Η φωτογράφος Marta Kochanek στο τελευταίο της πρότζεκτ με τίτλο "Cognitive Bodies" θέλησε να απεικονίσει αισθαντικά τους τρόπους με τους οποίους το σώμα εκφράζει τα συναισθήματα. Για να το πραγματοποιήσει συνεργάστηκε με μερικούς πολύ όμορφους και εκφραστικούς ανθρώπους οι οποίοι τη βοήθησαν να καταγράψει όλες τις συναισθηματικές αποχρώσεις που είχε στο μυαλό της.
— Πώς θα παρουσίαζες τον εαυτό σου στο κοινό μας;
Είμαι περισσότερο άνθρωπος που προτιμά να κάθεται στην άκρη και να παρατηρεί παρά να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής. Η φωτογραφία μού επιτρέπει να απαθανατίζω τόσο τις μοναδικές στιγμές που έρχονται ξαφνικά στη ζωή μου όσο και αυτές που είναι δημιούργημα της φαντασίας μου, που υπάρχουν στο μυαλό μου για εβδομάδες ή και μήνες. Τέτοιου είδους εικόνες χρειάζονται μια μικρή έρευνα, όπως επίσης σχεδιασμό και προετοιμασία. Απολαμβάνω τη διαδικασία και τη δημιουργία, όπως φυσικά απολαμβάνω και το τελικό αποτέλεσμα.
To "Cognitive Bodies" είναι ένα αυτοβιογραφικό έργο, αφορά κυρίως τον εαυτό μου και την κατάσταση στην οποία βρίσκομαι – όχι μόνο τη πρόσφατη, αλλά της ζωής μου γενικότερα.
— Ο τίτλος του πρότζεκτ σου είναι πολύ ενδιαφέρων. Υπογραμμίζει τη δυαδικότητα της ανθρώπινης φύσης. Τι σημαίνει επί της ουσίας "cognitive bodies"; Είναι κατασκεύασμα ή είναι κάτι πραγματικό;
Είναι κάτι πραγματικό, αυτό είναι βέβαιο. Η προετοιμασία μου για τα fine art projects περιλαμβάνουν πολλές ώρες και εβδομάδες μονολόγου. Είναι οι ώρες που συζητώ τα πράγματα με τον εαυτό μου. Το "Cognitive Bodies" είναι μια σειρά που ξεκάθαρα ασχολείται με το συναίσθημα. Τα συναισθήματά μου. Όλα εκείνα τα συναισθήματα τα οποία έχω βιώσει, αλλά και αυτά που δεν έχω καταφέρει να εκφράσω. Εκεί ακριβώς έγκειται η δυαδικότητα.
To "Cognitive Bodies" είναι ένα αυτοβιογραφικό έργο, αφορά κυρίως τον εαυτό μου και την κατάσταση στην οποία βρίσκομαι – όχι μόνο τη πρόσφατη, αλλά της ζωής μου γενικότερα.
Όταν άρχισα την έρευνά μου σχετικά με το θέμα ήθελα να αναγνωρίσω όλη την γκάμα των ανθρώπινων συναισθημάτων και να μπορέσω να ονοματίσω το καθένα ξεχωριστά. Διάβαζα κάποια βιβλία και μερικές σχετικές έρευνες για να εμβαθύνω στο θέμα. Τότε διάβασα και για την cognitive intelligence (γνωστική νοημοσύνη) και με συνεπήρε. Έμαθα τη σημασία της λέξης cognitive και ήταν ακριβώς αυτό που ήθελα να εκφράσω με τις φωτογραφίες μου.
— Οι φωτογραφίες σου έχουν πολύ ιδιαίτερο φως. Θεωρείς ότι ο συγκεκριμένος φωτισμός λειτουργεί εμφατικά στις εκφράσεις των μοντέλων σου; Πόσο σημαντικό είναι το φως στην τέχνη σου;
Όντως, αντιμετωπίζω με πολύ ιδιαίτερο τρόπο το φως. Αυτός ο λίγο κυκλοθυμικός τόνος στην επεξεργασία της εικόνας μου αντανακλά τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι την ομορφιά. Όχι, εγώ δεν είμαι καθόλου κυκλοθυμική! Με τίποτα!
Κατά τη γνώμη μου, αυτό το λίγο «σκοτεινό» στην επεξεργασία αφήνει τους θεατές να δουν περισσότερα. Τους επιτρέπει να προσεγγίσουν το έργο και να το αναλύσουν. Επίσης, μ' αυτές τις φωτογραφίες ήθελα να αιχμαλωτίσω κάποια σκοτεινά συναισθήματα, όπως τον φόβο, τον πόνο ή την αγωνία. Ήταν μια καθοριστική επιλογή, πολύ ταιριαστή με το πώς έβλεπα και πώς εξέφραζα την ομορφιά των ανθρώπων με τους οποίους δούλευα αλλά και τα συναισθήματά τους, που ήταν άλλωστε και το εμφατικό σημείο της σειράς. Δεν λέω πως όλες τις μελλοντικές δουλειές μου θα τις επεξεργάζομαι με τον ίδιο τρόπο, αλλά για τη συγκεκριμένη αυτή ήταν η απόλυτα σωστή επιλογή.
Κάτι επίσης σημαντικό για μένα είναι ότι επιτέλους μπόρεσα να εκτιμήσω αυτό που έκανα. Όλα μου τα συναισθήματα, τόσο η απόρριψη όσο και η αποδοχή, περικλείονται στη δουλειά αυτή:)).
— Πόσο σημαντική είναι η φυσική κατάσταση των σωμάτων που φωτογραφίζεις; Θα μπορούσες να έχεις το ίδιο αποτέλεσμα φωτογραφίζοντας καθημερινούς ανθρώπους και όχι χορευτές; Ή πόσο διαφορετικό θα ήταν αν ήταν ντυμένοι και όχι γυμνοί;
Πάντα ζωγραφίζω ό,τι πρόκειται να φωτογραφίσω. Έτσι, μ' αυτόν τον τρόπο, ανέλυσα τα συναισθήματα και μετά σκέφτηκα ποιος θα ήταν ο καλύτερος τρόπος να εκφραστούν αυτά τα συναισθήματα. Επίσης, πριν φωτογραφίσω τα μοντέλα μου φρόντισα να τα γνωρίσω. Ήθελα να καταλάβουν την ιδέα της φωτογράφησης. Ήταν σημαντικότατο κομμάτι της δουλειάς – όχι μόνο για να εκφράσουν αυτό που είχα στο μυαλό μου, αλλά κυρίως για να συμμετάσχουν σωματικά και συναισθηματικά ώστε να εκφράσουν λέξεις όπως «ανήσυχος», «μοναξιά» ή «απάθεια».
Αισθάνομαι πολύ τυχερή που δούλεψα με επαγγελματίες. Είναι είτε χορευτές μπαλέτου είτε περφόρμερ. Στα πρώιμα στάδια της προετοιμασίας δεν ήταν προτεραιότητά μου να χρησιμοποιήσω όμορφους ανθρώπους. Χρειαζόμουν απλώς ανθρώπους και τα σώματά τους, ανθρώπους διαφορετικών σωματότυπων. Τυχαία μου πρότειναν κάποια από τα μοντέλα μου και αυτοί μου πρότειναν τους υπόλοιπους. Επίσης, με μερικούς χορευτές είχα δουλέψει παλιότερα σε διαφημιστικά που έκανα. Έτσι ήρθα σε επαφή μαζί τους. Δεν συνεργάστηκα με όλους όσους γνώρισα. Αποφάσισα να δουλέψω με όσους είχα την εντύπωση ότι κατάλαβαν τον στόχο και την ουσία του τι ακριβώς ήθελα να κάνω.
Από την αρχή ήθελα να κάνω γυμνό. Ήθελα οι θεατές να μπορούν να διαβάσουν τα «συναισθήματα» και όχι να κρίνουν τα μοντέλα μου για το σώμα τους ή για τα ρούχα τους. Τα γυμνά σώματα εκφράζουν μια καθαρότητα. Το γυμνό, λοιπόν, ήταν η κύρια επιλογή μου πριν καν ξεκινήσω τις φωτογραφήσεις.
— Ποιο είναι το επόμενο πρότζεκτ σου; Δουλεύεις κάτι συγκεκριμένο αυτή τη στιγμή;
Υπάρχουν τρεις ιδέες στις οποίες προσπαθώ να επικεντρωθώ. Επειδή όμως βρίσκομαι σε πολύ πρώιμο στάδιο της έρευνας και δουλεύω και με τις τρεις ταυτόχρονα δεν θα ήθελα να μπω σε λεπτομέρειες. Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι το ένα αφορά τις παιδικές μου αναμνήσεις, το δεύτερο τη σχέση μου με τον πατέρα μου και το τρίτο θα είναι συνέχεια του "Cognitive Bodies". Αλλά όλα αυτά διαμορφώνονται σταδιακά στο μυαλό μου.
Instagram: @martakochanek_fineart