Όπως άλλοι σχεδιάζουν καιρό υπερατλαντικά ταξίδια, έμενα μου πήρε καιρό να φτάσω μέχρι την κοντινή Νάπολη. Ήταν το ταξίδι που μου ακυρώθηκε όταν έκανε την εμφάνισή της η πανδημία, μετά προέκυψαν και διάφορες άλλες (μικρότερες) αναποδιές, επέλεξα άλλες πόλεις και τελικά κατάφερα να βρεθώ σε αυτήν το φετινό Πάσχα, στη δική τους Μεγάλη εβδομάδα. Όχι ότι με ενδιέφερε να συναντήσω κάτι τέτοιο, αλλά δεν υπήρχε κάποια αίσθηση κατάνυξης. Το κλίμα που υπήρχε ήταν μιας πόλης που περιμένει να πανηγυρίσει την κατάκτηση ενός πρωταθλήματος, και είναι και πολύ σίγουρη ότι θα το κάνει.
Χθες το βράδυ παρακολουθούσα το τελευταίο επεισόδιο του «Ted Lasso». Σε μία από τις πρώτες σκηνές του τρεις οπαδοί της AFC Richmond διαμαρτύρονται στους προπονητές της και θαμώνες της ίδιας παμπ για το γεγονός πως η ομάδα δεν διαπρέπει στην Premier League. Και ενώ οι οπαδοί απομακρύνονται από το τραπέζι τους, οι δύο προπονητές έχουν τον εξής διάλογο:
— Κόουτς, είναι έξυπνο να καλείς οπαδούς στην προπόνηση;
Δική τους είναι η ομάδα, εμείς απλώς τη δανειζόμαστε για λίγο.
Όλη αυτή η εμμονή με την ομάδα έχει προκληθεί από έναν άνθρωπο που, χωρίς υπερβολή, έχει θεοποιηθεί από τους Ναπολιτάνους. Η πόρτα ενός μικρού μανάβικου στην καρδιά του κέντρου της πόλης, στο Quartieri Spagnoli, είναι καλυμμένη με πολλές εικόνες της Παναγίας – και μία του Ντιέγκο Μαραντόνα.
Τα παραπάνω αποτελούν μυθοπλασία, το σενάριο μιας αμερικανικής κωμικής σειράς. Πηγαίνοντας όμως στη Νάπολη αυτές τις μέρες θα διαπιστώσετε πως το «δική τους είναι η ομάδα» είναι κυριολεκτικό. Φαντάζομαι πως ο τρόπος που την είδα εγώ μπορεί να μην έκανε τόση εντύπωση στο ποδοσφαιρόφιλο κοινό. Ωστόσο, σε μένα, που γνωρίζω λίγα και σκόρπια πράγματα για το άθλημα, όλο αυτό το σκηνικό που έχει στηθεί αυτήν τη στιγμή στην πρωτεύουσα της Καμπανίας φάνηκε φοβερά εντυπωσιακό.
Όλη αυτή η εμμονή με την ομάδα έχει προκληθεί από έναν άνθρωπο που, χωρίς υπερβολή, έχει θεοποιηθεί από τους Ναπολιτάνους. Η πόρτα ενός μικρού μανάβικου στην καρδιά του κέντρου της πόλης, στο Quartieri Spagnoli, είναι καλυμμένη με πολλές εικόνες της Παναγίας – και μία του Ντιέγκο Μαραντόνα.
Σε περίπτωση που και οι δικές σας ποδοσφαιρικές γνώσεις περιορίζονται στα βασικά, ο κατά πολλούς κορυφαίος παίκτης όλων των εποχών γεννήθηκε το 1960 στο Λανούς, στα προάστια του Μπουένος Άιρες. Έφηβος ακόμα, πριν κλείσει τα δεκαέξι, έκανε το ντεμπούτο του στην Argentinos Juniors (αφού έπαιζε ήδη από τα οκτώ του χρόνια στην παιδική της ομάδα). Λίγους μήνες αργότερα μπήκε στην Εθνική Αργεντινής κι έγινε ο νεότερος παίκτης που είχε αγωνιστεί σε αυτήν. Το 1981 πήρε μεταγραφή για την Boca Juniors και έναν χρόνο μετά προσγειώθηκε στην Ευρώπη, για να μείνει δύο χρόνια στο ρόστερ της Barcelona, με την οποία κέρδισε το Κύπελλο Ισπανίας και δύο Super Cup.
Το συμβόλαιο που είχε υπογράψει με την ομάδα της Καταλονίας ήταν τότε και το πιο ακριβοπληρωμένο της Ευρώπης. Ο Μαραντόνα κατέκτησε την καρδιά των Ισπανών – ακόμα και οι οπαδοί της Ρεάλ Μαδρίτης έφτασαν να τον χειροκροτούν όταν σκόραρε εναντίον τους στο Santiago Bernabeu, στην ίδια τους την έδρα. Βέβαια, οι αντιαθλητικές του συνήθειες έξω από το γήπεδο, η διάγνωσή του με ηπατίτιδα, ένας σοβαρός τραυματισμός, το γεγονός πως μπλέχτηκε σε μια βίαιη κόντρα, αφήνοντας με μια γονατιά στο σαγόνι αναίσθητο για ένα τέταρτο της ώρας παίκτη της Athletic Bilbao, η ποινή τριών αγωνιστικών μηνών που του επιβλήθηκε και τον άφησε εκτός κάθε επίσημης ισπανικής διοργάνωσης και οι υβριστικές δηλώσεις του για τους Καταλανούς σε μια συνέντευξή του στην Αργεντινή, σε συνδυασμό με τα τότε οικονομικά προβλήματα της ομάδας, τον έκαναν ανεπιθύμητο πια στον πρόεδρο και στον προπονητή του.
Την ίδια εποχή η Νάπολη ήθελε να τα βάλει με τις κατά πολύ πιο επιτυχημένες ομάδες του Βορρά της Ιταλίας, ενώ ο Μαραντόνα λέγεται πως είχε έξυπνο ατζέντη που δρομολόγησε τη μεταγραφή του στην ομάδα, ανεβάζοντας συνεχώς την τιμή του παίκτη του, και χρησιμοποιώντας το ενδιαφέρον της Γιουβέντους γι’ αυτόν έκανε τη μικρή ομάδα να βρει και να βγάλει από το ταμείο της πολλά εκατομμύρια, καθιστώντας τη μετακίνησή του σε αυτή την ακριβότερη έως τότε στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου.
Από το 1984 έως το 1991 που παρέμεινε σε αυτήν, ο Μαραντόνα κατάφερε να βγάλει τη Νάπολη από την αφάνεια και να την οδηγήσει στην κορυφή, κατακτώντας μαζί της τα μοναδικά της πρωταθλήματα τις χρονιές του 1987 και του 1990, ενώ μαζί του πήρε και το Κύπελλο UEFA το 1989. Η πορεία του στην ομάδα έληξε όταν συνελήφθη στην Αργεντινή για κατοχή κοκαΐνης με αποτέλεσμα να του επιβληθεί δεκαπεντάμηνη αποχή από τα γήπεδα. Ο μύθος του όμως είχε ήδη χτιστεί, οι ιστορικές φάσεις, π.χ. η φάση με το επονομαζόμενο και «χέρι του θεού», το διάσημο γκολ του στο Μουντιάλ του 1986, που έκανε την μπάλα με την οποία σκόραρε να πουληθεί πολύ πρόσφατα σε δημοπρασία έναντι 2,3 εκατομμυρίων ευρώ, είχαν ήδη συμβεί.
Ο αδιαμφισβήτητα ταλαντούχος Αργεντινός που μέχρι σήμερα χαρακτηρίζεται ως το «χρυσό παιδί», ο «μάγος της μπάλας», ο «θεός του ποδοσφαίρου» δεν είχε ένα ταπεινό προφίλ. Υιοθετούσε συχνά αλαζονική στάση, προκαλούσε με πολλές δηλώσεις του, ενώ έχει κατηγορηθεί από τις συντρόφους του για κακοποιητική συμπεριφορά, με τη μία από αυτές να τον έχει μαγνητοσκοπήσει. Το συγκεκριμένο βίντεο προβλήθηκε για πρώτη φορά σε τηλεοπτικό κανάλι της Αργεντινής πριν από οκτώ χρόνια. Δείχνει τον Μαραντόνα να φωνάζει στην τότε σύντροφό του Ρόσιο Ολίβα και στη συνέχεια να τη χτυπάει, ενώ εκείνη του ζητά να σταματήσει. Ο Μαραντόνα δεν αμφισβήτησε τη γνησιότητα του βίντεο, αλλά αρνήθηκε ότι χτύπησε την Ολίβα. «Άρπαξα το τηλέφωνο, αλλά, μάρτυς μου ο Θεός, δεν έχω χτυπήσει ποτέ γυναίκα», επέμεινε, ενώ στη συνέχεια δήλωσε «δεν είμαι κακός άνθρωπος, αλλά της Ρότσι της άξιζε να της κοπεί το κεφάλι». Ένα άλλο περιστατικό συνέβη σε αεροπλάνο, μπροστά σε δεκάδες μάρτυρες, όταν ο Μαραντόνα έβρισε την Ολίβα προτού την αρπάξει από τον λαιμό. Ο θάνατός του τον Νοέμβρη του 2020 συνέπεσε με τη Διεθνή Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών.
Παρ' όλα αυτά, ο Μαραντόνα δεν έπεσε ποτέ από το βάθρο του, ελάχιστα είναι τα ελληνικά άρθρα που αναφέρονται σε εκείνον ως κακοποιητή σε σχέση με εκείνα που τον θεοποιούν. Και σίγουρα η Νάπολη δεν τον ακύρωσε ποτέ, ούτε καν σήμερα, τριάντα δύο χρόνια μετά την τελευταία φορά που έπαιξε γι’ αυτή, παρότι πρόκειται να πάρει ξανά το πολυπόθητο πρωτάθλημα, με άλλους παίκτες.
Στη Via San Biagio Dei Librai, που αποτελεί έναν από τους πιο τουριστικούς δρόμους της, το Bar Nilo είναι ένα από τα πιο γνωστά καφέ της πόλης λόγω του διάκοσμού του που είναι αφιερωμένος στην ομάδα –έχει ένα «εικονοστάσι» του Μαραντόνα– και έχει φωτογραφηθεί από ουκ ολίγους τουρίστες της πόλης. Όπως αφηγείται ο ιδιοκτήτης του καφέ, κάποτε βρέθηκε στην ίδια πτήση με τον επιθετικό μέσο. Λίγο πριν κατέβει από το αεροπλάνο έριξε μια ματιά στη θέση του, βρήκε τρίχες του, τις μάζεψε και τις έβαλε σε κορνίζα στο μαγαζί, γράφοντας από κάτω «εδώ βρίσκονται οι θαυματουργές τρίχες του Μαραντόνα».
Στην πρόσοψη του μαγαζιού συναντά κανείς μικρογραφίες των σημερινών παικτών της ομάδας να κρατάνε πρόβατα με το σήμα της Γιουβέντους, ενώ δίπλα τους βρίσκεται μία ακόμα κορνίζα με τον Maurizio Sarri να βγαίνει μέσα από μια λεκάνη τουαλέτας, δηλαδή με τον Ναπολιτάνο προπονητή που έχει εργαστεί για τη Γιουβέντους και πλέον είναι στη Λάτσιο. Παρόμοιο τρόπο για να διαφημίσει τη δουλειά του επέλεξε κι ένας υδραυλικός, ο οποίος γράφει στην πόρτα του ότι μπορεί να επιδιορθώσει τα πάντα «εκτός κι αν ο βγαίνει o Higuaín (σ.σ. επίσης Αργεντινός που έπαιξε για τη Νάπολη και μετά για τη Γιουβέντους) από την τουαλέτα σας». Λίγο πιο πέρα κάποιος έχει στήσει ολόκληρη εγκατάσταση με στεφάνια, κάνοντας την «κηδεία» της Γιουβέντους.
Ας πούμε ότι το το Bar Nilo είναι τόσο παλιό που δύσκολα θα αποκαθηλώσει ό,τι το έκανε γνωστό στους τουρίστες που συρρέουν σε αυτό. Όμως σε αυτή την πόλη συνάντησα ολοκαίνουριο, του κουτιού, εξωτερικό κάγκελο πόρτας με χαραγμένο πάνω του το πρόσωπο του Μαραντόνα. Περπατώντας στα στενά του κέντρου της μπορείτε να βάλετε στοίχημα με τον εαυτό σας για το αν υπάρχει έστω ένα που δεν έχει κάπου μια εικόνα του – σας το λέω από τώρα ότι θα το χάσετε. Από την πιο καλή γειτονιά της, το Posillipo, μέχρι την πιο κακόφημη, τη Rione Sanita, παντού υπάρχει και ένα σημάδι του. Αλλά ειδικά αυτές τις μέρες όλη η πόλη έχει γεμίσει με τα πρόσωπα της τελευταίας σύνθεσης της ομάδας, με σημαίες στις οποίες η Νάπολη αναφέρεται ήδη ως πρωταθλήτρια, κι ας έχει ακόμα αγώνες μπροστά της. Δίπλα στις ουρές που σχηματίζονται στις πιο δημοφιλείς πιτσαρίες της, στις οποίες μπορεί να περιμένετε ακόμα και μία ώρα για να φάτε, στήνονται αυτοσχέδια μπαρ που σερβίρουν το Maradona spritz.
Στην αρχή, φτάνοντας στον πιο εμπορικό δρόμο, αυτόν της Via Toledo, πίστεψα πως, επειδή είναι τόσο κεντρικό το σημείο, οι παράδρομοί της ήταν γεμάτοι πλαστικές κορδέλες στα χρώματα της ομάδας για καθαρά τουριστικούς λόγους. Ήταν τόσο πολλές σε κάποια στενά που σχεδόν έκρυβαν τον ελάχιστο ήλιο που έπεφτε εκεί. Όμως για να περαστούν όλες αυτές οι κορδέλες από το ένα μπαλκόνι στο άλλο πρέπει να συνεννοηθείς με τον γείτονα, και αυτό φαίνεται να το έκαναν πολλοί. Δεν το πιστεύουν απλώς – για κάποιον λόγο είναι ιδιαίτερα περήφανοι γι' αυτή τους την ποδοσφαιρική επιτυχία. Γιατί δεν μπορώ να σκεφτώ καμία αφορμή που θα έκανε έναν σημερινό Αθηναίο να χτυπήσει την πόρτα του απέναντι προκειμένου να συνδέσουν τα μπαλκόνια τους με κάτι, οτιδήποτε.
