Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Ο κοσμαγάπητος Κουβανός τενόρος έδωσε για την Βαρντά μια αυθόρμητη μικρή παράσταση, ανάμεσα στα καρότσια με τα πιάτα και τα ποτήρια ενός άδειου εστιατορίου. Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou © Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP

Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα

0

 

Οι φωτογραφίες της σπουδαίας Γαλλίδας κινηματογραφίστριας Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα είχαν μείνει κλεισμένες σε κουτιά απ' τα μέσα της δεκαετίας του '60. Οι εικόνες -με τις αέρινες σιλουέτες γυναικών και με άντρες που θερίζουν σε φυτείες ζαχαροκαλαμων- «δεν τραβήχτηκαν για να δημοσιοποιηθούν», λέει η μεγάλη κυρία του γαλλικού σινεμά στην εφημερίδα Guardian

Οι χιλιάδες εικόνες τραβήχτηκαν στην Κούβα, για την ταινία που γύριζε εκεί, το Salut les Cubains, η οποία αποτελούνταν μόνο από φωτογραφίες, τη μία μετά την άλλη, και την αφήγηση. Μετά την ολοκλήρωση των γυρισμάτων, η Βαρντά τις έβαλε στην άκρη. Και εκεί έμειναν μέχρι που ο επιμελητής εκθέσεων Clément Chéroux τις ανακάλυψε στα αρχεία της. 

Ήταν τέσσερα χρόνια πριν ανατραπεί ο φιλοαμερικανός δικτάτορας Μπατίστα και αντικατασταθεί απ' τον Φιντέλ Κάστρο και η Κούβα ζούσε μια υπόγεια ένταση. Η επαναστατικότητα εισχωρούσε στην κουλτούρα, και εισχώρησε και στις φωτογραφίες της Βαρντά.  

Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou © Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP
Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Μέλη της Κινηματογραφικής Σχολής της Κούβας χορεύουν cha-cha-cha . Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou © Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP

Ήταν τέσσερα χρόνια πριν ανατραπεί ο φιλοαμερικανός δικτάτορας Μπατίστα και αντικατασταθεί απ' τον Φιντέλ Κάστρο και η Κούβα ζούσε μια υπόγεια ένταση. Η επαναστατικότητα εισχωρούσε στην κουλτούρα, και εισχώρησε και στις φωτογραφίες της Βαρντά.

Μια έκθεση στο Κέντρο Πομπιντού του Παρισιού παρουσιάζει τις φωτογραφίες της με κινηματογραφικό τρόπο, τιμώντας την αρχική τους χρήση ως στοιχεία έμπνευσης για το μισάωρο φιλμ της Salut les Cubains, το οποίο επίσης παρουσιάζεται στην έκθεση. 

Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Στο λιμάνι της Αβάνας. Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou© Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP

Η ενέργεια και η ατμόσφαιρα της κουβανικής επανάστασης της δεκαετίας του '50 είχε ιντριγκάρει πολλούς Γάλλους καλλιτέχνες και διανοούμενους στην Αβάνα, μεταξύ των οποίων ήταν ο Σαρτρ και η Σιμόν Ντε Μποβουάρ που έκαναν παρέα με τον Τσε Γκεβάρα και έστελναν ανταποκρίσεις στις γαλλικές εφημερίδες, ο Ανρί Καρτιέ-Μπρεσόν, ο Κρίς Μαρκερ κ.α. 

Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Στη Συνέλευση των Γυναικών. Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou© Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP

Η Βαρντά βρέθηκε στην Κούβα μαζί με το φίλο της Jacques Ledoux, διευθυντή της Βελγικής Ταινιοθήκης, καλεσμένη της Κινηματογραφικής Σχολής της Κούβας. 

 

«Δεν ήμουν καθόλου πολιτικοποιημένη» λέει. «Μ' αρέσει να είμαι περίεργη και να μαθαίνω απ' τους ανθρώπους. Προσπάθησα να ανακαλύψω την Κούβα όσο ήμουν εκεί, κι όχι από βιβλία και εκ των προτέρων.» Οι νότες του πολιτικού πυρετού είναι πιο απαλές στις φωτογραφίες της απ' την αίσθηση της ζωτικότητας. Η ίδια αποκαλεί την ισορροπία που πέτυχε «Σοσιαλισμό και cha-cha-cha». Θαύμααε εκτός των άλλων την περήφανη, ποιητική ομορφιά του αυθόρμητου χορού στο δρόμο. Φωτογράφισε ομιλίες δημαγωγών σε πλήθη.

Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou © Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP
Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Ο τενόρος Benny Moré. Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou © Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP

Γνώρισε τον Benny Moré (γνωστό και ως El Rey – the King), έναν κοσμαγάπητο Κουβανό τενόρο σε ένα άδειο σελφ σέρβις εστιατόριο, όπου έδωσε γι' αυτήν μια αυθόρμητη μικρή παράσταση, ανάμεσα στα καρότσια με τα πιάτα και τα ποτήρια. 

 

Μετά από πολλές προσπάθειες συνάντησε και τον Κάστρο, στο αγαπημένο του παραθαλάσσιο εστιατόριο. «Ήταν όμορφος, ευγενικός, ήρεμος» θυμάται. Τον έβαλε να στηθεί ανάμεσα σε δύο τεράστιους ογκόλιθους, για να μοιάζει πως είχε πέτρινα φτερά. Στο φιλμ της λέει πως ο Κάστρο «ενσαρκώνει την Κούβα όπως ο Γκάρι Κούπερ ενσαρκώνει την Άγρια Δύση». 

Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Στη συνοικία Bayamo . Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou © Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP

Όταν επέστρεψε στο Παρίσι, ξεχώρισε απ' τα 4.000 αρνητικά 1.500 φωτογραφίες προς εκτύπωση και για να φτιάξει το φιλμ. 

Το Salut les Cubains κυκλοφόρησε τον Μάιο του 1964 και κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Βενετίας. Είναι μια ερωτική επιστολή σε μια Κούβα που έκτοτε έχει εξαφανιστεί. «Δεν είχαν φαγητό - έπαιρναν κοτόπουλα με το δελτίο», λέει. «Όμως υπήρχαν εκθέσεις, ταινίες, μπαλέτα, ποιήματα. Βίωσα μια πολιτιστική έκρηξη.» 

Σοσιαλισμός και cha-cha-cha: Οι φωτογραφίες της Ανιές Βαρντά απ' την Κούβα Facebook Twitter
Mέρα, στο Cubanacan. Photo © Agnès Varda : Cuba, 1963, Coll. Centre Pompidou© Centre Pompidou, mnam-Cci, G. Meguerditchian / Dist. RMN-GP
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Ζήτημα ζωής και θανάτου: Το θρυλικό φωτογραφικό βιβλίο του Peter Hujar επανεκδίδεται μετά από σχεδόν μισό αιώνα

Φωτογραφία / Ζήτημα ζωής και θανάτου: Το θρυλικό φωτογραφικό βιβλίο του Peter Hujar επανεκδίδεται μετά από σχεδόν μισό αιώνα

Το λεύκωμα «Portraits in Life and Death» εξελίχθηκε σε θρύλο τις δεκαετίες μετά τον θάνατο του φωτογράφου το 1987 και έγινε το σύμβολο ενός χαμένου κόσμου που ζούσε και δημιουργούσε στο νεοϋρκέζικο downtown.
THE LIFO TEAM
Enri Canaj, φωτογράφος

Φωτογραφία / Enri Canaj: «Δεν έχω εξοικειωθεί με τον πόνο»

Ο φωτογράφος των ασπρόμαυρων κάδρων, που κατέγραψε την Ελλάδα της κρίσης και το μεταναστευτικό ζήτημα της Ευρώπης, μιλά για τη δική του πορεία μετανάστευσης, για το πώς ο ερχομός του από τα Τίρανα στην Αθήνα ήταν μια «έκρηξη» μέσα στο κεφάλι του. Και είναι ο Αθηναίος της εβδομάδας
M. HULOT
Οι φιναλίστ του διαγωνισμού φωτογραφίας Australian Life 2024 - σε εικόνες

Φωτογραφία / Η ζωή στην Αυστραλία μέσα από τον διαγωνισμό φωτογραφίας Australian Life 2024

Εκτροφή προβάτων, βρικόλακες στο σαλόνι, Αβορίγινες στη γη τους και στα σπίτια τους: Μια περιήγηση στην Αυστραλία μέσα από τις εικόνες των φιναλίστ του διαγωνισμού φωτογραφίας Australian Life 2024.
THE LIFO TEAM
Κοιτάζοντας τους άλλους: Η Μαρτίν Φρανκ στην Άνδρο 

Φωτογραφία / «Κοιτάζοντας τους άλλους»: Οι ανθρωποκεντρικές εικόνες της Μαρτίν Φρανκ σε μια έκθεση στην Άνδρο

Στη χώρα της Άνδρου, στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, 150 φωτογραφίες και αρχειακό υλικό αναδεικνύουν τη δημιουργική πορεία μιας καλλιτέχνιδας που παραμένει ελάχιστα γνωστή σήμερα στη διεθνή κοινότητα ενώ το έργο της συχνά ταυτίζεται με αυτό του Καρτιέ-Μπρεσόν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 χρόνια από τη γέννηση του Ρόμπερτ Φρανκ

Φωτογραφία / 100 χρόνια από τη γέννηση του Ρόμπερτ Φρανκ

Κατέγραψε την πραγματική Αμερική, έβρισκε τους πιο συναρπαστικούς χαρακτήρες ανάμεσα στους λιγότερο προνομιούχους, κατάφερε να αλλάξει για πάντα την πορεία της φωτογραφίας και του κινηματογράφου.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Μάρτιν Παρ επιστρέφει για να φωτογραφίσει το ελληνικό καλοκαίρι

Φωτογραφία / Ο Μάρτιν Παρ ετοιμάζεται να φωτογραφίσει ξανά το ελληνικό καλοκαίρι

Ένας από τους πιο σημαντικούς Βρετανούς φωτογράφους θα εκθέσει έργα του στο Hyper Hypo και θα υπογράψει βιβλία και αναμνηστικά που θα είναι διαθέσιμα για όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού.
M. HULOT
Η φωτογραφική γλώσσα της Erieta Attali για το εφήμερο των τοπίων

ADM 2024: New Vision / Η φωτογραφική γλώσσα της Erieta Attali για το εφήμερο των τοπίων

Έχει αφιερώσει πάνω από δύο δεκαετίες στην εξερεύνηση της σχέσης ανάμεσα στην αρχιτεκτονική και το τοπίο και το πρωτοποριακό καλλιτεχνικό της έργο έχει χαράξει μια νέα πορεία στην αρχιτεκτονική φωτογραφία.
ERIETA ATTALI