Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Γκάρι με τον Ashley Bickerton, περ. 1986. Φωτ.: Courtesy of Larry Johnson
0

Μικρός το δέμας, αλλά σπουδαίο μυαλό, ο Γκάρι Χόισινγκτον, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Γκάρι Ιντιάνα, γεννήθηκε στο Νιου Χαμσάιρ. Ξεκίνησε σπουδές στο Μπέρκλεϊ, όμως τα παράτησε, και αφού έζησε για κάποια χρόνια στο Σαν Φρανσίσκο, εγκαταστάθηκε, μετά το 1978, στη Νέα Υόρκη.

To γνωστότερο συγγραφικό έργο του είναι η τριλογία πραγματικών εγκλημάτων Resentment, Three Month Fever: The Andrew Cunanan Story και Depraved Indifference, όπου εξιστορεί την κατάσταση «διεφθαρμένης αδιαφορίας» που χαρακτήριζε την αμερικανική κοινωνία στο τέλος της χιλιετίας. O κριτικός Christopher Glazek επινόησε τον όρο «αποπληθωριστικός ρεαλισμός» για να περιγράψει τη γραφή του Iντιάνα, ο οποίος συνέταξε και δύο κλασικά δοκίμια για την τέχνη των μέσων του 20ού αιώνα για το «Artforum» και το «Art in America». Μέσα στο 2023 επανεκδόθηκαν δύο σημαντικά μυθιστορήματά του με έντονο queer στοιχείο, το Rent Boy (1994) και το Do everything in the dark (2003).

Όμως δεν ήταν μόνο συγγραφέας. Σκηνοθέτησε και συμμετείχε σε δώδεκα θεατρικά έργα που αρχικά παίχτηκαν σε underground στέκια του «Μεγάλου Μήλου» όπως το Mudd Club, το Club 57, το Performing Garage και η «Πίσω Αυλή» του Bill Rice Studio στην East 3rd. Έπαιξε και σε διάφορες πειραματικές, κυρίως, ταινίες όπως «Η αποπλάνηση του Πάτρικ», που συνέγραψε με τον σκηνοθέτη Μάικλ Όντερ (1979), και Ο Ντόριαν Γκρέι στον καθρέφτη του κίτρινου Τύπου της Ούλρικε Ότινγκερ (1984).

Στο μυθιστόρημά του Gone tomorrow μετέφερε μάλιστα τις εμπειρίες του από αυτά τα κινηματογραφικά γυρίσματα: «Δεν σπούδασα ποτέ υποκριτική και σίγουρα δεν είχα την τεχνική κατάρτιση ενός επαγγελματία ηθοποιού. Οι σκηνοθέτες με έπαιρναν στο κάστινγκ λόγω αυτού που ήμουν, όχι λόγω αυτού που θα μπορούσα να προσποιηθώ ότι είμαι», έλεγε.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου.

Σε ένα μεταγενέστερο έργο του, το Mrs. Watson's missing parts, τροποποίησε δραστικά μια θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος του Οκτάβιου Μιρμπό «Ο κήπος των βασανιστηρίων», αντικαθιστώντας όλους τους διαλόγους με μια «σχεδόν ακατανόητη, γεμάτη αισχρότητες λιβιδική γλωσσολαλιά», ενώ το Horse Crazy (1989) ήταν ένα από τα πρώτα δυνατά μυθιστορήματα για την κρίση του AIDS, γραμμένο με ενσυναίσθηση, θυμό αλλά και χιούμορ. Ιστορία έγραψε και η viral στήλη κριτικής που κρατούσε στην εβδομαδιαία εφημερίδα Village Voice την περίοδο 1985-1988.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα του. Φωτ.: © Timothy Greenfield-Sanders, @tgs

Από τις καλλιτεχνικές του δουλειές ιδιαίτερη μνεία αξίζει το βίντεο Stanley Park που συμμετείχε στη Whitney Biennale του 2014. Συνδυάζοντας πλάνα από μια πρώην φυλακή της Κούβας, το πανοπτικό Presidio Modelo και σκηνές από τις ταινίες Το άγγιγμα του Κακού και The Shanghai Gesture, το έργο συνδέει τις συνέπειες της παγκόσμιας περιβαλλοντικής υποβάθμισης με τις ολοένα πιο αυταρχικές κυβερνητικές πρακτικές.

Ως μεταφορά για την ασφυκτική κρατική επιτήρηση χρησιμοποίησε τη μέδουσα, «έναν οργανισμό χωρίς εγκέφαλο και με πλήθος δηλητηριώδη πλοκάμια που συλλέγουν αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε δεδομένα», έλεγε.

Η video art του Ιντιάνα περιλαμβάνει ακόμα τα έργα Soap (2004-2012), εμπνευσμένο από το ομώνυμο ποίημα του Francis Ponge, «Plutot la vie» (2005), ένα σχόλιο πάνω στην κοινωνία του θεάματος και στη μαζική ύπνωση, και Unfinished Story (2004-2005), όπου καταγράφει αναγνώσεις και συζητήσεις μεταξύ του καλλιτέχνη και της φωτογράφου Λιν Ντέιβις. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Taylor Mead και η Chris Kapp στην παράσταση του Ιντιάνα «The Roman Polanski Story» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 1984. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 2012. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου. Δεν έκανε τρομερές καταχρήσεις, όπως συνήθιζαν άλλοι στο σινάφι του, έπινε όμως πολύ. «Η στοργή είναι η θανάσιμη ασθένεια των μοναχικών ανθρώπων», ήταν μια διάσημη ρήση του, όντας και ο ίδιος κατά βάθος μοναχικός.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Το αυτοβιογραφικό «I can give you anything but love» (Rizzoli Ex Libris).

«Η Αμερική αγαπάει τους επιτυχημένους κοινωνιοπαθείς και θεωρεί φυσιολογικό να ονειρεύεται κανείς να γίνει κάτι τέτοιο», «Τίποτε δεν συμβαίνει τώρα ούτε και πρόκειται να συμβεί (σ.σ. στην πολιτική, την τέχνη κ.λπ.) γιατί το χρήμα έχει καταπιεί τα πάντα», «Οι ομοφυλόφιλοι κατατάσσονται ευρέως στην κατηγορία των παράνομων βρόμικων πραγμάτων, όπως τα ναρκωτικά, από τα οποία οι άνθρωποι πρέπει να προστατεύονται... δεδομένου ότι ο ομοφυλόφιλος αυθυποβάλλεται συνεχώς από τον κόσμο γύρω του ότι ο φυσικός του χώρος είναι ο υπόνομος είναι μοναδικά εξοπλισμένος για να ανακαλύψει τι πραγματικά ανήκει και τι όχι σε αυτόν τον υπόνομο», ήταν μερικά ακόμα αποφθέγματα αυτού του «ήρωα του underground», όπως τον αποκάλεσε στη νεκρολογία της η «Guardian».

«Ας είσαι ευλογημένος, τοξικέ νάνε!» ήταν το αγαπησιάρικο άρθρο-κατευόδιο που έγραψε o Άιρα Σίλβερμπεργκ, «ένα από τα πολλά αποξενωμένα φιλικά του πρόσωπα», στο ψηφιακό νεοϋορκέζικο περιοδικό Vulture. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Αφίσα για το έργο του Ιντιάνα «Phantoms of Louisiana» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Flyer για το έργο του Ιντιάνα «Curse of the Dog People» (1980). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
2000 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του, ένα βιβλίο για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες γίνεται μπεστ-σέλερ

Βιβλίο / Ο Σουητώνιος του 69 μ.Χ. γίνεται ξανά μπεστ-σέλερ

Οι «Βίοι των Καισάρων», το εξόχως κουτσομπολίστικο βιβλίο που είχε γράψει ο Σουητώνιος για τον βίο και την πολιτεία της πρώτης σειράς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση και μπήκε στη λίστα με τα ευπώλητα των Sunday Times.
THE LIFO TEAM
«Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Βιβλίο / «Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Ο «ροκ σταρ ιστορικός των ημερών», ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και βραβευμένος συγγραφέας Peter Frankopan, μιλά στη LIFO για τους κινδύνους που απειλούν την Ευρώπη, τη Γάζα και την άνοδο της ακροδεξιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ