Joker: 4,5 αστεράκια στην πολυαναμενόμενη ταινία της χρονιάς

Joker: 4,5 αστεράκια στην πολυαναμενόμενη ταινία της χρονιάς Facebook Twitter
Αυτός ο Joker είναι αποφασιστικά ρεαλιστικός, αποπνέει μια απειλητική αίσθηση σε κάθε πλάνο του και πυροδοτεί καταστάσεις που γεννιούνται εξίσου από την ψυχή του Φλεκ και από το περιβάλλον στο οποίο κινείται.
4

Ο Άρθουρ δουλεύει ως κλόουν το πρωί και ως stand up κωμικός τα βράδια. Πολύ γρήγορα συνειδητοποιεί ότι ο περίγελος είναι ο ίδιος και όχι αυτά που λέει ή κάνει. Το ανεξέλεγκτο γέλιο του, που ξεσπά τις λάθος στιγμές, αποδεικνύει ότι αδυνατεί να συντονιστεί με το κοινό του. Και όσο προσπαθεί να ελέγξει την κατάσταση τόσο περισσότερο γελοιοποιείται και αφήνει τον εαυτό του εκτεθειμένο, ακόμα και σε περιστατικά βίας.

Ο Τοντ Φίλιπς του Hangover εξαφάνισε το κόμικ από το σκοτεινό, ταραγμένο και βρόμικο Gotham των '70s που οραματίστηκε, εμπνεύστηκε βεβαίως από το στόρι, το επέκτεινε, το βάθυνε μαεστρικά και επέλεξε σοφά, μετά από τόσες μεταφορές, προσμείξεις και υβρίδια. Ο Joker του, ένας περιθωριακός ονόματι Άρθουρ Φλεκ, είναι σπαρακτικός, τραγικός στην ψυχική του απομόνωση και στην απέλπιδα προσπάθειά του να διακριθεί ως κωμικός. Βάφεται κλόουν όποτε καλείται να διασκεδάσει παιδάκια σε νοσοκομεία, δουλεύοντας για ψίχουλα σε ειδικό πρακτορείο που απασχολεί διασκεδαστές αυτού του είδους.

Ζει με την εύθραυστη μητέρα του, η οποία δεν έχει σταματήσει να γράφει σπαραξικάρδιες επιστολές ζητώντας υποστήριξη στον Τόμας Γουέιν, πατέρα του Μπρους, φιλάνθρωπο, ευεργέτη της πόλης και μελλοντικό δήμαρχο, για τον οποίο κάποτε εργαζόταν. Λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή και επισκέπτεται σε εβδομαδιαία βάση μια σύμβουλο, που ωστόσο δεν τον «συμβουλεύει» τίποτε ουσιαστικό. Γελάει σε άκυρες στιγμές, νευρικά και παρατεταμένα, διακόπτοντας τον κλαυσίγελο με απόκοσμους ρόγχους.

Μια βραδιά στο μετρό ξεσπάει σε τρεις καλοντυμένους αλήτες, που μάλιστα δουλεύουν για τον Γουέιν. Τον κοροϊδεύουν, τον χτυπούν και τον κλοτσούν για την πλάκα τους κι εκείνος τους πυροβολεί και τους σκοτώνει, ξεφεύγοντας χωρίς να γίνει αντιληπτός. Οι φόνοι γίνονται το talk of the town μιας πόλης που βράζει και από το πουθενά βλέπει έναν μασκοφορεμένο άλλου τύπου να τα βάζει με τους προνομιούχους. Ξαφνικά, ο Φλεκ βλέπει το πρόσωπό του να ξεχωρίζει, έστω κι αν ο ίδιος δεν φαίνεται.

Ξεκινώντας από την ένδεια και την ανημπόρια, η ταινία που απέσπασε Χρυσό Λιοντάρι στο φετινό Φεστιβάλ Βενετίας πραγματεύεται την αλαζονεία της εξουσίας και την προβάλλει σαν συμπαγή, συγκεντρωμένη παραλλαγή του V for Vendetta, με καταλύτη έναν αυθεντικά δυστυχισμένο που καταντά το τέρας που ξεφύτρωσε στo πλατύσκαλο της πλουτοκρατίας της Wall Street και της πολιτικής αναισθησίας που θα ακολουθούσαν.

Παράλληλα, ο αγαπημένος του παρουσιαστής τηλεοπτικού talk show, ο Μέρι Φράνκλιν, αντίστοιχος του Τζόνι Κάρσον, τσιμπάει ένα απόσπασμα από μια καταστροφική εμφάνισή του σε νυχτερινό κέντρο για νέα ταλέντα του stand-up comedy και τον κάνει ρεζίλι, αν και η τηλεθέαση δείχνει πως ο κόσμος ψυχαγωγείται με τον καθόλου αστείο wannabe με το σπαστικό γέλιο. Η συγκυρία οδηγεί τον Φλεκ σε μια μοιραία και καθοριστική συνάντηση με το είδωλό του.

Joker: 4,5 αστεράκια στην πολυαναμενόμενη ταινία της χρονιάς Facebook Twitter
Ο Τοντ Φίλιπς του Hangover εξαφάνισε το κόμικ από το σκοτεινό, ταραγμένο και βρόμικο Gotham των '70s που οραματίστηκε, εμπνεύστηκε βεβαίως από το στόρι, το επέκτεινε, το βάθυνε μαεστρικά και επέλεξε σοφά, μετά από τόσες μεταφορές, προσμείξεις και υβρίδια.


Το Joker συνδέει απροσδόκητα τον κεντρικό χαρακτήρα με την οικογένεια των Γουέιν και πανέξυπνα συνδέεται καλλιτεχνικά και θεματικά με τον Βασιλιά της Κωμωδίας, το παραγνωρισμένο αριστούργημα του Μάρτιν Σκορσέζε. Η δράση του Joker τοποθετείται το 1981, αν και η ατμόσφαιρα απηχεί ολόκληρη τη δεκαετία που προηγήθηκε. Εκεί, ο Τζέρι Λιούις έπαιζε τον εδραιωμένο παρουσιαστή, τον Τζέρι, και ο νεαρός Ντε Νίρο τον επίδοξο κληρονόμο της εκπομπής του, τον επίσης unfunny και κακομοίρη Ρούπερτ Πάπκιν, ο οποίος προβάρει τα αξιοθρήνητα ανεκδοτάκια και τις άστοχες ατάκες του, προτού τον απαγάγει σε ένα ταιριαστό σχέδιο οριστικής αυτοκτονίας. Γι' αυτό και ο Φράνκλιν της ταινίας του Φίλιπς δεν είναι χαρισματικός, αστείος, ιδιαίτερα ξεχωριστός. Θα μπορούσε να είναι ο ίδιος ο Πάπκιν στη ζώνη του λυκόφωτος. Ο Ντε Νίρο τον συλλαμβάνει ψυχρά, κυνικά.


Παρότι η ταινία είναι μια μεγάλη εισαγωγή σε έναν χαρακτήρα οικείο, μοιάζει με γνωριμία από την αρχή με έναν γελωτοποιό που έχουμε δει πολλές φορές σε αποκλειστικά δευτερεύον, και μάλλον αφηρημένο πλαίσιο. Αυτός ο Joker είναι αποφασιστικά ρεαλιστικός, αποπνέει μια απειλητική αίσθηση σε κάθε πλάνο του και πυροδοτεί καταστάσεις που γεννιούνται εξίσου από την ψυχή του Φλεκ και από το περιβάλλον στο οποίο κινείται. Δεν είναι μόνος, όσο κι αν αισθάνεται καταφρονεμένος, και μάλιστα μπερδεύει την πραγματικότητα με τη φαντασία.

Ο ζόφος του Φίλιπς δεν εφάπτεται με εκείνον του Κρίστοφερ Νόλαν ‒ είναι συναισθηματικά κρουστός και ανθρώπινος σε κλίμακα. Δεν αφήνει τον άβολο θεατή να πάρει ούτε στιγμή τα μάτια του πάνω από τον μανιοκαταθλιπτικό Άρθουρ και το απρόβλεπτο alter ego που δημιούργησε σύμφυτα ο Χοακίν Φίνιξ. Μπορεί ο Σίζαρ Ρομέρο να υπηρέτησε με σαμπανιζέ καθήκον τον τηλεοπτικό χαρακτήρα, ο Τζακ Νίκολσον να καυχιέται πως ήταν ο δυσκολότερος ρόλος στην καριέρα του στην goth-pop εκδοχή του Τιμ Μπέρτον και ο Χιθ Λέτζερ να κυλίστηκε στα τρίσβαθα της ψυχασθένειας, αλλά ο Φίνιξ γίνεται ο πρώτος που χορεύει με ανατριχιαστική ακρίβεια με τον εαυτό του ‒ και τον διάβολο.

Η δυσκολία που προσθέτει είναι πως ο Φλεκ του δεν σκορπίζει το χάος επειδή δεν έχει τίποτα να χάσει αλλά επειδή πασχίζει με ελάχιστα ανταλλάγματα και δυσανάλογα μεγάλη επιτίμηση. Η ειρωνεία: είναι μέλος ενός συνόλου, και το αγνοεί. Χωρίς να συνθηματολογεί, το πορτρέτο του παλιάτσου πρίγκιπα του εγκλήματος, κόντρα στις διαμαρτυρίες των θυμάτων του Κολοράντο, ενώνει τη φωνή της με τη ρέουσα ανησυχία για τις σύγχρονες μαζικές δολοφονίες, δεν υποθάλπει τη βία. Αυτός ο Joker/Ταξιτζής σέρνεται σε έναν αληθινό τόπο πόνου και έρπει προς τα έξω, ώσπου χορεύει τρομακτικά στους ήχους του Γκάρι Γκλίτερ, στην αξέχαστη σκηνή στα σκαλοπάτια. Δεν σκοτώνει από μιμητισμό, αναίσθητα και «ωραία».

Ξεκινώντας από την ένδεια και την ανημπόρια, η ταινία που απέσπασε Χρυσό Λιοντάρι στο φετινό Φεστιβάλ Βενετίας πραγματεύεται την αλαζονεία της εξουσίας και την προβάλλει σαν συμπαγή, συγκεντρωμένη παραλλαγή του V for Vendetta, με καταλύτη έναν αυθεντικά δυστυχισμένο που καταντά το τέρας που ξεφύτρωσε στo πλατύσκαλο της πλουτοκρατίας της Wall Street και της πολιτικής αναισθησίας που θα ακολουθούσαν.

 
Οθόνες
4

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Απώλειες / Teri Garr (1944-2024): Το χιούμορ τής έσωσε τη ζωή

Αστεία και ανθρώπινη, η αξιαγάπητη, υπερταλαντούχα Τέρι Γκαρ, που απολαύσαμε στο «Young Frankenstein» και το «Τούτσι» και αγαπήσαμε από τις εμφανίσεις της στο βραδινό talk show του Ντέιβιντ Λέτερμαν, ήταν μια από τις πιο λαμπερές σουμπρέτες του αμερικανικού σινεμά.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Paul Morrissey (1938-2024)

Απώλειες / Ο Paul Morrissey (1938-2024) έδωσε φωνή στα «ανθρώπινα σκουπίδια»

Ο εμβληματικός σκηνοθέτης της cult τριλογίας «Flesh» - «Trash» - «Heat» ταυτίστηκε με τον Άντι Γουόρχολ και το νεοϋορκέζικο αβανγκάρντ των ’60s, ως ο πιο ανεξάρτητος από τους ανεξάρτητους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Οθόνες / 10 κινηματογραφικά διαμάντια που μπορείτε να δείτε τώρα στο Ertflix

Δέκα ταινίες που εξασφαλίζουν δέκα ξεχωριστές προβολές, απαραίτητες για κάθε σινεφίλ, από συγκινητικά δράματα και γαλλικά policier μέχρι καλαίσθητα ντοκιμαντέρ και ατμοσφαιρικά θρίλερ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Παντελής Βούλγαρης: «Δεν έγινα ποτέ κατεστημένο ούτε κατά παραγγελία σκηνοθέτης»

Ένας από τους μεγαλύτερους εν ζωή σκηνοθέτες μας σε μια χορταστική συνέντευξη για τη ζωή, το έργο και τις εμπειρίες που έχει αποκομίσει εδώ και έξι δεκαετίες πίσω από την κάμερα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Οθόνες / Όταν ο Τζον Λένον πίστεψε ότι είναι ο Τσε Γκεβάρα

Ένα νέο ντοκιμαντέρ ρίχνει για πρώτη φορά φως στους 18 μήνες που ο πρώην Beatle και η Γιόκο Όνο εγκαταστάθηκαν σ΄ ένα ταπεινό διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη, στο οποίο συνέβαιναν καθημερινά έντονες ριζοσπαστικές ζυμώσεις.
THE LIFO TEAM
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
fight club

Οθόνες / «Με συνάντησες σε μια πολύ παράξενη περίοδο της ζωής μου»: 25 χρόνια μετά, ακόμα ζούμε στον κόσμο του Fight Club

Παρότι πραγματεύεται τα δεινά και τις ανησυχίες της Generation X, στα 25 χρόνια που πέρασαν από την κυκλοφορία της η ταινία έχει εισχωρήσει βαθιά στην κουλτούρα και έχει (παρ)ερμηνευτεί ποικιλοτρόπως.
THE LIFO TEAM
Νίκος Γραμματικός: «Η τέχνη είναι το μεγαλύτερο αντίδοτο που εφηύρε ο άνθρωπος απέναντι στον θάνατο»

Οθόνες / Νίκος Γραμματικός: «Μα, σας είπα, δεν κάνω θέατρο!»

Ο σκηνοθέτης του «Βασιλιά» και των «Απόντων» επιστρέφει ανεβάζοντας την παράσταση «Ο Σαίξπηρ ζει στο καταφύγιο», τον μονόλογο-ρέκβιεμ του Γιώργου Σκούρτη, και εξηγεί γιατί έχει τόσα χρόνια να κάνει ταινία.
ΑΚΗΣ ΚΑΠΡΑΝΟΣ
Eno: Ένα μοναδικό ντοκιμαντέρ για έναν μέγα οραματιστή και δημιουργό

Daily / Eno: Ένα μοναδικό ντοκιμαντέρ για έναν μέγα οραματιστή και δημιουργό

Η εκδοχή του ντοκιμαντέρ για τον Brian Eno που είδαμε στις Νύχτες Πρεμιέρας ήταν μοναδική και αποκλειστική για τη συγκεκριμένη προβολή, αυτό που μένει όμως σε κάθε περίπτωση είναι η μαγνητικά χαρισματική και πάντα προσηνής προσωπικότητά του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ