ΣΕ ΤΡΕΙΣ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΕΓΙΝΑΝ ΠΡΟΣΦΑΤΑ, της Opinion Poll, της GPO και της Marc, το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. ξεπερνά για πρώτη φορά εδώ και έντεκα χρόνια τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., ενώ το κυβερνών κόμμα εξακολουθεί να κυριαρχεί, χωρίς να το απειλεί κανείς σοβαρά.
Προτού ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. πέσει στη δίνη Κασσελάκη, πολλοί είχαν σπεύσει να θεωρήσουν πως το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των εκλογών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση θα προμήνυε αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό. Οι δεύτερες εκλογές, ισχυρίζονταν, θα αποτελούσαν την αφετηρία ανατροπής της ηγεμονίας Μητσοτάκη. Ήρθαν οι πρώτες δημοσκοπήσεις και τους προσγείωσαν στην πραγματικότητα. Ενώ τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά πολιτικο-κομματικά συστήματα κινούνται πάνω σε μια ρευστή πραγματικότητα, το δικό μας, όσον αφορά το πρώτο κόμμα, φαίνεται να έχει κολλήσει στο 2019.
Κι όμως, κάτι δείχνει ν’ αλλάζει, κυρίως χάρη στον κ. Κασσελάκη. Αλλάζει προς το χειρότερο όσον αφορά την ποιότητα του πολιτικο- κομματικού μας συστήματος και τον ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Δεν είναι όμως σίγουρο πως αλλάζει προς το χειρότερο και όσον αφορά τον κ. Κασσελάκη, παρά τα μηνύματα των δημοσκοπήσεων. Αυτές δεν πρέπει να τις διαβάζουμε στατικά, και αυτό σημαίνει να κοιτάμε πέραν των αποτελεσμάτων τους. Δηλαδή να εξετάζουμε αν υπάρχει ζήτηση ή όχι για ένα φαινόμενο, όπως αυτό του κ. Κασσελάκη, και όχι μόνο τι ποσοστό έχει τώρα. Φαινόμενο που αντανακλά την αμφισβήτηση της λεγόμενης «παραδοσιακής» αντιπροσωπευτικής πολιτικής από πρότυπα δήθεν αμεσοδημοκρατικής παρέμβασης.
Ο κ. Κασσελάκης αυτό ευαγγελίζεται και γι’ αυτό υπάρχει ζήτηση. «Κοινό» για τα καμώματα του αρχηγού του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. υπάρχει, όπως υπήρχε, και υπάρχει, κοινό για την τοξικότητα του λόγου του κ. Πολάκη. Αυτό είναι το target group της Κασσελάκης ΕΠΕ (Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης). Θα δούμε αν αυτό θα προχωρήσει και σε αγορές των προϊόντων της «εταιρείας».
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με αυτό ή και με άλλο όνομα, παρά τις διαβεβαιώσεις του κ. Κασσελάκη πως αυτό θα παραμείνει, πλέον θα εκπροσωπεί τον «αριστερό» και «δεξιό» αυριανισμό και όχι κάποιον αριστερό συμπεριληπτικό λαϊκισμό. Αν τον κ. Μητσοτάκη τον απειλήσει μια τέτοια εναλλακτική πρόταση, αυτή η εξέλιξη θα σπρώξει ακόμη και πολίτες που ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. να στραφούν προς τη ΝΔ για να αποσοβήσουν τη διακυβέρνηση της χώρας από τη γελοιότητα.
Εκ πρώτης όψεως, η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. φαίνεται να μετατρέπει τον Νίκο Ανδρουλάκη σε τυχερό του αμερικανικού ΛΟΤΤΟ. Δημοσκόπηση σαν αυτή της Opinion Poll –και όλα δείχνουν πως και οι επόμενες άλλων εταιρειών δεν θα είναι πολύ διαφορετικές– επιβεβαιώνουν την τάση προς ανατροπή των συσχετισμών των δύο κομμάτων.
Οι ερωτώμενοι όμως σ’ αυτές τις δημοσκοπήσεις έχουν ακόμη στο μυαλό τους την αντιπαράθεση ενός αριστερού με ένα κεντροαριστερό κόμμα. Ας περιμένουμε λίγο τις επόμενες και ακόμη περισσότερο τις μεθεπόμενες ημέρες. Γιατί είναι σαφές πλέον πως αυτά τα περί της πατριωτικής αριστεράς που δεν ντρέπεται να υψώνει τη σημαία αντί αυτής που «ντρέπεται», αυτά τα περί «μαξιλαριού» που δεν έπρεπε να είναι τόσο μεγάλο, τα περί κόμματος υγιούς έναντι ενός κόμματος ασθενούς, οι ναπολεόντειες εμφανίσεις και τα «take five» του αρχηγού του παραπέμπουν σε κάτι σαν τον Μπέπε Γκρίλο και τον Τραμπ και όχι σε κάτι σαν τον Μπερλινγκουέρ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ πλέον, χωρίς την Προοδευτική Συμμαχία, θα αρχίσει να λογίζεται όχι ως ένα ριζοσπαστικό αριστερό κόμμα αλλά ως ένα «τραμπικό» κόμμα, το οποίο θα προβάλλει ως το μόνο ικανό να ταρακουνήσει την κυριαρχία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Κι αν ως εκφραστής ενός αριστερού κόμματος ο κ. Κασσελάκης δεν έχει καμία πιθανότητα νίκης, ως εκφραστής ενός ιδιότυπου ελληνικού τραμπισμού ή νεοαυριανισμού έχει περισσότερες πιθανότητες καθιέρωσης.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, με αυτό ή και με άλλο όνομα, παρά τις διαβεβαιώσεις του κ. Κασσελάκη πως αυτό θα παραμείνει, πλέον θα εκπροσωπεί τον «αριστερό» και «δεξιό» αυριανισμό και όχι κάποιον αριστερό συμπεριληπτικό λαϊκισμό. Αν τον κ. Μητσοτάκη τον απειλήσει μια τέτοια εναλλακτική πρόταση, αυτή η εξέλιξη θα σπρώξει ακόμη και πολίτες που ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. να στραφούν προς τη ΝΔ για να αποσοβήσουν τη διακυβέρνηση της χώρας από τη γελοιότητα. Γιατί από τις συνέπειες του λαϊκισμού μια χώρα μπορεί, αργά ή γρήγορα, να απαλλαγεί, από τις συνέπειες όμως της γελοιότητας είναι πολύ πιο δύσκολο.
Αυτές οι εξελίξεις πρέπει να ταράξουν και τα λιμνάζοντα ιδεολογικά ύδατα στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.Α.Λ –εκτός λίγων εξαιρέσεων, μερικές εκ των οποίων όμως, εστιάζοντας στην «αξιοκρατία», δείχνουν πως λίγα καταλαβαίνουν από τη σοσιαλδημοκρατία– και να το κάνουν να δημιουργήσει διαύλους επικοινωνίας τόσο με τους αποχωρήσαντες από τον ΣΥΡΙΖΑ όσο και με αυτούς που βρίσκονται με μισό πόδι μέσα και με το άλλο εντελώς έξω απ’ αυτόν.
Και τι θα γίνει τότε με τη συνάντηση κεντροαριστεράς και αριστεράς; Είναι πλέον χαμένη υπόθεση; Καθόλου. Η αποχώρηση των εννιά, ίσως αποτελεί τη μαγιά για κάτι τέτοιο. Η όποια όμως συνεννόηση για ένα πιθανό big bang μεταξύ της κεντροαριστεράς και της μετασχηματισμένης σε σύγχρονο πολιτικό και δημοκρατικό κόμμα σύγχρονης ριζοσπαστικής αριστεράς θα μπορέσει να γίνει αν το ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝ.ΑΛ. ξεπεράσει την αδιαφορία της ηγετικής του ομάδας για τον κόσμο των ιδεών και αν οι αποχωρήσαντες από τον ΣΥΡΙΖΑ κατανοήσουν πως το χειρότερο που έχουν να κάνουν είναι ν’ αναζητήσουν σανίδα σωτηρίας στις ιδέες του κ. Βαρουφάκη, δηλαδή να εμμείνουν σε μια αναχρονιστική εκδοχή της ριζοσπαστικής αριστεράς, αρνούμενοι τη συνάντησή τους με την κεντροαριστερά. Μόνο μια τέτοια συνάντηση, που θα κοιτά και προς την πράσινη αριστερά, όπως κάποιες κινήσεις ζητούν, θα καταστήσει τον χώρο ανταγωνιστικό της ΝΔ.
Βεβαίως, κάτι τέτοιο σημαίνει και αλλαγή του πολιτικού προσωπικού. Ελπίζω να είμαστε εδώ για να δούμε πώς θα κυλήσουν τα πράγματα, χωρίς όμως μόνο να τα περιμένουμε, όπως περιμένουμε το καθυστερημένο τρένο στο καφενείο του σταθμού.