recto/verso: Ένα περιοδικό που κινείται μεταξύ λογοτεχνίας και ποίησης

recto/verso Facebook Twitter
recto/verso, Περιοδικό δοκιμιακού λόγου [τεύχος 03, χειμώνας 2021]
0



Ο ΤΙΤΛΟΣ ΕΣΚΕΜΜΕΝΑ ΑΣΑΦΗΣ
 –περιοδικό δοκιμιακού λόγου– καταδεικνύει την απόφαση του εντύπου να διευρύνει τις έως τώρα οριοθετημένες γραμμές που είχαν τα λογοτεχνικά περιοδικά. Άλλωστε, είναι προφανές ότι το «recto/verso», από το όνομα και μόνο, που αντιστοιχεί στις δύο όψεις που έχει ένα φύλλο χαρτί, προτίθεται να μετακινηθεί στον ενδιάμεσο χώρο που ανοίγουν οι διαφορετικές ειδολογικές κατευθύνσεις και οι κατατάξεις του θεωρητικού λόγου σε ποιητικό, λογοτεχνικό κ.ο.κ.

Ειδικά στο τρίτο τεύχος, που κυκλοφορεί, είναι ήδη σαφής η ανίχνευση του ενδιάμεσου χώρου στα φαινομενικά ετερόκλητα κείμενα, πέρα από συγκεκριμένα συμπεράσματα και κατηγορίες.

Αν το περιοδικό ξεκινάει, λοιπόν, με το ξεχωριστό φιλοσοφικό Νυχτόραμα του πανεπιστημιακού και συγγραφέα Ηλία Παπαγιαννόπουλου ως διαφορετική ανάγνωση της πλατωνικής Πολιτείας, κλείνει με το θραυσματικό κινηματογραφικό ημερολόγιο του Τζόνας Μέκας, όπως το κατέγραψε ο διευθυντής της παρούσας έκδοσης, συγγραφέας και μεταφραστής Δημήτρης-Χρυσός Τομαράς. 

Αντί για εκτενές εκδοτικό σημείωμα, ο Τομαράς προτιμά, λοιπόν, να καταγράψει μια σειρά από ενσταντανέ-εικόνες φευγαλέας ομορφιάς, εντάσσοντάς μας στο δικό του ποιητικό διακύβευμα. Από κει παίρνει τη σκυτάλη ο Ηλίας Παπαγιαννόπουλος, οδηγώντας μας στην ενδελεχώς σκηνοθετημένη και συνάμα βαθιά οντολογική σκηνογραφία της πλατωνικής Πολιτείας που ακροβατεί στον χώρο του απρόβλεπτου.

676 cover
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Όλα ξεκινούν, άλλωστε, στο σύνορο μιας πόλης, τον Πειραιά, στο πέρας μιας απρόβλεπτης νύχτας, εκεί όπου μεταξύ ύπνου και ξύπνιου, όπως υποστήριζαν οι Ντελέζ και Γκαταρί, εγγράφεται πάντα η φιλοσοφία. Σε αυτή την «άβολη επικράτεια του ανάμεσα», όπως την περιγράφει ο Παπαγιαννόπουλος, σε αυτό το ελάχιστο της στιγμής που πάντοτε αναδείκνυε φευγαλέα αλλά και ουσιαστικά ο Σωκράτης, διαγράφεται το πέρασμα από το προσωπικό στο συλλογικό, από το μύχιο στο πιο εκπεφρασμένο, από το προσωπικό παράδειγμα στην αναζήτηση εννοιών, όπως η δικαιοσύνη.

Αναλύονται περαιτέρω θέματα όπως η νομοθεσία –καίριο ζήτημα για τον Πλάτωνα– και η αφήγηση, το υπερβατικό που είναι πάντα εμμενές, το διπλό συμβάν της γλώσσας, η αντιξοότητα του μύθου, όπως αυτός του σπηλαίου, και ο βαθύς έρωτας του φιλοσόφου για την ποίηση, την οποία ταυτόχρονα εκδιώκει από την πολιτεία του. 

Ακολουθεί η Χορική πολυφωνία και αρχαία τραγωδία από τον πανεπιστημιακό Άγι Μαρίνη για την ερμηνευτική προσέγγιση του Κλοντ Καλάμ στο θέμα της λειτουργίας του Χορού στην αρχαία τραγωδία.

Πολύ σημαντική είναι, επίσης, η μετάφραση του Αίαντα, αυτής της παραγνωρισμένης μέχρι σήμερα τραγωδίας του Σοφοκλή, από τον ποιητή Νίκο Α. Παναγιωτόπουλο, ο οποίος αφαιρεί από την τραγωδία τις υπερφορτωμένες λεκτικές επιλογές του παρελθόντος και φωτίζει, σε αυτή την απέριττη απόδοση, με ενάργεια τους αρμούς του έργου.

Ακολουθεί μια ερμηνευτική κειμενική προσέγγιση του Αίαντα από τον Βρετανό κλασικό λόγιο Χάμφρεϊ-Ντέιβι Φίντλεϊ Κίττο σε μετάφραση Δημήτρη-Χρυσού Τομαρά και ένα ενδιαφέρον δοκίμιο για το πνευματικό ασυνείδητο από τον ερευνητή Δημήτρη Καράμπελα.

Ο εξαίρετος μεταφραστής Γιάννης Κοιλής αποδίδει στα ελληνικά το κείμενο του Ρούντολφ Τάσχνερ για τον «Μούζιλ, τον Γκέντελ, τον Βιτγκενστάιν και το άπειρο» και το τεύχος ολοκληρώνεται με τη θραυσματική επισκόπηση του πολυδιάστατου αβανγκάρντ κόσμου του κινηματογραφιστή, θεωρητικού και ποιητή Τζόνας Μέκας.  

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Σελίν Κιριόλ «Φωνή χωρίς ήχο»

Το πίσω ράφι / «Ένα από τα πιο ιδιοφυώς γραμμένα μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας»

Έτσι είχε γράψει ο Πολ Όστερ εξαίροντας τη γραφή της Σελίν Κιριόλ στο «Φωνή χωρίς ήχο» για την οικονομία, τη συμπόνια και τις χιουμοριστικές πινελιές της, για τον τρόπο που προσεγγίζει μια γυναίκα αποξενωμένη σε μια απέραντη μεγαλούπολη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Βιβλίο / Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Σε ποια εποχή γράφτηκε η φημισμένη τριλογία; Πώς διαβάζουμε σήμερα αυτό το σημαντικό μυθιστόρημα; Ποιοι είναι οι ήρωές του; Αυτά και πολλά ακόμα αναλύει με εξαιρετικό τρόπο η Κωνσταντίνα Βούλγαρη σε τρία ηχητικά ντοκιμαντέρ. 
THE LIFO TEAM
Θανάσης Σκρουμπέλος, συγγραφέας

Οι Αθηναίοι / «Δεν μπορεί να κερδίζει συνέχεια το δίκιο του ισχυρού»

Στο Λονδίνο, ο Θανάσης Σκρουμπέλος έλεγε ότι είναι «απ’ τον Κολωνό, γείτονας του Σοφοκλή». Έχοντας βγει από τα σπλάχνα της, ο συγγραφέας που έγραψε για την Αθήνα του περιθωρίου, για τη γειτονιά του και τον Ολυμπιακό, πιστεύει ότι η αριστερά που γνώρισε έχει πεθάνει, ενώ το «γελοίο που εκφράζει η ισχυρή άρχουσα τάξη» είναι ο μεγαλύτερός του φόβος.
M. HULOT
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μέριλιν Γιάλομ: «H ιστορία της συζύγου»

Το Πίσω Ράφι / H ιστορία της συζύγου από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα

Η φεμινίστρια συγγραφέας και ιστορικός Μέριλιν Γιάλομ εξερευνά τη διαδρομή της συζυγικής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας πώς η έννοια του γάμου μεταλλάχθηκε από θρησκευτικό καθήκον σε πεδίο συναισθηματικής ελευθερίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Βιβλίο / Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Η έκδοση με τα κριτικά κείμενα του Τζορτζ Όργουελ για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τον τίτλο «Ό,τι μου κάνει κέφι» μας φέρνει ενώπιον ενός τρομερά οξυδερκούς και ενίοτε γενναιόδωρα οργισμένου στοχαστή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Βιβλίο / Το βιβλιοπωλείο Κάουφμαν και η ανεκτίμητη προσφορά του στην πνευματική ζωή της Αθήνας

Μέσα από αφηγήσεις, φωτογραφίες και ντοκουμέντα μιας νέας έκδοσης ζωντανεύει το βιβλιοπωλείο που συνδέθηκε με τις μνήμες χιλιάδων Αθηναίων και έπαιξε ρόλο στην πολιτιστική διαμόρφωση και καλλιέργεια πολλών γενεών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Οι Αθηναίοι / «Κάποια στιγμή έμαθα να βάζω στον λόγο μου ένα "ίσως", ένα "ενδεχομένως"»

Στην Α’ Δημοτικού τη μάγεψε η φράση «Η Ντόρα έφερε μπαμπακιές». Διαμορφώθηκε με Προυστ, Βιρτζίνια Γουλφ, Γιώργο Ιωάννου και Κοσμά Πολίτη. Ως συγγραφέα την κινεί η περιέργεια για τις ανθρώπινες σχέσεις. Η Αγγέλα Καστρινάκη είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Πέθανε Σαν Σήμερα / Μπρους Τσάτουιν: Ένας αεικίνητος ταξιδιώτης

Ο αιώνιος ταξιδευτής, μυθιστοριογράφος και ταξιδιωτικός συγγραφέας περιπλανήθηκε στα πιο άβατα σημεία του κόσμου αναζητώντας το DNA των νομάδων και έζησε μια μυθιστορηματική ζωή που υπερβαίνει αυτήν που κατέγραψε στα βιβλία του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
10 σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Βιβλίο / Δέκα σημαντικά βιβλία που θα κυκλοφορήσουν το πρώτο τρίμηνο του 2025

Το πιο πρόσφατο Booker, επανεκδόσεις μυθιστορημάτων με θέμα τον Εμφύλιο, το τελευταίο βιβλίο του Μάριο Βάργκας Λιόσα, η νέα Αμάντα Μιχαλοπούλου και μια συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Αργύρη Χιόνη είναι μερικές μόνο από τις πολυαναμενόμενες προσεχέις εκδόσεις.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ