Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος

Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Βικτώρια Μπόζικ. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO
1
Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Βικτώρια Μπόζικ - Γιάννης Παλαμίδας - Λένα Πλάτωνος. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO

Πρωτομπήκα στο σπίτι της Λένας Πλάτωνος το 2004, τότε που, σύμφωνα με την ίδια, περνούσε τον Μεσαίωνά της. Όχι ως δημοσιογράφος, αλλά ως φαν της μουσικής της. Θυμάμαι καλά που είχα φύγει εκείνη τη μέρα από το σπίτι της σε όχι ιδιαίτερα καλή ψυχολογική κατάσταση, μα μέχρι να φτάσω στη στάση του λεωφορείου είχα τραγουδήσει από μέσα μου τα λόγια ολόκληρου σχεδόν του «Γκάλοπ» της. Τότε την είχα δει να είναι μόνη της. Ήξερα, όμως, πως μαζί της έμενε μια άλλη γυναίκα, που έτυχε απλώς να μην τη γνωρίσω. Το 2008 μπήκα ξανά στην οικία της Πλάτωνος και μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα και στη ζωή της. Στην κοινή ζωή της με τη Βικτώρια Μπόζικ από την Ουκρανία. Μέσα σ' αυτά τα οκτώ χρόνια που πέρασαν συνειδητοποίησα πως η Βικτώρια, η Βίκυ μας, ήταν ένας από τους σημαντικότερους, αν όχι ο σημαντικότερος, άνθρωπος στο πλάι της Λένας Πλάτωνος. Ζήσαμε πολλά πράγματα, όμορφα και έντονα, αυτά τα οκτώ χρόνια: συναυλίες εντός και εκτός Αθηνών, τη συνεργασία με τον Δημήτρη Παπαϊωάννου στο Παλλάς, τη Μικρή Επίδαυρο, τις βραδιές στο Κύτταρο, τα πριβέ ρεσιτάλ για πιάνο της Ντόρας Μπακοπούλου, γυρίσματα για τηλεόραση και κινηματογράφο, τις απώλειες των φίλων, αλλά και γιορτές, γενέθλια, Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιές και Πάσχα... Αδύνατον να σκέφτομαι ακόμη και το απογευματινό τσάι ή τα μοναδικά ρωσικά φαγητά που δεν θα ξαναδοκιμάσουμε από τα χεράκια της Βίκυς. Δεν θα ξεχάσω την παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2011 στης Λένας: η μάνα μου μόλις είχε κάνει bypass στο Ωνάσειο και βρισκόταν στην Εντατική, με τα πνευμόνια της σε άσχημη κατάσταση. Υπήρχε ένα κλίμα παγωμάρας κι εγώ δεν μιλιόμουν. Στις 12 παρά τέταρτο, λίγο πριν αλλάξει ο χρόνος, μου τηλεφώνησαν από το Ωνάσειο και μου είπαν πως η μητέρα μου είχε βγει ήδη από την Εντατική και μεταφερθεί με μάσκα οξυγόνου στο δωμάτιό της. Η Βίκυ ήταν η πρώτη που έβαλε τα κλάματα από χαρά και άρχισε να χειροκροτεί, παρασέρνοντας και την υπόλοιπη παρέα. Ανθρώπινες στιγμές που δεν ξεχνιούνται... Από τη Βίκυ έμαθα και τη σπουδαία τραγουδίστρια, πολωνο-ρωσικής καταγωγής, την Anna German. Κι αυτή από καρκίνο έφυγε, νεότατη. Υπήρξε η πρώτη διδάξασα του τραγουδιού «Gori-Gori», της ρωσικής ρομάντζας που διασκεύασε και η Λένα στα «Ημερολόγιά» της για τη φωνή της Βικτώριας. Θυμάμαι, επίσης, εκείνη τη μοναδική εμφάνιση της Βικτώριας στο Ηρώδειο το 2008, στο comeback της Πλάτωνος. «Ποια είναι αυτή;» γυρίζει και με ρωτάει η Μαρία Φαραντούρη. «Η βοηθός της Πλάτωνος» την ενημερώνω. Και λέει τότε το αμίμητο η Φαραντούρη: «Μόνο η Πλάτωνος θα έβγαζε στο Ηρώδειο τη βοηθό της»! Πεθάναμε στα γέλια, αλλά μέσα σε λίγα λεπτά μείναμε αποσβολωμένοι από την τόσο ψυχωμένη ερμηνεία της ερασιτέχνιδας τραγουδίστριας! Η Βικτώρια αρρώστησε από καρκίνο το 2010. Αρχικά στο στήθος και κατόπιν σε συκώτι και εγκέφαλο. Εγχειρήσεις, χημειοθεραπείες, δύσκολες καταστάσεις... Κι εκείνη, ως το τέλος περήφανη και όμορφη Σλάβα, να κρύβει επιμελώς το γυμνό της κεφάλι με κάτι γουστόζικα τουρμπάνια. Ίσως αποτελεί σπάνια περίπτωση στα ιατρικά χρονικά, εφόσον οι γιατροί τής έδιναν ενάμιση χρόνο ζωής και άντεξε έξι ολόκληρα χρόνια, όρθια, στα πόδια της, με κέφι και αξιοπρέπεια, δίχως πόνους. Την περασμένη εβδομάδα η Βίκυ έφυγε ύστερα από ολιγόωρη παραμονή σε νοσοκομείο. Ήταν 65 ετών και αυτή είναι η ιστορία της με τη Λένα Πλάτωνος, όπως μου την αφηγήθηκαν οι ίδιες, ένα χαρούμενο βράδυ του 2009...

Οι δύο αυτές γυναίκες απέκτησαν έναν άρρηκτο δεσμό μεταξύ τους, που μόνο ο θάνατος κατάφερε να ισοπεδώσει. Δεν μπορούμε να ξέρουμε σε τι κατάσταση θα βρισκόταν σήμερα η σπουδαία συνθέτρια αν δεν παρουσιαζόταν στη ζωή της η Βικτώρια Μπόζικ.

Η Βικτώρια Μπόζικ ήρθε στην Ελλάδα από την Ουκρανία στα μέσα του 1990 με σκοπό την αναζήτηση μιας καλύτερης μοίρας. Είχε πάνω της μόνο 50.000 δραχμές. «Αν δεν βρω αμέσως δουλειά», είχε πει, «σε δεκαπέντε μέρες θα επιστρέψω στην Ουκρανία». Βρήκε, τελικά, δουλειά ως οικιακή βοηθός σε σπίτια ευκατάστατων ηλικιωμένων. Σχεδόν πάντα της τύχαινε να κλείσει τα μάτια των εργοδοτών της, και να ξεκινάει από το μηδέν κάθε φορά. Τον Μάιο του 2004, περνώντας από ένα μαγαζί με ρούχα της λεωφόρου Αλεξάνδρας, ρώτησε αν ήξεραν για καμιά δουλειά. «Να, εδώ από πάνω», της είπαν, «μένει μια μεγάλη Ελληνίδα συνθέτρια που αντιμετωπίζει προβλήματα και θέλει έναν άνθρωπο». Πήγε η Βίκυ από την οικία της Πλάτωνος με σκοπό να μείνει και να δουλέψει κοντά της, παρόλο που η γυναίκα που φρόντιζε ήδη τη Λένα –κάτι σαν την κακιά μάγισσα του παραμυθιού– δεν της φανέρωσε ότι θα τη χρειάζονταν μόνο για δύο εβδομάδες. Σ' εκείνη την πρώτη συνάντησή τους, η Βικτώρια, που αγαπούσε τους Ρώσους κλασικούς συνθέτες, άρχισε να μιλάει στη Λένα για τον Τσαϊκόφσκι και τον Σοστακόβιτς. Η Λένα άπλωσε το χέρι της, έπιασε το δικό της και την παρακάλεσε: «Μείνε κοντά μου». Δεν χρειάζεται να μπούμε σε ιδιωτικές λεπτομέρειες. Η άλλη γυναίκα εκδιώχθηκε (δεν την αποκάλεσα τυχαία «κακιά μάγισσα») και η Βικτώρια Μπόζικ έγινε σταδιακά η αδελφή ψυχή της Λένας Πλάτωνος! Τότε η Λένα ούτε που πλησίαζε το πιάνο στο σπίτι, ούτε καν άκουγε τους δικούς της δίσκους του παρελθόντος. Η Βικτώρια έκανε δουλειές και σιγοτραγουδούσε το ρωσικό «Gori-Gori». «Ξαναπές το αυτό» της ζητούσε συνέχεια η Λένα, μέχρι που η Βικτώρια της το ξέκοψε: «Μόνο αν βγάλεις τις νότες στο πιάνο και μου μάθεις να το παίζω!».

Σηκώθηκε έτσι η Λένα σιγά-σιγά, ξανακάθισε στο αγαπημένο της πιάνο και «έβγαλε» το τραγούδι. Μα, η Βικτώρια σκόπιμα έκανε το ίδιο λάθος, ώστε να επαναλαμβάνεται η ίδια σκηνή με τη Λένα στο πιάνο κι εκείνη δίπλα της να παίζουν το κομμάτι. Σε δύο εβδομάδες οι δυο τους έπαιζαν πιάνο για τέσσερα χέρια! Το 2006 κυκλοφόρησε από την Οδό Πανός το βιβλίο της Λένας Πλάτωνος «Τα λόγια μου». Στις 11.5.06 έγινε η παρουσίασή του, στην οποία η Βικτώρια ανάγκασε τη Λένα, κυριολεκτικά με το ζόρι, να παραστεί. Έτσι, η Λένα Πλάτωνος ξαναβγήκε απ' το σπίτι της έπειτα από πολλά χρόνια και γι' αυτό η 11η Μαΐου εκείνου του έτους σηματοδότησε τα δεύτερα γενέθλιά της! Το 2008 η Βικτώρια εμφανίστηκε στο Ηρώδειο, τελικά, να ερμηνεύει το «Gori-Gori», όπως στο Κύτταρο και στο Παλλάς λίγο αργότερα. Οι δύο αυτές γυναίκες απέκτησαν έναν άρρηκτο δεσμό μεταξύ τους, που μόνο ο θάνατος κατάφερε να ισοπεδώσει. Δεν μπορούμε να ξέρουμε σε τι κατάσταση θα βρισκόταν σήμερα η σπουδαία συνθέτρια αν δεν παρουσιαζόταν στη ζωή της η Βικτώρια Μπόζικ. Κι αυτό είναι που κάνει τον χαμό της ιδιαίτερα οδυνηρό για όλους όσοι τη συναναστραφήκαμε και την αγαπήσαμε. Και κάτι ακόμη, πολύ συγκινητικό: όταν πέθανε ο τελευταίος παππούς που φρόντιζε, η Βικτώρια έκανε την προσευχή της: «Κάνε, Θεέ μου, να βρω δουλειά σε κάποια γυναίκα, αλλά να είναι νεότερή μου, ώστε να φύγω εγώ πρώτη». Έτσι και συνέβη... Στο καλό, αγαπημένη Βικτώρια, η Λένα, το ελληνικό τραγούδι κατ' επέκταση αλλά και όλοι εμείς σού οφείλουμε πολλά και δεν πρόκειται να σε ξεχάσουμε ποτέ. Αυτό είναι το μόνο σίγουρο...

Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Στο σπίτι της Λένας Πλάτωνος το 2010, η Βικτώρια Μπόζικ τραγουδάει με τον Γιάννη Παλαμίδα και την Πλάτωνος στο πιάνο. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO
Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Στα καμαρίνια του Κυττάρου το 2009 η Βικτώρια Μπόζικ με τη Μάρθα Φριντζήλα και την Τάνια Τσανακλίδου. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO
Ένα συγκινητικό κείμενο στη μνήμη της Βικτώριας Μπόζικ, της γυναίκας που έστησε στα πόδια της τη Λένα Πλάτωνος Facebook Twitter
Η Βικτώρια Μπόζικ στο Κύτταρο το 2009 με τον Γιάννη Παλαμίδα, τη Λένα Πλάτωνος, τη Μάρθα Φριντζήλα και την Etten. Φωτό: Αντώνης Μποσκοΐτης/ LIFO

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος από τον θάνατο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ερμηνεύει το Κοντσέρτο του για βιολί και ορχήστρα με σολίστα τον Βαντίμ Ρέπιν. Με αυτήν την αφορμή, η Ματούλα Κουστένη ξετυλίγει μια ιστορία ζωής και μουσικής που καθορίστηκε τόσο από την πολιτικές εξελίξεις και το πλαίσιο του σοβιετικού καθεστώτος, όσο και από τις προσωπικές επιλογές του μεγάλου Ρώσου συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Το αριστουργηματικό σετ των Pan Pot στην Αθήνα

Μουσική / Pan Pot: Πόσο καταπληκτική μουσική παίζει αυτό το δίδυμο;

Δεν είναι πλέον εικοσάρηδες, αλλά δεν καταφεύγουν μονάχα σε νοσταλγικούς ήχους. Συνεχίζουν να καθορίζουν ηχητικά το μέλλον της techno, κάτι που απέδειξαν και στο extended σετ τους στην Αθήνα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΟΥΡΛΑΚΟΣ
«Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Lifo Videos / «Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Η Marseaux, μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φωνές της σύγχρονης ελληνικής ποπ σκηνής μιλά για την τυχαία της συνάντηση με το τραγούδι αλλά και για τις προσωπικές δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει και την έφεραν μέχρι το σήμερα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Το νέο ντοκιμαντέρ για τους Led Zeppelin αφήνει απ’ έξω την σκοτεινή πλευρά τους

Μουσική / Το νέο ντοκιμαντέρ για τους Led Zeppelin αφήνει απ’ έξω την σκοτεινή πλευρά τους

Το Becoming Led Zeppelin εξερευνά τις συνθήκες δημιουργίας του θρυλικού συγκροτήματος αγνοώντας την ακολουθία από σατανιστικές τελετουργίες, γκρούπις, ηρωίνη, όργια και κακοποιήσεις που σημάδεψαν την μετεωρική τους διαδρομή
THE LIFO TEAM
H ψευδαίσθηση της «ανακάλυψης» μουσικής στις επιμελημένες playlists του Spotify

Μουσική / Ανακαλύπτουμε πράγματι μουσική στο Spotify ή ζούμε μια ψευδαίσθηση;

Αρχικά, τις επιμελημένες playlists της δημοφιλούς πλατφόρμας τις έφτιαχναν επαγγελματίες, που προσλαμβάνονταν για το γούστο και την κρίση τους. Όμως, πια τα πράγματα δεν λειτουργούν έτσι. Και παρότι μας περιβάλλει ένας ωκεανός ήχων, το Spotify αρκείται στο να μας κρατά αποκλεισμένους στο νησί μας.
THE LIFO TEAM
Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (1840-1893)

Μουσική / Τσαϊκόφσκι: Πώς μπορεί ο κορυφαίος συνθέτης να ενοχλεί τη σημερινή Ρωσία;

Στη Ρωσία θεωρούν αδιανόητο το να φέρει η εθνική τους κληρονομιά ομοφυλοφιλική ταυτότητα, ακόμα κι αν πρόκειται για τον συνθέτη της «Λίμνης των κύκνων» και του «Καρυοθραύστη», καθώς και της «Παθητικής συμφωνίας», η οποία ίσως προμηνύει τη φημολογούμενη κρατική δολοφονία του. Με αφορμή την παράσταση που ανεβαίνει στην Εθνική Λυρική Σκηνή ανατρέχουμε στα νέα στοιχεία για τη ζωή του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Μουσική / Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Σαν σήμερα πεθαίνει ο «φτωχός και μόνος κάου-μπόυ», που την εποχή της επικράτησης του πολιτικού τραγουδιού στη χώρα μας πρότεινε την επανασύνδεση με τον Αττίκ και τον Κώστα Γιαννίδη, αλλά και την αμερικανική τζαζ, country και σουίνγκ μουσική.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Βασίλης Λούρας: «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Μουσική / «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Το ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Βασίλης Λούρας -και θα κυκλοφορήσει σύντομα στους κινηματογράφους από το Cinobo- είναι μια συναρπαστική ταινία για την Κάλλας που αποκαθιστά την αλήθεια για τα χρόνια της στην Ελλάδα αλλά και για τη θυελλώδη σχέση της με τη χώρα που η μεγάλη ντίβα θεωρούσε πατρίδα.
M. HULOT
67α Grammy: Βεντέτες, βραβεία που άργησαν και ομιλίες που δεν έκαναν γκελ

Μουσική / 67α Grammy: Βεντέτες, βραβεία που άργησαν και ομιλίες που δεν έκαναν γκελ

Η Beyoncé έδειξε να εκπλήσσεται όταν άκουσε το όνομά της από τα χείλη τής πάλαι ποτέ country artist και νυν βασίλισσας της pop, Τέιλορ Σουίφτ, ενώ όλοι οι υπόλοιποι έμειναν έκπληκτοι από μια γυμνή εμφάνιση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ