ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΘΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ ο θόρυβος γύρω από την Λένι Ρίφενσταλ. Η μεγάλη συζήτηση που άνοιξε για το εάν η καλλιτεχνική της δεινότητα ακυρώνεται από το ναζιστικό της παρελθόν, κρατά ακόμη και περιέργως γίνεται όλο και ζωηρότερη (Δες: Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;)
Αυτές είναι μερικές σπάνιες φωτογραφίες από την εποχή που ήρθε στην Ελλάδα για να γυρίσει το διαβόητο φιλμ της Οlympia, το οποίο μεζί με την αρχιτεκτονική του Σπέερ θα γινόταν ο καλύτερος απολογητής της αισθητικής του ναζισμού.
Η Ρίφενσταλ επιστράτευσε για την ταινία της αμέτρητους οπερατέρ, χρησιμοποιήθηκαν κάμερες νέας τεχνολογίας και πρωτοποριακές τεχνικές όπως οι υποβρύχιες λήψεις. Συνολικά κινηματογραφήθηκε υλικό που ξεπερνούσε τις 200 ώρες, και έπειτα από εξαντλητικό μοντάζ δύο χρόνων που επιμελήθηκε η ίδια η Ρίφενσταλ, τελικά παρουσίασε την τετράωρη "Olympia", που βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ της Βενετίας. Από τα close ups μέχρι τις ασυνήθιστες γωνίες λήψης και το "νευρικό" μοντάζ που προαναγγέλλει τη σύγχρονη διαφημιστική αισθητική, η Ρίφενσταλ συνθέτει σχεδόν αδιόρατα την αποθέωση του σώματος, επιτομή της ολοκληρωτικής ιδεολογίας, όπως έχει αναλύσει διεισδυτικά η Σούζαν Σόνταγκ στο δοκίμιό της "Η γοητεία του φασισμού"("Fascinating Fascism", 1974, ελληνική έκδοση "Υψιλον", 2010, σε μετάφραση Γεράσιμου Λυκιαρδόπουλου):
"Θεωρείται γενικά ότι ο εθνικοσοσιαλισμός σημαίνει μόνο κτηνωδία και τρόμο. Αλλ' αυτό δεν είναι αλήθεια. Ο εθνικοσοσιαλισμός - και γενικότερα ο φασισμός- σημαίνει επίσης και ένα ιδεώδες ή μάλλον κάποια ιδεώδη που επιβιώνουν σήμερα κάτω από άλλες σημαίες: το ιδεώδες της ζωής ως τέχνης, η λατρεία της ομορφιάς, ο φετιχισμός του θάρρους, η διάλυση της αποξένωσης σε εκστατικά αισθήματα κοινότητας...". Η ουτοπική αισθητική του ναζισμού, που υποκρύπτεται στον ναζιστικό πολιτικό λόγο, αποτυπώνεται στη συνύπαρξη του εγωτισμού με την πιο ακραία δουλικότητα, τη λατρεία της σωματικής δύναμης και "τελειότητας"...
Η ΡΙΦΕΝΣΤΑΛ είχε έρθει και στην Ελλάδα ειδικά για την τελετή της Αφής της Ολυμπιακής Φλόγας στην Αρχαία Ολυμπία, που καθιερώνεται εκείνη τη χρονιά, με πρωτοβουλία των Γερμανών. Το αρχαιοπρεπές τελετουργικό της Αφής, που εκφράζει ουσιαστικά την αντίληψη των Ελλήνων του 1936 για τους Αγώνες της Αρχαιότητας, δεν ικανοποιεί τη Ρίφενσταλ, που αποφασίζει να σκηνοθετήσει για την ταινία την τελετή με τον δικό της τρόπο. Στα πλάνα της Ρίφενσταλ έχουν εξαφανιστεί οι ιέρειες, το κάτοπτρο, ακόμη και ο περιβάλλων χώρος της Αρχαίας Ολυμπίας! Εστιάζει τον φακό της σε έναν μαρμάρινο "βωμό" από τον οποίο ξεπηδά η φλόγα (!) και ένας γυμνός ξανθός αθλητής ανάβει τη δάδα. Στη συνέχεια, με διπλοτυπία η εικόνα του αθλητή με τη δάδα "δένει" με ένα θαλασσινό τοπίο έτσι ώστε ο λαμπαδηδρόμος να φαίνεται ότι τρέχει πάνω στα κύματα...
σχόλια