Μια ζωή πίσω απ’ το τζάμι

Μια ζωή πίσω απ’ το τζάμι Facebook Twitter
0
Για τονΜάνο Χατζιδάκι:

Την εποχή εκείνη είχε έρθει από την Αμερική ο Μάνος Χατζιδάκις και μπήκε στο στούντιο να γράψει τον «Μεγάλο Ερωτικό» με τη Φλέρυ Νταντωνάκη και τον Δημήτρη Ψαριανό. Ήταν η πρώτη φορά που τον ζούσα από κοντά τον Μάνο (στη συνέχεια δουλέψαμε μαζί συνολικά 15 χρόνια). Κατάλαβα, όσο τον γνώριζα, πως αυτός ο άνθρωπος ήταν μεγάλος καλλιτέχνης, με όλη τη σημασία της λέξης. Ευαίσθητος, γλυκός, κύριος, μάγκας και, πάνω απ’ όλα, είχε μια τεράστια ακτινοβολία. Τον έβλεπα πανω από το κοντρόλ να διευθύνει τους μουσικούς, να παίζει πιάνο, να σηκώνει το χέρι του όταν ήθελε κάποιος μουσικός να παίξει δυνατά ή να του κάνει νόημα, ξέρετε, όπως όταν θέλουμε να πούμε ησυχία και βάζουμε τον δείκτη του χεριού μας μπροστά στο στόμα, και ένιωθα μαγεμένος.

• Σε ένα διάλειμμα ο Λοΐζος ήρθε στο κοντρόλ να δει τον Μάνο. Τον βλέπει εκείνος και του κάνει νόημα να τον περιμένει.

Λοΐζος: «Έμαθα ότι γράφει ο θεός και ήρθα να τον δω».

Χατζιδάκις: «Στους αγγέλους επιτρέπουμε τις επι- σκέψεις».

• Σιχαινόταν όλους αυτούς που φορούσαν τα καλά τους για να πάνε στο Μέγαρο Μουσικής και ήθελε να δημιουργήσει έναν χώρο στο Γκάζι, όπου, όπως έλεγε, θα μπορούσαν να πάνε με το τζιν και ένα μπλουζάκι νέοι άνθρωποι. Ήθελε να δημιουργήσει το «Αντιμέγαρο».

Για τον Βασίλη Τσιτσάνη:

Θυμάμαι έκανε πολύ κρύο εκείνη την ημέρα κι είχε ρίξει χιόνι. Ο Τσιτσάνης είχε έρθει καλοντυμένος, με την τσατσάρα στην εσωτερική τσέπη του σακακιού του, όπως πάντα. Όλη αυτή η παρέα, Τσίλας (έτσι τον έλεγαν τον Τσιτσάνη οι φίλοι του) και Παπαϊωάννου, όπως και ο πατέρας μου, δεν έφευγαν από το σπίτι τους χωρίς τσατσάρα, ένα βελούδινο πανί στην κωλότσεπη για τα παπούτσια και μαντίλι στην τσέπη. Επίσης, ταυτότητα και εκλογικό βιβλιάριο. Κοιτούσα χαμογελαστός τον Τσιτσάνη που χτε- νιζόταν κι εκείνος σχολίασε: «Πρέπει να είμαστε περιποιημένοι, μας παίρνει η τηλεόραση».

Για τον Στέλιο Καζαντζίδη:

• Ο Στέλιος μού έλεγε ότι έκανε μαθήματα ορθοφωνίας, οδηγώντας στον δρόμο και παράλληλα διαβάζοντας «σωστά-ορθοφωνικά» τις ταμπέλες των κρεοπωλείων, κουρείων, οπωροπωλείων που συναντούσε. Άραγε, ποιος καθηγητής μουσικής του το είχε πει αυτό;

• Σε ένα πάρτι στην Αμερική, που διοργάνωσαν Έλληνες ομογενείς, είχαν καλέσει τον Φρανκ Σινάτρα να τραγουδήσει. Μόλις μπήκε στον χώρο ο Σινάτρα, είχαν βάλει στο πικάπ Καζαντζίδη. Κάποιος πήγε να σταματήσει το πικάπ, αλλά ο Σινάτρα ήδη είχε ακούσει τον Στέλιο και τους λέει: «Αφήστε ν’ ακούσω το τραγούδι». Και μόλις τελείωσε, γυρίζει ο Σινάτρα και λέει προς όλους: «Δεν κατάλαβα τίποτα από τα λόγια, αλλά αυτός ο τραγουδιστής είναι η μεγαλύτερη φωνή στον κόσμο!».

Για τον Γιώργο Ζαμπέτα:

Μια μέρα, μπαίνοντας στο στούντιο, έτυχε να χτυπήσει το τηλέφωνο που είχαμε στην είσοδο. Το σηκώνει ο Ζαμπέτας και λέει: «Αλό, Columbia, His Master’s Voice και μπέιμπι ντολ» (αντί για Capitol)». Ακόμα θα έχει μείνει άφωνος αυτός που πήρε και άκουσε τον Ζαμπέτα να του τα λέει αυτά.

Για τον Νίκο Ξυλούρη:

Θυμάμαι σε μια από τις ηχογραφήσεις έχει τη λύρα, παίζει μόνος του, για να ζεσταθεί που λέμε, κι ακούω μια μελωδία πολύ γνωστή. Κατεβαίνω κάτω στην αίθουσα ν’ ακούσω από κοντά τι παίζει. Beatles: «Yellow Submarine» και «Eleanor Rigby». Έμεινα να τον ακούω άφωνος και μόλις τελείωσε τον ρώτησα: «Ξέρεις τι παίζεις; Πού τα έμαθες αυτά;». Και μου απαντά: «Δεν ξέρω τι είναι αυτά, αλλά τα έμαθα στην Κρήτη από τους χίπηδες που τα έπαιζαν με τις κιθάρες τους στα Μάταλα, τους άκουγα και τα ξεσήκωνα στη λύρα». Κρίμα που δεν ηχογράφησα εκείνη τη μέρα.

Για τον Παύλο Σιδηρόπουλο:

Ας πούμε, γράφω εγώ στο στούντιο Α και στο Β γράφει ο Παύλος Σιδηρόπουλος. Συναντιόμαστε στο σαλονάκι που είχε στην είσοδο και μου λέει: «Έχω ένα τραγούδι που πολύ θα ήθελα να το πούμε μαζί». Δέχομαι αμέσως, χωρίς δεύτερη σκέψη. Φιλαράκι ο Πάυλος χρόνια. Το τραγούδι ήταν «Η ώρα του Stuff».Μπήκαμε και το είπαμε. Κάναμε το κέφι μας, το ευχαριστηθήκαμε.

Για τον Άκη Πάνου:

Όταν έμενε ακόμα πίσω από την Columbia, στην περιοχή Προμπονά, στο παζάρι των λουλουδιών, ένας γείτονας πάντρευε την κόρη του και έδωσε ένα προσκλητήριο στη γυναίκα του Άκη, την κυρα-Δήμητρα. Όταν μετά το στούντιο γύρισε ο Άκης σπίτι, του λέει η κυρα-Δήμητρα: «Άκη μου, ο γείτονας παντρεύει την κόρη του και πρέπει να της κάνουμε ένα δώρο». Φεύγει ο Άκης και σε λίγο γυρίζει με τρία φιλαράκια του, ξηλώνουν όλη την κρεβατοκάμαρα, που την είχε αγοράσει μόλις πριν από λίγες μέρες, και τους λέει να την πάνε δίπλα για τα παιδιά που θα παντρευτούν. Μέχρι να έρθει η καινούρια κρεβατοκάμαρα, κοιμόταν στο πάτωμα.

• Ένα βράδυ με παίρνει τηλέφωνο στην Columbia και μου λέει: «Έλα από το σπίτι να σου δείξω κάτι». Πάω, με κατεβάζει στο υπόγειο και μου δείχνει το σκάφος από ένα μπουζούκι που είχε αρχίσει να φτιάχνει. Ήταν μόνο το σκάφος και είχε ζωγραφίσει με βελόνα τατουάζ το πρόσωπο της κόρης του, της Ελευθερίας, που ήταν μόλις 82 ημερών. Τον κοιτάω, χωρίς να πω κάτι. Γυρίζει και μου λέει: «Όταν το τελειώσω, θα σε φωνάξω να το ακούσεις». Άραγε, πού βρίσκεται το μπουζούκι αυτό τώρα;

Για τον Στράτο Διονυσίου:

Πριν έρθει στο στούντιο ο Στράτος ήταν μαζί με τη Μαρίνα Βλαχάκη, και παίρνει τηλέφωνο και μας λέει: «Επειδή, ρε μαγκίτες, είμαι από το πρωί στον δρόμο, όταν θα έρθω στο στούντιο, θα υπάρχει κάτι να φάμε;». Του λέω εντάξει και παίρνω τηλέφωνο τον Μπενέτο, τον παραγωγό του: «Ηλία, φέρε φαγητό για τον Στράτο». Πράγματι, ήρθαν σχεδόν μαζί. Ανοίγει ο Ηλίας λαδόκολλες με γύρο, παϊδάκια, πατάτες, πίτες. Τρώμε όλοι μαζί, μπαίνει ο Στράτος μαζί με τη Μαρίνα, 6 λεπτά και τα 4 τραγούδια (επειδή ήταν ποτ πουρί), σε 6 λεπτά τα είπαν. Βγαίνουν από το στούντιο και λέει ο Στράτος: «Είδατε τι κάνουν ο γύρος και τα παϊδάκια; Θαύματα. Γεια σας, τώρα».

Για τον Νικόλα Άσιμο:

Κι εκείνη τη στιγμή μπαίνει μέσα στο στούντιο ένας τύπος με τσαλακωμένο καπέλο, ταγάρι στον ώμο, μαγκούρα στο χέρι, που φορούσε μόνο τον σκελετό από τα γυαλιά. «Νικόλα, να σου συστήσω τον Γιάννη, που από σήμερα θα συνεχίσουμε μαζί τον δίσκο “Ο Ξαναπές”». Ήταν ο Νικόλας Άσιμος, τον είχα ξαναδεί πριν από επτά χρόνια, όταν είχε έρθει στην Columbia ένα απόγευμα και ζητούσε τον Αλέκο Πατσιφά, που είχε τη δισκογραφική εταιρεία Λύρα. Είχε κάνει μαζί του ένα 45άρι με δυο τραγούδια: στην Α’ πλευρά ο «Μηχανισμός» και στη Β’ ο «Ρωμιός».

Για τον Κώστα Καφάση:

Ο Κώστας Καφάσης ξεκίνησε την καριέρα του ως ηθοποιός στο σίριαλ του Γιάννη Πρετεντέρη «Η γειτονιά μας». Θα τον θυμάστε οι μεγαλύτεροι που έκανε ένα επιτυχημένο ντουέτο με τη Μαίρη Χαλκιά. Έλεγε, λοιπόν, τότε, όσο σέρβιρε στο καφενείο, βάσει του ρόλου του: «Εγώ μια μέρα θα γίνω Μπιθικώτσης, Κόκοτας, Νταλάρας». Και να σου τον, μια μέρα τον φέρνουν στο στούντιο ο Κώστας Ψυχογιός και ο Γιώργος Μανίσαλης, για να ηχογραφήσουμε το τραγούδι τους «Γέλα, κυρία μου».

Για τον δίσκο «Μουσικές Ταξιαρχίες»:

Υπήρχε μια χορωδία που συμμετείχε σε πολλές ηχογραφήσεις και την αποτελούσαν η Μίτση η Λιλή, ο Κώστας κι ο Δαμιανός. Τους είχαν καλέσει να πάρουν μέρος στον δίσκο «Μουσικές Ταξιαρχίες» το 1982 για να πουν το ρεφρέν στο κομμάτι «Ντίσκο Τσουτσούνι». Με το που δίνει ο Τζίμης Πανούσης τα λόγια στη χορωδία και τους εξηγεί σε ποιο σημείο θα μπουν, η Μίτση βάζει τις φωνές: «Αποκλείεται. Εγώ δεν το λέω αυτό. Είμαι παντρεμένη και έχω δυο γιους».

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευκλείδης Τσακαλώτος: Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές, ακόμα κι αν αυτό ακούγεται σαν τετραγωνισμός του κύκλου!

Βιβλίο / Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές στην αριστερά»

Μια πολιτική κουβέντα «εφ’ όλης της ύλης» με τον βουλευτή της Νέας Αριστεράς, πανεπιστημιακό και πρώην υπουργό Οικονομικών στο στούντιο της LiFO με αφορμή το «Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία», το τρίτο του συγγραφικό πόνημα τα τελευταία χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Έχει πέσει στα χέρια σας καμπίσιο κόμικ;

Βιβλίο / Έχει πέσει στα χέρια σας καμπίσιο κόμικ;

Όταν υπάρχει θέληση, πείσμα και μεράκι, η περιφέρεια «τα σπάει». Ο Μέλανδρος Γκανάς, «ψυχή» των Εκδόσεων του Κάμπου, μιλά για το σπιρτόζικο εκδοτικό πολυ-εγχείρημα από τη Λάρισα που αγαπά τα κόμικς και ό,τι σχετίζεται με αυτά, με αφορμή την επέτειο των 15 χρόνων τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Λουίς Μπουνιουέλ: Οι κόντρες με τον Νταλί, η αγάπη για τον Λόρκα, η λατρεία για το σινεμά

Βιβλίο / Λουίς Μπουνιουέλ: Οι κόντρες με τον Νταλί, η αγάπη για τον Λόρκα, η λατρεία για το σινεμά

Οι συμπάθειες και οι αντιπάθειες, ο ερωτικός πόθος που διαπερνούσε κάθε του κίνηση, μια ζωή συνώνυμη με τις μεγάλες αλλαγές του 20ού αιώνα και μια συνταγή για σωστό ντράι Μαρτίνι αποτυπώνονται στην αξεπέραστη αυτοβιογραφία του Λουίς Μπουνιούελ, «Η τελευταία μου πνοή», που κυκλοφορεί σε νέα έκδοση.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Στην Εκκλησία είναι ευπρόσδεκτοι και οι διαζευγμένοι και οι ομοφυλόφιλοι και τα τρανς άτομα»

Βιβλίο / «Στην Εκκλησία είναι ευπρόσδεκτοι και οι διαζευγμένοι και οι ομοφυλόφιλοι και τα τρανς άτομα»

Στην αυτοβιογραφία του ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρεται στα παιδικά του χρόνια, στους πειρασμούς, στον Αλέξη Τσίπρα, στο ποδόσφαιρο αλλά και στις ταινίες και τα βιβλία που τον καθόρισαν. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Yellowface»: «Κλέφτες» συγγραφείς, τα άπλυτα της εκδοτικής βιομηχανίας και τα προσωπεία στον δρόμο προς τη δόξα

Βιβλίο / Ένα μυθιστόρημα για τα «άπλυτα» και τα μυστικά της εκδοτικής βιομηχανίας

Το «Yellowface» της Ρεμπέκα Κουάνγκ είναι μια καυστική σάτιρα της εποχής μας που, πέρα από τα κακώς κείμενα στην εκδοτική βιομηχανία, σχολιάζει και ασκεί κριτική και σε άλλες όψεις της σύγχρονης ζωής, όπως η cancel culture, οι υπερβολές της πολιτικής ορθότητας, το hate speech στο ίντερνετ, η δολοφονία χαρακτήρων, το πώς κατασκευάζονται και προωθούνται συγκεκριμένα αφηγήματα και φαλκιδεύεται η αλήθεια.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Όταν τα «υποψιασμένα κορμιά» κυριαρχούσαν στους ομοφυλόφιλους έρωτες 

Βιβλίο / Όταν τα «υποψιασμένα κορμιά» κυριαρχούσαν στους ομοφυλόφιλους έρωτες 

Η κυκλοφορία του βιβλίου-ντοκουμέντου «Ανδρικές ομοερωτικές σχέσεις στη μεταπολεμική Ελλάδα» πυροδότησε μια συζήτηση με τον Κώστα Γιαννακόπουλο για έναν «αλλιώτικο» έρωτα, που παρέμενε ισχυρός ακόμα και σε καιρούς όπου κανείς δεν τολμούσε να προφέρει το όνομά του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιοι ήταν στ' αλήθεια οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες;

Βιβλίο / Ποιοι ήταν στ' αλήθεια οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες;

Η πανεπιστημιακός και «celebrity historian» Μαίρη Μπίαρντ αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τους Ρωμαίους αυτοκράτορες, αποκαλύπτοντας άγνωστες λεπτομέρειες – όπως ότι ο Νέρωνας, που έχει μείνει στην ιστορία ως πυρομανής και μεγαλομανής, ήταν επίσης ριζοσπάστης φιλότεχνος.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάτρικ Λι Φέρμορ «Η εποχή της δωρεάς»

Το πίσω ράφι / Το «χωριατόπουλο χωρίς χαλινάρι» που εξελίχθηκε σε ρομαντικό ταξιδιωτικό συγγραφέα

Ο Πάτρικ Λι Φέρμορ και το συναρπαστικό χρονικό της νεανικής του περιπλάνησης στην Ευρώπη, πριν αρχίσει να ακούει στο όνομα «Μιχάλης» στην Κρήτη και «Παντελής» στη Μάνη, προτού γίνει ο «ξένος» που διαφήμισε την Ελλάδα όσο ελάχιστοι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
H «Διεθνής» της Alt-right, τα γνωρίσματα, τα μέσα, οι στόχοι και το αποτύπωμά της στην Ελλάδα  

Βιβλίο / H «Διεθνής» της Alt-right, τα μέσα, οι στόχοι και το αποτύπωμά της στην Ελλάδα  

Οι διαστάσεις του αντιεμβολιαστικού αντι-κινήματος, η πολιτικοποίηση της θρησκείας, ο ακροδεξιός κυβερνοχώρος, οι αντιδράσεις απέναντι στη λεγόμενη woke ατζέντα: Μια επίκαιρη συζήτηση με τους συγγραφείς του βιβλίου «Η Εναλλακτική Δεξιά στην Ελλάδα».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Δεν μπορεί να μην υπήρχαν queer επαναστάτες ή αγωνιστές. Πού είναι αυτές οι ιστορίες;»

Βιβλίο / «Δεν μπορεί να μην υπήρχαν queer επαναστάτες ή αγωνιστές. Πού είναι αυτές οι ιστορίες;»

Το βιβλίο της «Εκείνοι που δεν έφυγαν» μπήκε στις λίστες με τα καλύτερα του 2024. Η Αταλάντη Ευριπίδου έγραψε εφτά ιστορίες-χρονικά ανθρώπων στο περιθώριο της Ιστορίας, queer ατόμων, γυναικών και εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, σε μια συλλογή που συνδυάζει τη μαγεία του παραμυθιού και τη λαϊκή παράδοση με τη σύγχρονη ματιά για τον κόσμο.
M. HULOT