Up: To σπουδαιότερο κοινωνικό τηλεοπτικό πείραμα που έγινε ποτέ

Up: To σπουδαιότερο κοινωνικό τηλεοπτικό πείραμα που έγινε ποτέ Facebook Twitter
Το «Up!» είναι η πιο εμφανής απόδειξη ότι το κενό ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, τουλάχιστον στην Αγγλία, παραμένει μεγάλο και η κινητικότητα ανάμεσα σε αυτές είναι μάλλον η εξαίρεση.
0



«ΔΩΣΕ ΜΟΥ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ
ως την ηλικία των 7 και θα σας δώσω τον άνθρωπο». Η φράση που κατά άλλους ανήκει στον άγιο Φραγκίσκο Χαβιέρ των Ιησουιτών και κατά άλλους στον Αριστοτέλη σύστησε ένα σύνολο 14 παιδιών μαζεμένων από διάφορα σχολεία της Αγγλίας. Τα παιδιά αποτελούσαν ένα δείγμα των βασικών κοινωνικών τάξεων της χώρας, γι’ αυτό και τα σχολεία από όπου προήλθαν επιλέχθηκαν ανάμεσα από υποβαθμισμένες ως πολύ καλές περιοχές της χώρας.


Το περιεχόμενο που θα προέκυπτε ήταν ένα ωριαίο ντοκιμαντέρ που θα παρουσίαζε στο κοινό «αυτούς που θα τρέχουν τη χώρα το 2000», μια δηλαδή αφηρημένη μελέτη για τα παιδιά του μέλλοντος.

Ένας φέρελπις τότε σκηνοθέτης, ο Μάικλ Άπτεντ, βρήκε σε αυτό το ντοκιμαντέρ μία από τις πρώτες του δουλειές, λειτουργώντας ως ερευνητής στην ομάδα που θα επέλεγε τα παιδιά.Τα επόμενα χρόνια συνέχισε να δουλεύει για την τηλεόραση και το 1970 του προτάθηκε να αναλάβει κάτι σαν συνέχεια των συνεντεύξεων με εκείνα παιδιά, με σκοπό να δώσει στο όλο project έναν τελείως διαφορετικό δρόμο, βασισμένο σε ένα αντίστοιχο πείραμα που ξεκίνησε το 1961 από τους Βίνφριντ και Μπάρμπαρα Γιούνγκε και ονομάστηκε «Τα Παιδιά του Γκόλτσοφ».

Ο Άπτεντ τους ξαναβρήκε, το κοινό αγάπησε αυτό το άλμα στο χρόνο και όλοι αντιλήφθηκαν πως αυτό θα πρέπει να επαναλαμβάνεται. Έτσι, κάθε 7 χρόνια, η ίδια ομάδα συναντούσε τα ίδια παιδιά, που μεγάλωσαν, παντρεύτηκαν, χώρισαν, είδαν όνειρα να μην εκπληρώνονται, έμειναν άστεγοι, ορθοπόδησαν, κάποιοι πέθαναν και οι υπόλοιποι έφτασαν να μιλούν για τελευταία φορά το 2019, στα 63 τους. Κι όσο εξακολουθούσαν να μιλούν, το κοινό βλέπει να ξετυλίγεται η αληθινή ζωή, ολόκληρη, μέσα σε λίγες ώρες.

Φυσικά, οι πρωταγωνιστές του project αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, μετά από κάποιες επταετίες, ως τηλεοπτικές περσόνες οπότε οι συνεντεύξεις για τα όσα έκαναν στη ζωή τους δε συνάδουν πάντα με την αλήθεια. Είναι όμως αυτή η πανίσχυρη αλήθεια της εικόνας που τις περισσότερες φορές καταπίνει το ίδιο το αντικείμενο και καμία λεκτική ωραιοποίηση δεν μπορεί να την ανατρέψει.

Στα χρόνια του binge watching, το «Up!» είναι από τις λίγες περιπτώσεις που μπορούν να σοκάρουν όποιον αποφασίσει να αφιερώσει μαζεμένες ώρες σε αυτήν. Δεν είναι μόνο ότι παρακολουθεί ένα αληθινό χρονικό ταξίδι, ούτε ότι του δημιουργείται η περιέργεια, αντίστοιχη με αυτή μιας αφήγησης σειράς, για το τι θα γίνει στη συνέχεια.

Είναι ότι η σειρά, με ένα περιεχόμενο που δεν ήταν προσχεδιασμένο, άθελά της καταρρίπτει κατά ένα μεγάλο ποσοστό το απρόβλεπτο της ζωής, παρουσιάζοντας παιδιά τα οποία κάποιος μπορεί να τα τοποθετήσει μέσα σε κύκλους στερεοτύπων για να δει, λίγα επεισόδια μετά, πως δικαιώνεται. Το «Up» είναι η πιο εμφανής απόδειξη ότι το κενό ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, τουλάχιστον στην Αγγλία, παραμένει μεγάλο και η κινητικότητα ανάμεσα σε αυτές είναι μάλλον η εξαίρεση.

Φυσικά οι πρωταγωνιστές του project αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, μετά από κάποιες επταετίες, ως τηλεοπτικές περσόνες οπότε οι συνεντεύξεις για τα όσα έκαναν στη ζωή τους δεν συνάδουν πάντα με την αλήθεια. Είναι όμως αυτή η πανίσχυρη αλήθεια της εικόνας που τις περισσότερες φορές καταπίνει το ίδιο το αντικείμενο και καμία λεκτική ωραιοποίηση δεν μπορεί να την ανατρέψει.

Το «μαγκάκι» που περνούσε καλά στο σχολείο χαίρεται με την περιπετειώδη ζωή που κάνει και το ταξί που οδηγεί, οι όμορφες έφηβες που ονειρεύονται γάμο και οικογένεια μοιάζουν εξαντλημένες στα 30 τους απο τον γάμο και την οικογένεια, το προνομιούχο «καλό παιδί» γίνεται εύκολα ανώτερος δικηγόρος και ζει συντηρητικά προσπαθώντας να μεγαλώσει παιδιά κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν του.

 

Το εντυπωσιακότερο στοιχείο της σύνδεσης του Μάικλ Άπτεντ, του οποίου ο θάνατος στα 79 ανακοινώθηκε χθες, με τη σειρά είναι πως δεν την εγκατέλειψε παρά το γεγονός ότι από τη δεκαετία του ‘80 και έπειτα ακολούθησε κινηματογραφική σκηνοθετική καριέρα, δουλεύοντας σε ταινίες πρώτης γραμμής.

Έκανε την «Κόρη του Ανθρακωρύχου» που έδωσε στη Σίσι Σπέισεκ Όσκαρ ερμηνείας, ενώ άλλες δύο πρωταγωνίστριές του ήταν υποψήφιες αργότερα, η Σιγκούρνι Γουίβερ για το χιλιοπαιγμένο στην ελληνική τηλεόραση «Γορίλες στην Ομίχλη» και η Τζόντι Φόστερ για το «Νελ». Έκανε επίσης ένα από τα γνωστότερα κατασκοπικά φιλμ των ‘80s, το «Έγκλημα στο Γκόρκι Παρκ», μέχρι και ταινία Τζέιμς Μποντ, το «The World Is not Enough», που θα το θυμόμαστε για το ατμοσφαιρικό ομώνυμο τραγούδι των Garbage και την camp ιδέα να υποδυθεί η Ντενίζ Ρίτσαρντς μια πυρηνική φυσικό.

Το μεγαλύτερό του κληροδότημα όμως θα είναι το «Up», που αφηγήθηκε επιτυχώς 9 επταετίες σε 9 αντίστοιχα ντοκιμαντέρ, παρακολουθώντας τους ίδιους ανθρώπους από τα 7 ως τα 63 τους χρόνια, με τελευταίο μέρος αυτό του 2019. Χωρίς καμία ανάγκη για ίντριγκες και trash, είναι το απόλυτο υπόδειγμα reality τηλεόρασης ως σήμερα, αναντικατάστατο σε αξία και μάλλον απίθανο να επαναληφθεί με την αντίστοιχη πειθαρχία στο μέλλον.

Οθόνες
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η αγαπημένη μου ταινία του 2020 αφηγείται την τελευταία μέρα λειτουργίας ενός μπαρ

Δημήτρης Πολιτάκης / Η αγαπημένη μου ταινία του 2020 αφηγείται την τελευταία μέρα λειτουργίας ενός μπαρ

Ένα αριστουργηματικό δείγμα σύγχρονου υβριδικού σινεμά, ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και τη μυθοπλασία, η ταινία «Bloody Nose, Empty Pocket» παρουσιάζει με τον πιο υποβλητικό τρόπο την τελευταία μέρα λειτουργίας ενός «περιθωριακού» μπαρ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Time»: Το καλύτερο ντοκιμαντέρ της χρονιάς

Πρώτη προβολή / «Time»: Το καλύτερο ντοκιμαντέρ της χρονιάς

Το ντοκιμαντέρ της Γκάρετ Μπράντλεϊ, που προβάλλεται στην πλατφόρμα του Amazon Prime, συλλαμβάνει εντυπωσιακά και συγκινητικά την πολύτιμη έννοια του χρόνου σε μια δύσκολη φάση και σαρώνει όλα τα βραβεία της σεζόν.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Είδαμε το «Juror#2» του Κλιντ Ίστγουντ και είναι η καλύτερη αμερικανική ταινία της χρονιάς

Οθόνες / To «Juror#2» του Κλιντ Ίστγουντ είναι η καλύτερη αμερικανική ταινία της χρονιάς

Αλλά δυστυχώς δεν θα προβληθεί στις κινηματογραφικές αίθουσες, επειδή οι υπεύθυνοι του στούντιο θεωρούν ότι το ενήλικο σινεμά αυτού του τύπου ανήκει στις streaming πλατφόρμες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά

Οθόνες / Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά μόλις κυκλοφόρησε

Τα κείμενα του Φώντα Τρούσα για τις «βαθιά υποτιμημένες ταινίες που απελευθέρωσαν τη ματιά του θεατή από την οικογενειακή τηλεοπτική εικόνα, απενοχοποιώντας περαιτέρω το γυμνό» και για τον underground και τον πειραματικό ελληνικό κινηματογράφο κυκλοφορούν σε ένα μοναδικό, κυριολεκτικά, βιβλίο, από τα LiFO Books.
M. HULOT
Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό νέο ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Η φωνή του «τέρατος»: Ο Μάνσον με τα δικά του λόγια σ’ ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ

Ένα νέο ντοκιμαντέρ εξετάζει και αμφισβητεί όλα όσα νομίζουμε ότι γνωρίζουμε για τη διαβόητη φιγούρα, παρουσιάζοντας για πρώτη φορά ηχογραφημένες συνομιλίες του σε διάστημα είκοσι ετών.
THE LIFO TEAM
Τα γεγονότα της ζωής

Οθόνες / Κασσαβέτης, Σκορσέζε, Ερίθε: 10 άχαστες προβολές στο φετινό Πανόραμα

Πρεμιέρες, παράλληλες εκδηλώσεις, αφιερώματα: Από τις 21 ως τις 27 Νοεμβρίου, οι κινηματογράφοι Τριανόν, Newman και Στούντιο φιλοξενούν το μακροβιότερο αθηναϊκό κινηματογραφικό φεστιβάλ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Οθόνες / Πάνος Χ. Κούτρας: Queer before it was cool, νυν και αεί

Ο αγαπημένος Έλληνας σκηνοθέτης ξεδίπλωσε σημαντικές στιγμές από τη ζωή και την πορεία του και αφηγήθηκε πολύτιμες ιστορίες που διαμόρφωσαν το queer σινεμά του στο φετινό Iconic Talks Powered by Mastercard που πραγματοποιήθηκε στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΔΙΑΚΟΣΑΒΒΑΣ
Τα δέκα αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

Μυθολογίες / Τα 10 αγαπημένα animation του Αλέξανδρου Βούλγαρη (aka The Boy)

«Κάθε φορά που το βλέπω προσπαθώ να καταλάβω πώς έχει οργανωθεί αυτό το χάος»: Ο Αλέξανδρος Βούλγαρης μάς καλεί να ανακαλύψουμε δέκα animation διαφορετικών τεχνικών, που τον έχουν επηρεάσει βαθιά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΙΝΕΤΤΑ ΓΙΑΚΙΝΤΖΗ
65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Οθόνες / 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Όσα ξεχώρισαν κοινό και επιτροπές

Η Fischer, επίσημος χορηγός των Βραβείων Κοινού εδώ και μια δεκαετία, στήριξε για μία ακόμη χρονιά τον θεσμό, απονέμοντας πέντε βραβεία στις ταινίες που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους των θεατών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου «Game of Thrones» συνεχίζεται

Οθόνες / «Dune: Prophecy»: Το κυνήγι του επόμενου Game of Thrones συνεχίζεται

Η σειρά του HBO, που παίρνει τη σκυτάλη από το πραγματικά αξιόλογο «Penguin», προσπαθεί να επικαλεστεί τη συνταγή του μεγάλου hit του καναλιού και ξεστρατίζει από το ατμοσφαιρικό σύμπαν του Ντενί Βιλνέβ.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Οι θρυλικοί boomers του 65ου φεστιβάλ θεσσαλονίκης

Pulp Fiction / Οι θρυλικοί boomers του 65ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης

Ρέιφ Φάινς, Ζιλιέτ Μπινός, Ματ Ντίλον: Oι διάσημοι, σχεδόν συνομήλικοι ηθοποιοί που τιμήθηκαν με Χρυσό Αλέξανδρο και έδειξαν με τις διαφορετικές επιλογές τους ισάριθμα σίκουελ στην καριέρας τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Οθόνες / «Μονομάχος II»: Αν και λιγότερο brutal από τον Ράσελ Κρόου, ο Πολ Μέσκαλ υπόσχεται αίμα στην αρένα

Ένα έπος δράσης και χαρακτήρων που κυλά θεαματικά, ουσιαστικά, υπερβολικά, συγκινητικά, χορταστικά και εμφατικά, όπως όλοι οι υποψήφιοι θεατές αναμένουν εδώ και πολύ καιρό.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η πιο διάσημη υπόθεση «απαγωγής από εξωγήινους» αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Οθόνες / Η απαγωγή του αιώνα αναβιώνει στο Netflix εν μέσω μηνύσεων

Παρότι συμμετείχε στο σενάριο του ντοκιμαντέρ «The Manhattan Alien Abduction», η Λίντα Ναπολιτάνο που ισχυρίζεται ότι απήχθη από εξωγήινους στο κέντρο του Μανχάταν προ 35ετίας μηνύει την πλατφόρμα για αθέτηση της συμφωνίας τους.
THE LIFO TEAM