recto/verso: Ένα περιοδικό που κινείται μεταξύ λογοτεχνίας και ποίησης

recto/verso Facebook Twitter
recto/verso, Περιοδικό δοκιμιακού λόγου [τεύχος 03, χειμώνας 2021]
0



Ο ΤΙΤΛΟΣ ΕΣΚΕΜΜΕΝΑ ΑΣΑΦΗΣ
 –περιοδικό δοκιμιακού λόγου– καταδεικνύει την απόφαση του εντύπου να διευρύνει τις έως τώρα οριοθετημένες γραμμές που είχαν τα λογοτεχνικά περιοδικά. Άλλωστε, είναι προφανές ότι το «recto/verso», από το όνομα και μόνο, που αντιστοιχεί στις δύο όψεις που έχει ένα φύλλο χαρτί, προτίθεται να μετακινηθεί στον ενδιάμεσο χώρο που ανοίγουν οι διαφορετικές ειδολογικές κατευθύνσεις και οι κατατάξεις του θεωρητικού λόγου σε ποιητικό, λογοτεχνικό κ.ο.κ.

Ειδικά στο τρίτο τεύχος, που κυκλοφορεί, είναι ήδη σαφής η ανίχνευση του ενδιάμεσου χώρου στα φαινομενικά ετερόκλητα κείμενα, πέρα από συγκεκριμένα συμπεράσματα και κατηγορίες.

Αν το περιοδικό ξεκινάει, λοιπόν, με το ξεχωριστό φιλοσοφικό Νυχτόραμα του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Ηλία Παπαγιαννόπουλου ως διαφορετική ανάγνωση της πλατωνικής Πολιτείας, κλείνει με το θραυσματικό κινηματογραφικό ημερολόγιο του Τζόνας Μέκας, όπως το κατέγραψε ο διευθυντής της παρούσας έκδοσης, συγγραφέας και μεταφραστής Δημήτρης-Χρυσός Τομαράς. 

Αντί για εκτενές εκδοτικό σημείωμα, ο Τομαράς προτιμά, λοιπόν, να καταγράψει μια σειρά από ενσταντανέ-εικόνες φευγαλέας ομορφιάς, εντάσσοντάς μας στο δικό του ποιητικό διακύβευμα. Από κει παίρνει τη σκυτάλη ο Ηλίας Παπαγιαννόπουλος, οδηγώντας μας στην ενδελεχώς σκηνοθετημένη και συνάμα βαθιά οντολογική σκηνογραφία της πλατωνικής Πολιτείας που ακροβατεί στον χώρο του απρόβλεπτου.

676 cover
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Όλα ξεκινούν, άλλωστε, στο σύνορο μιας πόλης, τον Πειραιά, στο πέρας μιας απρόβλεπτης νύχτας, εκεί όπου μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, όπως υποστήριζαν οι Ντελέζ και Γκαταρί, εγγράφεται πάντα η φιλοσοφία. Σε αυτή την «άβολη επικράτεια του ανάμεσα», όπως την περιγράφει ο Παπαγιαννόπουλος, σε αυτό το ελάχιστο της στιγμής που πάντοτε αναδείκνυε φευγαλέα αλλά και ουσιαστικά ο Σωκράτης, διαγράφεται το πέρασμα από το προσωπικό στο συλλογικό, από το μύχιο στο πιο εκπεφρασμένο, από το προσωπικό παράδειγμα στην αναζήτηση εννοιών, όπως η δικαιοσύνη.

Αναλύονται περαιτέρω θέματα όπως η νομοθεσία –καίριο ζήτημα για τον Πλάτωνα– και η αφήγηση, το υπερβατικό που είναι πάντα εμμενές, το διπλό συμβάν της γλώσσας, η αντιξοότητα του μύθου, όπως αυτός του σπηλαίου, και ο βαθύς έρωτας του φιλοσόφου για την ποίηση, την οποία ταυτόχρονα εκδιώκει από την πολιτεία του. 

Ακολουθεί η Χορική πολυφωνία και αρχαία τραγωδία από τον πανεπιστημιακό Άγι Μαρίνη για την ερμηνευτική προσέγγιση του Κλοντ Καλάμ στο θέμα της λειτουργίας του Χορού στην αρχαία τραγωδία.

Πολύ σημαντική είναι, επίσης, η μετάφραση του Αίαντα, αυτής της παραγνωρισμένης μέχρι σήμερα τραγωδίας του Σοφοκλή, από τον ποιητή Νίκο Α. Παναγιωτόπουλο, ο οποίος αφαιρεί από την τραγωδία τις υπερφορτωμένες λεκτικές επιλογές του παρελθόντος και φωτίζει, σε αυτή την απέριττη απόδοση, με ενάργεια τους αρμούς του έργου.

Ακολουθεί μια ερμηνευτική κειμενική προσέγγιση του Αίαντα από τον Βρετανό κλασικό λόγιο Χάμφρεϊ-Ντέιβι Φίντλεϊ Κίττο σε μετάφραση Δημήτρη-Χρυσού Τομαρά και ένα ενδιαφέρον δοκίμιο για το πνευματικό ασυνείδητο από τον ερευνητή Δημήτρη Καράμπελα.

Ο εξαίρετος μεταφραστής Γιάννης Κοιλής αποδίδει στα ελληνικά το κείμενο του Ρούντολφ Τάσχνερ για τον «Μούζιλ, τον Γκέντελ, τον Βιτγκενστάιν και το άπειρο» και το τεύχος ολοκληρώνεται με τη θραυσματική επισκόπηση του πολυδιάστατου αβανγκάρντ κόσμου του κινηματογραφιστή, θεωρητικού και ποιητή Τζόνας Μέκας.  

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Βιβλίο / Τα 5 πιο σημαντικά βιβλία του Μάριο Βάργκας Λιόσα

Η τελευταία μεγάλη μορφή της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας που πίστευε πως «η λογοτεχνία μπορεί να αλλάξει την πραγματικότητα» έφυγε την Κυριακή σε ηλικία 89 ετών. Ξεχωρίσαμε πέντε από τα πιο αξιόλογα μυθιστορήματά του.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
bernhard schlink

Πίσω ράφι / «Φανταζόσουν ότι θα έβγαινες στη σύνταξη ως τρομοκράτης;»

Το μυθιστόρημα «Το Σαββατοκύριακο» του Μπέρνχαρντ Σλινκ εξετάζει τις ηθικές και ιδεολογικές συνέπειες της πολιτικής βίας και της τρομοκρατίας, αναδεικνύοντας τις αμφιλεγόμενες αντιπαραθέσεις γύρω από το παρελθόν και το παρόν.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Φοίβος Οικονομίδης

Βιβλίο / Φοίβος Οικονομίδης: «Είμαστε έτοιμοι ανά πάσα στιγμή να σπάσουμε σε χίλια κομμάτια»

Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Γιακαράντες», ο Φοίβος Οικονομίδης, ένας από τους πιο χαρακτηριστικούς συγγραφείς της νεότερης γενιάς, μιλά για τη διάσπαση προσοχής, την αυτοβελτίωση, τα κοινωνικά δίκτυα, το βύθισμα στα ναρκωτικά και τα άγχη της γενιάς του.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Σερζ Τισερόν «Οικογενειακά μυστικά»

Το Πίσω Ράφι / «Το να κρατάμε ένα μυστικό είναι ό,τι πιο πολύτιμο και επικίνδυνο έχουμε»

Μελετώντας τις σκοτεινές γωνιές των οικογενειακών μυστικών, ο ψυχίατρος και ψυχαναλυτής Σερζ Τισερόν αποκαλύπτει τη δύναμη και τον κίνδυνο που κρύβουν καθώς μεταφέρονται από τη μια γενιά στην άλλη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το ηθικό ζήτημα με τις μεταθανάτιες εκδόσεις με αφορμή το ημερολόγιο της Τζόαν Ντίντιον

Βιβλίο / Μεταθανάτιες εκδόσεις και ηθικά διλήμματα: Η Τζόαν Ντίντιον στο επίκεντρο

Σύντομα θα κυκλοφορήσει ένα βιβλίο με τις προσφάτως ανακαλυφθείσες «ψυχιατρικές» σημειώσεις της αείμνηστης συγγραφέως, προκαλώντας ερωτήματα σχετικά με τη δεοντολογία της μεταθανάτιας δημοσίευσης έργων ενός συγγραφέα χωρίς την επίσημη έγκρισή του.
THE LIFO TEAM
Στα «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος

Ηχητικά Άρθρα / Γιάννης Τσαρούχης: «Η ζωγραφική μου θρέφεται από τη μοναξιά και τη σιωπή»

Στα εκπληκτικά «Μαθήματα Ζωγραφικής» του Γιάννη Τσαρούχη αποκαλύπτεται όλος ο ελληνικός κόσμος, από τις μινωικές τοιχογραφίες έως τα λαϊκά δημιουργήματα του Θεόφιλου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
George Le Nonce: «Εκτός από τα φέικ νιουζ, υπάρχει η φέικ λογοτεχνία και η φέικ ποίηση»

Ποίηση / George Le Nonce: «Εκτός από τα fake news, υπάρχει η fake λογοτεχνία και ποίηση»

Με αφορμή την έκδοση του τέταρτου ποιητικού του βιβλίου, με τίτλο «Μαντείο», ο Εξαρχειώτης ποιητής μιλά για την πορεία του, την ποίηση –queer και μη–, και για την εποχή του Web 2.0, αποφεύγοντας την boomer-ίστικη νοοτροπία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Βιβλίο / Χατζιδάκις, Ιωάννου, Χιόνης, Βακαλόπουλος, Κοντός: 5 βιβλία τους κυκλοφορούν ξανά

Μια σειρά από επανεκδόσεις αλλά και νέες εκδόσεις, που αφορούν ποιητές και λογοτέχνες που έχουν φύγει από τη ζωή μάς θυμίζουν γιατί επιστρέφουμε σε αυτούς, διαπιστώνοντας ότι παραμένουν, εν πολλοίς, αναντικατάστατοι.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός.

Βιβλίο / Οβίδιος: Η νέα μετάφραση των «Μεταμορφώσεων» είναι ένας άθλος και εκδοτικό γεγονός

Ο κορυφαίος μελετητής του ρωμαϊκού κόσμου Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής ολοκλήρωσε την απόδοση στα ελληνικά των 12.000 στίχων του έργου του Οβίδιου, εκφράζοντας ταυτόχρονα τον άκρως μοντέρνο χαρακτήρα του ποιητή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Βιβλίο / «Τροχιές»: Η Samantha Harvey κέρδισε πανάξια το Booker

Με θέμα την καθημερινότητα έξι αστροναυτών σε έναν διεθνή διαστημικό σταθμό, το μυθιστόρημα που κέρδισε το Booker 2024 μόλις μεταφράστηκε στα ελληνικά, είναι ένα ποίημα για τον πλανήτη Γη και μας καλεί να τον εκτιμήσουμε ξανά.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
2000 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του, ένα βιβλίο για τους Ρωμαίους αυτοκράτορες γίνεται μπεστ-σέλερ

Βιβλίο / Ο Σουητώνιος του 69 μ.Χ. γίνεται ξανά μπεστ-σέλερ

Οι «Βίοι των Καισάρων», το εξόχως κουτσομπολίστικο βιβλίο που είχε γράψει ο Σουητώνιος για τον βίο και την πολιτεία της πρώτης σειράς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, κυκλοφόρησε σε νέα μετάφραση και μπήκε στη λίστα με τα ευπώλητα των Sunday Times.
THE LIFO TEAM