Πώς, αλήθεια, πέθανε ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ; Facebook Twitter
Ονορέ ντε Μπαλζάκ (1799-1850), τέλη της δεκαετίας του 1840, ιδιωτική συλλογή. Φωτο: Fine Art Images/Heritage Images/Getty Images

Πώς, αλήθεια, πέθανε ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ;

0



ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΛΟΤΗΤΑ ΠΟΥ ΚΡΥΒΕΙ
μια χειρονομία γεμάτη αγάπη, η σειρά «Opusculum/Στιγμός» των εκδόσεων Ευρασία έρχεται να αποδείξει ότι η κλασική λογοτεχνία δεν υπήρξε ποτέ μακριά μας αλλά γράφτηκε για να μας μιλήσει για το διαρκώς παρόν, για να μας συγκινήσει, να μας ταρακουνήσει, να μας δείξει ότι περιλαμβάνει τόσο το υψηλό όσο και το καθημερινό, ακόμα και το σκάνδαλο! Με εκφραστικούς τίτλους από συγγραφείς πρώτης γραμμής, όπως ο Ιούλιος Βερν, ο Οκτάβ Μιρμπό, ο Τόμας Βολφ και η Ίντιθ Γουόρτον, τα βιβλία της σειράς «Στιγμός» δίνουν το αποτύπωμα των μικρών κειμένων που ξεδιπλώνουν μεγάλους κόσμους και μας καλούν να γίνουμε «συνένοχοι» στα αμέτρητα μυστικά τους.

Μαθαίνοντας, φέρ' ειπείν, πώς ακριβώς πέθανε ο Μπαλζάκ, όχι μόνο αντλούμε λεπτομέρειες για τη σχέση του συγγραφέα με την τότε γυναίκα της ζωής του αλλά ερχόμαστε αντιμέτωποι και με το μεγάλο ερώτημα του πώς ακριβώς αποτυπώνεται το τέλος μιας μεγαλοφυΐας και πώς συνδέεται με το κλίμα και τους δημιουργούς της εποχής του.

Μάρτυρας αυτής της ιστορίας ή, έστω, ιδανικός ωτακουστής είναι, εν προκειμένω, ο Οκτάβ Μιρμπό, μια γοητευτική, πλην όμως αντιφατική προσωπικότητα της εποχής, που συνόψιζε όλο το κλίμα της μετάβασης από τον ρομαντισμό του 18ου στον ρεαλισμό του 19ου αιώνα, εκφράζοντας το κίνημα της «παρακμής» ‒ ένας αρχικά συντηρητικός και κατόπιν αναρχικός οπαδός της ελευθεριακής σκέψης που άφησε τα πάντα για να γίνει καπετάνιος σε ένα αλιευτικό σαρδέλας στη νότια Γαλλία, αναλογιζόμενος τον φαρισαϊσμό των ομοτέχνων του (ειδικά όσον αφορά την υπόθεση Ντρέιφους!) και χαζεύοντας από εκείνα τα μέρη για ώρες τον ουρανό, ακριβώς επειδή ο λατρεμένος του Βαν Γκογκ τον είχε ζωγραφίσει με συγκεκριμένο τρόπο (χαρακτηριστικό το βιβλίο του «Στον Ουρανό»).

Ο Μπαλζάκ, πάσχοντας από καρδιακή υπερτροφία, η οποία οφειλόταν στη διαρκή καταπόνηση και την υπερβολική κατανάλωση καφέ, υπέφερε παράλληλα από τους πνεύμονες και τα νεφρά του. Καθώς η υγεία του χειροτέρευε, αποξενωνόταν από τη γυναίκα του. Η σχέση τους, που απέδειξε την αναπόφευκτη μετατροπή του έρωτα σε αμοιβαία αδιαφορία, προφανώς επιβεβαίωνε με τον πιο περίτρανο τρόπο την μπαλζακική πρόβλεψη για την κυνική έως ζωώδη φύση του ανθρώπου.

Σε αυτό το κλίμα μιας πολυτάραχης εποχής, με το οποίο συνδέονται άμεσα κορυφαίοι συγγραφείς και ζωγράφοι, ο Μιρμπό κάνει την τομή και μεταφέρει τις αρχές του ιμπρεσιονισμού στη λογοτεχνία με τον ίδιο βροντερό και όμορφο τρόπο: γράφει en abyme μυθιστορήματα, δηλαδή ενσωματώνοντας σε αυτά μικρές, αυτόνομες ιστορίες και εγκαταλείποντας τις αρχές της κεντρικής εξιστόρησης. Η λογοτεχνία του συνδέεται έτσι με ένα υβριδικό κατασκεύασμα που περιλαμβάνει δοκιμιακές καταγραφές, πρωτοποριακές εκτοπίσεις και μυθιστορηματικά κρεσέντο. 

Σε αυτό το πλαίσιο εκδίδει το 1907 το άκρως πρωτοποριακό μυθιστόρημα με τον παράξενο τίτλο «628-Ε8», ο οποίος αντιστοιχούσε στον αριθμό αυτοκινήτου με το οποίο θα ταξίδευε ο συγγραφέας στην Ευρώπη, καταγράφοντας τις εντυπώσεις του.

Το ετερόκλητο αυτό βιβλίο, που ακροβατούσε υφολογικά ανάμεσα στην περιγραφική δεινότητα των εμπειρικών αποτυπώσεων και τη μυθοπλασία, δίνοντας το στίγμα του άγνωστου μέχρι τότε μοντερνισμού, φυσικά κάνει τεράστια αίσθηση συνολικά, κυρίως όμως για τρία συγκεκριμένα κεφάλαια που αναφέρονται στον Μπαλζάκ.

Τι δουλειά έχουν, όμως, αυτά σε ένα περιηγητικό, πρωτοποριακό έργο; Την απάντηση τη δίνει στο προλογικό της σημείωμα η μεταφράστρια του βιβλίου και ουσιαστική μελετήτρια εκείνης της εποχής Μαρία Γυπαράκη, τονίζοντας πως «ο Μπαλζάκ παρεισφρέει μάλλον ως αίσθηση παρά ως πραγματικότητα και αναχαιτίζει τη ροή της ταξιδιωτικής αφήγησης για να προκαλέσει τον Μιρμπό να τον κάνει, ούτε λίγο ούτε πολύ, ήρωα της ανθρώπινης κωμωδίας του. Εκεί πιστεύω ότι συνίσταται ‒πέρα από το σκάνδαλο‒ όλο το ενδιαφέρον του κειμένου που σήμερα έχει στα χέρια του το ελληνικό αναγνωστικό κοινό και που στις μέρες μας εκδίδεται πλέον και εκτός αυτοκινήτου, εκτός 628-Ε8 με άλλα λόγια».

Το σκάνδαλο είχε να κάνει κυρίως με το τρίτο κεφάλαιο, όπου ο Μιρμπό μεταφέρει στο χαρτί τις τελευταίες στιγμές του Μπαλζάκ, όπως τις περιέγραψε στον συγγραφέα ο ζωγράφος Ζαν Ζιγκού: εκείνος φαίνεται να γνώριζε λεπτομέρειες από πρώτο χέρι, καθώς ήταν εραστής της μαντάμ Χάνσκα, συζύγου του Μπαλζάκ, η κόρη της οποίας απαίτησε να αφαιρεθεί από το βιβλίο το κεφάλαιο με τις επίμαχες σελίδες. Ωστόσο αυτές εκδίδονται αυτούσιες μετά τον θάνατο του Μιρμπό και μάλιστα με την εικονογράφηση του σπουδαίου ζωγράφου Πιερ Μπονάρ, καταλήγοντας σε ένα αυτόνομο τομίδιο.

Είναι σαφές ότι, ακόμα και μέσα από τις πικάντικες λεπτομέρειες που έλκουν τον αναγνώστη για τις άγνωστες πλευρές του Μπαλζάκ ‒μονίμως βουτηγμένος στα χρέη, αντιφατικός και επιρρεπής στην κολακεία‒, διαφαίνεται ο ακραίος θαυμασμός του Μιρμπό για τον συγγραφέα της «Ανθρώπινης Κωμωδίας» και η ανάγκη του να ορίσει τι σημαίνει πραγματική μεγαλοφυΐα.

Ο Μπαλζάκ ήταν, άλλωστε, αυτός που στα μάτια του «απογύμνωσε και έφερε στο φως όλα τα ψέματα, όλες τις βιαιότητες, όλη τη διαφθορά της άρχουσας τάξης, και που περισσότερο από τον οποιονδήποτε επαναστάτη υποδαύλιζε τις επαναστατικές στυγερότητες στις ψυχές» και ας τον έτρεμαν οι ομότεχνοί του και τον παραγνώριζαν οι ακαδημαϊκοί.

Ο Μπαλζάκ ήταν ορισμένος να γράφει αριστουργήματα, ένας ποιητής της ύπαρξης με «πάθος για τις ωραίες και μεγαλεπήβολες δημιουργίες: τις ιδέες δεν τις ακολουθούσε, είχε το προβάδισμα. Όπως ακριβώς του έφτανε μια λέξη για να ανασχηματίσει εντός της δικής του λογικής πραγματικότητας μια άρτια ανθρώπινη ύπαρξη, έτσι του αρκούσε ένα γεγονός, ακόμη και ασήμαντο καμιά φορά, για να ανακαλύψει και να παραθέσει ευθύς τα διαδραματιζόμενα σε μια υπόθεση. Το επινοούσε, το ξεκαθάριζε, το δομούσε με την ίδια εκρηκτική φαντασία, την ίδια ικανότητα έμπνευσης, την ίδια ρητή ακρίβεια που διακρίνει τα βιβλία του».

Ήξερε, άλλωστε, σύμφωνα με τον Μιρμπό, να μετατρέπεται στους άπειρους χαρακτήρες που είχε με τόσο ευφυή τρόπο καταγράψει στην «Ανθρώπινη Κωμωδία» του, στον βαθμό που δεν μπορούσε κανείς να ξεφύγει από τις πολλαπλές διακυμάνσεις αυτής της ατελείωτης ανθρωπογεωγραφίας, η οποία υποκαθιστούσε την υφιστάμενη ηθική.

Ο Μιρμπό βάζει ως εκ τούτου τον Μπαλζάκ στον θρόνο του πρωτοποριακού μελετητή της ανθρώπινης ύπαρξης, ο οποίος, ευτυχώς, δεν στερούνταν αδυναμιών. Ο υπερτονισμός τους, όμως, δεν οφείλεται σε μια αλγεινή κουτσομπολίστικη διάθεση του Μιρμπό αλλά στην ανάγκη του να ορίσει το νατουραλιστικό αφήγημα σε σχέση με την εξωραϊστική υπόθεση του κυρίαρχου έως τότε ρομαντικού αφηγήματος.

Όλα έχουν νόημα σε αυτό το ατιθάσευτο σύμπαν που ορίζει η υψηλή λογοτεχνία και δη οι ανθρώπινες αμαρτίες: αυτές παύουν ως εκ τούτου να υπάρχουν ως ηθικό παράπτωμα και καταγράφονται ως διαπίστωση του αναπόφευκτα ευάλωτου χαρακτήρα κάθε ανθρώπου. Απόδειξη ότι ακόμα και ο ευφυής Μπαλζάκ νιώθει να παρασύρεται από τα ανόητα γράμματα μιας άγνωστης θαυμάστριάς του από την Ουκρανία, φτάνοντας να την κάνει γυναίκα του. Μάλιστα, για να μπορέσει να παντρευτεί, κατάφερε να βάλει στην άκρη ένα σημαντικό ποσό, ακολουθώντας τις συμβουλές του βαρόνου Ρότσιλντ ‒της γνωστής οικογενείας των τραπεζιτών‒, αγοράζοντας μετοχές των Σιδηροδρόμων του Βορρά, αλλά μετά την πτώση των μετοχών, λόγω της επανάστασης του 1848, οι αξία τους θα εκπέσει και ο Μπαλζάκ θα βουτηχτεί και πάλι στα χρέη, από τα οποία δεν ξέφυγε ουσιαστικά ποτέ.

Οι περιπέτειες, λοιπόν, είναι άπειρες, όπως και οι διακυμάνσεις της σχέσης ανάμεσα στον συγγραφέα και στη μαντάμ Χάνσκα ‒δεν σταματούν τα αμοιβαία ψέματα, οι παρεξηγήσεις και οι αλληλοεξαπατήσεις‒, μέχρι που φτάνουμε στο επίμαχο κεφάλαιο «Ο θάνατος του Μπαλζάκ», όπου ο Μιρμπό καταθέτει, με βάση τον αρχικό ισχυρισμό του Ουγκό και τις μετέπειτα μαρτυρίες του ζωγράφου Ζαν Ζιγκού, ότι ο συγγραφέας πέθανε μόνος του στο δωμάτιό του.

Ο Μπαλζάκ, πάσχοντας από καρδιακή υπερτροφία, η οποία οφειλόταν στη διαρκή καταπόνηση και την υπερβολική κατανάλωση καφέ, υπέφερε παράλληλα από τους πνεύμονες και τα νεφρά του. Καθώς η υγεία του χειροτέρευε, αποξενωνόταν από τη γυναίκα του. Η σχέση τους, που απέδειξε την αναπόφευκτη μετατροπή του έρωτα σε αμοιβαία αδιαφορία, προφανώς επιβεβαίωνε με τον πιο περίτρανο τρόπο την μπαλζακική πρόβλεψη για την κυνική έως ζωώδη φύση του ανθρώπου.

Άλλωστε, την ίδια στιγμή που «σε αυτό το σπίτι, στην καρδιά του Παρισιού, όπου, εγκαταλελειμμένη –χειρότερα και από άρρωστο θηρίο, αφημένο στο βάθος ενός λάκκου στο δάσος–, πέθαινε η μεγαλύτερη ιδιοφυΐα του αιώνα», ο Ζιγκού και η μαντάμ Χάνσκα-Μπαλζάκ απολάμβαναν τον έρωτά τους ‒ μια αντιφατική εικόνα που απλώς υπερτονίζει τη ματαιότητα της ανθρώπινης φύσης.

Ο Μπαλζάκ είχε δίκιο σε όλα όσα έγραφε για τον άνθρωπο και ο Μιρμπό του αποδίδει τα εύσημα με τον πλέον ακριβή τρόπο: την περιγραφή της στιγμής του θανάτου του. Κατ' ουσίαν, με το κεφάλαιο αυτό του θανάτου του Μπαλζάκ το στοίχημα δεν είναι να μάθουμε πώς ακριβώς άφησε την τελευταία του πνοή ο μεγαλύτερος των μεγάλων συγγραφέων αλλά να συναντήσει ο Μιρμπό τον ιδανικό του μέντορα, συναινώντας στη δική του προτροπή ότι «πρέπει να εισβάλεις μέσα στη μάζα των ανθρώπων σαν μπάλα κανονιού ή να γλιστράς σαν πανούκλα. Η τιμιότητα είναι άχρηστη».

Και αυτό κατέθεσε τελικά με αυτό το κείμενο-φόρο τιμής, αποδεικνύοντας ότι μπορεί να γίνει ταυτόχρονα ο υψηλός καλλιτέχνης και ο ιδανικός απατεώνας που ο ίδιος ο Μπαλζάκ θα περίμενε από αυτόν, τιμώντας απόλυτα με τον τρόπο αυτό το métier του.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Μπουβάρ και Πεκυσέ» του Γκ. Φλωμπέρ: Η αξία της συμπόρευσης

Λέσχη Ανάγνωσης: Φίλοι και παρέες / «Μπουβάρ και Πεκυσέ» του Γκ. Φλωμπέρ: Η αξία της συμπόρευσης

Η σημασία της φιλίας δύο ανθρώπων που συμπορεύονται επειδή συμπληρώνει ο ένας τον άλλον, επειδή αγαπούν τα ίδια πράγματα, επειδή το να μοιράζεσαι είναι αξία ανεξάντλητη.
ΜΑΤΙΝΑ ΚΑΛΤΑΚΗ
Το βιβλίο που καθόρισε τη γαστρονομία + Μια συνταγή του Alex Pavlov για το τέλειο σαβαρέν

Λέσχη Ανάγνωσης: Γαστρονομία / Το βιβλίο που καθόρισε τη γαστρονομία + Μια συνταγή του Alex Pavlov για το τέλειο σαβαρέν

«Η γαστρονομία ως καλή τέχνη»: Το βιβλίο-σταθμός του Ζαν Αντέλμ Μπριγιά-Σαβαρέν που δεν έπαψε να ανατυπώνεται 195 χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, με μεγάλη πάντα επιτυχία.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Τζ. Ντ. Σάλιντζερ: O ατίθασος φύλακας της λογοτεχνίας

Βιβλίο / Τζ. Ντ. Σάλιντζερ: O ατίθασος φύλακας της λογοτεχνίας

Η εκπληκτικά σαγηνευτική και αντιφατική προσωπικότητα του Τζ. Ντ. Σάλιντζερ εξακολουθεί να γοητεύει μέσα από τους ήρωες και τα βιβλία του «Ο φύλακας στη σίκαλη» και «Η Φράννυ και ο Ζούι» που κυκλοφορούν σε νέες μεταφράσεις από την Αθηνά Δημητριάδου και τις εκδόσεις Πατάκη.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Τομ Γουλφ: Ο Μπαλζάκ της Νέας Υόρκης

Βιβλίο / Τομ Γουλφ: Ο Μπαλζάκ της Νέας Υόρκης

Ένας από τους σημαντικότερους Αμερικανούς συγγραφέας πέθανε σαν σήμερα το 2018 σε ηλικία 88 ετών αφήνοντας πίσω του ένα θαμπό σύννεφο από επιγόνους και την υπενθύμιση ότι η λάμψη κρύβεται τελικά μονάχα πίσω από τις αστραφτερές λέξεις.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
2000 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του, ένα βιβλίο για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες γίνεται μπεστ-σέλερ

Βιβλίο / Ο Σουητώνιος του 69 μ.Χ. γίνεται ξανά μπεστ-σέλερ

Οι «Βίοι των Καισάρων», το εξόχως κουτσομπολίστικο βιβλίο που είχε γράψει ο Σουητώνιος για τον βίο και την πολιτεία της πρώτης σειράς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση και μπήκε στη λίστα με τα ευπώλητα των Sunday Times.
THE LIFO TEAM
«Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Βιβλίο / «Αν δεν μας αρέσουν οι ηγέτες που ψηφίζουμε, ας κατηγορήσουμε τον εαυτό μας»

Ο «ροκ σταρ ιστορικός των ημερών», ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και βραβευμένος συγγραφέας Peter Frankopan, μιλά στη LIFO για τους κινδύνους που απειλούν την Ευρώπη, τη Γάζα και την άνοδο της ακροδεξιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ