Ας μη μας λείψει η ποίηση: 3 ποιητικές συλλογές που αξίζουν

Ας μη μας λείψει η ποίηση: 3 ποιητικές συλλογές που αξίζουν Facebook Twitter
0

Με λυμένα σανδάλια ο ουρανός. Αν μη τι άλλο, ακόμα και σε αλλόκοτους και ζοφερούς καιρούς, η ποίηση επελαύνει. Οι ποιητές μάς προσφέρουν λυτρωτικές ανάσες, μας υπενθυμίζουν ότι υπάρχει πάντα μια άλλη, πλούσια και γόνιμη περιοχή της γλώσσας που μετατρέπει τις αναμνήσεις σε γεγονότα, και τα γεγονότα σε αναμνήσεις, που επιμηκύνει τα δευτερόλεπτα, που νοηματοδοτεί την ύπαρξη. Λαμπροί και ακάματοι, οι ποιητές μας ξέρουν ότι ποντάρουν στην πύκνωση του λόγου, στη «διάσταση της υπερβολής που λαμπρύνει την ύπαρξη», όπως επέμενε ο Νίκος Καρούζος στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Δύο ποιήτριες και ένας ποιητής, με πρόσφατα βιβλία τους, μας καλούν να στοχαστούμε ποικίλες όψεις της πραγματικότητας που ενίοτε τις αφήνουμε να περνάνε απαρατήρητες και, μαζί, να περιπλανηθούμε σε μύχια τοπία και να διασχίσουμε το αόρατο, όπως με ακαριαία δύναμη προτείνει, και προτάσσει, η Ζέφη Δαράκη (Αθήνα, 1939), να ανοίξουμε το πορτάκι του στήθους και να ανακαλύψουμε κρυμμένα γράμματα αγάπης, όπως θέλει η Έλσα Κορνέτη (Μόναχο, 1969), και να κάνουμε μακροβούτια στο μέλλον, όπως ο νησιώτης Ντίνος Σιώτης (Τήνος, 1944). Ναι, η ποίηση, στοχαζόμενη το παρελθόν, εξομολογείται το αναπόδεικτο και επιχειρεί εφορμήσεις στο μέλλον. Γράφει η Ζέφη Δαράκη στη συλλογή της Ο ύπνος είναι ρόδο (εκδ. Νεφέλη):

Ισορροπώ
στο άυπνο της οδύνης
Στα πόδια μου σέρνεται
με λυμένα σανδάλια ο ουρανός
διασχίζω το αόρατο
το παιδί που είναι
δαίμονας απόκρημνος
Αλλά τα κύματα του μεταθανάτιου χρόνου
με ξεσηκώνουν
να εξομολογηθώ το αναπόδεικτο

Πώς αφανίστηκα έτσι, στις ψηλαφήσεις
μιας κατακρημνισμένης φαντασίας
Βήματα φόβιζαν τις σκάλες
Σκάλες μου κλείνανε τα φώτα. Αιώνια απουσία
Γίγαντες σκιές στον τοίχο
σαν το βουβό παιχνίδι δύο χεριών

Πάντα κάτι μένει αναπόδεικτο...
Αφού αυτός ο περαστικός δεν ξέρει
τι θέλει να πει
ή ξ ε ρ ε μόνο τι ήθελε να πει.

2.

Γυάλινος παράφορος ιππότης. Η Έλσα Κορνέτη, ισορροπώντας δεξιοτεχνικά ανάμεσα στο πυκνό φιλοσοφικό δοκίμιο και στην έγερση της ποιητικής φαντασίας, συνθέτει πεζοτράγουδα που μας θυμίζουν την ύπαρξη του ζωγράφου Ρενέ Μαγκρίτ και του ποιητή Τζον Kιτς, της ποιήτριας Μαρίνας Τσβετάγιεβα που «αναρριχάται στον ουρανό με μια μπούκλα αγγέλου βρόχο στον λαιμό της», της φοβερής και τρομερής εικαστικού Μαρίνας Αμπράμοβιτς, του leader του υπερρεαλισμού Ανδρέα Μπρετόν, της Louise Bourgeois που τόσο τίμησε την τέχνη και τον άνθρωπο, και του λατρεμένου ήρωα όσων επιμένουν να συγκατοικούν με το όνειρο, του Δον Κιχώτη. Γράφει η Έλσα Κορνέτη στη νέα της ποιητική σύνθεση Αγγελόπτερα (εκδ. Μελάνι):

Το αποφάσισε
Σήμερα θα γίνει ελαφρύς
Θα βγάλει το σιδερένιο κοστούμι και τη χαλύβδινη γραβάτα
Θα πετάξει το γραφείο στο κενό από το παράθυρο του ορόφου
Θα φορέσει μόνο καθαρό και φίνο κρύσταλλο Βοημίας

Το αποφάσισε
Από σήμερα θα γίνει
Ένας γυάλινος παράφορος ιππότης
Από σήμερα θα γίνει ένας αλλοπαρμένος φούρναρης ιππότης
Κάθε χάραμα θα ζυμώνει τον κόσμο που επιθυμεί με άνθη λωτού κι Έπειτα θα γεμίζει τον ουρανό με αφράτα πολύχρωμα μπαλόνια Καρβέλια για να ταΐζει πλάνητες αγαθούς και ονειροπόλους.

3.

Η λεπίδα του χρόνου. Ο Ντίνος Σιώτης, ένας «οργανικός ποιητής της δράσης», όπως ο ίδιος θέλει εύστοχα να προσδιορίζεται, επιμένει ότι «μέσω της ποίησης ερμηνεύονται τα πάντα στη ζωή». Αντλώντας πολύχρωμη και πολυδιάστατη έμπνευση τόσο από την pop art όσο και από τους λαχανιασμένους θούριους των ποιητών της beat generation, ισορροπεί ανάμεσα σε μια στραφταλιστή ευφυΐα και σε μια διαρκή διερώτηση για το νόημα της ύπαρξης. Την ποιητική του συλλογή Μάρθα, Μάρθα (εκδ. Γαβριηλίδης) κοσμούν εξπρεσιονιστικά σχέδια του δασκάλου μας σε πολλές αναζητήσεις και εκλεκτού ζωγράφου Γιάννη Ψυχοπαίδη. Η πολλαπλή Μάρθα του Σιώτη είναι ένα πολυπρισματικό ανάγλυφο, μια διαθλαστική εγκατάσταση που δείχνει τις πολλές όψεις της σημερινής γυναίκας. Γράφει ο Ντίνος Σιώτης:

Ακόμα και τώρα μετά από τόσους
χωρισμούς η Μάρθα συμπεριφέρεται
εντελώς φυσιολογικά σκέφτεται να

εγκαταλείψει τη συζυγική εστία και
να φωλιάσει στο δικό μου σπίτι να το
κάνουμε κοινόβιο να το
επιπλώσουμε απ' το ΙΚΕΑ να γίνουμε
το αντίθετο των σνομπ να γίνουμε λίγο
βετζιτέριαν όπως λέμε στην Καλιφόρνια

να επαναπροωθήσουμε την αγάπη μας
και να την αναστήσουμε σε τόπους όπου
αντέχουν τα πουλιά του έρωτα σε έναν

Αμαζόνιο αλληλοκατανόησης όχι με
παλιομοδίτικο ρυθμό αλλά με μεταφορά
συντελεστού ισορροπίας και αρμονίας.
Βιβλίο
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
2000 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του, ένα βιβλίο για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες γίνεται μπεστ-σέλερ

Βιβλίο / Ο Σουητώνιος του 69 μ.Χ. γίνεται ξανά μπεστ-σέλερ

Οι «Βίοι των Καισάρων», το εξόχως κουτσομπολίστικο βιβλίο που είχε γράψει ο Σουητώνιος για τον βίο και την πολιτεία της πρώτης σειράς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση και μπήκε στη λίστα με τα ευπώλητα των Sunday Times.
THE LIFO TEAM
«Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Βιβλίο / «Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Ο «ροκ σταρ ιστορικός των ημερών», ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και βραβευμένος συγγραφέας Peter Frankopan, μιλά στη LIFO για τους κινδύνους που απειλούν την Ευρώπη, τη Γάζα και την άνοδο της ακροδεξιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευκλείδης Τσακαλώτος: Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές, ακόμα κι αν αυτό ακούγεται σαν τετραγωνισμός του κύκλου!

Βιβλίο / Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές στην αριστερά»

Μια πολιτική κουβέντα «εφ’ όλης της ύλης» με τον βουλευτή της Νέας Αριστεράς, πανεπιστημιακό και πρώην υπουργό Οικονομικών στο στούντιο της LiFO με αφορμή το «Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία», το τρίτο του συγγραφικό πόνημα τα τελευταία χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ