Στις 19 Μαρτίου το Rijksmuseum του Άμστερνταμ κάλεσε τους ακόλουθούς του στα social media να αναπαραστήσουν ζωντανά τους αγαπημένους τους πίνακες με αντικείμενα που θα έβρισκαν στην καραντίνα τους ή και με τα ίδια τους τα σώματα στη θέση των μοντέλων. Η ιδέα πιστώθηκε στον ολλανδικό λογαριασμό του Instagram Tussen Kunst & Quarantaine (μεταξύ τέχνης και καραντίνας), ενώ μερικές μέρες μετά, το κάλεσμα για το challenge επαναλήφθηκε και από το Getty Museum του Λος Άντζελες.
To Getty Museum challenge, όπως έγινε γνωστό, εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο διαδραστικό καλλιτεχνικό viral του (παγκόσμιου) lockdown, με δεκάδες χιλιάδες φωτογραφίες έξυπνων και διασκεδαστικών αναπαραστάσεων να κατακλύζουν τα social media (αυτήν τη στιγμή τα hashtags #tussenkunstenquarantaine, #betweenartandquarantine και #gettymuseumchallenge αριθμούν αντίστοιχα 52.700, 35.500 και 36.700 δημοσιεύσεις στο Instagram).
Οι φωτογραφίες της Δανάης 'Ισαρη είναι πάντα ξεχωριστές και αναγνωρίσιμες, είτε φαγητό φωτογραφίζει, είτε πρόσωπα, επαγγελματικά ή στο λογαριασμό της στο Instagram (@danailama). Οι στιγμές που αποτυπώνει είναι λαμπερές και πολύχρωμες. Με αφορμή το πρότζεκτ που ξεκίνησε να κάνει μέσα στην καραντίνα, με φωτογραφίες που έμοιαζαν πότε με glam αφίσες και πότε με αναγεννησιακούς πίνακες, της ζητήσαμε να εμπνευστεί από έναν πίνακα της επιλογής της και να δημιουργήσει αποκλειστικά για τη LiFO μια αντίστοιχη σημερινή εικόνα, ό,τι θα έκανε δηλαδή αν συμμετείχε στο challenge του Ghetty Museum. Επέλεξε τον «Ναύτη με χειμωνιάτικο σε ροζ φόντο» του Γιάννη Τσαρούχη (1955, Συλλογή Δ.Ν.Π.).
Δεν θεωρώ πως η φωτογραφία έχει χάσει ακριβώς την αξία της, απλώς σε έναν κόσμο γεμάτο εν δυνάμει φωτογράφους είναι πιο δύσκολο να ξεχωρίσεις.
— Δανάη, από πότε φωτογραφίζεις; Θυμάσαι ποια ήταν η πρώτη σου φωτογραφία;
Μεγάλωσα σε μία οικογένεια που εκτιμούσε τις τέχνες, το διάβασμα και τις εκδρομές. Η καλλιτεχνική μου διέξοδος, το δικό μου «παιχνίδι», ως παιδί, ήταν η ζωγραφική. Η πρώτη μου φωτογραφία ήταν κάτι αιγοπρόβατα στην πλαγιά ενός βουνού, τραβηγμένη με μια KODAK EKTRALITE 10. Ήμουν 4 και θυμάμαι να πρήζω για πολλή ώρα τη μητέρα μου να με αφήσει να τραβήξω κι εγώ μια φωτογραφία. Ακόμα θυμάμαι ότι μου έκανε εντύπωση που μου εμπιστεύθηκε την κάμερα. Η πρώτη φορά που θυμάμαι να εκφράζω την επιθυμία να κάνω φωτογραφία ήταν περίπου στα 14, όταν ήθελα να κάνω αυτό που αργότερα έμαθα πως λέγεται φωτογραφικό δοκίμιο, με τη ζωή της οικογένειάς μου.
— Τι σημαίνει καλή φωτογραφία για σένα;
Μία φωτογραφία είναι καλή όταν τη σκέφτεσαι για πολλές ώρες ή και μέρες αργότερα. Αν τη σκέφτεσαι, έχει επιτελέσει τον σκοπό της. Έχει ανακινήσει μέσα σου συναισθήματα, σε έχει κάνει να σκεφτείς, να προβληματιστείς ακόμα και να ταυτιστείς με την ίδια τη φωτογραφία ή την ιστορία που τη συνοδεύει.
— Πώς είναι να δηλώνεις φωτογράφος σε μία εποχή που όλοι φωτογραφίζουν λίγο-πολύ και η φωτογραφία έχει αρκετά απαξιωθεί ως τέχνη;
Δεν θεωρώ πως η φωτογραφία έχει χάσει ακριβώς την αξία της, απλώς σε έναν κόσμο γεμάτο με εν δυνάμει φωτογράφους είναι πιο δύσκολο να ξεχωρίσεις. Όπως με όλα τα επαγγέλματα, αυτός που έχει δική του ταυτότητα, είναι αυθεντικός σε αυτό που κάνει και εργάζεται σκληρά και μεθοδικά δεν γίνεται να αποτύχει. Ωστόσο, θα έλεγα πως αισθάνομαι περισσότερο καλλιτέχνης παρά φωτογράφος.
— Ασχολείσαι και με κάτι άλλο ή είσαι μόνο φωτογράφος;
Είμαι μια φωτογράφος που της λείπει πολύ η ζωγραφική και μάλλον αυτό μου βγήκε πολύ έντονα στην καραντίνα.
— Τι σου αρέσει να φωτογραφίζεις;
Βρίσκω πάντα ενδιαφέρον το ωραίο φαγητό, τους ανθρώπους και τα χέρια. Μου αρέσει επίσης να κλειδώνω στιγμές που κρύβουν μια ιστορία όπως τα ανακατεμένα σεντόνια μετά από έναν καλοκαιρινό μεσημεριανό ύπνο.
— Πες μου για το πρότζεκτ που ξεκίνησες μέσα στην καραντίνα. Πώς ξεκίνησε; Υπήρχε κάποια ιδέα πίσω από αυτό;
Προέκυψε ξαφνικά. Με το ξεκίνημα της καραντίνας σταμάτησα να εργάζομαι και βρέθηκα με πολύ ελεύθερο χρόνο. Έχοντας πολύ έντονα την ανάγκη να κάνω φωτογραφίες που να μοιάζουν με πίνακες και κυρίως για να κρατήσω το μυαλό μου σε τάξη σκέφτηκα πως είναι ευκαιρία να κάνω νεκρή φύση που δεν είχα κάνει ποτέ και πάντα ήθελα. Θέλοντας να πάω ένα βήμα παραπέρα και να ενσωματώσω το πώς η ίδια αισθάνομαι την περίοδο της καραντίνας τελικά μου βγήκε πιο πολύ σε αυτοπορτρέτο.
— Το Instagram έχει κάνει καλό ή κακό στη φωτογραφία;
Και τα δύο, ανάλογα τη χρήση που κάνει κάποιος στο μέσο. Έχω πιάσει τον εαυτό μου να βαριέται απίστευτα με αυτά που βλέπει και να σκέφτομαι «θεέ μου, όχι άλλες άσκοπες φωτογραφίες», αλλά εάν κάνεις καλό ξεσκαρτάρισμα μπορείς να βρεις πραγματικά διαμάντια.
— Πες μου καναδυό λογαριασμούς που σου αρέσουν πολύ και τσεκάρεις συχνά.
Τσεκάρω διαρκώς τον Erik Madigan Heck για τις ονειρικές φωτογραφίες του και τον τρόπο που απεικονίζει τη μόδα και τον Ryan Pernofski γιατί ενώ τραβάει μόνο θάλασσα και κύματα, δεν τον βαριέμαι ποτέ.
— Κάποιες φωτογραφίες σου μου θυμίζουν τη Micol Talso και την αισθητική του Toilet Paper Magazine. Είναι επιρροή σου; Τι άλλο σε έχει επηρεάσει;
Λατρεύω τη δουλειά της Micol Talso, τις φωτογραφίες φαγητού του Maurizio Cattelan και τη διαφημιστική φωτογραφία της Alexandra Kingo. Σίγουρα οι παραπάνω ασκούν επιρροή στην αισθητική μου. Παράλληλα, όμως, αγαπώ πολύ το φως του Caravaggio με τις έντονες αντιθέσεις και το ιδανικό μου είναι όταν αυτά τα εντελώς διαφορετικά στιλ παντρεύονται.
— Τι σε εκνευρίζει πιο πολύ στη σύγχρονη φωτογραφία; Στις διαφημίσεις;
Με εκνευρίζει η έλλειψη χαρακτήρα σε μια εικόνα, το τυποποιημένο και το ότι ακόμα, το 2020, αναπαράγονται στερεότυπα που δεν έχουν καμία δουλειά στην εποχή μας.
— Πώς την έζησες την καραντίνα; Υπάρχει κάτι που σου άλλαξε; Θα αφήσει κάτι θετικό πίσω της;
Δεν έβγαινα καθόλου αλλά μιλούσα κάθε μέρα με τους φίλους μου, μαγείρευα και δημιουργούσα εικόνες για να απασχολώ το μυαλό μου. Αυτό που σίγουρα μου άλλαξε η καραντίνα είναι το να ζω το σήμερα χωρίς να ανησυχώ υπερβολικά για το αύριο. Θα ήθελα πολύ να πιστέψω ότι θα αφήσει κάτι θετικό. Μέχρι στιγμής βλέπω κυρίως αγριεμένους ανθρώπους στον δρόμο. Αυτό που ελπίζω να αλλάξει είναι το να αξιοποιούμε τον χρόνο μας όλοι πιο παραγωγικά, χωρίς να αναλωνόμαστε άσκοπα σε πράγματα μικρής σημασίας.
— Πώς τα βλέπεις αυτήν τη στιγμή τα πράγματα, γενικά;
Βρισκόμαστε στο κατώφλι μεγάλων αλλαγών, από αυτές στις οποίες ο άνθρωπος αντιστέκεται σθεναρά, αλλά είναι απαραίτητες για να μπορέσει να προχωρήσει.
— Υπάρχει κάποιο μυστικό για να βγει μια φωτογραφία «τέλεια»;
Ένα είναι το μυστικό: καλό φως!
