ΚΙΝΗΣΗ

Βασίλης Βασιλικός: Και προχωρώ ακάθεκτος καθέτως

Βασίλης Βασιλικός: Και προχωρώ ακάθεκτος καθέτως Facebook Twitter
Είναι έξοχες οι παρατηρήσεις του Βασίλη Βασιλικού σχετικά με τη διαδικασία της συγγραφής, τα εργαλεία του ακάματου γραφιά, τους στυλογράφους, τα μελάνια, τα τετράδια, τα χαρτιά...
0

1.

Καλλιτέχνες με ουλές. Διαβάζω, οπλισμένος με μολύβι και βαρύ μεταλλικό χαρακάκι, το βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού Ημερολόγιο Θάσου (εκδ. Gutenberg). Με εντυπωσιάζει η ακρίβεια του λόγου του, η παιγνιακή διάθεση, η μανία του με τα αστυνομικά μυθιστορήματα (διαβάζει άοκνα Γιάννη Μαρή, Πέτρο Μάρκαρη, Καμιλλέρι, Μονταλμπάν, Μανσέτ), η εξομολογητική του δύναμη, η γενναιοψυχία του, το αιφνίδιο χιούμορ, οι προσηλώσεις του, οι παρατηρήσεις του σχετικά με τη διαδικασία της συγγραφής, με το τι σημαίνει γράφω. Με εντυπωσιάζει η ποικιλία των θεμάτων που θίγει και η εντιμότητα με την οποία τα θίγει. Με εντυπωσιάζει η ανοξείδωτη εφηβεία του, οι έμμονες εμμονές του, η μανία του για τους στυλογράφους και το χαρτί και το μελάνι. Με εντυπωσιάζει το βραχνό βλέμμα που είναι πολύπειρο και περισκοπικό. Με εντυπωσιάζει το πώς προβαίνει σε παρατηρήσεις σχετικά με την ποιότητα του τσίπουρου, με την ευελιξία των γάτων του, με τις ιδιότητες και τη μαγεία της ελληνικής γλώσσας, με το τι οφείλει στον μέντορά του, όπως τον χαρακτηρίζει, Αντρέ Ζιντ, με τη μαγεία κάποιων λησμονημένων, ευτυχώς, από τον χρόνο, καφενέδων, ταβερνείων, μαγέρικων, με τη χλωρίδα και την πανίδα της Θάσου. «Τα κυδώνια ωριμάζουν, τα καρύδια ωριμάζουν στις καρυδιές, τα ρόδια ωριμάζουν. Όλα για να δώσουν καρπό στο τέλος του φθινόπωρου. Μόνο εγώ δεν ωριμάζω. Γιατί βρίσκομαι στην καρδιά του χειμώνα» γράφει ο Βασίλης Βασιλικός, ο συγγραφέας του Ζ και του Γλαύκου Θρασάκη. Και τόσων άλλων. Και αλλού, με ηδύτατο θυμό και συγκροτημένη/συγκρατημένη αυτογνωσία, επιμένει: «Είμαστε καλλιτέχνες, με αδυναμίες και ανεξερεύνητες κι από εμάς τους ίδιους ουλές. Δεν είμαστε καριερίστες».


2.

Τσίπουρα και βότκα. Εξομολογείται ο Βασιλικός πώς τον απομόνωσε η αγάπη του για τον «χυμό Ρωσίας», όπως ονομάζει τη βότκα, με τη θελκτική της δύναμη, τη λευκή της φαντασμαγορία. Με απροσποίητη συντριβή γράφει ότι η ερωτοτροπία του με τη βότκα τον απομάκρυνε από τους πολύτιμους φίλους του, τον έκανε σχεδόν αγνώμονα, τον έκλεισε σε έναν υγρό πύργο αλλόκοτου και ίσως ολέθριου αυτισμού. «Θυμάμαι με απέχθεια», τονίζει με δριμύτατη ειλικρίνεια, «την άσχημη αυτή εποχή της ζωής μου, όπου κατέστρεψα τα μόνα χρόνια που δεν είχα οικονομικά προβλήματα και δεν στάθηκα στο ύψος της αποστολής μου, όσον αφορά τους φίλους μου που δεν περιποιήθηκα, δεν προσκάλεσα –πλην μίας ή δύο εξαιρέσεων– την περίοδο που είχα δύο οδηγούς κι έναν μπάτλερ, που δεν ανταπέδωσα και τις υποχρεώσεις που είχα σε Γάλλους φίλους από τις δύο προηγούμενες επταετίες παραμονής μου στην Πόλη του Φωτός. Η εξουσία, λεν, σε απομονώνει. Εμένα με απομόνωσε όχι η εξουσία αλλά η βότκα». Απεναντίας, είναι ευμενής προς το τσίπουρο, και μάλιστα προσφέρει και χρήσιμες, για όσους θύουν στον Βάκχο, συμβουλές: «Μόνο εγγυημένα τσίπουρα μπορεί να μη σε πειράξουν. Όπως το Μπαμπατζίμ, το Θρακιώτικο, το Ηδωνικό – όλα φυσικά χωρίς γλυκάνισο».


3.

Στυλογράφοι και χαρτί. Είναι έξοχες οι παρατηρήσεις του Βασίλη Βασιλικού σχετικά με τη διαδικασία της συγγραφής, τα εργαλεία του ακάματου γραφιά, τους στυλογράφους, τα μελάνια, τα τετράδια, τα χαρτιά. Τα όσα γράφει για το γιατί και το πώς γράφουμε είναι, μέσα στη συγκλονιστική απλότητά τους, μαθήματα από έναν μεγάλο μάστορα. «Τελικά, το γράψιμο είναι μεγάλη ανακούφιση» λέει. «Γράφοντας δεν ενοχλείς κανέναν με εξωτερικούς θορύβους. Ο εσωτερικός ορυμαγδός είναι χωρίς ήχο». Μια φράση που μας θυμίζει την απόφανση του ποιητή Νίκου Καρούζου σχετικά με τον θόρυβο και τον ίλιγγο της μοτοσικλέτας. «Να γίνει εσωτερικός αυτός ο θόρυβος, αυτός ο ίλιγγος. Να γίνει μύχιος» επέμενε ο Καρούζος. Μιλώντας για κάτι που του συνέβη, δηλώνει: «Εγώ καταγράφω το γεγονός εική και ως έχει». Μερικές σελίδες πιο κάτω, για ένα άλλο περιστατικό, λέει: «Δεν είχα όνειρα για να πάρω εκδίκηση. Απλά καταθέτω τα πράγματα όπως εγώ τα βίωσα». Και έτσι δίνει το στίγμα του, δείχνει ότι διακόνησε, και διακονεί, το γράψιμο ως ιστορία και χρονικό, ότι οι στυλογράφοι και τα μελάνια και τα χαρτιά του είναι εργαλεία καταγραφής της πραγματικότητας προς χρήση των επερχόμενων γενεών, θυμίζοντας τον Νόρμαν Μέιλερ και τον Τρούμαν Καπότε, δύο σημαντικούς καταγραφείς γεγονότων. «Στις επάλξεις της γραφής ξανά» σημειώνει αλλού. «Της αγίας γραφής». Την οποία γραφή, το γράψιμο πιο απλά, δεν κουράζεται να το χαρακτηρίζει θεραπεία του θυμικού. Προσωπικά, θαύμασα και λάτρεψα, λόγω ιδίας πείρας, ένα σημείο όπου ο Βασιλικός μιλάει για ένα μπλοκάκι, για το χαρτί, για το μελάνι, και πώς όλα αυτά επηρεάζουν το τι έχουμε να κάνουμε με τις λέξεις. «Η ανάγκη να επιστρέψω στη μυθοπλασία αναιρείται από την ίδια την ποιότητα του χαρτιού. Είναι απορροφητικό, και η μυθοπλασία θέλει στιλπνό χαρτί, για να τρέχει»!

radiobookspotting.blogspot.gr

Βιβλίο
0

ΚΙΝΗΣΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιογραφίες: Aπό τον Γκαρσία Μάρκες στην Άγκελα Μέρκελ

Βιβλίο / Πώς οι βιογραφίες, ένα όχι και τόσο δημοφιλές είδος στη χώρα μας, κατάφεραν να κερδίσουν έδαφος

Η απόλυτη επικράτηση των βιογραφιών στη φετινή εκδοτική σοδειά φαίνεται από την πληθώρα των τίτλων και το εύρος των αφηγήσεων που κινούνται μεταξύ του autofiction και των βιωματικών «ιστορημάτων».
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Βιβλίο / Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Ο θάνατος του συγγραφέα» ο δημοσιογράφος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη, την εικονική πραγματικότητα και την υπαρξιακή διάσταση της τεχνολογίας.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Άλαν Χόλινγκερστ: «Η γραμμή της ομορφιάς»

Το πίσω ράφι / Η γραμμή της ομορφιάς: Η κορυφαία «γκέι λογοτεχνία» του Άλαν Χόλινγκχερστ

Ο Χόλινγκχερστ τοποθέτησε το βραβευμένο με Booker μυθιστόρημά του στα θατσερικά '80s και κατάφερε μια ολοζώντανη και μαεστρική ανασύσταση μιας αδίστακτης δεκαετίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Βιβλίο / Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η Σανόρα Μπαρμπ είχε περάσει πολύ καιρό στους καταυλισμούς των προσφύγων από την Οκλαχόμα που είχαν πληγεί από την Μεγάλη Ύφεση και την ξηρασία, προκειμένου να γράψει το μυθιστόρημά της. Έκανε όμως το λάθος να δείξει την έρευνά της στον διάσημο συγγραφέα, ο οποίος την πρόλαβε.
THE LIFO TEAM
Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι σπουδαιότερες μορφές του 19ου αιώνα

Βιβλίο / Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι παρεξηγημένοι του 19ου αιώνα

Το βιβλίο του Γερμανού θεωρητικού και πανεπιστημιακού Χέρφριντ Μίνκλερ αναλαμβάνει να επαναπροσδιορίσει το έργο τους, που άλλαξε τα δεδομένα του αστικού κόσμου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Βιβλίο / Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Βιβλίο / Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Σε όλα τα έργα του πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και μια υπόγεια Αθήνα, ενώ ο ίδιος δεν κρίνει τους ήρωές του παρά το αφήνει σε εμάς: Μια κουβέντα με τον χαμηλόφωνο συγγραφέα του «Άχρηστου Δημήτρη» και της «Πλατείας Κλαυθμώνος».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που δεν βλέπεις σχεδόν κανέναν να διαβάζει ένα βιβλίο στο μετρό»   

Βιβλίο / Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που σχεδόν κανείς δεν διαβάζει βιβλίο στο μετρό»   

Η πολυβραβευμένη μεταφράστρια μιλά για την προσωπική της διαδρομή στον χώρο της λογοτεχνίας, για το στοίχημα της καλής μετάφρασης και εξηγεί τι σημαίνει να δουλεύεις πάνω σε κορυφαία έργα του Φλομπέρ, του Καμί, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και της Ανί Ερνό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
Πέτρος Τατσόπουλος: «Η οργή σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται γιατί είναι απελευθερωτική»

Πέτρος Τατσόπουλος / «Δεν τα έχω με τους πιστούς αλλά με τους απατεώνες ρασοφόρους»

Μια χειμαρρώδης συνέντευξη με τον γνωστό συγγραφέα, δημοσιογράφο, παρουσιαστή και πρώην βουλευτή Πέτρο Τατσόπουλο, με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Το παιδί του διαβόλου - Μια αληθινή ιστορία», όπου εστιάζει στη μεγάλη δύναμη της Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη διαπλοκή της με την πολιτεία και στις σκοταδιστικές απόψεις που κατά κανόνα πρεσβεύει καθώς και στην ιδιαίτερα επικερδή «μπίζνα» που έχει στηθεί γύρω από ιερά λείψανα, ιερά κειμήλια, «άγιους» γέροντες και «θαύματα» για κάθε χρήση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ