Μεγάλη πρόοδος συντελείται στον μεταστατικό καρκίνο του μαστού

Συνέντευξη της δρος Σοφίας Λέββα, ογκολόγου-παθολόγου του Τμήματος Παθολογικής Ογκολογίας της Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης & του Ιατρικού Διαβαλκανικού Κέντρου Θεσσαλονίκης.

Αλεξία Σβώλου, 5.4.2022 | 13:15

Ο καρκίνος του μαστού είναι το πρώτο σε συχνότητα ογκολογικό νόσημα που εμφανίζεται στον γυναικείο πληθυσμό της Ελλάδας και στο 30% των περιστατικών η νόσος θα επιστρέψει με τη μορφή του μεταστατικού καρκίνου του μαστού, που έχει σημαντικές διαφορές από την πρώιμη ασθένεια.

Η βασικότερη διαφορά είναι πως δεν μπορεί να ιαθεί, όμως η πρόοδος που συντελείται τα τελευταία χρόνια είναι ιδιαίτερα σημαντική και αλλάζει το τοπίο σε ό,τι αφορά την επιβίωση και την ποιότητα ζωής των ασθενών. Νέες θεραπείες, για τις οποίες μιλά η ογκολόγος-παθολόγος δρ. Σοφία Λέββα από το Τμήμα Παθολογικής Ογκολογίας της Βιοκλινικής Θεσσαλονίκης, χαρίζουν την ελπίδα πως και ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού θα μετατραπεί σε ελέγξιμο χρόνιο νόσημα, όπως έχει συμβεί και με άλλες μορφές καρκίνου, με την mRNA τεχνολογία να ανοίγει νέους δρόμους στη θεραπευτική αντιμετώπιση των νεοπλασματικών νοσημάτων.

Η ανοσοθεραπεία στον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού έχει δώσει ελπίδα σε ασθενείς των οποίων η πρόγνωση ήταν μέχρι πρόσφατα πολύ κακή.

— Πόσο συχνός είναι ο μεταστατικός του καρκίνος μαστού και πόσο διαφορετικά αντιμετωπίζεται από τον πρωτοεμφανιζόμενο αντίστοιχο καρκίνο;
Ο καρκίνος του μαστού παραμένει η πιο συχνή κακοήθεια και ο πιο θανατηφόρος καρκίνος στις γυναίκες παγκοσμίως. Περίπου 6% των γυναικών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού βρίσκεται σε μεταστατικό στάδιο, ενώ σχεδόν το 30% των γυναικών που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του μαστού σε πρώιμο στάδιο αναπτύσσει μεταστατική νόσο. Στα αρχικά στάδια της νόσου η αντιμετώπιση περιλαμβάνει το χειρουργείο, τις περισσότερες φορές την ακτινοθεραπεία και τη συστηματική θεραπεία, η οποία διαφέρει ανάλογα με τον υπότυπο του καρκίνου, και περιλαμβάνει τη χημειοθεραπεία, την ορμονοθεραπεία και τις βιολογικές ή στοχεύουσες θεραπείες. Ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού αντιμετωπίζεται σχεδόν αποκλειστικά με συστηματική θεραπεία. Μολονότι μέχρι και σήμερα η θεραπεία του είναι απίθανη, έχουν παρατηρηθεί σημαντικές βελτιώσεις στα ποσοστά επιβίωσης, που οφείλονται στην εισαγωγή νεότερων συστηματικών θεραπειών.

— Ποια όπλα έχουμε στη φαρέτρα για τη θεραπεία του μεταστατικού καρκίνου του μαστού και σε ποιους τύπους καρκίνου έχει συντελεστεί η μεγαλύτερη πρόοδος;
Την τελευταία δεκαετία έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος στο θεραπευτικό τοπίο του μεταστατικού καρκίνου του μαστού, προσφέροντας όχι μόνο μεγαλύτερη επιβίωση στις ασθενείς μας αλλά και καλύτερη ποιότητα ζωής. Η στόχευση του HER2 στον HER2 θετικό καρκίνο του μαστού με τα δύο μονοκλωνικά αντισώματα σε ασθενείς με νεοδιαγνωσθέντα μεταστατικό καρκίνο του μαστού, η οποία μάλιστα εδώ και λίγους μήνες διατίθεται και σε υποδόρια μορφή και στη χώρα μας, έχει ως αποτέλεσμα οι μισές ασθενείς μας να είναι εν ζωή στην πενταετία. Επίσης, η ανοσοθεραπεία στον τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού έχει δώσει ελπίδα σε ασθενείς των οποίων η πρόγνωση ήταν μέχρι πρόσφατα πολύ κακή. Τέλος, στους ορμονοευαίσθητους όγκους, η συνδυασμένη θεραπεία με CDK4/6 αναστολείς και ορμονοθεραπεία έχει βελτιώσει την επιβίωση ανεξάρτητα από την ηλικία των ασθενών, καθυστερώντας αρκετά τη χορήγηση χημειοθεραπείας.

— Τα νέα θεραπευτικά όπλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αντιμετώπιση άλλων μορφών καρκίνου;
Η φαρμακευτική στόχευση του HER2 έχει δώσει ενθαρρυντικά αποτελέσματα και σε άλλους τύπους καρκίνου, όπως ο καρκίνος του στομάχου και του παχέος εντέρου, αλλά και σε ορισμένους γυναικολογικούς καρκίνους. Από την άλλη μεριά, η ανοσοθεραπεία εφαρμόζεται στους περισσότερους καρκίνους σήμερα, έχοντας αυξήσει την επιβίωση των ασθενών μας. Οι CDK4/6 αναστολείς έχουν περιορισμένη εφαρμογή σε άλλους τύπους καρκίνου και ακόμα βρίσκονται στο στάδιο των κλινικών μελετών.

— Πιστεύετε πως η εμπειρία από την mRNA τεχνολογία των Covid εμβολίων θα ανοίξει νέους δρόμους για τα αντικαρκινικά φάρμακα γενικά και ειδικότερα για τον καρκίνο μαστού;
H ανάπτυξη της Βιοτεχνολογίας αδιαμφισβήτητα έχει συνδράμει στην πολύ μεγάλη εξέλιξη των φαρμάκων στην Ογκολογία και της θεραπευτικής του καρκίνου γενικότερα. Η mRNA τεχνολογία δοκιμάζεται ήδη στο πλαίσιο κλινικών μελετών σε ασθενείς με κακοήθη νεοπλάσματα και η επιστημονική κοινότητα αναμένει με μεγάλο ενδιαφέρον τα αποτελέσματα.