Νεοϊμπρεσιονισμός και Μεσόγειος: Εγκαίνια για τη νέα μεγάλη έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Σαιν-Τροπέ. Κρήνη στην Πλας ντε Λις, 1895. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Ιδιωτική συλλογή
0

Η έκθεση «Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου» του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, που διοργανώνεται σε συνεργασία με σημαντικά μουσεία και ευρωπαϊκούς φορείς όπως, μεταξύ άλλων, τα Musée d’Orsay, National Gallery του Λονδίνου, Centre Pompidou, Musée des Beaux-Arts de Besançon, Musée de l’Annonciade, Musée de Grenoble, Musée national d’archéologie, d’histoire et d’art – Luxembourg και Musée des Arts Décoratifs καθώς και σημαντικούς ιδιώτες συλλέκτες, αποτελεί την πρώτη αφιερωματική έκθεση στον ελλαδικό χώρο για τη «σχολή» που ακολούθησε την πρώτη μεγάλη περίοδο του ιμπρεσιονισμού.

Παρουσιάζονται 55 έργα των Paul Signac, Henri-Edmond Cross, Maximilien Luce, Théo van Rysselberghe, Henri Matisse, Henri Manguin και Louis Valtat, τα περισσότερα εκ των οποίων όχι μόνο έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα αλλά και κανένα από αυτά δεν ανήκουν στη συλλογή του ιδρύματος.

Όταν τον Μάρτιο του 1891 ο θεμελιωτής του Νεοϊμπρεσιονισμού Georges Seurat πεθαίνει σε ηλικία μόλις 31 ετών, τα υπόλοιπα μέλη της ομάδας μένουν καλλιτεχνικά ορφανά. Κι ενώ πολλοί προεξοφλούν το τέλος του καλλιτεχνικού κινήματος, το οποίο έτσι κι αλλιώς είχαν ερμηνεύσει αυθαίρετα σαν ένα εφήμερο και ατίθασο παρακλάδι του ιμπρεσιονισμού, αυτό, όπως φάνηκε, είχε μόνο κλείσει το πρώτο του κεφάλαιο καθώς ένα δεύτερο θα άνοιγε πολύ σύντομα, στις ακτές της Μεσογείου, με τον Signac ως επικεφαλής πλέον της ομάδας να τη στρέφει προς νέους ορίζοντες, τόσο γεωγραφικούς όσο και καλλιτεχνικούς.

Περνώντας μπροστά από τους πίνακες, ανακαλύπτουμε το Λαβαντού, την Κολιούρ, το Κασσί, το Σαιν-Τροπέ, την Αντίμπ, τη Μασσαλία, την Καβαλιέρ, το Αγκαί, το Αντεόρ, κατόπιν τη Βενετία και την Κωνσταντινούπολη. Αυτό το ταξίδι μας δίνει την ευκαιρία να ακολουθήσουμε την εικαστική διαδρομή του κάθε καλλιτέχνη.

Η έκθεση είναι αφιερωμένη στον Νεοϊμπρεσιονισμό όπως άνθισε στα παράλια της Μεσογείου, παρακολουθώντας την εξέλιξη των Signac, Cross, Luce και Van Rysselberghe προς μια ζωγραφική πιο ελεύθερη και πιο τολμηρή, μια παλέτα καθαρών χρωμάτων, που εξελίχθηκε ακόμα πιο σφριγηλή και ζωντανή, αποτυπώνοντας μοναδικά το μεσογειακό κλίμα, το φως και το μπλε του ουρανού και της θάλασσας.

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Théo Van Rysselberghe (1862-1926), Ο Paul Signac στο τιμόνι του Olympia, 1896. Λάδι σε καμβά | 93 × 114 εκ. Ιδιωτική συλλογή

Περνώντας μπροστά από τους πίνακες, ανακαλύπτουμε το Λαβαντού, την Κολιούρ, το Κασσί, το Σαιν-Τροπέ, την Αντίμπ, τη Μασσαλία, την Καβαλιέρ, το Αγκαί, το Αντεόρ, κατόπιν τη Βενετία και την Κωνσταντινούπολη. Αυτό το ταξίδι μας δίνει την ευκαιρία να ακολουθήσουμε την εικαστική διαδρομή του κάθε καλλιτέχνη.

Βλέπουμε έτσι τον Signac και τον Cross να μένουν πιστοί στη νεοϊμπρεσιονιστική τεχνική –ή τον «ντιβιζιονισμό»– μέχρι το τέλος της ζωής τους, σε αντίθεση με τον Luce και τον Van Rysselberghe, οι οποίοι απομακρύνονται σταδιακά από αυτή. Νέοι καλλιτέχνες, όπως οι Henri Matisse, Henri Manguin και Louis Valtat θα πειραματιστούν επάνω σε αυτή την τεχνική με περισσότερη ή λιγότερη ενδελέχεια, αλλά και με μια ανεξαρτησία πνεύματος που προαγγέλλει επερχόμενες επαναστάσεις.

Ο όρος «νεοϊμπρεσιονισμός» προτάθηκε αρχικά από τον Γάλλο κριτικό τέχνης Félix Fénéon, ο οποίος θέλησε να κάνει τον συσχετισμό με το κίνημα του ιμπρεσιονισμού τονίζοντας παράλληλα, με το πρόθεμα «νέο-», τους διαχωρισμούς ανάμεσα στις δύο τάσεις. Ο όρος επικράτησε έναντι του χαρακτηρισμού division («διαίρεση» ή «ντιβιζιονισμός») που υπερασπιζόταν ο Signac, όπως και έναντι του όρου «πουαντιγισμός», που άρχισε σταδιακά να εμφανίζεται στις εφημερίδες αλλά κρίθηκε ακατάλληλος από τους καλλιτέχνες του κινήματος καθώς περιέγραφε αποκλειστικά τη διαδικασία (ο συγκεκριμένος όρος ωστόσο χρησιμοποιείται ευρέως μέχρι και σήμερα).

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Αντίμπ. Οι Πύργοι, 1911. Λάδι σε καμβά | 66 × 82,3 εκ. Albertina Museum, Βιέννη - Συλλογή Batliner
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Maximilien Luce (1858-1941), Το λιμάνι του Σαιν-Τροπέ, 1893. Λάδι σε καμβά | 73,7 × 91,4 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Κωνσταντινούπολη. Κεράτιος κόλπος, πρωί, 1907. Ακουαρέλα επιζωγραφισμένη με πένα | 15,5 × 20 εκ. Ιδιωτική συλλογή

ΞΕΝΑΓΗΣΕΙΣ & ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ

Ξεναγήσεις για το κοινό στην περιοδική έκθεση πραγματοποιούνται κάθε Παρασκευή και Σάββατο, ενώ μια ειδικά σχεδιασμένη διαδραστική ξενάγηση, με τίτλο Καρτ ποστάλ απ’ τη Μεσόγειο, υλοποιείται κάθε Σάββατο.

Την Τετάρτη 10 Ιανουαρίου, την πρώτη ημέρα της έκθεσης, οι δύο επιμελήτριες Marina Ferretti Bocquillon και Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau συναντιούνται στο Αμφιθέατρο του Ιδρύματος για να αναλύσουν το κίνημα του Νεοϊμπρεσιονισμού.

Την έκθεση πλαισιώνουν επίσης δυο εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά (Ένα μωσαϊκό, ο πουαντιγισμός!, εργαστήριο για παιδιά ηλικίας 5-6 ετών και Παίζοντας με το φως, εργαστήριο για παιδιά ηλικίας 9-12 ετών). Παράλληλα, ο νέος κύκλος της ειδικά σχεδιασμένης δράσης του Ιδρύματος για άτομα 60+ και άτομα με Ήπια Γνωστική Διαταραχή Παιχνίδι για Μεγάλους, που προσφέρεται δωρεάν σε συνεργασία με το πρόγραμμα θάλλω και με την πολύτιμη υποστήριξη της Alpha Bank, πραγματοποιείται στον χώρο της περιοδικής έκθεσης ενώ και ο νέος κύκλος της δημοφιλούς σειράς συναυλιών Jazz στο Μουσείο εμπνέεται από την έκθεση και εξερευνά διαφορετικές πτυχές της περιοχής της Μεσογείου.

Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Théo Van Rysselberghe (1862-1926), Ανθισμένη ανθεμίς, 1904. Λάδι σε καμβά | 65,3 × 81,3 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Σπουδή για την Παραλία του Μπαιν-Κυ, 1891-1892. Λάδι σε καμβά | 23 × 34 εκ. Συλλογή Christophe Karvelis-Senn
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Paul Signac (1863-1935), Σαιν-Τροπέ. Η είσοδος του λιμανιού, 1905 περίπου. Ακουαρέλα και μολύβι σε χαρτί | 25 × 40,6 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Τουλόν. Χειμωνιάτικο πρωινό, Δεκέμβριος 1906-Απρίλιος 1907. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Maximilien Luce (1858-1941), Λουόμενες στο Σαιν-Τροπέ, 1897. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Σύλλογος των Φίλων του Petit Palais, Γενεύη
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Μετά το μπάνιο, 1907-1908. Λάδι σε καμβά | 147 × 114 εκ. Σύλλογος των Φίλων του Petit Palais, Γενεύη
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri Manguin (1874-1949), Σαιν-Τροπέ, το ηλιοβασίλεμα, 1904. Λάδι σε καμβά | 81 × 65 εκ. Ιδιωτική συλλογή
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Louis Valtat (1869-1952), Οι κόκκινοι βράχοι στο Αγκαί, 1903. Λάδι σε καμβά | 65 × 81 εκ. Συλλογή Musée Regards de Provence, Μασσαλία
Ο Νεοϊμπρεσιονισμός στα χρώματα της Μεσογείου Facebook Twitter
Henri-Edmond Cross (1856-1910), Νυχτερινό, 1896. Λάδι σε καμβά | 65 × 92 εκ. Σύλλογος των Φίλων του Petit Palais, Γενεύη

Επιμέλεια:
Marina Ferretti Bocquillon, Επίτιμη Επιστημονική Διευθύντρια του Musée des impressionnismes Giverny
Μαρία Κουτσομάλλη-Moreau, Υπεύθυνη Συλλογής Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή

Διάρκεια: 10 Ιανουαρίου -7 Απριλίου 2024

Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 11.00-15.00 και 18.00-21.00, Δευτέρα 11.00-15.00
Δευτέρα απόγευμα και Τρίτη: κλειστά

Η έκθεση συνοδεύεται από αναλυτικό κατάλογο σε ελληνικά και αγγλικά, με κείμενα από τις δύο επιμελήτριες καθώς και από τη Διευθύντρια του Αρχείου Signac Charlotte Hellman Cachin.

Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή
Ερατοσθένους 13, Αθήνα 11635
Τ: 210 725 2895
[email protected] | goulandris.gr

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Εικαστικά / Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή υποδέχεται την αναδρομική έκθεση ενός διεθνούς φήμης ανένταχτου Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς, γνωστού για το πολύπλευρο και στοχαστικό έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Εικαστικά / Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Μια έκθεση στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου φέρνει στο προσκήνιο μετά από έξι αιώνες τη θρυλική καλλιτεχνική «μονομαχία» μεταξύ Ντα Βίντσι και Μικελάντζελο με δυο έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Ο Τζάκσον Πόλοκ και η επιρροή που είχαν στο έργο του ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες

Πολιτισμός / Ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες στα πρώιμα έργα του Τζάκσον Πόλοκ

Μια μοναδική έκθεση στο Παρίσι παρουσιάζει πίνακές του από τα χρόνια που τον επηρέαζαν οι σουρεαλιστές και ο Καρλ Γιουνγκ, πριν ακόμα γίνει γνωστός για τα αφηρημένα έργα του με την τεχνική «dripping», το 1947.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Εικαστικά / Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Η μοναδική οπτική του Λουκά Σαμαρά παρουσιάζεται στο μουσείο Dia Beacon της Νέας Υόρκης, στην πρώτη μεταθανάτια έκθεσή του και τελευταία στην οποία συνεργάστηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Εικαστικά / Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Tο Μουσείο Μπενάκη, με αφορμή την επέτειο 30 χρόνων από τον θάνατό του σπουδαίου Έλληνα καλλιτέχνη, διοργανώνει μια έκθεση αφιερωμένη στο ταξίδι του από τη Δύση στην Ανατολή το 1958. Ένα ταξίδι κυριολεκτικό και μεταφορικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια νέα γκαλερί τέχνης άνοιξε στην οδό Χαλκοκονδύλη στην Ομόνοια

Εικαστικά / Μια νέα γκαλερί τέχνης άνοιξε στην οδό Χαλκοκονδύλη στην Ομόνοια

Η Χριστίνα Ανδρουλιδάκη μετέφερε τη γκαλερί CAN από το Κολωνάκι στην Ομόνοια και μιλά για τη γοητεία του κέντρου και για την αρμονική συνύπαρξη με τις προκλήσεις της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ