Αν κάτι ισχύει πέραν πάσης αμφιβολίας για τα μεγάλα, τα μεσαία και τα μικρομεσαία φεστιβάλ του εξωτερικού, είναι ότι προβάλλεται σ’ αυτά ένας υπέρογκος αριθμός ταινιών. Γι’ αυτό εκατοντάδες δημιουργοί εκεί έξω κάνουν σινεμά που στοχεύει πρωτίστως σε φεστιβαλική πορεία, και έχουν πολλές ευκαιρίες να πραγματοποιήσουν τέτοια – και τα φεστιβάλ είναι υπεράριθμα και καθένα από αυτά διαθέτει μπόλικα τμήματα. Ακόμα και μεγάλα φεστιβάλ που έχουμε παρακολουθήσει διά ζώσης έχουν παράλληλα τμήματα τα οποία ανακαλύπτουμε σε δεύτερο χρόνο επειδή έγινε δεκτή σ’ αυτά εγχώρια παραγωγή – επισήμως προσποιούμαστε ότι πανηγυρίζουμε και την ίδια ώρα ανοίγουμε στα κρυφά την επίσημη ιστοσελίδα του φεστιβάλ και ψάχνουμε τις υποκατηγορίες της, για να εντοπίσουμε το επίμαχο τμήμα και να αντλήσουμε τις απαραίτητες πληροφορίες.
Tο «Ένα κάποιο βλέμμα» του Φεστιβάλ Καννών δεν ανήκει σ’ αυτήν τη (δευτερεύουσα) κατηγορία τμημάτων. Είναι το δεύτερο μεγαλύτερο τμήμα των Καννών και έχουν ξεπηδήσει από εκεί δημιουργοί και ταινίες που σήμερα λατρεύουμε. Συχνά περιλαμβάνει τίτλους με θετικότερη κριτική υποδοχή από (τουλάχιστον) τις μισές συμμετοχές του επίσημου διαγωνιστικού και ταινίες που δεν χώρεσαν στο τελευταίο, κατά ένα μέρος επειδή οι προγραμματιστές του φεστιβάλ στηρίζουν επιφανείς δημιουργούς που ξεκίνησαν από την Κρουαζέτ και έχτισαν το όνομά τους χάρη σ’ αυτή – και από μια πλευρά πολύ καλά κάνουν.
Κάποιοι Έλληνες θεατές ίσως πρόλαβαν να δουν την ταινία στις Νύχτες Πρεμιέρας, ευτυχώς προστέθηκε στον κατάλογο του Cinobo κι έτσι θα μπορέσουν να το ανακαλύψουν περισσότεροι.
Για να επανέλθουμε, όμως, σε όσα γράφαμε στην αρχή, το κακό με τον υπερβολικό αριθμό συμμετοχών είναι ότι μια ταινία λιγότερο γνωστού δημιουργού που δεν έχει καταφέρει να χτίσει buzz και έχει την ατυχία να προβληθεί σε μέρες με «μποτιλιάρισμα» κινδυνεύει να περάσει απαρατήρητη από την πλειονότητα της κριτικής. Κι αυτό μπορεί να επηρεάσει την πορεία της μετά το φεστιβάλ – την αγορά, τη διανομή, την παρουσία της σε λίστες με τα καλύτερα της χρονιάς και, βασικά, τη διάδοσή της. Τέτοια ήταν η περίπτωση του Only the river flows το 2023. Μόλις έντεκα οι κριτικές στο Rotten Τomatoes, παντελής η απουσία του από το σοβαρότερο Metacritic. Κάποιοι Έλληνες θεατές ίσως πρόλαβαν να το δουν στις Νύχτες Πρεμιέρας, ευτυχώς προστέθηκε στον κατάλογο του Cinobo κι έτσι θα μπορέσουν να το ανακαλύψουν περισσότεροι.
Στην ταινία μια σειρά φόνων ταράζει τα λιμνάζοντα νερά μιας παράκτιας επαρχιακής κωμόπολης στην Κίνα. Ένας νεαρός αστυνομικός αναλαμβάνει να διαλευκάνει την υπόθεση. Υπό την πίεση των ανωτέρων του για άμεσα αποτελέσματα, ο ήρωας φτάνει σύντομα στην πολυπόθητη σύλληψη, με το πρόσωπο του συλληφθέντα να είναι αρκετά περιθωριακό, άρα και αρεστό στη διοίκηση. Μήπως, όμως, ο πραγματικός ένοχος εξακολουθεί να βρίσκεται εκεί έξω; Και μήπως ο μεγαλύτερος κίνδυνος πηγάζει από ένα σύστημα προγραμματισμένο να συγκαλύπτει κακουργηματικά τις ατέλειές του;
Η πρώτη ώρα της ταινίας θα ευχαριστήσει τον φαν των βραδύκαυστων θρίλερ αστυνομικής προδικασίας, ο οποίος θα νιώσει ότι παρακολουθεί το καλλιτεχνικό παιδί του υπνωτιστικού Memories of murder του Μπονγκ Τζουν-Χο και του Police, Adjective του Κορνέλιου Πορουμπόιου. Στο πρώτο η ταινία παραπέμπει λόγω της σχολαστικής ανάδειξης της πληροφορίας, του υπνωτιστικού ρυθμού και της πεποίθησης ότι η διοικητική πλημμέλεια ευνοεί τη δράση και την εδραίωση του (πολύ πιο οργανωμένου) Κακού. Το δεύτερο το θυμίζει επειδή καταδεικνύει το γραφειοκρατικό σύστημα ως μεγαλύτερο σύμμαχο ενός ολοκληρωτικού καθεστώτος και επικαλείται το γνώριμο, πικρό χιούμορ του ρουμανικού νέου κύματος.
Κι εκεί που έχεις νιώσει πια ασφαλής στο φιλμικό σύμπαν, εκεί που έχεις εξοικειωθεί με τη γλώσσα της ταινίας και έχεις εφησυχάσει ίσως λόγω της οικειότητας (ή της ραθυμίας), έρχεται μια σκηνή-σοκ και δίνει τη σκυτάλη σε μια άλλη ταινία, φυσική μα απρόβλεπτη συνέχεια εκείνης που προηγήθηκε. Με μια γενναία στροφή, η αφήγηση από αντικειμενική μετατρέπεται σε υποκειμενική και σημείο αναφοράς γίνονται οι μεστές δημιουργίες του Ατόμ Εγκογιάν για την πάντα διαφεύγουσα φύση της αλήθειας, οι οποίες συνήθιζαν να συσχετίζουν την εν λόγω θεματική (και) με την κινηματογραφική εικόνα και το βίντεο.
Δεν κάνει να πούμε περισσότερα, υπάρχουν ταινίες όπου μεγαλύτερο spoiler δεν συνιστά το να γράψεις τι γίνεται αλλά τι αφορούν και, κυρίως, «πώς» μιλούν γι’ αυτό. Αν αγαπάτε τον arthouse κινηματογράφο, δείτε οπωσδήποτε αυτή την ταινία με το υπέροχο πόστερ που παραπέμπει στην «Κραυγή» του Μουνκ, και κρατήστε το όνομα του 32χρονου Γουέι Σουτζούν, πρόκειται για μεγάλο ταλέντο.
Η ταινία «Only the River Flows» είναι διαθέσιμη στο Cinobo.