H ρομποτική χειρουργική ανεκτίμητος σύμμαχος στη μάχη κατά του καρκίνου

Aπό το 2000, οπότε το σύστημα Da Vinci, η πρώτη ρομποτική χειρουργική πλατφόρμα, εγκρίθηκε από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για επεμβάσεις σε ασθενείς, η χρήση της ρομποτικής τεχνολογίας στη χειρουργική αυξάνεται διαρκώς.

Μετά τις πρώτες εφαρμογές της, ιδίως στην αντιμετώπιση καλοήθων παθήσεων, εξαπλώθηκε και στον ιδιαίτερα απαιτητικό και νευραλγικό τομέα της χειρουργικής ογκολογίας.

Ενδεικτικά, στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών από το 2006 έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα Ρομποτικής Χειρουργικής Ογκολογίας υπό τη διεύθυνση του πρωτεργάτη της ρομποτικής χειρουργικής σε διεθνές επίπεδο, δρος Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη.

Αρχικά χρησιμοποιήθηκε σε τομείς στους οποίους η λαπαροσκοπική χειρουργική αντιμετώπιζε τεχνικές δυσκολίες, π.χ. σε παχύσαρκους ασθενείς με μεγάλη ποσότητα ενδοπεριτοναϊκού λίπους, σε περιπτώσεις όγκων αντρών χαμηλά στο ορθό, με στενή πύελο και για προεγχειρητική ακτινοβολία στο εγχειρητικό πεδίο.

Επίσης, χρησιμοποιήθηκε σε όγκους που βρίσκονταν σε σημεία δύσκολα προσβάσιμα, που γειτνιάζουν με μεγάλα αγγεία ή τον σπλήνα, το πάγκρεας και άλλες οπισθοπεριτοναϊκές δομές, σε όγκους που μετά την εκτομή τους απαιτείται διενέργεια δύσκολων αναστομώσεων, όπως κολεκτομές σε κακοήθειες χαμηλά στο ορθό, γαστρεκτομές και παγκρεατεκτομές, και σε όγκους που απαιτούν εκτεταμένο λεμφαδενικό καθαρισμό. Καθώς τα αποτελέσματα αποδείχθηκαν εξαιρετικά, τόσο ογκολογικά που ήταν και το πρώτο ζητούμενο, όσο και από πλευράς μετεγχειρητικών επιπλοκών, η χρήση της ρομποτικής χειρουργικής εξαπλώθηκε ευρύτερα, ώστε να καλύπτει ένα πολύ μεγάλο φάσμα ογκολογικών περιστατικών. Ενδεικτικά, στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών από το 2006 έχει ξεκινήσει το πρόγραμμα Ρομποτικής Χειρουργικής Ογκολογίας υπό τη διεύθυνση του πρωτεργάτη της ρομποτικής χειρουργικής σε διεθνές επίπεδο, δρος Κωνσταντίνου Κωνσταντινίδη. Έκτοτε, έχουν διενεργηθεί πάνω από 4.000 ρομποτικές επεμβάσεις για ογκολογικά προβλήματα οισοφάγου-στομάχου, λεπτού και παχέος εντέρου, παγκρέατος, ήπατος και χοληφόρων, σπληνός, επινεφριδίων και γυναικολογικών οργάνων. 

Τα πλεονεκτήματα της ρομποτικής χειρουργικής

Η ρομποτική χειρουργική απογειώνει τις δυνατότητες της συμβατικής λαπαροσκόπησης, διασφαλίζοντας, μεταξύ άλλων, τη βέλτιστη δυνατή ακρίβεια, σταθερότητα και ευελιξία κινήσεων, που είναι κατά πολύ ανώτερη του ανθρώπινου χεριού, την τρισδιάστατη απεικόνιση του χειρουργικού πεδίου σε μεγάλη ψηφιακή μεγέθυνση, ωσάν ο χειρουργός να βρίσκεται μέσα στο σώμα του ασθενούς, και τη λιγότερη καταπόνηση του χειρουργού, που βρίσκεται πάντα σε καθιστή θέση. Τα πλεονεκτήματα αυτά καθίστανται ακόμα σημαντικότερα στις πιο απαιτητικές επεμβάσεις.

Ενδεικτικά, στις ολικές γαστρεκτομές, η αφαίρεση του όγκου με σωστά όρια εκτομής, οι αναστομώσεις και ο λεμφαδενικός καθαρισμός γίνονται με ασφάλεια, δίχως αιμορραγία ή άλλες σοβαρές επιπλοκές. Επίσης, στα χειρουργεία παχέος εντέρου, ακόμα και όταν η κακοήθεια εντοπίζεται πολύ χαμηλά στην πύελο, αποφεύγεται η διενέργεια προφυλακτικής στομίας με άριστο ογκολογικό αποτέλεσμα. Παρομοίως, στον καρκίνο του ορθού η ρομποτική υποβοήθηση καθιστά πιο εύκολη τη χαμηλή πρόσθια εκτομή με ολική αφαίρεση του μεσοορθού, που είναι η ενδεδειγμένη, πλην όμως τεχνικά δύσκολη χειρουργική μέθοδος.

Και τούτο διότι όσο πιο χαμηλά είναι ο καρκίνος τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες ο ασθενής να καταλήξει με μόνιμη κολοστομία και μερικές φορές η διαφορά κρίνεται στο ένα εκατοστό στο έντερο. Τα ρομποτικά εργαλεία μάς δίνουν τη δυνατότητα να φτάσουμε πολύ χαμηλά μέσα στην πύελο, μειώνοντας τις πιθανότητες για μόνιμη κολοστομία (παρά φύση έδρα). Παραπλήσια πλεονεκτήματα παρατηρούνται και στα χειρουργεία ήπατος, παγκρέατος και χοληφόρων, τα οποία διενεργούνται από την ομάδα μας από το 2010 πλήρως ρομποτικά, με ελάχιστο τραύμα και επιπλοκές, έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται η ανάγκη για μεταγγίσεις αίματος και να είναι αχρείαστη η μεταφορά του ασθενούς σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ). Συμπερασματικά, το βέλτιστο ογκολογικό αποτέλεσμα, οι μειωμένες μέρες νοσηλείας, η αποφυγή χρήσης ΜΕΘ και η ελάχιστη δυνατή νοσηρότητα που ελαχιστοποιεί την αναγκαιότητα για επιπλέον επεμβάσεις καθιστούν τη ρομποτική χειρουργική πρώτη επιλογή για την αντιμετώπιση ογκολογικών περιστατικών.