Godspeed You! Black Emperor
15/7, 21:00
Ένα από τα εμβληματικότερα συγκροτήματα του post-rock έρχεται τέσσερα χρόνια μετά την τελευταία του επίσκεψη στην Αθήνα για να εμφανιστεί στην αρχαία σκηνή του Ηρωδείου σε μία από τις πολυαναμενόμενες συναυλίες του καλοκαιριού. Οι GY!BE φημίζονται για τη μυστηριακή ατμόσφαιρα που δημιουργούν σε κάθε εμφάνισή τους, μια συνθήκη που τους ακολουθεί από τα πρώτα τους βήματα μέχρι σήμερα. Από το Μόντρεαλ του Καναδά, οι Efrim Menuck (κιθάρα), Mike Moya (κιθάρα) και Mauro Pezzente (μπάσο) σχημάτισαν τους Godspeed You! Black Emperor το 1994. Πήραν το όνομά τους από ένα ασπρόμαυρο γιαπωνέζικο ντοκιμαντέρ του 1976 που σκηνοθέτησε ο Mitsuo Yanagimachi και αφορούσε μια συμμορία μοτοσικλετιστών. Από την αρχή η πόρτα ήταν ανοιχτή σε όποιον μουσικό από την τοπική σκηνή της πόλης ήθελε να παίξει μαζί τους, με αποτέλεσμα να θεωρούνται περισσότερο κολεκτίβα παρά γκρουπ, και συχνά δημιουργούνταν εντάσεις ανάμεσα στα μέλη. Μετά την κυκλοφορία του ντεμπούτου άλμπουμ τους «F#A#∞» το 1997 το line-up οριστικοποιήθηκε στα εννιά μέλη. Έβγαλαν δυο ακόμη επίσημα άλμπουμ μέχρι το 2002, το αριστουργηματικό «Lift your skinny fists like antennas to heaven» και το «Yanqui U.X.O.», και περιόδευαν ασταμάτητα σε όλο τον κόσμο. Συχνά οι πολιτικές τους καταβολές τούς έβαζαν σε μπελάδες, π.χ. το 2003, κατά τη διάρκεια της αμερικανικής περιοδείας τους, συνελήφθησαν όταν υπάλληλος ενός βενζινάδικου νόμισε ότι είχε να κάνει με τρομοκράτες. Την ίδια περίοδο αποφάσισαν να παγώσουν επ’ αόριστον ό,τι αφορούσε το γκρουπ με σκοπό να αφιερωθεί ο καθένας τους σε διαφορετικά πρότζεκτ. Επτά χρόνια μετά επανασυνδέθηκαν και από τότε έχουν κυκλοφορήσει τέσσερα άλμπουμ, διατηρώντας στο ακέραιο όλα τα στοιχεία που τους έκαναν μοναδικούς.
Jeff Mills
Ωδείο Ηρώδου Αττικού, 12/7, 21:00
Ένας από τους ζωντανούς θρύλους του Detroit techno, o Jeff Mills, θα παρουσιάσει για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό το πρότζεκτ του «Tomorrow comes the harvest», μια ιδέα που ξεκίνησε το 2016, όταν ο σπουδαίος Νιγηριανός ντράμερ και μουσικός διευθυντής του γκρουπ του Fela Kuti, Tony Allen, προσέγγισε τον Mills με σκοπό να συνεργαστούν. Κατάφεραν να κυκλοφορήσουν το ομώνυμο πολυρυθμικό άλμπουμ το 2018, το οποίο πάντρευε το afrobeat με την ηλεκτρονική μουσική, πριν ο Allen φύγει ξαφνικά από τη ζωή δύο χρόνια μετά. Ο Mills, όμως, δεν ήθελε να αφήσει το πρότζεκτ, κυρίως για να τιμήσει τη μνήμη του σπουδαίου Νιγηριανού δημιουργού. Από τότε, κάθε φορά που το συγκεκριμένο σχήμα ενεργοποιείται, ο Mills συνεργάζεται με διαφορετικούς μουσικούς που παίζουν διαφορετικά όργανα. Η μόνη σταθερή παρουσία από την αρχική σύνθεση είναι ο Γάλλος κιμπορντίστας με καταγωγή από τη Γουιάνα της Νότιας Αμερικής Jean Phi-Dary, στενός συνεργάτης του Allen. Στο Ηρώδειο το γκρουπ θα εμφανιστεί με δύο νέες παρουσίες στο δυναμικό του, την μπασίστρια και συνεργάτιδα της Beyonce, Divinity Roxx, και τη βραβευμένη φλαουτίστρια Rasheeda Ali, κόρη του Μοhamed Ali, οι οποίες θα πάρουν τη θέση του Γαλλοϊνδoύ δεξιοτέχνη της τάμπλα Prabhu Edouard, που είχε παίξει μαζί τους στην online συναυλία που έγινε το 2021 στη Δήλο.
Max Richter
29/6, 21:00
Δύο από τις πιο πολιτικές δουλειές του θα παρουσιάσει ο Max Richter στο πλαίσιο της συναυλίας του στο Ηρώδειο. Είναι η πρώτη φορά που θα εμφανιστεί εκεί, οπότε η επιλογή των έργων δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική. Το αριστουργηματικό «Blue Notebooks» δημιουργήθηκε ως αντίδραση στον πόλεμο του Ιράκ αλλά και από σκέψεις με αφορμή την ταραγμένη παιδική του ηλικία και το «Infra» αφορά τις βομβιστικές τρομοκρατικές επιθέσεις στο Λονδίνο το 2005. Το «Blue Notebooks» κυκλοφόρησε επίσημα το 2004 και θεωρείται ένα από τα κορυφαία έργα κλασικής μουσικής του εικοστού πρώτου αιώνα, αναδεικνύοντας τον Richter έναν από τους σημαντικότερους συνθέτες της σύγχρονης κλασικής και ambient μουσικής. Ο Βρετανός συνθέτης και πιανίστας συνεργάστηκε με την επίσης Βρετανή και βραβευμένη ηθοποιό Τίλντα Σουίντον δημιουργώντας μια σειρά από μινιμαλιστικές συνθέσεις που ακροβατούν μεταξύ ονείρου και πραγματικότητας, με τη Σουίντον να απαγγέλλει συγκλονιστικά αποσπάσματα από το Blue Octavo Notebooks του Κάφκα και από το έργο του Πολωνού ποιητή Τσέσλαφ Μίλος. Το «Infra» αποτελεί μια εξελιγμένη μορφή του εικοσιπεντάλεπτου score που συνέθεσε για το ομότιτλο μπαλέτο του χορογράφου Γουέιν ΜακΓκρέγκορ και του εικαστικού Τζούλιαν Όπι, που ανέβηκε στη Royal Opera House. Στις δεκατρείς συνθέσεις αυτού του άλμπουμ, που το «Pitchfork» χαρακτήρισε ως «οδυνηρά υπέροχο», εμπνέεται από την ποίηση του Τ.Σ. Έλιοτ και οι επιρροές που έχει δεχτεί από τον Σούμπερτ είναι εμφανείς.
Diana Krall
30/6, 21:00
Παλιά γνώριμη του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, η πολυβραβευμένη Αμερικανίδα τζαζ συνθέτρια και ερμηνεύτρια Diana Krall είχε κατακτήσει το Ηρώδειο με δυο αξέχαστες εμφανίσεις το 2006 και το 2013. Την πρώτη φορά μάλιστα ήταν έγκυος στους δίδυμους γιους της, πατέρας των οποίων είναι ο διάσημος Βρετανός τραγουδοποιός Elvis Costello. Μέχρι τότε είχε καταφέρει να ξεχωρίσει στην αμερικανική τζαζ σκηνή, ερμηνεύοντας κλασικά κομμάτια αλλά και διασκευές καλλιτεχνών όπως ο Tom Waits και η Joni Mitchell. O γάμος της με τον Costello και η συνεργασία μαζί του της έδωσε την αυτοπεποίθηση που είχε ανάγκη για να συνθέσει και να γράψει τους στίχους του «The girl in the other room», του πρώτου άλμπουμ που κυκλοφόρησε το 2004 και περιείχε δικό της υλικό. Από τότε είδε την καριέρα της να απογειώνεται εμπορικά και καλλιτεχνικά, με το «Billboard» να την αποκαλεί τη δεύτερη πιο σημαντική τζαζ μουσικό της προηγούμενης δεκαετίας. Επομένως, μια μεγάλη κυρία της σύγχρονης τζαζ έρχεται στη χώρα μας για μια εμφάνιση στο «αγαπημένο» της Ηρώδειο, αυτήν τη φορά για καλό σκοπό, καθώς είναι προσκεκλημένη του σωματείου Aurora, μιας φιλανθρωπικής οργάνωσης για την καταπολέμηση της λευχαιμίας και άλλων αιματολογικών νόσων.
Patti Smith
25/6, 21:00
Η ιέρεια του πανκ, η αιώνια ρομαντική της νεοϋορκέζικης σκηνής, πνευματική επίγονος του Ρεμπό, του Γκίνσμπεργκ, της γενιάς των μπιτ και του garage έρχεται στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού για μια μοναδική συναυλία, όπου παντρεύει τη μουσική και την ποίησή της με τον δικό της απαράμιλλο τρόπο. Οι αναφορές της εισήγαγαν τους Αμερικανούς εφήβους στη γαλλική ποίηση του δέκατου ένατου αιώνα, ενώ η τολμηρή γλώσσα της αψήφησε την εποχή της ντίσκο. Η Smith είναι περισσότερο γνωστή για το τραγούδι της «Because the night», το οποίο έγραψε μαζί με τον Μπρους Σπρίνγκστιν και γνώρισε παγκόσμια επιτυχία. Από το «Horses» (1975) μέχρι το «Banga» (2012) άλλαξε πολλές φορές στυλ και κατέγραψε την αμερικανική πραγματικότητα με τον δικό της, μοναδικό τρόπο. Το 2005 η Patti Smith ονομάστηκε τιμητικά Διοικητής του Τάγματος των Τεχνών και των Γραμμάτων από τον Γάλλο υπουργό Πολιτισμού και το 2007 πήρε τη θέση της στο Rock and Roll Hall of Fame. Έχοντας διακριθεί για το λογοτεχνικό της έργο (National Book Award για τα απομνημονεύματά της με τίτλο Πάτι και Ρόμπερτ), η πολυσχιδής μουσικός, συγγραφέας, εικαστικός και ακτιβίστρια θα μας εμπνεύσει, θα μας συγκινήσει και θα ξυπνήσει πάλι την πίστη στη δύναμή μας να αλλάξουμε τον κόσμο: «People have the power!».
Laurie Anderson
10/7, 21:00
Πρωτοποριακή περφόρμερ, ποιήτρια, τραγουδίστρια και μουσικός, η Laura Phillips «Laurie» Anderson παραμένει ακατάτακτη, καθώς με την πληθωρική ενέργειά της και μια απροσδόκητα ευφάνταστη μείξη λόγου και πολυμέσων επί σκηνής κινείται επιδέξια ανάμεσα στα είδη. Ζυμωμένη καλλιτεχνικά με τη νεοϋορκέζικη σκηνή της δεκαετίας του ’70 και τους αντισυμβατικούς εκφραστές της, από τον Άντι Γουόρχολ ως τον Γουίλιαμ Μπάροουζ και τον Φίλιπ Γκλας και από τον Λου Ριντ (με τον οποίο ήταν παντρεμένη από το 2008 ως τον θάνατό του) ως τον Άλεν Γκίνσμπεργκ, συνδυάζει την καταγγελία με την ποίηση, το αίτημα της χειραφέτησης με το σπάσιμο κάθε κανόνα και την αναζήτηση μιας απόλυτης ελευθερίας στην τέχνη. Με όπλο τον ρυθμό και την αφήγηση και με τη χαρισματική φωνή της πάντα σε πρώτο πλάνο, αυτή η «πολυμεσική επίθεση από λούπες, κείμενα, φωνές και εικόνες», όπως την έχει περιγράψει ο Ίγκι Ποπ, συνομιλεί μοναδικά με την ψυχή μας. Αρχικά εκπαιδευμένη στο βιολί και τη γλυπτική, η Anderson δημιούργησε μια ποικιλία έργων τέχνης στη Νέα Υόρκη κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, κάνοντας ιδιαίτερη χρήση της γλώσσας, της τεχνολογίας και των εικόνων. Έγινε ευρέως γνωστή εκτός του κόσμου της τέχνης το 1981, όταν το τραγούδι «O Superman» έφτασε στο Νο 2 του βρετανικού πίνακα των ποπ επιτυχιών. Επίσης, σκηνοθέτησε και πρωταγωνίστησε στη συναυλιακή ταινία Home of the Brave. Η Anderson είναι πρωτοπόρος στην ηλεκτρονική μουσική και έχει εφεύρει αρκετές συσκευές που χρησιμοποίησε στις ηχογραφήσεις της και σε επιδείξεις τέχνης. Το 1977 δημιούργησε ένα βιολί με μαγνητική ταινία στο δοξάρι αντί για αλογότριχα. Το κοινό του Φεστιβάλ φέτος θα έχει την ευκαιρία να την απολαύσει σε μια ακόμη περφόρμανς στο Ηρώδειο, που αναμένεται να μας μείνει αξέχαστη.
Ibrahim Maalouf
28/6 στις 21:00
Με δεκαπέντε χρόνια καλλιτεχνικής παρουσίας στη διεθνή μουσική σκηνή και με συναυλίες σε πάνω από σαράντα χώρες, ο πολυβραβευμένος Γαλλολιβανέζος τρομπετίστας Ibrahim Maalouf αναγνωρίζεται στη Γαλλία αλλά και παγκοσμίως ως ένας από τους σημαντικότερους τρομπετίστες της γενιάς του. Ο Maalouf παντρεύει απρόσμενα τον μοναδικό ήχο του με την παράδοση, διασχίζοντας χωροχρονικά σύνορα. Το ρεπερτόριό του, στο οποίο κυριαρχούν οι ιδιαίτεροι αυτοσχεδιασμοί, διατρέχει μουσικά είδη και παραδόσεις των μουσικών του κόσμου, καθώς τζαζ ενορχηστρώσεις αφήνουν χώρο σε αραβικές κλίμακες, ραπ, αλλά και ποπ ήχους ή διασκευές, ενώ άλλοτε συνυφαίνονται με λάτιν και αφροκουβανικούς ρυθμούς. Από τους ελάχιστους οργανοπαίκτες στον κόσμο με sold out συναυλίες στο Lincoln Jazz Center της Νέας Υόρκης, το Kennedy Center της Ουάσιγκτον DC, το Bercy Accor Arena του Παρισιού και την VW Arena της Κωνσταντινούπολης, φέρνει τον ιδιαίτερο μουσικό κόσμο του και στην Αθήνα, στο Θέατρο Ηρώδου Αττικού. Ο Maalouf είναι ένας σκηνικά εξωστρεφής τρομπετίστας και μοναδικός showman με απίστευτη ενέργεια που ξεσηκώνει το κοινό σε κάθε συναυλία του, με μια απαράμιλλη τεχνική που παραπέμπει στον Dizzy Gillespie, στον Arturo Sandoval και στον Lester Bowie. Γεννημένος στη Βηρυτό το 1980, έχει έδρα στο Παρίσι, δεκαπέντε άλμπουμ στο ενεργητικό του και είναι ο πιο δημοφιλής jazzman της γαλλικής μουσικής σκηνής. Έχει βραβευτεί στους μεγαλύτερους διεθνείς διαγωνισμούς κλασικής τρομπέτας σε όλο τον κόσμο. Στην Αθήνα έρχεται με το νέο του άλμπουμ και ένα ολοκαίνουριο, πολύ διαφορετικό show με πολλή rap, world και jazz μουσική, μαζί με τις κλασικές επιρροές του από τη Μέση Ανατολή.
Autechre
5/7, 21:30
Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη τους κυκλοφορία, οι Autechre, το θρυλικό δίδυμο της ηλεκτρονικής μουσικής που αποτελείται από τους Ρομπ Μπράουν και Σον Μπουθ, εξακολουθεί να διατηρεί μια ξεχωριστή θέση στις καρδιές ακροατών και κριτικών. Πειραματικοί και ακριβοθώρητοι, εντυπωσίασαν με τη weird electronica τους όταν κυκλοφόρησαν το «Lego Feet» το 1987, πριν ακόμα υιοθετήσουν το όνομά τους, ενώ το πρώτο άλμπουμ τους, το «Incunabula», για τη Warp Records το 1993, τους χάρισε και επιτυχία, πέρα από την αναγνώριση, ως ένα από τα σημαντικότερα δίδυμα των ’90s. H πρωτοτυπία και η φρεσκάδα με την οποία «πείραξαν» τα είδη της χορευτικής μουσικής, κάνοντας κάτι δικό τους, επέδρασαν σε πλήθος μουσικών τα επόμενα χρόνια. Επηρεασμένοι αρχικά από το electro των ’80s και το χιπ-χοπ, στην πορεία πειραματίστηκαν με τα είδη και ανέπτυξαν ένα μελωδικό techno εσωστρεφές, εγκεφαλικό, αντισυμβατικό και αφαιρετικό, ορίζοντας την intelligent dance music. Τα άλμπουμ τους «Amber», «Tri Repetae», «Chiastic Slide» και «LP5» θεωρούνται από τις πιο σημαντικές ηλεκτρονικές στιγμές των ’90s. Οι Autechre συνεχίζουν, ακόμα και σήμερα, να επαναπροσδιορίζουν τη δημιουργική τους ταυτότητα, επανεφευρίσκοντάς τη διαρκώς, και μαγεύοντας το κοινό με το όραμά τους για την avant-garde electronica.
Moderat
16/7, 21:00
Μετά από έξι ολόκληρα χρόνια σιωπής οι θρυλικοί Moderat επιστρέφουν στη δισκογραφία και τις συναυλίες με το άλμπουμ «More D4ta». Όλα ξεκίνησαν το 2002, όταν οι καταξιωμένοι καλλιτέχνες Aparrat και Modeselektor αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους στο απόγειο της δημιουργικότητάς τους. Το αποτέλεσμα ήταν τρεις δίσκοι που καθόρισαν την ηλεκτρονική μουσική χάρη σε μια μοναδική συνταγή που περιλάμβανε «ψαγμένους» στίχους, κινηματογραφική αισθητική και επικά, χορευτικά beats. Σήμερα, οι Γερμανοί σούπερ σταρ θεωρούνται από πολλούς το κορυφαίο σχήμα της βερολινέζικης σχολής της ηλεκτρονικής μουσικής τον εικοστό πρώτο αιώνα. Σταθμός της πολυαναμενόμενης παγκόσμιας περιοδείας τους είναι και η Αθήνα, όπου θα μας συνεπάρουν με τις μεγάλες επιτυχίες τους και ένα state-of-the-art οπτικό θέαμα, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη καλλιτεχνική εμπειρία.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
