500 τεύχη LiFO και ύμνος στον Κωστή

500 τεύχη LiFO και ύμνος στον Κωστή Facebook Twitter
Προσφάτως κυκλοφόρησε ένα κατάλοιπο του Κωστή με τίτλο «Ο Εαυτός» (εκδ. Καστανιώτης). Πολύτιμο πόνημα κι αυτό, όπως όλα του Παπαγιώργη.
0

Κωστής Παπαγιώργης. Από το πρώτο τεύχος, η LiFO στάθηκε κοντά στο βιβλίο, στις σελίδες, στο έπος των λέξεων. Από το πρώτο τεύχος διαβάζαμε τον αείμνηστο Κωστή Παπαγιώργη (1947-2014), αυτό τον έξοχο γραφιά που δόθηκε με όλο του το είναι στη φιλοποσία, στη φιλοσοφία, στη βιβλιοφιλία. Και ξέραμε ότι πάντα έχει κάτι λίαν πρωτότυπο να πει για το εκάστοτε βιβλίο για το οποίο έγραφε στην στήλη του «Βιβλιομανία». Ανεκτίμητος ο Κωστής, ανανέωσε τον δοκιμιακό λόγο, πλούτισε την Ελληνική, καταπιάστηκε με θέματα που έως αυτόν ουδείς είχε εξερευνήσει, και μάλιστα με τέτοιο βάθος, τέτοιο ήθος, τέτοιο πάθος (θέματα όπως η μισανθρωπία, ο φθόνος, οι ξυλοδαρμοί, το χάσιμο του χρόνου μες στο χάος της νύχτας, η μνήμη, η αγοραφοβία, αλλά και ο Ντοστογιέφσκι, ο Έγελος, ο Εμμανουήλ Ξάνθος, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, ο Χρήστος Βακαλόπουλος). Θυμίζω, επίσης, ότι χάρη στον Κωστή διαβάσαμε Ε. Σιοράν και Μισέλ Φουκώ, Πολ Ρικέρ και Ρενέ Ζιράρ, Μπλεζ Πασκάλ και Ζαν-Πολ Σαρτρ, μεταξύ πολλών άλλων και πολύ σημαντικών. Αξίζει, επίσης, να θυμίσω ότι στη «Βιβλιομανία» μίλησε για βιβλία του Σοπενάουερ και του Ράμφου, του Τανιζάκι και της Κατερίνας Μάτσα, του Στάινμπεκ και του Σολωμού, του Σπινόζα και του Καρύλ Φερέ, του Τσβάιχ και του Γιόζεφ Ροτ, του Καμύ και του Τσερνισέφσκι, νέων Ελλήνων συγγραφέων και ποιητών αλλά και κλασικών μυθιστοριογράφων. Λειτουργούσε σαν περισκόπιο ο Κωστής, και σαν ναρκαλιευτής.

Ας δούμε και πάλι τι έγραφε, και πώς, για τον Αλμπέρ Καμύ και το ξακουστό βιβλίο του «Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος»: «Ο Καμύ θα "δικάσει" με τον τρόπο του τη "συμμορία των επαναστατημένων" φονιάδων, με τη διαφορά ότι στον καθένα θα επιλέξει διαφορετικά επιχειρήματα. Ιστορικά, όπως γράφει, η πρώτη συγκροτημένη επίθεση προέρχεται από τον Σαντ, που συγκεντρώνει σε μία μοναδική και τεράστια πολεμική μηχανή τα επιχειρήματα της ελευθεριάζουσας σκέψης, μέχρι την εποχή του κληρικού Μεσλιέ και του Βολταίρου. Ο Σαντ είναι άθεος. Πιο σωστά, η ιδέα που σχηματίζει για τον Θεό είναι η ιδέα μιας εγκληματικής θεότητας που συντρίβει τον άνθρωπο και τον αρνείται. Έγραφε: "Η εθνική φυλάκισή μου, η γκιλοτίνα μπροστά στα μάτια μου μου έκανε χίλιες φορές περισσότερο κακό από όλες τις Βαστίλλες του κόσμου". Άλλωστε, από αυτήν τη φράση άντλησε το κουράγιο να είναι δημόσια μετριοπαθής κατά τη διάρκεια της Τρομοκρατίας και να επέμβει γενναιόψυχα για να σώσει μια πεθερά, η οποία εντούτοις τον είχε κλείσει στη Βαστίλλη. Παράδοξη συνήθεια των Γάλλων: φιλοσοφούν παρακολουθώντας καρατομήσεις!».

2.

Ο Εαυτός. Προσφάτως κυκλοφόρησε ένα κατάλοιπο του Κωστή με τίτλο «Ο Εαυτός» (εκδ. Καστανιώτης). Πολύτιμο πόνημα κι αυτό, όπως όλα του Παπαγιώργη. Προλογίζει η γυναίκα του, η εκλεκτή Ράνια Σταθοπούλου, και υπογράφει μια εκτενή, περιεκτική και κατατοπιστική εισαγωγή ο ποιητής Θάνος Χατζόπουλος, φίλος και συνομιλητής του Έλληνα στοχαστή. Στο εξώφυλλο βλέπουμε μια προσωπογραφία του Κωστή, έργο του σπουδαίου Χρόνη Μπότσογλου. Στη σελίδα 156 βλέπουμε ένα χειρόγραφο του Παπαγιώργη και θαυμάζουμε τον επιμελημένο, κομψό γραφικό του χαρακτήρα. Και στον «Εαυτό» ο Παπαγιώργης σκοπεί στο να αναλύσει, με πάντα καλομελετημένο και λίαν θελκτικό τρόπο, όσα τον είχαν απασχολήσει και στα προηγούμενα γραπτά του: τη σωματικότητα και το άυλο μέρος του εαυτού, το πνεύμα, τα πάθη, τις αισθήσεις, τις ψυχικές διακυμάνσεις, σύνολη την περιπέτεια του «εγώ» που είναι χώμα και όνειρο μαζί. Ανατρέχει σε νευροψυχιάτρους (όπως ο Ζαν Λερμίτ), ψυχολόγους (όπως ο Ντιντιέ Ανζιέ), φιλοσόφους (όπως ο Αριστοτέλης), αλλά και σε λογοτέχνες και ποιητές (όπως οι Σύλβια Πλαθ, Λέων Τολστόι, Ντ' Ανούντσιο, Πολ Βαλερύ).

3.

Η Ζυράννα Ζατέλη για τον Κωστή: «Και νομίζω πως τότε ήταν, γύρω στα σαράντα του, που ο Κωστής τα είχε κάψει όλα, είχε παίξει τη ζωή του κορώνα-γράμματα, αλλά από ένα γινάτι ή ένα θαύμα επέζησε και έζησε και τελεσφόρησε μέσ' απ' τα λάθη και τα πάθη του. Και χάρις στη Ράνια βέβαια, που τον φρόντισε και τον λάτρεψε όσο τίποτα. Χάρις, επίσης, στη δικιά του απίστευτη πειθαρχία και συνέπεια: και το κρασί είχε κόψει, και το τσιγάρο κάποτε, είχε βάλει πρόγραμμα να περπατάει κάθε μέρα δεν ξέρω πόσα χιλιόμετρα –ήταν και το ζάκχαρο γαρ–, μόνο ένα πράσινο μήλο τού επιτρεπόταν μεσημέρι ή βράδυ, σαν "γλύκισμα" υποτίθεται, και γενικώς, ως προς αυτά, ζούσε βίον ασκητού ο πρώην θύων εις τον Βάκχον». Και αλλού: «Καμιά δραματικότητα δεν είχαν οι κουβέντες μας, ποτέ, πλάκες κάναμε όποτε βρισκόμασταν, καλαμπούρια, κι αυτό ήταν που μου άρεζε –πέραν των άλλων– στον Κωστή· ότι δεν παίρναμε τον εαυτό μας στα σοβαρά, ούτε για υπαρξιακά μιλούσαμε ούτε για μεταφυσικά, κι είχα μια συστολή απέναντί του γενικώς, όπως κι αυτός σ' εμένα, αλλά και μπόλικη αβίαστη ζεστασιά – ένιωθα πως με συμπαθούσε ιδιαίτερα γιατί κι εγώ τον συμπαθούσα έτσι. Άκουγα επίτηδες αθλητικές ειδήσεις στο ραδιόφωνο όταν ήταν να τον δω, μάθαινα ονόματα ποδοσφαιριστών, μάθαινα για μεταγραφές, προπονητές και τέτοια, για να τον "ξεκουφαίνω" με τις γνώσεις μου! Το 'κανε χάζι και μου ήταν ευχάριστο, το χαιρόμουν. Κάτι φορές, δε, είχα τέτοια ρέντα –πέρα από τα ποδοσφαιρικά, εννοείται–, που μου έλεγε την άλλη μέρα η Ράνια στο τηλέφωνο πόσο καλά πέρασε ο Κωστής με τις ιστορίες μου και τι της έλεγε όταν έφευγα».

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ηλίας Μαγκλίνης: «Η ανάκριση»

Το Πίσω Ράφι / «Γιατί δεν μου μιλάς ποτέ για τον εφιάλτη σου, μπαμπά;»

Η «Ανάκριση» του Ηλία Μαγκλίνη, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεζά των τελευταίων χρόνων, φέρνει σε αντιπαράθεση έναν πατέρα που βασανίστηκε στη Χούντα με την κόρη του που «βασανίζεται» ως περφόρμερ στα χνάρια της Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Πέντε κλασικά έργα που πρέπει κανείς να διαβάσει

Βιβλίο / 5 κλασικά βιβλία που κυκλοφόρησαν ξανά σε νέες μεταφράσεις

Η κλασική λογοτεχνία παραμένει εξαιρετικά επίκαιρη, κι αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς ανατρέχοντας στους τίτλους της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής και σε έργα των Τζόις, Κουτσί, Κάφκα, Αντρέγεφ και Τσβάιχ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τάσος Θεοφίλου: «Η φυλακή είναι το LinkedΙn των παρανόμων» ή «Το πορνό και το Κανάλι της Βουλής είναι από τα πιο δημοφιλή θεάματα στη φυλακή»

Βιβλίο / Τάσος Θεοφίλου: «Όταν μυρίζω μακαρόνια με κιμά θυμάμαι τη φυλακή»

Με αφορμή το βιβλίο-ντοκουμέντο «Η φυλακή», ο Τάσος Θεοφίλου μιλά για την εμπειρία του εγκλεισμού, για τον αθέατο μικρόκοσμο των σωφρονιστικών ιδρυμάτων –μακριά απ’ τις εικόνες που αναπαράγουν σειρές και ταινίες– και για το πώς η φυλακή λειτουργεί σαν το LinkedIn των παρανόμων.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Βιβλίο / Michel Gaubert: Ο dj που βάζει μουσικές στα σημαντικότερα catwalks

Chanel, Dior και πολλοί ακόμα οίκοι υψηλής ραπτικής «ντύνουν» τα shows τους με τη μουσική του. Στο «Remixed», την αυτοβιογραφία-παλίμψηστο των επιρροών και των εμμονών του, ο ενορχηστρωτής της σύγχρονης catwalk κουλτούρας μας ξεναγεί σε έναν κόσμο όπου μουσική και εικόνα γίνονται ένα.
ΣΤΕΛΛΑ ΛΙΖΑΡΔΗ
Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Βιβλίο / Ρωμανός ο Μελωδός: Ο ουρανόθρεφτος ποιητής του Θείου Δράματος

Λίγοι είναι οι ποιητικά γραμμένοι εκκλησιαστικοί στίχοι που δεν φέρουν τη σφραγίδα αυτού του ξεχωριστού υμνωδού και εκφραστή της βυζαντινής ποιητικής παράδοσης που τίμησαν οι σύγχρονοί μας ποιητές, από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Νίκο Καρούζο.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ