ΑΥΞΑΝΟΝΤΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ οι υποψηφιότητες για την εκλογή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ, αλλά κανένας δεν ξέρει πόσες από αυτές θα φτάσουν τελικά μέχρι τις κάλπες· άλλοι βάζουν υποψηφιότητα επειδή πραγματικά διεκδικούν την ηγεσία, άλλοι για να τοποθετηθούν στην κατηγορία των στελεχών πρώτης γραμμής και να ακουστεί παραπάνω το όνομά τους και άλλοι για να διαπραγματευθούν το στάτους τους την επόμενη μέρα. Όταν το 2016 ο Άδωνις Γεωργιάδης έβαλε υποψηφιότητα για να γίνει πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, τα στελέχη του κόμματος τον θεωρούσαν περίπου ως «ξένο σώμα». Μετά τον δεύτερο γύρο και την υποστήριξη που παρείχε στον Κυριάκο Μητσοτάκη, με το διόλου ευκαταφρόνητο ποσοστό που έλαβε, έγινε αντιπρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας και είδε τις μετοχές του να απογειώνονται. Αυτό είναι ένα παράδειγμα που έχουν υπ’ όψιν τους όλοι οι πολιτικοί σε όλους τους χώρους και ίσως εξηγεί και τον πληθωρισμό των υποψηφίων. Πολλοί σκέφτονται: αν δεν μπορείς να βγεις πρώτος στην εκλογική διαδικασία, με ένα καλό ντιλ, ίσως μπορέσεις να γίνεις Νο2.
Η διαδικασία εκλογής ηγεσίας που ξεκίνησε την περασμένη Κυριακή προχωρά συντεταγμένα για την ώρα, χωρίς αναταράξεις και προβλήματα. Δεν είναι όλα ιδανικά, αλλά η κατάσταση που επικρατεί στο ΠΑΣΟΚ δεν συγκρίνεται με το χάος, το διχαστικό κλίμα και το οργιώδες παρασκήνιο που υπάρχει στον ΣΥΡΙΖΑ. Όχι ότι δεν υπάρχει παρασκήνιο και στο ΠΑΣΟΚ, κάθε άλλο. Υπάρχει όμως κάποιος σεβασμός στις δημοκρατικές διαδικασίες και αρκετά συναινετικό κλίμα. Όλοι κάνουν προσπάθεια να διατηρηθούν οι τόνοι χαμηλά. Ακόμα και στο γραφείο του Νίκου Ανδρουλάκη, όπου αρχικά επικρατούσε μεγάλη απογοήτευση και θυμός, μετά την εκδήλωση των φιλοδοξιών του Χάρη Δούκα, η οποία τους ξάφνιασε, σήμερα το κλίμα είναι διαφορετικό και ο ίδιος ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ το αντιμετωπίζει πολύ πιο χαλαρά και όχι σαν «πραξικόπημα» όπως τις πρώτες ώρες.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης υποστηρίζει ότι ποτέ δεν άκουσε κριτική από τα όργανα του κόμματος για κάποια άλλη πολιτική κατεύθυνση και μιλά για «πασαρέλα προσωπικών φιλοδοξιών», χωρίς να έχει κατατεθεί όλο το προηγούμενο διάστημα «ένα άλλο σχέδιο, μια διαφορετική στρατηγική πρόταση, μια διαφορετική πολιτική εισήγηση» από τους ανθρώπους που τώρα «θέλουν να παίξουν έναν πολύ μεγάλο ρόλο στην παράταξη».
Ο Νίκος Ανδρουλάκης θα κινηθεί περίπου με την ίδια πλατφόρμα που εξελέγη για να υλοποιήσει το 2021, τότε που είχε σύνθημα «ανανέωση, ενότητα και πολιτική αυτονομία». «Το ΠΑΣΟΚ αύξησε την επιρροή του αυτό το διάστημα, μεγάλωσε, αλλά μπορεί να μεγαλώσει περισσότερο», λέει, «να ηγηθεί του προοδευτικού κόσμου και να γίνει αυτό η εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης». Τα λάθη που αναγνώρισε δεν αφορούν το πλαίσιο και την πολιτική πλατφόρμα. Σε αυτά θεωρεί πως δικαιώθηκε, παρότι, όπως είπε στην Κεντρική Επιτροπή, «σε κάποια κρίσιμα ζητήματα στείλαμε θολό πολιτικό μήνυμα και εμφανιστήκαμε με διγλωσσία». Υποστηρίζει, όμως, ότι ποτέ δεν άκουσε κριτική από τα όργανα του κόμματος για κάποια άλλη πολιτική κατεύθυνση και μιλά για «πασαρέλα προσωπικών φιλοδοξιών», χωρίς να έχει κατατεθεί όλο το προηγούμενο διάστημα «ένα άλλο σχέδιο, μια διαφορετική στρατηγική πρόταση, μια διαφορετική πολιτική εισήγηση» από τους ανθρώπους που τώρα «θέλουν να παίξουν έναν πολύ μεγάλο ρόλο στην παράταξη».
Τα καρφιά είναι κυρίως για τον Χάρη Δούκα, όπως και οι αιχμές για ένα ΜΜΕ «που γίνεται σήμερα βασικό όχημα της εσωκομματικής αντιπολίτευσης» και φέρεται να έχει σύμβαση με τον δήμο Αθηναίων. Αυτόν φαίνεται να φωτογραφίζει και όταν μιλάει για τα σενάρια που κυκλοφορούν «στα γνωστά τραπέζια του τριγώνου του κέντρου των Αθηνών για ρευστοποίηση του ΠΑΣΟΚ και την ενοποίησή του με τον ΣΥΡΙΖΑ». Ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει τοποθετηθεί απέναντι σε όσους διακινούν εδώ και καιρό αυτά τα σενάρια και επαναλαμβάνει διαρκώς ότι «συγκολλήσεις κορυφής και διαπραγματεύσεις με πρόσωπα που κάνουν την ανάγκη της πολιτικής τους επιβίωσης φιλοτιμία δεν ενισχύουν το ΠΑΣΟΚ αλλά θα ωφελήσουν τον Μητσοτάκη». Οι συμμαχίες υποστηρίζει ότι πρέπει να γίνονται στη βάση της κοινωνίας και «όχι με τις σκιές του παρελθόντος, η στρατηγική των οποίων τα προηγούμενα χρόνια ήταν η τοξικοποίηση και η διάλυση του ΠΑΣΟΚ».
Ο Χάρης Δούκας, αφού ξεκαθάρισε τα προσωπικά, δηλώνοντας ότι «η φιλία δεν είναι δουλεία», άρα καθόλου δεν αισθάνεται ότι λόγω της φιλίας που είχε με τον Νίκο Ανδρουλάκη όφειλε να καταπνίξει τις πολιτικές του φιλοδοξίες, υποστήριξε ότι αυτές δεν υπήρχαν από πριν αλλά γεννήθηκαν μετά το πολιτικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Τότε κατάλαβε, όπως λέει, ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης δεν μπορεί να υλοποιήσει τη συνταγή της επιτυχίας, που είναι κατά τη γνώμη του η συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ και άλλες μικρότερες αριστερές και φιλελεύθερες δυνάμεις. Και επειδή αυτός το πέτυχε στον δήμο, όπως λέει, έχει πειστεί ότι μπορεί να το κάνει και στο ΠΑΣΟΚ. Στην κριτική που του γίνεται ότι δεν έχει δείξει τι μπορεί να πετύχει στον δήμο, αφού δεν υπάρχει ακόμα έργο, οι υποστηρικτές του λένε ότι είναι ακόμα πολύ νωρίς γι’ αυτό και δεν μπορεί τόσο φιλόδοξα πρότζεκτ όπως η θωράκιση της Αθήνας από την κλιματική κρίση ή η μείωση της θερμοκρασίας της πόλης, να υλοποιηθούν μέσα σε λίγους μήνες. Άλλωστε, ο δήμαρχος είπε ότι όλα αυτά θα τα κάνει, αλλά δεν είπε πότε.
Όπως ανέφερε ο ίδιος, στο ερώτημα «γιατί τώρα; Είσαι δήμαρχος μόλις 6 μηνών. Γιατί να μην περιμένεις να περάσει χρόνος, να ωριμάσει το έργο και μετά να επιχειρήσεις την όποια μετάβαση;» απάντησε «γιατί οι συνθήκες επιβάλλουν το πότε. Ο χρόνος έχει ρήξεις και ρωγμές, δεν είναι στατικός και ακύμαντος, όπως κάποιοι νομίζουν. Τώρα εκτυλίσσεται με ραγδαίο ρυθμό η κρίση και η αποδόμηση της κυβέρνησης Μητσοτάκη».
Για το γεγονός ότι αν εκλεγεί πρόεδρος δεν θα είναι μέσα στη Βουλή για να αντιμετωπίζει τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αναφέρει ότι ούτε ο περιφερειάρχης Απόστολος Τζιτζικώστας θα ήταν στη Βουλή αν κέρδιζε την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας το 2016, αλλά κανένας δεν το έκανε μεγάλο θέμα τότε. Σε κάθε αφορμή, πάντως, ξεκαθαρίζει ότι θα παραμείνει δήμαρχος Αθηναίων όχι μόνο επειδή αυτό αποτελεί δέσμευσή του αλλά και επειδή «αποτελεί ένα αμοιβαίο πλεονέκτημα τόσο για την πόλη όσο και για το Κίνημα», καθώς «το τοπικό συναντά το εθνικό και το εθνικό το τοπικό». Ο Χάρης Δούκας στην Κεντρική Επιτροπή μίλησε για τον συμμετοχικό τρόπο με τον οποίο λειτουργεί ο ίδιος, στέλνοντας το μήνυμα ότι «μόνος του κανένας δεν μπορεί, γι’ αυτό ενώνουμε δυνάμεις για να νικήσουμε τη ΝΔ».
Ο Παύλος Γερουλάνος παρουσίασε την υποψηφιότητά του στην Κεντρική επιτροπή του ΠΑΣΟΚ με μια μικρή ιστορική αναφορά, λέγοντας ότι αντιλαμβάνεται το κόμμα τους ως τη φυσική συνέχεια μιας μεγάλης παράδοσης που ξεκινάει από τον Ελευθέριο Βενιζέλο (με τον οποίο σχετιζόταν ιστορικά η οικογένειά του, καθώς ο ίδιος είναι τρισέγγονος του Εμμανουήλ Μπενάκη). Ο Βενιζέλος, όπως είπε, «πίστεψε, πρώτος, ότι η Ελλάδα μπορεί, και θα σταθεί στα πόδια της. Και το πέτυχε». Αναφέρθηκε επίσης στην «προοδευτική παράδοση που πιστεύει ότι η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες» και στον Ανδρέα Παπανδρέου που έθεσε ως όραμα του ΠΑΣΟΚ τον συνεχή αγώνα για την απελευθέρωση των Ελλήνων σε εθνικό, κοινωνικό και ατομικό επίπεδο. Ένα όραμα που, όπως είπε, αγκάλιασε τότε κάθε προοδευτική Ελληνίδα και κάθε προοδευτικό Έλληνα από την αριστερά και το κέντρο μέχρι τις παρυφές της δεξιάς επειδή ήταν κατανοητό, ειλικρινές και ανταποκρινόταν στις ανάγκες της κοινωνίας, όπως παραμένει και σήμερα, και αυτήν τη σκυτάλη θέλει να παραλάβει, μεταφράζοντας «τη βαριά παράδοση σε θέσεις, προτάσεις και λύσεις».
Στην Κεντρική Επιτροπή μίλησε για τα δικαιώματα των Ελλήνων «που έχουν βάναυσα καταπατηθεί από τις δυνάμεις της συντήρησης, και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος, με αποτέλεσμα να έχουμε τη μεγαλύτερη αύξηση ανισοτήτων σε εισόδημα, πλούτο και πρόσβαση στην εξουσία, από τη Μεταπολίτευση». Για τα εθνικά θέματα υποστηρίζει ότι η «Ελλάδα σύρεται από τις εξελίξεις, αντί να ακολουθεί ενεργή εξωτερική πολιτική και να παίρνει πρωτοβουλίες ως γέφυρα ηπείρων, λαών και πολιτισμών», ενώ για το θέμα της συμμετοχής στη λήψη των αποφάσεων λέει ότι σήμερα είναι αποκλειστικό προνόμιο των ενοίκων του Μεγάρου Μαξίμου, «κάτι που προσβάλλει ακόμα και τους προοδευτικούς ψηφοφόρους της Νέας Δημοκρατίας».
Ο Γερουλάνος μιλάει επίσης για μια «πατριωτική οικονομία» που «επενδύει στα συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε περιφέρειας, υποστηρίζει ενεργά τις ελληνικές επιχειρήσεις και τους εργαζόμενούς τους και μοιράζει τον πλούτο δίκαια σε κάθε γωνιά της επικράτειας». Συνοψίζει την πολιτική του πρόταση στο σύνθημα «Αναγέννηση του ΠΑΣΟΚ» και «Αναγέννηση της Ελλάδας», ενώ στην ερώτηση αν αυτό το αντέγραψε από τον Εμανουέλ Μακρόν, που ονόμασε έτσι το κόμμα του, απαντά ότι δεν έχει σχέση και υπάρχουν τα γραπτά του που αποδεικνύουν ότι το έχει πει πολύ νωρίτερα.
Ο ίδιος, πάντως, παρότι μπήκε στη μάχη ως αουτσάιντερ, με φαβορί ως αντίπαλο του Ανδρουλάκη τον Δούκα, φαίνεται να είναι αρκετά προετοιμασμένος, όχι μόνο επειδή έχει βρει ακόμα και τα συνθήματα αλλά επειδή έχει και αρκετά λεπτομερή σχέδια και προτάσεις, κάτι που αναμένεται και από τους υπόλοιπους υποψηφίους που τώρα μπαίνουν στη μάχη, χωρίς να έχουν κάνει σαφές το ξεχωριστό πολιτικό τους στίγμα.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.