Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
3

 

Η Κυρά μου η Τρέλα

Πώς ήταν έτσι, πώς μου εφάνη ως είχεν έμβει
κειο το βαπόρι μες στο λιμάνι με όκια τεφρά,
όπως το τύλιξε στ' αχνά μετάξια της σιγά η ρέμβη
ως το ρυμούλκησε μειλίχιο η νύστα μου εκεί αλαφρά.Ήρθε και στάθηκε μπερδικλωμένο σ' αχνή τολύπη
κ' ήταν σαν κάτι, κάτι ανείπωτο νάχε να πει,
κι ύστερα, παίρνοντας, σκυφτή επιβάτισσά του τη λύπη
ως ήρθε θάφευγε, με κυβερνήτη του τη σιωπή.

Κι η νύχτα έφτασε. Αχ, το βαπόρι μες στην ασβόλη,
τι τρέλα θάκανε ανεπανόρθωτη και μαγική;
Μη θα κεραύνωνε με μια του λέξη την έρμη πόλη
μη θα ξεμπάρκαρε τη φρίκη αμίλητη οτο μώλο εκεί;

Ή μη—βαρκάκια του—μ' άσπρες κορδέλες σταυροδεμένα
φέρετρα θάστελνε όξω—σαν κύματα και σαν αφροί—
όπου θα κείτονταν της γης τα νήπια μαχαιρωμένα
ή όπου όλοι όσοι αγαπήθηκαν, θάσαν vεκροί;
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Τίποτα, τίποτα... Μα πώς έτσ' ήταν, πώς μου εφάνη
αυτό το πλοίο; Στάθηκε αμίλητο μ' όψη φριχτή,
κι έφυγε, ως τόφερε η Κυρά μου η τρέλα μες στο λιμάνι,
αυτή που παίρνοντας με από το χέρι με περπατεί...

 

(Τα Νέα Ελληνικά 1 [Ιανουάριος 1952]).

Από το μπλογκ Κύκλος ποιητών δυτικής ακτής.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Φωτ. βλ. Γέφυρα Ευρίπου (αριστ.).

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Η Αγία Ευθυμία Παρνασσίδος, το χωριό όπου γεννήθηκε ο Γιάννης Σκαρίμπας, λίγο μετά την Απελευθέρωση. Κάηκε το 1943 από τους Ιταλούς και το 1944 από τους Γερμανούς σε αντίποινα για τη συμμετοχή των κατοίκων του στην Αντίσταση. Φωτ. Στάθης Στελίγγου, αρχείο του Συλλόγου Αγιοευθυμιωτών. Βλ. μπλογκ Λιδωρίκι χθες, σήμερα, αύριο.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Αγία Ευθυμία Παρνασσίδος. Η ανοικοδόμηση του χωριού μετά την επιδρομή των Γερμανών. Φωτ. Στάθης Στελίγγου, αρχείο του Συλλόγου Αγιοευθυμιωτών. Βλ. μπλογκ Λιδωρίκι χθες, σήμερα, αύριο.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Ο Γιάννης Σκαρίμπας στη Χαλκίδα. Φωτ. via Οροπέδιο. Δεξιά, σχέδιο από τη σελίδα αφιερωμένη στον Γιάννη Σκαρίμπα στο MySpace.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Παλιά Χαλκίδα. Διακρίνεται στο βάθος το κάστρο του Καράμπαμπα, όπου βρίσκεται και ο τάφος του. Αρχείο Αχιλ.Περγάμαλη. Βλ. Evia-Halkida blogspot.

"Ως εκάθονταν, ως να έκλαιγε ήταν. Πόνο είχε η ψυχή του, ντέρτι.

Ώστε ν' απόθνησκε ήταν ο πόνος του πολύς. Ώστε να πάρη των ομματιών του και να φύγη. Μακρύ φτερό να πάρη και να πάη πίσ' απ' τον ήλιο. Να μη γλέπη πλειό ήθελε, μήτε ν' ακούη πλειό.

Στριμώχτηκε ο μαύρος. Τον κόλλησαν στον τοίχο. Κι ήμπε στην πάντα, πάει.

Αδρασκελιά τν' αδρασκελιά πισοπατώντας ­ σα θερίο που μάχονταν ­ παράδωκε αυτός το Γριπονήσι. Στραπατσαρισμένος διάβη το γιοφύρι. Νικημένος.

Κάτω τ' άρματα. Που θα πη, όξω αυτός με το σαντούρι του, όξω η Φλώρα η πεντάμορφη, η Αντριώτισσα, η ασικλού, η παινεμένη. Αυτή η πριμαντόνα με τα γούστα. Που χόρευε πάνω στο πάλκο τσάμικο στο νύχι και βάραε τη φτέρνα με το χέρι. Που τρεμοσπάραζε εκείνους τους κόρφους της σαν κόρδα. Πώπαιζε τα ζίλια και στριφογύριζε το ντέφι στον αέρα. Τώρα αδεκεί 'ταν που να μην έσωνε. Που νάταν η 'μέρα μαύρη που γεννήθη.

Εκεί αντίπερα ­ στον άλλον όχτο τ' Έγριπου ­ όξ' απ' τη μπαράγκα του Ξενύχτη κάθουνταν τώρα κι' έγλεπε το ομπρός του, να βράζη, να μπουρμπουλίζη ­ σαν τον πόνο του ­ το ρέμα, αχ αυτό το ρέμα, να διασταυρώνουνται οι φελούκες, γοργά σα γλάροι να περνούν και να πααίνουν τα τροχαντήρια κι' οι γολέτες.

Αυτόν τον κόσμο θώραε ­ το ντουνιά ­ απ' αγνάντια. Αυτή τη Χαλκίδα την πεντάμορφη, τη χώρα αυτή την παινεμένη, που την περιζώνει ερωτικά η θάλασσα, που τη γυρνοβολάν οι γλάροι. Κι' έχει αψηλά για κορώνα της το Κάστρο του Καραμπαμπά"

Οι Κονταρομάχοι, από το μπλογκ του Δημήτρη Αρβανίτη

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Αρχείο Αχιλ.Περγάμαλη. Βλ. Evia-Halkida blogspot.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Οι πύργοι της παλιάς γέφυρας της Χαλκίδας. Αρχείο Αχιλ.Περγάμαλη. Via Evia-Halkida blogspot. Στη μικρή φωτογραφία, ρεμπέτικη κομπανία στη συνοικία Μαρουχλέϊκα της Χαλκίδας. Βλ. Περί τέχνης ο λόγος.

"(...) Ηλεκτροφωτίστηκαν τα Μαρουχλέικα. Ξέπεσαν οι μοσκομάγκες. Ταπεινούς, κακόμοιρους τους κατάντησε η σκλαβιά, η φτώχεια, τους τελευταίους αυτούς κονταρομάχους του Έγριπου. Ποσύρθηκαν στους όξω μαχαλάδες, στα περίχωρα, σαν τα λιοντάρια στις σπηλιές των. Τρίφτηκαν τα κοστούμια τους και τα στιβάλια τους τα έρμα λυώσαν.

Σωριάστηκαν τα έλατα. Άραχλοι και πικραμένοι πορπατούνε. Χαμένοι. Σαν αφιονισμένοι σε κυττάνε. Λες και δε ζουν στον πάνου κόσμο. Λες και στον Άδη κοίτουνται, λεβέντες, σκλάβοι ­ αλυσσοδεμένοι Δράκοι αυτοί ­ σ' αφέντες Τούρκους.

Ναι, στον Άδη στέκουν σαν ψυχούλες πικραμένες, στον Άδη αυτόν:

Πούν' οι κοπέλλες ξέπλεκες,

οι νειοί ξαρματωμένοι,

που στέκουν οι σταυραητοί

χωρίς φτερό και νύχι...

Πολλοί κάνουν θελήματα κι άλλοι γενήκανε κοπέλια. Ως και ψαθάκια φόρεσαν καμπόσοι κατά πώς ο Χριστός τ' αγκάθινο στεφάνι. Και δε σέρνουν πιο στη μέση άρματα, μόν' το πικρύ μες στην καρδιά τους. Ξεροκαταπίνουν τη χολή τους, με το λίγο ζουμί τους βράζουνε.

Δεν πορπατούνε περήφανα σαν τότες, μόνο ριζά ριζά πάνε σκιαχμένοι. Σαν ίσκιοι διαβαίνουν χλιβεροί στα καλντερίμια. Βιάζουνται ώστε να φύγουν, να χαθούν μεσ' στα ντερσέκια. Σα να τους κυγνάν φαντάσματα, σα να τους φοβερίζουν οι διαβάτες. (...)

Κι όπου τους πετύχουν τίποτις περιηγητές ­ γυναίκες κι' άντρες ­ στέκουνται και τους πέρνουν στο φτερό το 'σταντανέ τους. Μπορεί για τα μουσεία να τους χρειάζουνται. Μπορεί σε τίποτες εκθέσεις να τους στήσουν στην Εγρώπη(...)"

Οι Κονταρομάχοι, από το μπλογκ του Δημήτρη Αρβανίτη

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Παραλία Χαλκίδας, 1940. Από το μπλογκ 'Ετσι - χωρίς πρόγραμμα.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Καρτ ποστάλ Delcampe.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Δεξιά, η αδερφή του Γιάννη Σκαρίπμα, η ποιήτρια Καλλιόπη Σκαρίμπα.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Αριστερά, "ο Γιάννης Σκαρίμπας σε αργό σκέρτσο ζεμπέκικου" («Οροπέδιο» Τεύχος 12, Καλοκαίρι 2012). Φωτογραφία Γιάννη Στυλιανού. Βλ. Μάρη Θεοδοσοπούλου - Ex Libris. Δεξιά, αρχείο Μίτσας Νικολαΐδου.
Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter
Το θείο τραγί. Εικονογράφηση για την έκδοση του 1933.

 

Η ζωή του Σκαρίμπα μέσα από σπάνιες φωτογραφίες Facebook Twitter

Νικόλας Άσιμος, Ουλαλούμ (ποίημα του Γιάννη Σκαρίμπα)

 


Ουλαλούμ του Γιάννη Σκαρίμπα από τη  Σωτηρία Λεονάρδου. Ζωντανή ηχογράφηση στο Κύτταρο.

 

3

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σελίν Κιριόλ «Φωνή χωρίς ήχο»

Το πίσω ράφι / «Ένα από τα πιο ιδιοφυώς γραμμένα μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας»

Έτσι είχε γράψει ο Πολ Όστερ εξαίροντας τη γραφή της Σελίν Κιριόλ στο «Φωνή χωρίς ήχο» για την οικονομία, τη συμπόνια και τις χιουμοριστικές πινελιές της, για τον τρόπο που προσεγγίζει μια γυναίκα αποξενωμένη σε μια απέραντη μεγαλούπολη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Βιβλίο / Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Σε ποια εποχή γράφτηκε η φημισμένη τριλογία; Πώς διαβάζουμε σήμερα αυτό το σημαντικό μυθιστόρημα; Ποιοι είναι οι ήρωές του; Αυτά και πολλά ακόμα αναλύει με εξαιρετικό τρόπο η Κωνσταντίνα Βούλγαρη σε τρία ηχητικά ντοκιμαντέρ. 
THE LIFO TEAM
Θανάσης Σκρουμπέλος, συγγραφέας

Οι Αθηναίοι / «Δεν μπορεί να κερδίζει συνέχεια το δίκιο του ισχυρού»

Στο Λονδίνο, ο Θανάσης Σκρουμπέλος έλεγε ότι είναι «απ’ τον Κολωνό, γείτονας του Σοφοκλή». Έχοντας βγει από τα σπλάχνα της, ο συγγραφέας που έγραψε για την Αθήνα του περιθωρίου, για τη γειτονιά του και τον Ολυμπιακό, πιστεύει ότι η αριστερά που γνώρισε έχει πεθάνει, ενώ το «γελοίο που εκφράζει η ισχυρή άρχουσα τάξη» είναι ο μεγαλύτερός του φόβος.
M. HULOT
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μέριλιν Γιάλομ: «H ιστορία της συζύγου»

Το Πίσω Ράφι / H ιστορία της συζύγου από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα

Η φεμινίστρια συγγραφέας και ιστορικός Μέριλιν Γιάλομ εξερευνά τη διαδρομή της συζυγικής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας πώς η έννοια του γάμου μεταλλάχθηκε από θρησκευτικό καθήκον σε πεδίο συναισθηματικής ελευθερίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Βιβλίο / Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Η έκδοση με τα κριτικά κείμενα του Τζορτζ Όργουελ για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τον τίτλο «Ό,τι μου κάνει κέφι» μας φέρνει ενώπιον ενός τρομερά οξυδερκούς και ενίοτε γενναιόδωρα οργισμένου στοχαστή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Βιβλίο / Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες και ντοκουμέντα μιας νέας έκδοσης ζωντανεύει το βιβλιοπωλείο που συνδέθηκε με τις μνήμες χιλιάδων Αθηναίων και έπαιξε ρόλο στην πολιτιστική διαμόρφωση και καλλιέργεια πολλών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ

σχόλια

3 σχόλια
η ενθετη φωτο της ρεμπετικης κομπανιας στους πυργους της παλιας γεφυρας της χαλκιδας, ειναι στην πραγματικοτητα στου καραισκακη στον πειραια και οχι στα μαρουχλεικα της χαλκιδας.