ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΚΑΛΟ
Ύστερα από πολλά χρόνια, η πανδημία υπήρξε το πρώτο μείζον γεγονός, εξαιτίας του οποίου οι κοινωνίες αναγκάστηκαν να επαναφέρουν στο προσκήνιο το «κοινό καλό».
Οι πολίτες έπρεπε να καταλάβουν ότι μόνον όλοι μαζί θα την αντιμετώπιζαν, ότι είναι στενά αλληλεξαρτώμενοι, και ότι θα έπρεπε να ξαναβρούν το πνεύμα της θυσίας και της αλληλεγγύης από το οποίο διαπνέονταν οι προηγούμενες γενιές.
Παρά ταύτα, βλέπουμε ένα σημαντικό, αλλά μειοψηφικό, ποσοστό της κοινωνίας, το οποίο αντιδρά στη μάσκα, τη φυσική απόσταση και στον εμβολιασμό. Όχι μόνον δεν θέλουν να κάνουν την παραμικρή θυσία στην κατ’ αυτούς ευημερία τους, αλλά εξοργίζονται και συχνά γίνονται επιθετικοί, αν τους ζητήσει κάποιος να συμμορφωθούν με τους κανόνες.
Δυστυχώς, η πανδημία βρήκε απροετοίμαστες τις κοινωνίες. Οι πολιτικές ηγεσίες αναγνώρισαν βεβαίως την αλληλεξάρτηση των πολιτών, αλλά υπό την πίεση των πραγμάτων η αλληλεγγύη και η θυσία μετατράπηκαν σε αλληλεγγύη του φόβου. Κοντολογίς, οι κοινωνίες ήταν ηθικά ανέτοιμες όταν βρέθηκαν πρόσωπο με πρόσωπο απέναντι στην πανδημία.
Επί τρεις τουλάχιστον δεκαετίες, μας βομβάρδιζαν με την ιδέα του εγωιστικού συμφέροντος, και την ιδέα ότι η αλληλεγγύη στην καλύτερη περίπτωση εκτεινόταν στους συγγενείς και σε έναν στενό κύκλο φίλων. Όταν αίφνης ζητάς από τους πολίτες να ξεπεράσουν τον εαυτό τους και να δουν το κοινό καλό, οι αντιδράσεις είναι αναπόφευκτες, πόσο μάλλον αν πρόκειται για άτομα που θεωρούν τον εαυτό τους θύματα αυτών των πολιτικών.
Δεν ισχυρίζομαι ότι η αποθέωση του εγωιστικού συμφέροντος είναι η μόνη αιτία της σημερινής αρνητικής στάσης πολλών πολιτών απέναντι στον εμβολιασμό. Πιστεύω, όμως, ότι φέρει μη αμελητέα ευθύνη για όλα όσα βλέπουμε γύρω μας.
• • •
Η ΟΡΓΗ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ
Η Γαλλία εξοργίστηκε με την αμυντική συμφωνία AUKUS.
Η ακύρωση της γιγάντιας σύμβασης για την κατασκευή των υποβρυχίων ασφαλώς αποτελεί επαρκή λόγο της οργής της. Ωστόσο, η εστίαση αποκλειστικά στο οικονομικό σκέλος, παραβλέπει μία λίαν σημαντική παράμετρο.
Το Παρίσι πιστεύει ότι η πρωτοβουλία των ΗΠΑ διαμόρφωσης της συμμαχίας με τις δύο άλλες, εντελώς μυστικά, υπονομεύει όλη τη στρατηγική της Γαλλίας στον Ινδικό και Ειρηνικό ωκεανό που οικοδομήθηκε την προηγούμενη δεκαετία, και θεωρεί εντελώς ανεξήγητο το γιατί αγνοήθηκε η συμμετοχή της.
Στις 6 Αυγούστου, η Γαλλία συμμετείχε μαζί με τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ιαπωνία, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία σε κοινές ασκήσεις στη θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Στις 30 Αυγούστου, σε κοινή δήλωσή τους, οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας της Γαλλίας και Αυστραλίας επαναβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους στη συμφωνία των υποβρυχίων (Ζεράρ Αρώ).
Στις 14 Σεπτεμβρίου, οι πρέσβεις της Γαλλίας, Αυστραλίας και Ινδίας προωθούσαν, σε εκδήλωση στις ΗΠΑ, τη συνεργασία και την εγγύτητά των απόψεων τους για τον Ινδικό ωκεανό.
Οι Γάλλοι εισέπραξαν δικαίως ως προσβολή τη συμπεριφορά των συμμάχων τους. Η εμπιστοσύνη τους κλονίστηκε, και θα πάρει καιρό να γιατρευτεί αυτή η ρήξη σε ζητήματα ασφαλείας μεταξύ Γαλλίας και ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον διευθυντή του Atlantic Council, Benjamin Haddad, οι Γάλλοι αξιωματούχοι που τού μετέφεραν αυτές τις απόψεις θύμιζαν ότι ο Σαρλ ντε Γκωλ αρνήθηκε να δει φωτογραφίες των σοβιετικών πυραύλων που ήθελε να του δείξει αμερικανός απεσταλμένος, λέγοντας: «Μου αρκεί ο λόγος σας».
Πηγή: Carnegie Εndowment, Nikkei Asia
• • •
Ο ΣΟΛΤΣ ΚΕΡΔΙΣΕ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΝΤΙΜΠΕΙΤ
Σύμφωνα με διαδικτυακή δημοσκόπηση της Forsa, στην οποία έλαβαν μέρος 2291 πρόσωπα, νικητής του χθεσινού τρίτου και τελευταίου ντιμπέιτ στη Γερμανία, νικητής αναδείχθηκε καθαρά ο Όλαφ Σολτς:
Σολτς (SPD): 42%
Λάσετ (CDU): 27%
Μπέρμποκ (Πράσινοι): 25%
NSPP: 6%
Τρία ενδιαφέροντα σημεία:
Η Μπέρμποκ είπε ότι θέλει να στείλει το CDU-CSU στην αντιπολίτευση, και ο Σολτς ότι θα κυβερνούσε ευχαρίστως με τους Πράσινους.
Κανείς από τους τρεις δεν μίλησε για προσφυγικό / Ισλάμ.
Παράδειγμα της εστίασης και της επιθετικότητας του Σολτς, αυτή η φράση: «Για μένα, αυτό που μετράει, είναι η αξιοπρέπεια των ανθρώπων. Αυτό είναι που μας ξεχωρίζει, κύριε Λάσετ».
[Πληροφορίες από τον Thomas Wieder, ανταποκριτή της Le Monde στο Βερολίνο]
• • •
Η ΣΥΛΛΟΓΗ ΜΟΡΟΖΩΦ
Την προσεχή Τετάρτη εγκαινιάζεται η «Έκθεση Μορόζωφ: Εικόνες της σύγχρονης τέχνης» στη Fondation Louis Vuitton στο Παρίσι, που θα παραμείνει ανοικτή μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου.
Η έκθεση, που παρουσιάζεται για πρώτη φορά εκτός Ρωσίας, περιλαμβάνει πάνω από 200 αριστουργήματα από τα 635 έργα της συλλογής των μοσχοβιτών αδελφών Μιχαήλ Μορόζωφ (1870-1903) και Ιβάν Μορόζωφ (1871-1921): Σεζάν, Γκωγκέν, Βαν Γκογκ, Ρενουάρ, Μονέ, Ματίς, Πικάσο και της ρωσικής πρωτοπορίας Βρουμπέλ, Μόσκοβιτς. Ρεπίν, Λαριόνοφ, Σερώφ, κ.ά.
Οι περιπέτειες της θρυλικής συλλογής μετά την επικράτηση των μπολσεβίκων, όταν πέρασαν στο κράτος η ακίνητη και κινητή περιουσία των Μορόζωφ, είναι αποκαλυπτική των πολύπλοκων διαδρομών και των αντιπαλοτήτων που προκάλεσαν οι κρατικοποιήσεις σημαντικών συλλογών τον 20ο αιώνα. Μια ενδιαφέρουσα εξιστόρηση μπορεί να βρει κανείς στο άρθρο «Fighting for Their Rights» στο ARTnews.
Πηγή: Fondation Louis Vuitton, La Gazette Drouot, ARTnews
• • •
ΟΙ ΑΔΙΟΡΘΩΤΟΙ ΑΓΓΛΟΙ
Οι Γάλλοι απέσυραν τους πρεσβευτές τους από τις ΗΠΑ και την Αυστραλία, αλλά όχι και από το Ηνωμένο Βασίλειο. Κατηγόρησαν τους Άγγλους για καιροσκοπισμό, και θεώρησαν ήσσονος σημασίας τη συμμετοχή τους στην αμυντική συμφωνία AUKUS. Απεναντίας, το 1935 είχαν εξοργιστεί.
Στις 18 Ιουνίου 1935, το Ηνωμένο Βασίλειο και η ναζιστική Γερμανία υπέγραψαν συμφωνία με την οποία το γερμανικό ναυτικό θα μπορούσε να είναι ίσο με το 35% του συνολικού τονάζ του βρετανικού ναυτικού.
Η συμφωνία παραβίαζε τη Συμφωνία των Βερσαλιών, και πραγματοποιήθηκε δίχως συνεννόηση με τους συμμάχους του Ηνωμένου Βασιλείου, Γαλλία και Ιταλία.
Οι Γάλλοι εξοργίστηκαν δικαίως από τη μονομερή και εν κρυπτώ συμφωνία των Βρετανών και Γερμανών.
Και εξοργίστηκαν δυο φορές, διότι η συμφωνία υπεγράφη ανήμερα της επετείου της μάχης του Βατερλώ, την οποία σωστά θεώρησαν ευθεία προσβολή.
• • •
ΤΟ ΡΗΤΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Η Αντιγόνη έχει δίκιο, αλλά ο Κρέων δεν έχει άδικο.
Αλμπέρ Καμύ
[«Η τραγωδία διαφέρει από το δράμα και το μελόδραμα. Αυτή μου φαίνεται πως είναι η διαφορά: οι δυνάμεις που συγκρούονται στην τραγωδία είναι εξίσου νόμιμες, εξίσου εξοπλισμένες με λογική. Στο μελόδραμα ή στο δράμα, απεναντίας, μία είναι νόμιμη. Με άλλα λόγια, η τραγωδία είναι αμφίσημη, το δράμα μονομερές. Στην πρώτη, κάθε δύναμη είναι συγχρόνως καλή και κακή. Στο δεύτερο, μία από τις δυνάμεις είναι το καλό, η άλλη το κακό [...] Η Αντιγόνη έχει δίκιο, αλλά ο Κρέων δεν έχει άδικο. ― Αλμπέρ Καμύ, Σχετικά με το μέλλον της τραγωδίας, Διάλεξη στην Αθήνα το 1955]