Από τον «Μάγο» ως το «Να με φωνάζεις με το όνομά σου»: 6 βιβλία στο σινεμά

Από τον «Μάγο» ως το «Να με φωνάζεις με το όνομά σου»: 6 βιβλία στο σινεμά Facebook Twitter
Σκηνή από την ταινία του Λούκα Γκουαντανίνο «Να με φωνάζεις με το όνομά σου» βασισμένη στο μυθιστόρημα του Αντρέ Ασιμάν.
0



ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΠΟΛΛΑ ΚΛΑΣΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ
που συμπτύχθηκαν σε ταινίες, ενώ χρειάζονταν ώρες αφήγησης, που μια τηλεοπτική σειρά διαθέτει, για να ξεδιπλωθεί ο περίγυρος και να μη στριμώχνονται οι χαρακτήρες» λέει ο Βρετανός δημιουργός, αναφερόμενος στην περίπτωση της παταγώδους αστοχίας που συνιστά ο Μάγος, και μάλιστα σε σενάριο του ίδιου του συγγραφέα Τζων Φώουλς. Αν και εκδόθηκε μετά τον Συλλέκτη και το Aristos, το Magus ήταν η πρώτη απόπειρα στα γράμματα από τον Βρετανό, και μάλιστα βασισμένη στα χρόνια της παραμονής του στις Σπέτσες, όταν δίδασκε στην Αναργύρειο Σχολή.

Ο ήρωας, Νικόλας Ερφ, το alter ego του, βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάθλιψης και της αυτοκτονίας, όταν μια σειρά από συναντήσεις στο σπίτι ενός πάμπλουτου Έλληνα με σκοτεινό παρελθόν, του Μορίς Κόγχις, αλλάζουν για πάντα τη ζωή του. Ο Φώουλς έγραψε ένα μυστηριώδες θρίλερ για την επιθυμία και την ταυτότητα με δραματουργικό δέλεαρ τον μυστικισμό, προκαλώντας το ενδιαφέρον ενός νεανικού αναγνωστικού κοινού, και ποιος ξέρει τι ακριβώς κράτησε και τι πέταξε στο προσαρμοσμένο σενάριό του, πριν η 20th Century Fox το παραλάβει και αναθέσει τη σκηνοθεσία του στον τακτικά διεκπεραιωτικό Γκάι Γκριν.

Ο βραβευμένος με Όσκαρ διευθυντής των Μεγάλων Προσδοκιών είχε στη διάθεσή του ένα ελκυστικό καστ, με πρωταγωνιστές τον καυτό από το Άλφι Μάικλ Κέιν και τον απολαυστικά επιρρεπή στην υπερβολή και στους larger than life Έλληνες Άντονι Κουίν, και δίπλα τους τις μασκοφόρες ιέρειες των godgames του Κόγχις, την Κάντις Μπέργκεν και την Άνα Καρίνα, και κατάφερε να απογοητεύσει τους πάντες. Ο Κέιν δεν θέλει καν να συζητάει το φιλμ και ο Κουίν δήλωσε πως είναι μία από τις χειρότερες εμπειρίες της ζωής του, γιατί δεν κατάλαβε περί τίνος επρόκειτο.

Όταν συνάντησα την Μπέργκεν πριν από μερικά χρόνια, της θύμισα πως είχε πρωταγωνιστήσει σε δύο ελληνοκεντρικές ταινίες. Με δυσκολία ανακάλεσε το Όταν τα ψάρια βγήκαν στη στεριά του Μιχάλη Κακογιάννη και τον Μάγο, επισημαίνοντάς μου πως ναι μεν η Φράξος της ταινίας βαφτίστηκε έτσι αντί των Σπετσών, αλλά η ταινία είχε γυριστεί στη Μαγιόρκα. «Λοιπόν, το κοινό χαρακτηριστικό και των δύο ταινιών είναι πως ήταν φριχτές!» ομολόγησε η Αμερικανίδα, η οποία δεν έβρισκε ίχνος χαρακτήρα για να συνθέσει ερμηνεία. Ο Μέντες, γοητευμένος από το μυθιστόρημα στην εφηβεία του, θα επιχειρήσει να αποκαταστήσει την καλλιτεχνική παρεξήγηση και, απ' ό,τι δείχνουν τα πράγματα, θα αναλάβει την παραγωγή και θα εμπιστευτεί τη σκηνοθεσία στον Γιόχαν Ρενκ του τηλεοπτικού θριάμβου του «Τσερνόμπιλ».

Το επίτευγμα του Λούκα Γκουαντανίνο στη διασκευή του Να με φωνάζεις με το όνομά σου του Αντρέ Ασιμάν δεν αφορά μόνο το σαρκικό ρίγος αλλά και τη γεμάτη νόημα φάση της αδιαφορίας που δείχνει ο Αμερικανός Όλιβερ στον νεότερό του Έλιο, το πρελούδιο της αμφιβολίας που εθίζει και μπερδεύει, έτσι ώστε η σωματική έλξη να πείθει απόλυτα, γιατί συνοδεύεται με την αγωνία της απόρριψης και της επιβεβαίωσης.


Το ανεξάντλητο θέμα του Δυτικού που αποβάλλει ποικιλότροπα τις αναστολές του στην ακαταμάχητα φορτισμένη παλιά Ευρώπη και στην εξωτική Ανατολή έχει προκαλέσει σκηνοθέτες, οι οποίοι προβάλλουν τις διαθέσεις τους στον καμβά των βιβλίων που διασκευάζουν. Μπορεί ο Πολ Μπόουλς να απέφυγε διπλωματικά, και κάπως αινιγματικά, να σχολιάσει την προσέγγιση του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι στο Τσάι στη Σαχάρα, ωστόσο η περιπλάνηση του Ιταλού στην έρημο, με τους κομψά απελπισμένους ήρωες Πορτ και Κιτ, το ζευγάρι των Νεοϋορκέζων Μάλκοβιτς-Γουίνγκερ, παρέα με τον φίλο τους (Κάμπελ Σκοτ), είναι μια γοητευτική ωδή στα όρια του υπαρξιακού ταξιδιού και της παρατεταμένης συνειδητοποίησης της απώλειας της ταυτότητας. Η ρητορική ερώτηση του ίδιου του Μπόουλς στο φινάλε του φιλμ μοιάζει με χαμηλόφωνη Δευτέρα Παρουσία.


Εκτός από την ειδυλλιακή ανασύσταση της θερινής ραστώνης της Ιταλίας των '80s και την αφύπνιση της ερωτικής επιθυμίας, το επίτευγμα του Λούκα Γκουαντανίνο στη διασκευή του Να με φωνάζεις με το όνομά σου του Αντρέ Ασιμάν δεν αφορά μόνο το σαρκικό ρίγος αλλά και τη γεμάτη νόημα φάση της αδιαφορίας που δείχνει ο Αμερικανός Όλιβερ στον νεότερό του Έλιο, το πρελούδιο της αμφιβολίας που εθίζει και μπερδεύει, έτσι ώστε η σωματική έλξη να πείθει απόλυτα, γιατί συνοδεύεται με την αγωνία της απόρριψης και της επιβεβαίωσης – να ένα έξοχο παράδειγμα υποκατάστασης της λογοτεχνικής περιγραφής με σωστό σενάριο (Όσκαρ στον Τζέιμς Άιβορι) και καθαρή σκηνοθεσία.


Η αυτοβιογραφική (παρότι δεν το παραδέχτηκε όσο ζούσε) νουβέλα του νομπελίστα Γερμανού συγγραφέα Τόμας Μαν Θάνατος στη Βενετία μετατρέπεται σε μια εξαίσια κινηματογραφική όπερα από τον Λουκίνο Βισκόντι, ο οποίος είχε την ιδιοφυή ιδέα να αλλάξει τον πρωταγωνιστή Γκούσταβ φον Άσεμπαχ από συγγραφέα σε συνθέτη, προσθέτοντας έτσι τη μεγαλειώδη μουσική του Γκούσταβ Μάλερ στον επιθανάτιο ρόγχο της επιθυμίας του για έναν 14χρονο Πολωνό με αγγελικό πρόσωπο, τον ανύποπτο, φυσικά φιλήδονο Τάτζιο – ο Μπγιορν Αντρέσεν, ο οποίος κράτησε τις προσωπικές αποστάσεις του από το θέμα της παιδεραστίας, όπως παραδέχτηκε σε συνέντευξή του χρόνια αργότερα. Ενώ η Βενετία βυθίζεται σε μια επιδημία πανώλης, ο Άσεμπαχ ξανανιώνει προσωρινά όταν βλέπει τον νεαρό να παχνιδίζει στις βόλτες της καλής κοινωνίας στο εμβληματικό ξενοδοχείο Des Bains στο παρακείμενο θέρετρο του Λίντο, αλλά η καρδιά του τον προδίδει θεαματικά σε μια αξέχαστη σκηνή, εκεί που ξεγελά τον χαμένο χρόνο στην αθόρυβη έξοδό του με μαύρα μαλλιά, λευκό πρόσωπο και τονισμένο χρώμα στα χείλη. Το διονυσιακό με το απολλώνειο σε μια αέναη πάλη με επίκεντρο τη δημιουργία, ως ελιξίριο νεότητας και πηγή απέραντης μοναξιάς.


Η Οδύσσεια του Ομήρου και ο Κόμης Μοντεχρίστος του Αλέξανδρου Δουμά πατέρα παραμένουν δύο τυπικές περιπτώσεις κλασικών ιστοριών με μεγάλα και πολλά θέματα στον πυρήνα τους, που πασχίζουν να μεταφερθούν σωστά, γιατί απλώς δεν χωρούν σε περιγραφική αφήγηση, φαντάζοντας συνήθως σαν παραφορτωμένες σχολικές παραστάσεις για το σινεμά της μάζας. Ειδικά το έπος του Οδυσσέα λειτουργεί καλύτερα στις αλληγορίες του, από τους αδελφούς Κοέν ως τον Θόδωρο Αγγελόπουλο, παρά στις κυριολεκτικές αναπαραστάσεις, από την εκδοχή του βωβού το 1911 ως το κιτς κατασκεύασμα της Τσινετσιτά στα '50s και, φυσικά, την οριακά αποδεκτή, και βραβευμένη με Emmy, τηλεοπτική σειρά με τον Αρμάντ Ασάντε, την Γκρέτα Σκάκι και την Ειρήνη Παππά (τα χτενίσματα και οι προφορές πάντα χαλάνε τη μαγιά στην εκμοντερνισμένη αρχαιότητα).


Από την άλλη, η πτώση και η ανάσταση του κατάφωρα αδικημένου, τίμιου ναυτικού και στοργικού πατέρα Εντμόν Νταντές ενσαρκώθηκε από τον Ρίτσαρντ Τσάμπερλεν και σχετικά πρόσφατα από τον Τζιμ Καβίζελ στην επιτυχία του 2002, με αιχμή του δόρατος την αίσθηση της παλιομοδίτικης περιπέτειας, αν και το concept της δικαιολογημένης εκδίκησης δοξάστηκε εύστοχα από τον τιμωρό στο V for Vendetta του Τζέιμς Μακτίγκ και των Γουατσόφσκι.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ. 

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η ανίκητη δύναμη του Κόμη Μοντεχρίστου

Βιβλίο / Η ανίκητη δύναμη του Κόμη Μοντεχρίστου

Οι εκδόσεις Gutenberg κυκλοφορούν στη σειρά Οrbis Literae σε δύο τόμους τον «Κόμη Μοντεχρίστο» του Aλέξανδρου Δουμά, σε μετάφραση Ωρίωνα Αρκομάνη, θυμίζοντάς μας γιατί ο αξεπέραστος υπερ-ήρωας εξακολουθεί να συναρπάζει.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
18 βιβλία στα ελληνικά για μια αντιρατσιστική βιβλιοθήκη

Βιβλίο / 18 βιβλία στα ελληνικά για μια αντιρατσιστική βιβλιοθήκη

Νουβέλες, μυθιστορήματα, αλλά και καθαρά πολιτικά κείμενα που κυκλοφορούν αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα και διαπραγματεύονται τον ρατσισμό, με έμφαση στις φυλετικές διακρίσεις και ειδικότερα αυτές που αφορούν τους μαύρους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιογραφίες: Aπό τον Γκαρσία Μάρκες στην Άγκελα Μέρκελ

Βιβλίο / Πώς οι βιογραφίες, ένα όχι και τόσο δημοφιλές είδος στη χώρα μας, κατάφεραν να κερδίσουν έδαφος

Η απόλυτη επικράτηση των βιογραφιών στη φετινή εκδοτική σοδειά φαίνεται από την πληθώρα των τίτλων και το εύρος των αφηγήσεων που κινούνται μεταξύ του autofiction και των βιωματικών «ιστορημάτων».
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Βιβλίο / Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Ο θάνατος του συγγραφέα» ο δημοσιογράφος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη, την εικονική πραγματικότητα και την υπαρξιακή διάσταση της τεχνολογίας.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Άλαν Χόλινγκερστ: «Η γραμμή της ομορφιάς»

Το πίσω ράφι / Η γραμμή της ομορφιάς: Η κορυφαία «γκέι λογοτεχνία» του Άλαν Χόλινγκχερστ

Ο Χόλινγκχερστ τοποθέτησε το βραβευμένο με Booker μυθιστόρημά του στα θατσερικά '80s και κατάφερε μια ολοζώντανη και μαεστρική ανασύσταση μιας αδίστακτης δεκαετίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Βιβλίο / Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η Σανόρα Μπαρμπ είχε περάσει πολύ καιρό στους καταυλισμούς των προσφύγων από την Οκλαχόμα που είχαν πληγεί από την Μεγάλη Ύφεση και την ξηρασία, προκειμένου να γράψει το μυθιστόρημά της. Έκανε όμως το λάθος να δείξει την έρευνά της στον διάσημο συγγραφέα, ο οποίος την πρόλαβε.
THE LIFO TEAM
Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι σπουδαιότερες μορφές του 19ου αιώνα

Βιβλίο / Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι παρεξηγημένοι του 19ου αιώνα

Το βιβλίο του Γερμανού θεωρητικού και πανεπιστημιακού Χέρφριντ Μίνκλερ αναλαμβάνει να επαναπροσδιορίσει το έργο τους, που άλλαξε τα δεδομένα του αστικού κόσμου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Βιβλίο / Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Βιβλίο / Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Σε όλα τα έργα του πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και μια υπόγεια Αθήνα, ενώ ο ίδιος δεν κρίνει τους ήρωές του παρά το αφήνει σε εμάς: Μια κουβέντα με τον χαμηλόφωνο συγγραφέα του «Άχρηστου Δημήτρη» και της «Πλατείας Κλαυθμώνος».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που δεν βλέπεις σχεδόν κανέναν να διαβάζει ένα βιβλίο στο μετρό»   

Βιβλίο / Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που σχεδόν κανείς δεν διαβάζει βιβλίο στο μετρό»   

Η πολυβραβευμένη μεταφράστρια μιλά για την προσωπική της διαδρομή στον χώρο της λογοτεχνίας, για το στοίχημα της καλής μετάφρασης και εξηγεί τι σημαίνει να δουλεύεις πάνω σε κορυφαία έργα του Φλομπέρ, του Καμί, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και της Ανί Ερνό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
Πέτρος Τατσόπουλος: «Η οργή σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται γιατί είναι απελευθερωτική»

Πέτρος Τατσόπουλος / «Δεν τα έχω με τους πιστούς αλλά με τους απατεώνες ρασοφόρους»

Μια χειμαρρώδης συνέντευξη με τον γνωστό συγγραφέα, δημοσιογράφο, παρουσιαστή και πρώην βουλευτή Πέτρο Τατσόπουλο, με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Το παιδί του διαβόλου - Μια αληθινή ιστορία», όπου εστιάζει στη μεγάλη δύναμη της Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη διαπλοκή της με την πολιτεία και στις σκοταδιστικές απόψεις που κατά κανόνα πρεσβεύει καθώς και στην ιδιαίτερα επικερδή «μπίζνα» που έχει στηθεί γύρω από ιερά λείψανα, ιερά κειμήλια, «άγιους» γέροντες και «θαύματα» για κάθε χρήση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ