70 καλλιτέχνες εμπνέονται από την Οκτωβριανή Επανάσταση Facebook Twitter

70 καλλιτέχνες εμπνέονται από την Οκτωβριανή Επανάσταση

2

Με μια μεγάλη έκθεση με τον υποβλητικό τίτλο «Η Μνήμη της Επανάστασης» το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Θεσσαλονίκης καταλαμβάνει το Eργοστάσιο της Σχολής Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Πρόθεσή της να ανιχνεύσει κατά πόσο η έννοια της επανάστασης διατηρεί ή όχι, στο πέρασμα του χρόνου, την εμψυχωτική απήχησή της. Επιπλέον, επανέρχεται στο θεμελιώδες ερώτημα εάν και κατά πόσο η έννοια «επανάσταση» αναγνωρίζεται ακόμη ως το «όχημα» που μεταφέρει και εξυψώνει την προσδοκία ενός ευρύτερου καλού και μια συνολικής προόδου της κοινωνίας.


Η «Μνήμη της Επανάστασης» είναι μετεξέλιξη της έκθεσης που διοργανώθηκε πέρσι στο ΚΜΣΤ με αφορμή τα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση. Εκεί τα εκτιθέμενα έργα συνυπήρχαν με άλλα, προερχόμενα από την περίφημη Συλλογή Κωστάκη, η οποία ανήκει στο ΚΜΣΤ και συγκεντρώνει 1.275 θαυμαστά έργα απ' όλο το φάσμα της ρωσικής πρωτοπορίας. Στην αθηναϊκή εκδοχή της έκθεσης υπάρχουν μόνο αναπαραγωγές έργων της Συλλογής Κωστάκη. Συμμετέχουν όμως πολύ περισσότεροι καλλιτέχνες απ' ό,τι στη Θεσσαλονίκη, στο σύνολό τους 70.

Η έκθεση ανιχνεύει κατά πόσο η έννοια της επανάστασης διατηρεί ή όχι, στο πέρασμα του χρόνου, την εμψυχωτική απήχησή της. Επιπλέον, επανέρχεται στο θεμελιώδες ερώτημα εάν και κατά πόσο η έννοια «επανάσταση» αναγνωρίζεται ακόμη ως το «όχημα» που μεταφέρει και εξυψώνει την προσδοκία ενός ευρύτερου καλού και μια συνολικής προόδου της κοινωνίας.

Ο όρος «ρωσική πρωτοπορία» συνενώνει ένα πλήθος καλλιτεχνικών ρευμάτων που εμφανίστηκαν στη Ρωσία κατά το διάστημα 1910-1930, τότε που καταγράφεται η οριστική αποδόμηση των σταθερών που συντηρούσαν τη ρίζα της παράδοσης στη ζωγραφική δημιουργία. Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι η αποδόμηση συνέβη με ιλιγγιώδη επιτάχυνση, που ανάλογή της δεν έχει καταγραφεί από την Ιστορία της Τέχνης. Ήταν η εποχή κατά την οποία η συνάρθρωση ενός νοήματος με ένα καλλιτεχνικό έργο υπερέβη οριστικά και αμετάκλητα τη βαρύτητα του θέματος τού ίδιου καλλιτεχνικού έργου.


Τα έργα της ρωσικής πρωτοπορίας δεν μπορούμε να τα αντιλαμβανόμαστε σήμερα και να αναφερόμαστε σε αυτά σαν να είναι απογυμνωμένα από το βάρος των σημασιών και των συμβολισμών που με τα χρόνια έχουν αγκιστρωθεί επάνω τους.

70 καλλιτέχνες εμπνέονται από την Οκτωβριανή Επανάσταση Facebook Twitter
Μαγκανιώτης Αλέξανδρος

Ένα καλό παράδειγμα είναι το «Τετράγωνο» ή «Μαύρο καρέ σε λευκό φόντο», όπως είναι ο πλήρης τίτλος του περίφημου έργου του Kazimir Malevich. Από τη στιγμή που φέρει πλέον τόσο πολλούς συμβολισμούς δεν μπορεί να θεωρείται άδειο, ως εικόνισμα της αξίας του απόλυτου κενού, κατά την αρχική πρόθεση του δημιουργού του, λέει ο καλλιτέχνης Ανδρέας Λυμπεράτος, ο οποίος στην έκθεση συμμετέχει με δύο έργα του τα οποία αναφέρονται στο συγκεκριμένο διάσημο έργο και στηρίζονται στην ιδέα της προσθήκης σ' αυτό συμβόλων μιας πιθανής αλλά και αμφίβολης επαναστατικής ουτοπίας.

Με το «μαύρο καρέ» ασχολείται και ο Άγγελος Σκούρτης και πιθανόν να αναφέρεται σε αυτό με κάπως πιο συναισθητικό τρόπο ο Δημήτρης Μεράντζας με τον επιβλητικό σταυρό του από χρυσά φτυάρια, που βρίσκεται ψηλά σε έναν τοίχο του Εργοστασίου, κατά τον τρόπο που ο Malevich είχε κρεμάσει ψηλά το «μαύρο καρέ», στο ύψος που παραδοσιακά οι Ρώσοι χωρικοί τοποθετούσαν τα εικονίσματά τους.


Οι εικόνες των Λένιν, Στάλιν και λοιπών ηγετικών μορφών της Οκτωβριανής Επανάστασης γίνονται επίσης πηγές έμπνευσης. Η Νατάσσα Πουλαντζά, για παράδειγμα, τυπώνει τις μορφές τους, μαζί με εκείνη του Καλίνιν, πάνω σε μια ρεπροντιξιόν έργου του Jackson Pollock και επαναλαμβάνει την αντίστροφη διαδικασία (δηλαδή εκτύπωση έργου του Pollock πάνω στις μορφές των τριών) σε άλλο έργο της. Πρόκειται για μια πολύ ενδιαφέρουσα και σκωπτική αναφορά στη διαμάχη που είχε ξεσπάσει στους εικαστικούς κύκλους της Ελλάδας κατά τα τέλη του Eμφυλίου και τη δεκαετία του 1950, τότε που η ελληνική αριστερά αποκήρυσσε τον αμερικανικό εξπρεσιονισμό ως ρεύμα αποπροσανατολιστικό από τις αρχές της Επανάστασης και ανίκανο να ανταποκριθεί στις προσδοκίες του λαού από την τέχνη.

70 καλλιτέχνες εμπνέονται από την Οκτωβριανή Επανάσταση Facebook Twitter
Βενετόπουλος Μπάμπης
70 καλλιτέχνες εμπνέονται από την Οκτωβριανή Επανάσταση Facebook Twitter
Λάλος Θοδωρής


Η έκθεση περιλαμβάνει και πλήθος αναφορών στις λεπτεπίλεπτες και υπέρκομψες μορφές του σουπρεματισμού, καθώς και άλλα έργα που πλευρίζουν τη ρωσική πρωτοπορία χωρίς να αποζητούν συγγένεια των μορφών. Δεν υπάρχει ούτε ένα έργο που να μην κεντρίζει το μάτι ή που να καταλήγει ο θεατής ότι δεν περιέχει κάτι το ενδιαφέρον.

Από πού πηγάζουν, άραγε, ο τόσος ενθουσιασμός και η έμπνευση; «Ίσως από το γεγονός ότι η γενιά του '30 και η προσήλωσή της στην αναζήτηση και αποθέωση της "ελληνικότητας" δεν άφηναν τα περιθώρια στους Έλληνες καλλιτέχνες να βουτήξουν όσο θα ήθελαν στις αρχές του μοντερνισμού και αυτό έχει αφήσει ένα απωθημένο σε όλες τις κατοπινές γενιές, που είναι αισθητό ακόμα και σήμερα, έναν αιώνα περίπου μετά» λέει ο καλλιτέχνης Δημήτρης Γεωργακόπουλος που συμμετέχει επίσης στην έκθεση.


Αν ζούσαμε σε μια εποχή και σε ένα κράτος που θα αναλάμβαναν το χρέος τους να αναγνωρίζουν και να προβάλλουν την πολιτισμική τους ταυτότητα και την πολιτιστική τους παραγωγή, τότε όλα αυτά τα έργα θα αγοράζονταν και θα παραδίδονταν ως δωρεά στο ΚΜΣΤ. Το αξίζουν γιατί υπάρχει αλήθεια σε αυτό που διατείνονται ότι πιστεύουν.

Η έκθεση συνδιοργανώνεται από το ΚΜΣΤ και την ΑΣΚΤ. Την επιμέλεια της υπογράφει ο ιστορικός τέχνης και επιμελητής του ΚΜΣΤ κ. Γιάννης Μπόλης.


Την έκθεση των εικαστικών έργων πλαισιώνουν αφίσες, προτομές ηγετών της Οκτωβριανής Επανάστασης, φωτογραφίες και λοιπά παραφερνάλια από τη συλλογή Βασίλη Κωνσταντίνου που έχει παραχωρηθεί στο ΚΜΣΤ. Το μόνο δυσάρεστο σε όλα αυτά είναι το ωράριο λειτουργίας της έκθεσης και πιο συγκεκριμένα το «ποτέ την Κυριακή», που δεν διευκολύνει την επίσκεψη για όλη την οικογένεια.

70 καλλιτέχνες εμπνέονται από την Οκτωβριανή Επανάσταση Facebook Twitter
Σγουρομύτη Χριστίνα
70 καλλιτέχνες εμπνέονται από την Οκτωβριανή Επανάσταση Facebook Twitter
Γιαννακόπουλος Λεωνίδας

Έως 14/4, Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, εκθεσιακός χώρος «Νίκος Κεσσανλής», Πειραιώς 256, Ταύρος, 210 481966, Τρ.-Παρ. 12:00-20:00, Σάβ. 11:00-15:00

 

Εικαστικά
2

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Εικαστικά / Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Μια έκθεση στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου φέρνει στο προσκήνιο μετά από έξι αιώνες τη θρυλική καλλιτεχνική «μονομαχία» μεταξύ Ντα Βίντσι και Μικελάντζελο με δυο έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Ο Τζάκσον Πόλοκ και η επιρροή που είχαν στο έργο του ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες

Πολιτισμός / Ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες στα πρώιμα έργα του Τζάκσον Πόλοκ

Μια μοναδική έκθεση στο Παρίσι παρουσιάζει πίνακές του από τα χρόνια που τον επηρέαζαν οι σουρεαλιστές και ο Καρλ Γιουνγκ, πριν ακόμα γίνει γνωστός για τα αφηρημένα έργα του με την τεχνική «dripping», το 1947.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Εικαστικά / Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Η μοναδική οπτική του Λουκά Σαμαρά παρουσιάζεται στο μουσείο Dia Beacon της Νέας Υόρκης, στην πρώτη μεταθανάτια έκθεσή του και τελευταία στην οποία συνεργάστηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Εικαστικά / Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Tο Μουσείο Μπενάκη, με αφορμή την επέτειο 30 χρόνων από τον θάνατό του σπουδαίου Έλληνα καλλιτέχνη, διοργανώνει μια έκθεση αφιερωμένη στο ταξίδι του από τη Δύση στην Ανατολή το 1958. Ένα ταξίδι κυριολεκτικό και μεταφορικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια νέα γκαλερί τέχνης άνοιξε στην οδό Χαλκοκονδύλη στην Ομόνοια

Εικαστικά / Μια νέα γκαλερί τέχνης άνοιξε στην οδό Χαλκοκονδύλη στην Ομόνοια

Η Χριστίνα Ανδρουλιδάκη μετέφερε τη γκαλερί CAN από το Κολωνάκι στην Ομόνοια και μιλά για τη γοητεία του κέντρου και για την αρμονική συνύπαρξη με τις προκλήσεις της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Στην Tate Modern και Tate Britain, στα έργα της δωρεάς Δ. Δασκαλόπουλου

Εικαστικά / «Η τέχνη έχει νόημα μόνο όταν βρίσκεται σε συνδιαλλαγή»: Η Tate υποδέχεται τα έργα της δωρεάς Δασκαλόπουλου

Έργα των Louise Bourgeois, Βλάση Κανιάρη, Martin Kippenberger, Damien Hirst και πολλών ακόμα μεγάλων ονομάτων της σύγχρονης τέχνης περιλαμβάνονται στη δωρεά του Δημήτρη Δασκαλόπουλου και φιλοξενούνται πλέον σε νέες εκθέσεις στην Tate Modern και στην Tate Britain.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι δουλειά έχει ένα ρομπότ στην οδό Κριεζώτου;

Εικαστικά / Τι δουλειά έχει ένα ρομπότ στην οδό Κριεζώτου;

Η γκαλερί Ζουμπουλάκη εγκαινιάζει τη φθινοπωρινή της βιτρίνα με ένα ρομπότ εντυπωσιακών διαστάσεων, φιλοδοξώντας να ανοίξει μια νέα συζήτηση για το αποτύπωμα της τεχνητής νοημοσύνης σε πεδία δημιουργίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ

σχόλια

2 σχόλια