Τσαρλς Μπουκόβσκι: Ο παρίας που έγραφε για τη σκοτεινιά της ανθρώπινης ψυχής Facebook Twitter
Το πρόσωπό του ήταν ένα ζωντανό γλυπτό. Γεμάτο ουλές.

Τσαρλς Μπουκόβσκι: Ο παρίας που έγραφε για τη σκοτεινιά της ανθρώπινης ψυχής

3

Αρχές της δεκαετίας του'80. Πίναµε τις λέξεις του, πίνοντας αλλεπάλληλες µπίρες στον αλησμόνητο «Μπερντέ», ένα φιλόξενο στέκι, µαγειρείο και ποτάδικο, τίγκα στον καπνό και στις ωραίες φάτσες, όλοι µια παρέα, οχτάωρα και δεκάωρα, συζητώντας παθιασµένα, γράφοντας, τρώγοντας, καβγαδίζοντας, διακηρύσσοντας µε αγέρωχο θράσος ότι είμαστε παιδιά του Μπάροουζ και του Γκίνσµπεργκ, του Κέρουακ και του Χέµινγουεϊ, του Χάµετ και του Τσάντλερ, του Μπρετόν και του Ντεµπόρ, του Μπακούνιν και του Μπουκόβσκι!

Το πρόσωπό του ήταν ένα ζωντανό γλυπτό. Γεµάτο ουλές. Όπως και η ζωή του ήταν γεµάτη ουλές. Έπαιζε σαν µανιακός στον ιππόδροµο, αλλά αν πόνταρε κάπου τα πάντα, ήταν στην αγάπη, στην κατανόηση και στην ποίηση.

Οι εξεγερµένοι νέοι της Αµερικής, αλλά κυρίως της Ευρώπης, τον αγάπησαν, τον αγκάλιασαν, τον αναγόρευσαν σε έναν από τους πιο θρυλικούς ήρωές τους. Ήταν ένας άδολος παρίας κι έγραψε θαυµάσια ποιήµατα και βραχνά πεζογραφήµατα για τους άδολους παρίες.

«Η αγάπη είναι ένας σκύλος απ' την Κόλαση» έλεγε κι αµέσως µετά κατέφευγε στην πρώτη πρόθυµη αγκαλιά. Του άρεσε να πίνει και να αλητεύει, αλλά του άρεσε εξίσου να συναρπάζεται από τον Ιωάννη Σεβαστιανό Μπαχ, και στους ρυθµούς των µεγάλων κλασικών, του Ντοστογιέφσκι και του Ντ. Χ. Λόρενς, του Έρνεστ «Πάπα» Χέµινγουεϊ και του Λουί Φερντινάν Σελίν άγρια τα βράδια να χορεύει.

Τον είπαν µισάνθρωπο, αλλά η αλήθεια είναι ότι πάντα βρισκόταν µε φίλους, ότι πάντα χάριζε ένα πλατύ χαµόγελο σε όσους το αποζητούσαν, απλώς ήξερε να εκφράζει µε εκπληκτική διαύγεια τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, τους ανήλιαγους χώρους της ανθρώπινης ψυχής. Τον έλεγαν Χένρι Τσαρλς Μπουκόβσκι.

Στις 9 Μαρτίου του 1994 άφησε για πάντα την αγαπηµένη του Πόλη των Αγγέλων, το Λος Άντζελες, που το τραγούδησε όσο ο Ζακ Πρεβέρ το Παρίσι, και πήγε να σµίξει µε τους αγγέλους τ' ουρανού, που τόσο τους είχε ανάγκη όταν πάλευε µε τις κακουχίες και τα πλήκτρα της παλιάς µαύρης βαριάς του γραφοµηχανής, µιας πάντα κλασικής Ρέµινγκτον.

Τον είπαν µισάνθρωπο, αλλά η αλήθεια είναι ότι πάντα βρισκόταν µε φίλους, ότι πάντα χάριζε ένα πλατύ χαµόγελο σε όσους το αποζητούσαν, απλώς ήξερε να εκφράζει µε εκπληκτική διαύγεια τη σκοτεινή πλευρά της ζωής, τους ανήλιαγους χώρους της ανθρώπινης ψυχής.

Ο ποιητής, γεννηµένος στις 16 Αυγούστου του 1920 στο Άντερναχ, βορείως της Φρανκφούρτης, ήταν γιος του Χένρι Μπουκόβσκι, ενός Αµερικανού λοχία πολωνικής καταγωγής, και της Κατερίνας Φετ, µιας Γερµανίδας ράπτριας.

Μεγάλωσε µες στη δυστυχία, τη βία, την απόσταση ανάµεσα στις φιλοδοξίες του πατέρα του και στη σκληρή πραγµατικότητα. Στα δεκατρία του γέµισε µε δοθιήνες που πυορροούσαν. Κυκλοφορούσε µε επιδέσµους στο πρόσωπο, θύµιζε τέρας από ταινίες τρόµου.

Κλείστηκε στον εαυτό του και αναζήτησε παρηγοριά στο διάβασµα. Καταβρόχθισε µε πάθος τους Ρώσους κλασικούς, τον Τζον Ντος Πάσος, τον Σίνκλαιρ Λιούις και άλλους ανατόµους της ανθρώπινης ψυχής.

Οι λέξεις, για τον µικρό Τσαρλς, ήσαν ζώντες οργανισµοί που µπορούσαν να ξετρελάνουν το µυαλό του, που όταν τις διάβαζες σ' έκαναν να νιώσεις τη µαγεία τους, σ' έκαναν ανθεκτικό στην οδύνη, σου δώριζαν ελπίδα, σε δυνάµωναν. Οι λέξεις έγιναν το βάλσαµο αλλά και το όπλο του. Οι λέξεις έγιναν η περιουσία του, η πατρίδα του, το κονάκι και το σύµπαν του.

Με τις λέξεις κατάφερε να υπερβεί την ασχήµια, να δελεάσει δεκάδες γυναίκες, να ψάλλει ό,τι αγάπησε.
Ήθελε να νιώθει τον αγέρα της ελευθερίας. Κατέφευγε στη Δηµοτική Βιβλιοθήκη του Λος Άντζελες, στο νέκταρ των λέξεων.

Τσαρλς Μπουκόβσκι: Ο παρίας που έγραφε για τη σκοτεινιά της ανθρώπινης ψυχής Facebook Twitter
Ήταν ένας άδολος παρίας κι έγραψε θαυµάσια ποιήµατα και βραχνά πεζογραφήµατα για τους άδολους παρίες.

Μια µέρα πήρε από το ράφι το µυθιστόρηµα Ρώτα τον Άνεµο του Τζον Φάντε. Και άλλαξε η ζωή του. Τέτοια είναι η δύναµη και η δόξα των λέξεων όταν τις χειρίζονται οι µεγάλοι εραστές τους, οι ποιητές κι οι συγγραφείς.

  

Το µυθιστόρηµα του Φάντε περιγράφει τη ζωή ενός επίδοξου συγγραφέα, του Αρτούρο Μπαντίνι, που ζει στο Λος Άντζελες αναζητώντας τον πλούτο των εµπειριών. Ο Μπουκόβσκι έκανε δουλειές του ποδαριού, έπινε στα καπηλειά, και άρχισε να γράφει. Και να διαµορφώνει ένα «εγώ» που έµελλε να λάβει µυθικές διαστάσεις.

Έκανε παρέα µε πόρνες, µε αλήτες και αποσυνάγωγους, µε χαµένα κορµιά, µε ξοφληµένους. Άκουγε τις ιστορίες τους, µοιραζόταν ό,τι είχε µαζί τους, τους απαθανάτισε στο έργο του.

  

Το 1955 ο Μπουκόβσκι αρρώστησε άσχηµα, λίγο έλειψε να πεθάνει. Στα 34 του ήταν ένας άνθρωπος άρρωστος, άνεργος και µόνος. Το γράψιµο ήταν η σωσίβια λέµβος.

Η ελπίδα γίνεται πράξη. Η Μπάρµπαρα Φράι, εκδότρια του λογοτεχνικού περιοδικού «Harlequin», όχι µόνο δέχτηκε να δηµοσιεύσει ποίηση του Μπουκόβσκι αλλά του έστειλε µια ενθουσιώδη επιστολή όπου του έλεγε ότι ήταν ποιητής µεγάλος όσο ο Ουίλιαµ Μπλέικ.

Ακολούθησε αλληλογραφία. Η Μπάρµπαρα εκµυστηρεύτηκε στον Τσαρλς ότι της έλειπαν δύο αυχενικοί σπόνδυλοι κι ότι φοβόταν πως κανείς δεν θα θελήσει ποτέ να την παντρευτεί. Ο ποιητής απάντησε ότι ευχαρίστως την παντρευόταν ο ίδιος.

Στις 29 Οκτωβρίου του 1955 τελέστηκαν οι γάµοι τους. Ύστερα από δεκαπέντε µήνες ανώφελων προσπαθειών συγυρίσµατος και νοικοκυρέµατος, ο γάµος τινάχτηκε στον αέρα.

  

Ο Μπουκόβσκι ζει φτωχικά, αλλά µες στην υπέρτατη χλιδή της απόλυτης ελευθερίας. Γράφει το πρώτο του µυθιστόρηµα, το Ταχυδροµείο. Γράφει το δεύτερο µυθιστόρηµά του, το Άνθρωπος για όλες τις δουλειές. Γράφει τις περίφηµες Ιστορίες Καθηµερινής Τρέλας.

Συνάπτει µια σχέση παραφοράς µε τη γλύπτρια Λίντα Κινγκ και την απαθανατίζει στο τρίτο του µυθιστόρηµα, τις Γυναίκες. Τον ανακαλύπτουν στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερµανία.

Ο Μπουκόβσκι κοντεύει τα 60, ταξιδεύει για πρώτη φορά στην Ευρώπη, θριαµβεύει. Απαγγέλλει σε κατάµεστες αίθουσες. Πηγαίνει στο Παρίσι. Εµφανίζεται στη φηµισµένη εκποµπή «Apostrophes». Καβγαδίζει µε τον οικοδεσπότη, σηκώνεται και φεύγει στα µισά της απευθείας µετάδοσης. Η απόφασή του να παραµείνει πάντα ελεύθερος δεν είναι σόου µήτε τρικ. Είναι γνήσια ως το κόκαλο.

Επιστρέφει στην Αµερική, παντρεύεται τη Λίντα Λη Μπέιλ, µια πετυχηµένη εστιάτορα, είκοσι τρία χρόνια νεότερή του. Γράφει το τέταρτο µυθιστόρηµά του, το Τοστ Ζαµπόν, µε θέµα τα δεινά των παιδικών του χρόνων.

Απολαµβάνει την παρέα τύπων όπως ο Ντένις Χόπερ, ο Χάρι Ντιν Στάντον, και κυρίως ο Σον Πεν. Ο Μπουκόβσκι, µάλιστα, θα αφιερώσει στον Πεν το βιβλίο του Στη σκιά του ρόδου, το 1991, και ο Πεν θα ανταποδώσει, αφιερώνοντας στον ποιητή την ταινία του The Crossing Guard.

Μέχρι τη στιγµή τού θανάτου του ο Τσαρλς Μπουκόβσκι θα κοπανάει µε πάθος τα πλήκτρα και θα µας δωρίζει τον πλούτο των εµπειριών και των σκέψεων, τη µουσική των λέξεών του. Και είναι προσωπικός του θρίαµβος το ότι ολοένα και πιο πολλοί ευαίσθητοι αναγνώστες ανακαλύπτουν και πάλι το αναρχικό, βαθιά τρυφερό χιούµορ του Τσαρλς Μπουκόβσκι!

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 4.3.2018

Βιβλίο
3

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Βιβλίο / Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Ο θάνατος του συγγραφέα» ο δημοσιογράφος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη, την εικονική πραγματικότητα και την υπαρξιακή διάσταση της τεχνολογίας.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Βιβλίο / Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η Σανόρα Μπαρμπ είχε περάσει πολύ καιρό στους καταυλισμούς των προσφύγων από την Οκλαχόμα που είχαν πληγεί από την Μεγάλη Ύφεση και την ξηρασία, προκειμένου να γράψει το μυθιστόρημά της. Έκανε όμως το λάθος να δείξει την έρευνά της στον διάσημο συγγραφέα, ο οποίος την πρόλαβε.
THE LIFO TEAM
Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι σπουδαιότερες μορφές του 19ου αιώνα

Βιβλίο / Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι παρεξηγημένοι του 19ου αιώνα

Το βιβλίο του Γερμανού θεωρητικού και πανεπιστημιακού Χέρφριντ Μίνκλερ αναλαμβάνει να επαναπροσδιορίσει το έργο τους, που άλλαξε τα δεδομένα του αστικού κόσμου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το κρητικό φαγητό είναι πολιτισμικός πλούτος, κληρονομημένη γνώση, καταστάλαγμα εμπειριών, και πηγή έμπνευσης

Βιβλίο / Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Βιβλίο / Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Σε όλα τα έργα του πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και μια υπόγεια Αθήνα, ενώ ο ίδιος δεν κρίνει τους ήρωές του παρά το αφήνει σε εμάς: Μια κουβέντα με τον χαμηλόφωνο συγγραφέα του «Άχρηστου Δημήτρη» και της «Πλατείας Κλαυθμώνος».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που δεν βλέπεις σχεδόν κανέναν να διαβάζει ένα βιβλίο στο μετρό»   

Βιβλίο / Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που σχεδόν κανείς δεν διαβάζει βιβλίο στο μετρό»   

Η πολυβραβευμένη μεταφράστρια μιλά για την προσωπική της διαδρομή στον χώρο της λογοτεχνίας, για το στοίχημα της καλής μετάφρασης και εξηγεί τι σημαίνει να δουλεύεις πάνω σε κορυφαία έργα του Φλομπέρ, του Καμί, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και της Ανί Ερνό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
Πέτρος Τατσόπουλος: «Η οργή σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται γιατί είναι απελευθερωτική»

Πέτρος Τατσόπουλος / «Δεν τα έχω με τους πιστούς αλλά με τους απατεώνες ρασοφόρους»

Μια χειμαρρώδης συνέντευξη με τον γνωστό συγγραφέα, δημοσιογράφο, παρουσιαστή και πρώην βουλευτή Πέτρο Τατσόπουλο, με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Το παιδί του διαβόλου - Μια αληθινή ιστορία», όπου εστιάζει στη μεγάλη δύναμη της Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη διαπλοκή της με την πολιτεία και στις σκοταδιστικές απόψεις που κατά κανόνα πρεσβεύει καθώς και στην ιδιαίτερα επικερδή «μπίζνα» που έχει στηθεί γύρω από ιερά λείψανα, ιερά κειμήλια, «άγιους» γέροντες και «θαύματα» για κάθε χρήση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Μαργκερίτ Ντιράς: Ζωή σαν μυθιστόρημα»

Το Πίσω Ράφι / To βιβλίο για τη Μαργκερίτ Ντιράς που προκάλεσε σάλο στη Γαλλία

Η προσωπικότητα που αναδύθηκε για τη συγγραφέα του «Εραστή» μέσα από το βιβλίο της δημοσιογράφου Λορ Αντλέρ είναι αμφιλεγόμενη, καθώς η πολιτική και προσωπική διαδρομή της εμφανίζουν αρκετά σκοτεινά σημεία.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ