Ο Αντώνης Παλάσκας είναι από τα πρόσωπα που έχουν γράψει την ιστορία της ελληνικής electronica. Τη δεκαετία του ’90 ξεκίνησε την πορεία του στη μουσική ως μέλος των Στέρεο Νόβα (ως Αντώνης Πι), μέχρι που αποχώρησε από το σχήμα μετά το «Τέλσον», το 1996. Κυκλοφόρησαν μαζί τέσσερα άλμπουμ. Στη συνέχεια κυκλοφόρησε το άλμπουμ «TV Head» ως alfa P και τρία άλμπουμ ως Supermarket, μαζί με την Ανδριάνα Τουλιάτου. Το 2004 σταματάει η δισκογραφία του και ξεκινάει μια άλλη πορεία, με το επώνυμό του, ως συνθέτης σύγχρονου χορού.
Το 2008 ολοκλήρωσε μεταπτυχιακές σπουδές στη Μουσική Υπολογιστών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Ιρλανδίας, ενώ από το 2005 συνεργάζεται με τις ομάδες χορού Lemurius του Γιάννη Μανταφούνη, Λούνα Παρκ του Κοσμά Κοσμόπουλου, Griffón της Ιωάννας Πορτόλου, Fingersix της Σοφίας Μαυραγάνη κ.ά. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά του σε φεστιβάλ χορού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Το 2013 συνέθεσε τα κομμάτια «Sonic Landscapes #1» και «Sonic Landscapes #2», αντλώντας ηχητικό υλικό από τη μαγνητόσφαιρα και τα πάλσαρ και σε συνεργασία με την αστροφυσικό Φιόρη Αναστασία Μεταλληνού έδωσε μια σειρά διαλέξεων με θέμα «Αστρονομία και Μουσική» σε σχολεία, πανεπιστήμια και μουσεία στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη.
Αν μπεις σε ένα δισκάδικο της Αθήνας, ένα από αυτά που έχουν απομείνει, βλέπεις να αγοράζουν όλοι δεκαετία ’70, ’80, ’90 το πολύ, και λες οk, σου άρεσαν κάποτε, αλλά με το να αγοράζεις μανιωδώς παρελθόν δεν γίνεται να πας μπροστά.
Αυτήν τη στιγμή (και μέχρι τις 24/11) παίζεται στο θέατρο ΠΛΥΦΑ η παράσταση Amazing της ομάδας χορού Griffón που μιλάει για το υπέροχο αλλά και το αυτοκαταστροφικό της ανθρώπινης φύσης και είχε ενθουσιάσει στο Φεστιβάλ Αθηνών, με τη μουσική του Αντώνη.
Είναι άνθρωπος χαμηλών τόνων, δεν μιλάει συχνά και ένα μεγάλο μέρος του κοινού που τον γνώρισε στα ’90s αγνοεί ότι ο Αντώνης Παλάσκας είναι ο Αντώνης Πι.
«Με τον χορό ασχολήθηκα κατά λάθος», λέει, «βρέθηκε μπροστά μου, δούλεψα, και λέω “εδώ υπάρχει ενδιαφέρον, γιατί έρχεται κόσμος να σε ακούσει ο οποίος δεν έχει καμία σχέση με αυτό το είδος μουσικής”. Έρχονταν ηλικίες μέχρι 80 χρονών και άκουγαν ένα πολύ διαφορετικό πράγμα, το οποίο αν τους το έδειχνες χωρίς την εικόνα δεν υπήρχε περίπτωση να το ακούσουν. Και αυτοί οι άνθρωποι, όταν βλέπουν κάτι ζωντανό που κινείται, έρχονται και σου λένε “μου αρέσει η μουσική σου”, κι εκεί εγώ συγκινούμαι πάρα πολύ».
— Το θέατρο εξωραΐζει τη μουσική που διαφορετικά θα θεωρούνταν ακραία πειραματική ή ανυπόφορη. Σε μια συναυλία με τέτοια μουσική σίγουρα δεν θα έρχονταν οι ίδιοι άνθρωποι.
Σίγουρα δεν θα έρχονταν. Γιατί το να ακούει κάποιος για μία ώρα παραμορφωμένες λούπες και πράγματα που δεν θα έβαζε ποτέ σπίτι του για μένα είναι κατόρθωμα. Εκπαιδεύεις ένα κοινό σε κάτι άλλο, το οποίο ήταν πολύ μακριά του, και βλέπεις ότι του αρέσει αυτό το πράγμα και θέλει να το κατανοήσει. Έχουμε και πολύ καλό θέατρο στην Ελλάδα, είμαστε σε πολύ καλό επίπεδο κι αυτό με ώθησε να πάω παραπέρα. Και βρήκα ότι αυτό έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Επικοινωνώ με κόσμο ο οποίος δεν είναι mainstream. Ο χώρος του θεάτρου είναι πάρα πολύ ελεύθερος, μπορείς να κάνεις ό,τι γουστάρεις, να δώσεις στον κόσμο υλικό το οποίο δεν θα το έπαιζες ποτέ εκτός σκηνής. Έχει μια ελευθερία αξεπέραστη, έναν κενό χώρο τον οποίο γεμίζεις με ανθρώπους και ο άλλος κάθεται και τον παρακολουθεί. Είναι πολύ ανοιχτά τα όρια στα οποία μπορείς να κινηθείς κι αυτό με βοήθησε πάρα πολύ στον χώρο, γιατί είναι και πολύ καλοί συνεργάτες όλοι όσοι έχω γνωρίσει, καλής ποιότητας άνθρωποι.
— Πού έχεις γεννηθεί Αντώνη;
Στο Περιστέρι γεννήθηκα, εκεί μεγάλωσα. Από τα 22 μου ζω στα Εξάρχεια. Mάλλον ζούσα μέχρι πριν από τρία χρόνια, έφυγα επειδή δεν έβρισκα σπίτι. Έχω πάει στην Κυψέλη.
— Με τη μουσική από πότε ασχολείσαι;
Από τα δέκα κάτι, είχα μια κιθάρα και άρχισα να μαθαίνω μουσική, να παίζω κιθάρα, βασικά. Έκανα κάποια μαθήματα τότε, μετά βρέθηκα με τους Στέρεο Νόβα, που ήμασταν φίλοι έτσι κι αλλιώς από πριν, με γοήτευσαν τα συνθεσάιζερ και ασχολήθηκα με αυτά. Πάντα μου άρεσαν τα ηλεκτρονικά, αλλά μόλις τα γνώρισα άρχισα να δουλεύω με αυτά. Στα 38 μου έγινα μάστερ στη σύγχρονη μουσική με υπολογιστές, το πήγα λίγο παραπέρα γιατί ήθελα κι εγώ να εξελιχθώ γενικά. Με βοήθησε μια φίλη, πήγα στην Ιρλανδία, έκανα ένα master και μου άνοιξαν λίγο οι ορίζοντες, γιατί ήταν ένα καινούργιο είδος που διδασκόταν τότε.
— Και στο TV Head και στους Supermarket ηλεκτρονικός ήταν ο ήχος…
Ναι, απλώς ήθελα να πάω παραπέρα, δεν ήθελα να κάνω το ίδιο, και άρχισα να ψάχνω τι μπορώ να κάνω καινούργιο. Οπότε μπλέχτηκα με το software, με καινούργιες μορφές σύνθεσης, με όλα αυτά τα πράγματα, και έτσι δουλεύω από τότε.
Supermarket - Midnight Lover
— Βιοποριζόσουν πάντα ως μουσικός ή έχεις κάνει κι άλλα πράγματα;
Δούλευα και ακόμα δουλεύω στο στούντιο ως ηχολήπτης, απλώς έκλεισε το στούντιο κάποια στιγμή με την κρίση στην Ελλάδα και δούλεψα στο θέατρο. Ακόμα δουλεύω στο θέατρο ως ηχολήπτης και από το 2006 και μετά είχα παράλληλα και τον χορό. Μετά τους Supermarket σταμάτησα να κάνω δισκογραφία, για διάφορους λόγους.
— Έχεις ελάχιστες κυκλοφορίες.
Ναι, γιατί ήταν δύσκολο να βρω τρόπο να τις βγάλω. Υπήρχε και μεγάλη δυσκολία να το επικοινωνήσεις αυτό το πράγμα, δεν θα παρακαλούσα κανέναν να μου παίξει ένα κομμάτι στο ραδιόφωνο, δεν έβρισκα τον λόγο, έλεγα «άμα τους αρέσει, θα το παίξουν». Αλλά είναι ένα παιχνίδι στο οποίο δεν είμαι καλός, το λέω, δεν το ’χω να βγω έξω και να σπρώχνω τη δουλειά μου.
— Θα μπορούσες να βάλεις το υλικό που έχεις στο Spotify.
Ναι, αλλά και πάλι δεν χρειάζεται promotion; Θα εξαφανιστείς εκεί μέσα χωρίς promotion. Και είναι πολύ καλές δουλειές, που μου άρεσαν. Φαντάσου ότι το «TV Head» ήταν έτοιμο ήδη δύο χρόνια όταν βγήκε σε μια μικρή εταιρεία, ανεξάρτητη, και δεν πήγε και πολύ καλά, το «Supermarket», πάλι, πήγε καλύτερα, αλλά έκλεισε η εταιρεία...
— Ήταν μια δύσκολη εποχή εκείνη, γιατί ενώ ο κόσμος άκουγε πράγματα, δεν τα στήριζε.
Ήταν δύσκολη εποχή, ναι, και γενικά δεν στήριζε την ηλεκτρονική μουσική.
— Δεν πήγαινε στα live ελληνικών σχημάτων, ειδικά στην ηλεκτρονική μουσική, ούτε στα ξένα ηλεκτρονικά ονόματα πήγαινε, αν δεν ήταν mainstream. Υπήρχε ένα κόμπλεξ, όπως και με τον ελληνικό στίχο, που κανείς μέχρι τους Στέρεο Νόβα δεν τον χρησιμοποιούσε στην electronica.
Ενώ τώρα, αν δεν έχεις ελληνικό στίχο, δεν υπάρχεις. Η τραπ και όλη αυτή η σκηνή ποντάρει σε αυτό το πράγμα, και έχει μερικούς καλούς. Η υποκουλτούρα πάντα έχτιζε το mainstream, έτσι γινόταν πάντα, σήμερα όμως δεν υπάρχουν υποκουλτούρες.
— Πόσων χρονών ήσουν όταν μπήκες στους Στέρεο Νόβα;
Ήμουν 22-23, τότε ξεκίνησα να μένω στα Εξάρχεια.
— Ποιος ήταν ο ρόλος σου στο σχήμα;
Τι εννοείς;
— Αν ήταν κομμάτια και των τριών όσα υπήρχαν στους τέσσερις πρώτους δίσκους.
Όπως έχουν δηλώσει, ναι, φυσικά. Καθόμασταν και οι τρεις και γράφαμε κομμάτια.
— Αποχώρησες μετά το «Τέλσον» και δεν γύρισες ποτέ...
Δεν γύρισα επειδή οι σχέσεις μας μάλλον δεν ήταν καλές. Καθόμασταν να βγάλουμε κομμάτια, με αυτήν τη λογική γράφαμε. Το ωραίο με τους Στέρεο Νόβα, τουλάχιστον όσο ήμουν εγώ, ήταν η ειλικρίνεια προς το υλικό, προς τον τρόπο που το δημιουργούσαμε. Εγώ αυτό κράτησα μόνο, και τώρα ακόμα, αυτό που με ενδιαφέρει, είναι αυτή η ειλικρίνεια. Έφυγα και δεν θα ξαναγύριζα...
— Στο reunion δεν σου είπαν να συμμετέχεις;
Όχι, ποτέ. Κι ήταν εκεί άτομα που δεν ήταν καν στους Στέρεο Νόβα. Μετά από τόσα χρόνια μπορώ να το βλέπω και να γελάω. Δεν με πείραξε. Κοίταξε, ήταν κάτι ωραίο οι Στέρεο Νόβα, και που συνέβη και για μένα ήταν ωραίο. Τελείωσε στο «Τέλσον», χωρίσαμε και τελείωσε η υπόθεση. Και συνεχίσαμε όπως συνεχίσαμε. Πραγματικά δεν ξέρω τι κάνουν. Έμαθα ότι κάνουν ένα live, δύο, αλλά το έχω αφήσει πίσω μου το 1996, πήγα κάπου αλλού και δεν ενδιαφέρθηκα να ασχοληθώ ξανά. Δεν ξέρω πώς θα ήταν αν είχαν γίνει αλλιώς τα πράγματα.
Sonic Landscapes #1
— Πες μου για τα Sonic Landscapes.
Κάποια στιγμή συνάντησα τη φίλη μου τη Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού, η οποία είναι αστροφυσικός, και αυτή μου είπε ότι οι καταγραφές των παρατηρητών για το Βόρειο Σέλας γίνονται με ήχους – όλοι αυτοί οι ήχοι υπάρχουν στη NASA. Σκεφτόταν να κάνει κάποιες διαλέξεις, να μιλάει για τα πάλσαρ και το σέλας και ήθελε να κάνουμε κάτι ηχητικό για να παίζει παράλληλα. Άκουσα τους ήχους, είχαν πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και έκατσα και έκανα δύο κομμάτια με ήχους από πάλσαρ στο ένα και απ’ το σέλας στο άλλο. Έτσι δώσαμε κάποιες διαλέξεις μαζί, εγώ μίλαγα για τη σύγχρονη μουσική, για το πώς ξεκίνησε απ’ τον Pierre Schaeffer –το πρώτο κομμάτι σύγχρονης μουσικής που βγήκε ποτέ ήταν ο ήχος από ένα τρένο– και πώς έφτασε στον Μπράιαν Ίνο, στη συνέχεια πώς πέρασε στο ’90 μετά και στο 2000, μέχρι τώρα, που μπορούμε και γράφουμε στο σπίτι μας. Έλεγα ότι έχει πολλή ιστορία πίσω του και έχουν αφιερώσει κάποιοι άνθρωποι πολύ χρόνο για να είμαστε εμείς σε αυτή την κατάσταση και να λέμε ότι κάνουμε σύγχρονη μουσική. Εγώ μιλούσα γι’ αυτό το κομμάτι και η Φιόρη για το κομμάτι της επιστήμης. Για ένα διάστημα πηγαίναμε και σε παιδάκια στα σχολεία, τους έβαζα να ακούσουν τα κομμάτια και προσπαθούσα να τους εξηγήσω τι είναι πειραματισμός, ότι τα πάντα μπορούν να γίνουν μουσική, τα πάντα μπορούν να ενορχηστρωθούν σε κάτι και ότι δεν χρειάζεται να πετάνε και να ακυρώνουν τίποτα. Είναι ιδιαίτερα κομμάτια, το κομμάτι με τα πάλσαρ ήταν πολύ ωραίο, σαν να ακούς Autechre. Τα πάλσαρ είναι τα μοιρολόγια του σύμπαντος, κάνουν ακριβείς κύκλους, έχουν φοβερή σχέση με τη μετρονομία. Όλο αυτό ήταν ένα μετρονομημένο πράγμα, πάρα πολύ ωραίο.
— Ακούς νέα μουσική;
Ναι, ψάχνω. Ακούω διάφορα, όχι τόσο ηλεκτρονικά, να σου πω την αλήθεια, γιατί δεν βρίσκω πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Βρίσκω μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο πανκ, σε τέτοια είδη, γιατί μου αρέσει η αμεσότητα που έχουν και το drive. Η ηλεκτρονική σκηνή αυτήν τη στιγμή είναι ελαφρώς εσωστρεφής, δεν πάει πουθενά, σπάνια βρίσκεις να ακούσεις ωραία πράγματα.
— Αυτό που έλεγες experimental δεν έχει την ανταπόκριση που είχε παλιότερα, έχουν χαθεί και τα περιοδικά και τα sites που ασχολούνταν με αυτήν τη μουσική, γιατί τα κατάπιε όλα το mainstream.
Δεν έχει πια, όχι. Και στην Ελλάδα δεν είχε συνέχεια όλο αυτό που γινόταν στα ’90s και στα ’00s. Γι’ αυτό σου λέω ότι βρήκα ελευθερία με τον χορό, γιατί αυτό το experimental που δεν υπήρχε μπορούσα να το εκφράσω εκεί, σε αυτήν τη σκηνή. Στο θέατρο ακούνε όλα όσα έπαιζα και δεν έρχονταν να δουν όλα αυτά τα χρόνια. Αυτή η σκηνή όντως εξαφανίστηκε, υπάρχει βέβαια, αλλά όχι όπως παλιότερα. Προσπαθώ να ακούω νέα πράγματα, έτσι έμαθα ότι κάποιοι τράπερ είναι καλύτεροι από άλλους, πολύ πιο ενδιαφέροντες και πολύ πιο άμεσοι. Πάντα υπάρχει κάτι που έχει ενδιαφέρον, άμα κοιτάξεις θα το βρεις, μη στέκεσαι στο παρελθόν, αυτό πρέπει να κάνουμε όλοι. Προσωπικά αυτό κάνω, στέκομαι στο παρόν και λέω οk, αυτός ο κόσμος αυτήν τη στιγμή εκεί πάει, αυτό είναι, πώς μπορώ κι εγώ να σταθώ εδώ πέρα; Ξέρω ότι δεν μπορώ να στέκομαι για πάντα, γιατί έτσι κι αλλιώς έχω μεγαλώσει, δεν είμαι όπως ένα παιδί στα 18 του, έχω πίσω μου μια εμπειρία χρόνων την οποία πραγματικά θέλω να ξεχάσω κάποιες φορές και να δημιουργήσω πάλι απ’ την αρχή, αλλά είναι δύσκολο.
— Να ξεχάσεις δεν γίνεται, γιατί οι εμπειρίες μας μάς καθορίζουν, αλλά η εμπειρία που γίνεται νοσταλγία είναι αυτό που σε κάνει στο τέλος συντηρητικό.
Κι αυτό έχει συμβεί πάρα πολύ στη μουσική. Αν μπεις σε ένα δισκάδικο της Αθήνας, ένα από αυτά που έχουν απομείνει, βλέπεις να αγοράζουν όλοι δεκαετία ’70, ’80, ’90 το πολύ, και λες οk, σου άρεσαν κάποτε, αλλά με το να αγοράζεις μανιωδώς παρελθόν δεν γίνεται να πας μπροστά. Γι’ αυτό αγοράζω νέο πανκ, βγαίνουν αρκετά πράγματα, νέες παραγωγές που έχουν ενδιαφέρον και σε ακουστικό επίπεδο, και λες οk, αυτό είναι καινούργιο. Είχα βρει μια εκπομπή στο BBC που τα βράδια έπαιζε μόνο καινούργια πράγματα, ακυκλοφόρητα, άρχιζε στις 12 το βράδυ και έπαιζε ήχους που σου έφευγε το κεφάλι. Άκουσα μέχρι και Έλληνα που είχε διασκευάσει ρεμπέτικο σε experimental κατάσταση. Αυτό είναι ραδιόφωνο, να ακούω πράγματα τα οποία δεν έχω ξανακούσει ποτέ μου.
— Πες μου για το «Amazing».
Tο Αmazing είναι όλα αυτά που λέμε, η ιστορία του κόσμου. Άμα κοιτάξεις πίσω σου, είναι μια ιστορία πολέμου – είναι φοβερό το πόσοι άνθρωποι έχουν πεθάνει, πόσοι άνθρωποι έχουν δυστυχήσει, πόσες κοινωνίες έχουν εξαφανιστεί στο όνομα αυτού του πράγματος. Είναι η ιστορία του κόσμου, το λέει και το έργο, και μάλιστα η ομορφότερη. Είναι σκληρή μεν, αλλά όλα αυτά που λέει είναι η αλήθεια. Στο Amazing φτάσαμε μέσα από ένα παραμύθι, ξεκινήσαμε να το δουλεύουμε και αυτό μας έβγαλε στην παράσταση. Νομίζω ότι είναι από τα πιο ωραία έργα που έχουμε κάνει με τη συγκεκριμένη ομάδα, την ομάδα χορού Griffon. Το κάναμε για το Φεστιβάλ Αθηνών, αλλά μας άρεσε πάρα πολύ και το ξανακάνουμε. Έχει πολλή δουλειά από πίσω του, πολύ κόπο και είναι κρίμα να είναι μόνο για λίγες παραστάσεις.
— Υπάρχει κάτι άλλο που ετοιμάζεις;
Τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε κάνει μια ταινία μικρού μήκους κινουμένων σχεδίων με τον Σέργιο Κοτσόβουλο, την Ηχώ, κι αυτή με λίγα χρήματα. Έχουμε πάρει 20 βραβεία σε φεστιβάλ έξω, έχει πάει πάρα πολύ καλά, είναι σε συμπαραγωγή με το Ιράν, με ένα στούντιο αρκετά μεγάλο που κάνει κινούμενο σχέδιο. Έχω κάνει τη μουσική, ετοίμασα και ένα dubplate με 4 remixes από τα κομμάτια, το οποίο δεν έβγαλα ποτέ. Εδώ δεν ενδιέφερε κανέναν, το πρώτο βραβείο που πήραμε ήταν σε ένα μεγάλο φεστιβάλ animation στο Λος Άντζελες. Από τα είκοσι βραβεία που έχουμε πάρει, τα δεκαπέντε είναι αξιόλογα…
Ιωάννα Πορτόλου & Ομάδα Xορού Griffón, Amazing, θέατρο ΠΛΥΦΑ, Κορυτσάς 39, Βοτανικός,
16, 17, 22, 23, 24, 29, 30 Νοεμβρίου και 6, 7, 13, 14 Δεκεμβρίου κάθε Τετάρτη και Πέμπτη, στις 21.30
