Έννοιες και όροι του Κορνήλιου Καστοριάδη

Έννοιες και όροι του Κορνήλιου Καστοριάδη Facebook Twitter
Εικονογράφηση: Ατελιέ LIFO
0

Επιλογή αποσπασμάτων: Τίνα Μανδηλαρά

Το βιβλίο με τις έννοιες του Κορνήλιου Καστοριάδη δεν είναι ένα βιβλίο για τους λίγους. Αφορά τον κάθε δημοκράτη πολίτη, στοχαστή, φοιτητή, άνθρωπο που θέλει να μάθει γιατί η δημοκρατία και συνακόλουθα κι η ίδια η σκέψη του Καστοριάδη θεμελιώθηκαν πρωτίστως σε έννοιες. Η έκδοση θα μπορούσε συνακόλουθα να λειτουργήσει τόσο ως "οδικός χάρτης" στη φιλοσοφία του όσο και ως εισαγωγικός τρόπος στο μεγάλο ταξίδι στην σκέψη του. Όπως επισημαίνει και ο συγγραφέας του βιβλίου Γιώργος Πολίτης ο οποίος συνεργάστηκε για τη σύνταξη του με τις υποψήφιες διδακτορικές φοιτήτριες "κρίθηκε σκόπιμο και περισσότερο 'αντικειμενικό' να αναζητηθούν οι πιο ξεκάθαρες εξηγητικές προσπάθειες του Καστοριάδη και η έκθεση των όρων και των εννοιών να συνοδεύεται από αυτές και όχι από την εκδοχή των μελετητών. Ασφαλώς, ούτε αυτή η λύση διασφαλίζει την πλήρη απουσία του αντικειμενικού στοιχείου, αφού τόσο η ίδια η επιλογή των όρων όσο και των παραθεμάτων που τους εξηγούν είναι στο βάθος υποκειμενική, Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση βρίσκεται πιο κοντά στην αυθεντική πρόθεση του ίδιου του συγγραφέα".

Χαρακτηριστικά αποσπάσματα:

Αυτοθέσμιση

"...η αυτοθέσμιση είναι μια δυναμική που δεν σταματά, ο,τι δεν επιδιώκει μια 'τέλεια κοινωνία' (έκφραση χωρίς νόημα) αλλά μαι κοινωνία όσο γίνεται πιο ελεύθερη και δίκαιη. Σε αυτή τη δυναμική αναφέρομαι όταν μιλώ για το πρόταγμα μιας αυτόνομης κοινωνίας, πρόταγμα το οποίο, αν ευοδωθεί, πρέπει να εγκαθιδρύσει μαι δημοκρατική κοινωνία'

Η άνοδος της ασημαντότητας ο.π., σ. 267

"....η αυτοθέσμιση δεν συνίσταται σε μια συγκεκριμένη και τελειωτική πολιτική μορφή η οποία διαμορφώνεται μια για πάντα [...] Η αυτοθέσμιση δεν είναι μια κατάσταση, είναι μια διαδικασία που εκφράζεται σαν δραστηριότητα μεταβολής των "βασικών", "καταστατικών", "συνταγματικών" νόμων (της πολιτείας δηλαδή) και άλλων θεσμών, όχι όλων συλλήβδην και ταυτοχρόνως, αλλά σταδιακά, σύμφωνα με τις ανάγκες και τις περιστάσεις".

Η αρχαία ελληνική δημοκρατία και η σημασία της για μας σήμερα ο.π., σσ. 27-28

Θεσμίζουσα κοινωνία
"Ως θεσμίζουσα, όπως και ως θεσμισμένη, η κοινωνία είναι εγγενώς ιστορία-δηλαδή αυτό-αλλοίωση. Η θεσμισμένη κοινωνία δεν αντιτάσσεται στη θεσμίζουσα κοινωνία όπως ένα νεκρό προιόν σε μαι δραστηριότητα που το έκανε να υπάρξει"

Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας ο.π., σ. 514

Σκέπτομαι

"Σκέπτομαι: διαυγάζω, όχι "θεωρητικοποιώ". Η θεωρία είναι μόνο πάντοτε χασματική και αποσπασματική στιγμή της διαύγασης, "θεωρία" βέβαιη για τον εαυτό της δεν υπάρχει πουθενά-ούτε στα μαθηματικά. [..] Αλλά λογική και θεωρητικοποίηση, χωρίς να είναι απλά "όργανα", αποκτούν νόημα μόνο όταν βυθίζονται σε μια δραστηριότητα διαύγασης που τις ξεπερνά και που δεν θα μπορούσε να υποτάσσεται απλώς στα κριτήρια τους. Αλλά επίσης: ποιώ/πράττω (κάτι που, θα πρέπει να το υπενθυμίσουμε, δεν σημαίνει "μεταβαίνω στο ενεργεία") και ποιώ/πράττω μαζί με έναν άλλον"

Τα Σταυροδρόμια του λαβυρίνθου, ο.π, σσ 126-127

 

 

________

Η πρόσφατη συλλογική έκδοση "Έννοιες και Όροι του Κορνήλιου Καστοριάδη" αφιερωμένη αποκλειστικά στην ορολογία στο έργο του φιλοσόφου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βιβλιοπέλαγος σε εκλογή Γιώργου Πολίτη, Καλλιόπης Κατσιφαρέα και Μαρίας Κλη.

 

0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν μαύρη: Η εξωπραγματική ιστορία της επιμελήτριας του JP Morgan

Βιβλίο / Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν μαύρη: Η εξωπραγματική ιστορία της επιμελήτριας του JP Morgan

Υπεύθυνη για τα πιο πολύτιμα αποκτήματα της ιδιωτικής συλλογής του διάσημου τραπεζίτη, η απέριττα κομψή βιβλιοθηκάριος Μπελ ντα Κόστα Γκριν ήταν μαύρη αλλά εμφανιζόταν ως λευκή στον αφρό της υψηλής κοινωνίας μέχρι και τον θάνατό της το 1950.
THE LIFO TEAM
Leslie Absher: «Κόρη κατασκόπου, queer κορίτσι» 

Βιβλίο / Κόρη κατασκόπου, queer κορίτσι, συγγραφέας

Η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Leslie Absher μάς ξεναγεί στο «Σπίτι με τα μυστικά», εκθέτοντας ταυτόχρονα την προσωπική της πορεία προς την απελευθέρωση, την «ελληνική» της εμπειρία και τις εντυπώσεις της από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Πολυτεχνείο - Ένα παραμύθι που δεν λέει παραμύθια»

Βιβλίο / Το Πολυτεχνείο έγινε κόμικ: Μια νέα έκδοση για μια μονίμως επίκαιρη εξέγερση

Παραμονές της φετινής επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, οι εκδόσεις Red ‘n’ Noir κυκλοφόρησαν ένα έξοχο κόμικ αφιερωμένο σε αυτή, που το υπογράφουν ο συγγραφέας Γιώργος Κτενάς και ο σκιτσογράφος John Antono.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τον Μάλκολμ Λόουρι και το «Κάτω από το ηφαίστειο»

Βιβλίο / Το μεγαλόπνοο «Κάτω από το ηφαίστειο» του Μάλκολμ Λόουρι, μια προφητεία για την αποσύνθεση του κόσμου

Οι αναλογίες μεταξύ του μυθιστορηματικού βίου του Βρετανού συγγραφέα και του κορυφαίου έργου του είναι παραπάνω από δραματικές, όπως και αυτές μεταξύ της υπαρξιακής πτώσης του και του σημερινού, αδιέξοδου κόσμου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου

Βιβλίο / Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου

Στο νέο του βιβλίο, «Ψέματα που μας έμαθαν για αλήθειες», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, ο Νικόλας Σμυρνάκης καταρρίπτει 23 μύθους που μας καταπιέζουν, βοηθώντας μας να ζήσουμε ουσιαστικότερα.
ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Βιβλίο / Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Μια διαφωτιστική συζήτηση με τον γνωστό δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω και συγγραφέα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του ΛΟΑΤΚΙ + Δικαιώματα & Ελευθερίες (εκδ. Σάκκουλα), ένα μνημειώδες όσο και πολύτιμο βοήθημα για κάθε ενδιαφερόμενο άτομο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βασιλική Πέτσα: «Αυτό που μας πάει μπροστά δεν είναι η πρόοδος αλλά η αγάπη»

Βιβλίο / Η Βασιλική Πέτσα έγραψε ένα μεστό μυθιστόρημα με αφορμή μια ποδοσφαιρική τραγωδία

Η ακαδημαϊκός άφησε για λίγο το βλέμμα του κριτή και υιοθέτησε αυτό του συγγραφέα, καταλήγοντας να γράψει μια ιστορία για το συλλογικό τραύμα που έρχεται να προστεθεί στις ατομικές τραγωδίες και για τη σημασία της φιλικής αγάπης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μιχάλης Γκανάς: Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

Απώλειες / Μιχάλης Γκανάς (1944-2024): Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής». Ο σημαντικός Έλληνας ποιητής έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Βιβλίο / «Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Μια αναδρομή στην έξοχη, προκλητική όσο και «προφητική» νουβέλα του Ουίλιαμ Μπάροουζ στην οποία βασίστηκε η πολυαναμενόμενη ταινία του Λούκα Γκουαντανίνο που βγαίνει σύντομα στις κινηματογραφικές αίθουσες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ