συνυπάρξουν ειρηνικά, παρά τις μύριες διαφορές τους...»

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO

Shortcut
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Δ. Πολιτάκης / Αναζητώντας το μυστικό του Γιάννη Πετρίδη

Στις 29 Μαρτίου συμπληρώθηκαν σαράντα έξι χρόνια από την πρώτη εκπομπή του ανθρώπου που μας έμαθε να ακούμε μουσική, όμως, παρά την οικειότητα, το κύρος και τη γνώση που εκπέμπει ακόμα η φωνή του από τα ερτζιανά, ο ίδιος παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα μυστήριο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Δ. Πολιτάκης / 200 χρόνια «κρυφό σχολειό»

Πέρα από τις εθιμοτυπικές τελετουργίες της αρμόδιας επιτροπής, ο εορτασμός των 200 χρόνων από το ’21 θα μπορούσε να γίνει αφορμή για μια βαθύτερη αντίληψη των συναρπαστικών γεγονότων εκείνης της εποχής από αυτή που μας χάρισε το σχολείο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Δημήτρης Πολιτάκης / Αποχαιρετισμός στην κυρία Μιράντα

Πηγαίνοντας μετά από καιρό σε σπίτι φίλων, είδα στην εξώπορτα το αγγελτήριο θανάτου της ηθοποιού Μιράντας Κουνελάκη που έμενε στην ίδια πολυκατοικία και για χρόνια «επέβλεπε» στοργικά και διακριτικά τις νεανικές μας τρέλες.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Δημήτρης Πολιτάκης / H περίπτωση του Άκη Πάνου, που ακόμα μας στοιχειώνει

Ούτε το έργο ενός δημιουργού μπορεί εύκολα να διαγραφεί ούτε όμως και η σύνδεσή του με τις όποιες αποτρόπαιες πράξεις. Μένει εκεί, σαν ανεξίτηλη κηλίδα που διαβρώνει και συρρικνώνει το σέβας, το δέος, την εκτίμηση, την απόλαυση. Αυτό είναι το τίμημα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Δημήτρης Πολιτάκης / Βρίσκοντας καταφύγιο στη μοιρολατρία και στα εποχικά μαγαζιά

Έχει ανάγκη ο κόσμος να περιβληθεί στην απομόνωσή του από ένα γιορτινό σκηνικό, από μια λαμπερή ψευδαίσθηση, ξορκίζοντας μια χρονιά που έγινε η προσωποποίηση όλων των δεινών που έχουν πέσει στο κεφάλι μας, όχι μόνο της πανδημίας.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Δημήτρης Πολιτάκης / Η πανδημία και η λαχτάρα μας να «σώσουμε τα Χριστούγεννα»

Ας είμαστε προετοιμασμένοι για σεμνές, ταπεινές, υπερβατικές γιορτές, όπως θα έπρεπε δηλαδή πάντα να είναι, αν πιστέψουμε όλες αυτές τις χριστουγεννιάτικες ταινίες που βλέπουμε μια ζωή.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Απόδραση από την Αθήνα

Δημήτρης Πολιτάκης / Απόδραση από την Αθήνα

Παίζει ξανά δυνατά ως σενάριο ή ως όραμα μέσα στην πανδημία η οριστική φυγή από τη μητρόπολη και η μετεγκατάσταση σε κάποια ιδανική γωνιά της επαρχίας με άμεση πρόσβαση σε φύση, βουνά, ακρογιαλιές, δειλινά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ