Κάποτε ο Τζόρνταν Ροθ ήταν καλεσμένος σε δείπνο σε μια κλειστή λέσχη με dress code σακάκι και γραβάτα. «Συνειδητοποίησα ότι ένα χειμωνιάτικο τουίντ σακάκι και γραβάτα με φούστα και γόβες του Thom Browne θα μου επέτρεπε να ακολουθήσω τον ενδυματολογικό κώδικα και την καρδιά μου». Μπορεί μερικά μέλη της λέσχης να έπαθαν μια ελαφριά συμφόρηση, αλλά ο Ροθ έκανε αυτό που ήθελε, μια ξεκάθαρη δήλωση για την ταυτότητά του, όπως έκανε και στο γκαλά του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης το 2019, όπου εμφανίστηκε με πολύχρωμο παλτό του Michael Sylvan Robinson, καλλιτέχνη και queer ακτιβιστή. Ήταν μια οπτική δήλωση σχετικά με τις δυνατότητες της ταυτότητας, που ταίριαζε γάντι στο θέμα «In America: A lexicon of fashion».
Ο Ροθ προτρέπει τους πάντες να φανταστούν την ταυτότητα ως κάτι κινητικό και όχι στατικό και υποστηρίζει ότι υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ του πώς ντυνόμαστε και του πώς «επιλέγουμε να διεκδικήσουμε ορισμένα μέρη της «ταυτότητάς» μας – τη θρησκευτική μας ταυτότητα, τη σεξουαλική μας ταυτότητα, την ταυτότητα φύλου, τις επαγγελματικές μας ταυτότητες, τις φυλετικές μας ταυτότητες, την εθνική μας καταγωγή και τόσα άλλα.
Ο Τζόρνταν Ροθ είναι ένας πολυεπιστημονικός καλλιτέχνης, fashion icon και επτά φορές βραβευμένος με Tony θεατρικός παραγωγός. Σπούδασε φιλοσοφία και θέατρο στο Πρίνστον και το Κολούμπια και είναι ο πιο διάσημος παραγωγός του Μπρόντγουεϊ, ιδιοκτήτης πέντε θεάτρων και καλλιτεχνικός διευθυντής της ATG Entertainment, ενός κολοσσού στον χώρο του θεάματος. Βρίσκεται πίσω από την αναβίωση του «Into the Woods» το 2022, τη βραβευμένη με Tony αναβίωση του «Angels in America» το 2018 και βραβευμένες επιτυχίες όπως τα «Hadestown», «Moulin Rouge!», «Springsteen on Broadway», «Kinky Boots» και «The Book of Mormon». Η αναβίωση του «The Rocky Horror Show» που έκανε διήρκεσε σχεδόν 10 φορές περισσότερο από το πρώτο ανέβασμα και βρίσκεται πίσω από την αναβίωση στο Μπρόντγουεϊ ενός άλλου κλασικού γκέι έργου, του «Torch Song», που σημείωσε τρομερή επιτυχία.
Σήμερα, στα 48 του, θεωρείται ευφυής και οξυδερκής παραγωγός, ο μοναδικός σόουμαν του Μπρόντγουεϊ, ξεπερνώντας τα όρια του τι σημαίνει να είσαι μεγιστάνας του θεάτρου.
Είναι παθιασμένος με τη μόδα και μοιράζεται τις περιπέτειές του με χάρη και χιούμορ, σε απίθανα making of στο Instagram, δείχνοντας τρομερή χαρά και ακατάβλητο ενθουσιασμό, ακόμα και αν αλλάζει μέσα σε λιμουζίνες για να προλάβει να εμφανιστεί με άλλο ρούχο στην Εβδομάδα Μόδας, ενώ έχει περπατήσει στις πασαρέλες των Thom Browne, Batsheva, KidSuper, RVDK, Yuima Nakazato και Lúchen και έχει γίνει θέμα και εξώφυλλο στα «L'Officiel Italia», «King Kong», «Numero», «Flaunt», «Cero», «ZOO», «The New York Times Style Magazine», «Vogue Italia» και «Vogue Portugal». Με το ξεχωριστό του στυλ, είναι πάντα μέσα στις λίστες των πιο καλοντυμένων ανθρώπων του πλανήτη.
Όταν αποφάσισε να σταματήσει να ντύνεται με κοστούμια Prada, που τα είχε σε όλα τα χρώματα, αυτός, ο γιος ενός πολυεκατομμυριούχου μεσίτη και μιας διάσημης θεατρικής παραγωγού που κληρονόμησε μια μικρή αυτοκρατορία του θεάτρου, αντιμετωπίστηκε με έναν ελαφρύ σκεπτικισμό. «Η στολή μου, κοστούμια και λευκά πουκάμισα, με εξυπηρέτησε πολύ καλά», είπε, «μέχρι που δεν το έκανε πια». Σήμερα, στα 48 του, θεωρείται ευφυής και οξυδερκής παραγωγός, ο μοναδικός σόουμαν του Μπρόντγουεϊ, ξεπερνώντας τα όρια του τι σημαίνει να είσαι μεγιστάνας του θεάτρου.
«Ο Τζόρνταν είναι ένας σπάνιος άντρας που βλέπει τη μόδα όχι απλώς ως μέσο για να ντυθείς, αλλά ως τρόπο να αφηγηθείς ιστορίες – ως ερμηνεία», λέει η Άννα Γουίντουρ της «Vogue». «Ο ενθουσιασμός και η γενναιοδωρία του διαχέονται σε ό,τι κάνει, αλλά αυτό που με εντυπωσιάζει περισσότερο είναι πόσο ευγενικοί και στοργικοί γονείς είναι αυτός και ο σύζυγός του και για τους δύο γιους τους». Μέσα στη σχέση του με τον σύζυγό του, Ρίκι Τζάκσον, παραγωγό και συγγραφέα του μπεστ σέλερ «Gay Like Me», που κρατά εδώ και 21 χρόνια, ο Ροθ ένιωσε ελεύθερος να κάνει τις μεταμορφώσεις που ποθούσε, έχοντας πλήρη αποδοχή και στήριξη. Θεωρεί την οικογένεια που έχουν δημιουργήσει το πιο σημαντικό και ρομαντικό κομμάτι της σχέσης τους. «Τα παιδιά μου είναι μαγικά όντα. Βιώνω την καθημερινή ευλογία να τα βοηθάω να γίνουν ο εαυτός τους και μέσω αυτού καταλαβαίνω και επαναξιολογώ λίγο περισσότερο τον εαυτό μου».
Ο Ροθ ομολογεί ότι πάντα έβλεπε το φύλο με διαφορετικό τρόπο από ό,τι πολλοί από τους συνομηλίκους του.
«Για μένα η ταυτότητα είναι μια κατασκευή, όπως ένα ρούχο είναι μια κατασκευή», λέει. Δεν πιστεύει ότι η ταυτότητα που μας επιβάλλεται οφείλει να μας καθορίζει. Υποστηρίζει πώς όταν σταματήσουμε να υπολογίζουμε όσα προβάλλουν επάνω μας και όσα μας επιβάλλουν οι άλλοι ως ταυτότητα, μπορούμε πιο χαλαρά να φορέσουμε τη δική μας ταυτότητα, όποια και αν είναι αυτή, ή να την αποβάλουμε, να την αλλάξουμε και να σχετιστούμε μαζί της, σαν ένα ρούχο που μπορεί να εκφράζει αυτό που είμαστε, αλλά δεν είναι αυτό που είμαστε. «Υπάρχουν άπειροι τρόποι για να διαμορφώσουμε αυτό που είμαστε. Η ταυτότητα είναι μια έννοια με την οποία βρισκόμαστε σε συνεχή συζήτηση, κάτι που φτιάχνουμε και χαλάμε, σε ένα είδος χορογραφίας».
«Η έκφραση και η κατανόηση του φύλου μου ήταν εξερεύνηση μιας ζωής και πολύ οδυνηρή, ιδιαίτερα τον πρώτο καιρό», λέει. «Τα παιδιά μπορούν να είναι σκληρά, και εκείνα τα χρόνια το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσε να σου συμβεί ήταν να μην είσαι βέβαιος για την έκφραση του φύλου σου», εξηγεί. «Αυτό δημιούργησε μια βαθιά σχέση με το σώμα μου και είναι εκπληκτικό που το σώμα μου είναι τώρα εκεί που θέλω και αισθάνομαι πιο δυνατός μέσα σε αυτό».
Η αίσθηση της μόδας που έχει ο Ροθ μπορεί να χαρακτηριστεί μόνο με μια λέξη: ατρόμητη. Πολυτελείς κάπες, κεντημένα με κρυστάλλους ρούχα, ακραίοι χρωματισμοί και εκκεντρικά σύνολα. Στη βραδιά της πρεμιέρας του «Moulin Rouge! The Musical» εμφανίστηκε με μια κάπα Zac Posen με κατακόκκινα πετράδια και στροβιλιζόταν στα φλας και τις κάμερες σαν τον ανεμόμυλο, το έμβλημα του παρισινού καμπαρέ.
Ο «τιτάνας του Μπρόντγουεϊ», όπως τον αποκαλούν, δεν χάνει ευκαιρία να ζήσει μέσω της μόδας μοναδικές εμπειρίες. «Η μόδα είναι μια καθημερινή ευκαιρία να εκφραστώ, δείχνει τι σκέφτομαι και πώς νιώθω εκείνη τη στιγμή», λέει.
Οι μεγαλύτεροι σχεδιαστές του κόσμου ενθουσιάζονται μαζί του και τον θεωρούν έμπνευση γιατί κάθε εμφάνισή του είναι μια κανονική παραγωγή με δεκάδες καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάζεται για το όραμά του, ενώ κινηματογραφεί κάθε μεταμόρφωσή του, κάτι που αποφεύγουν να κάνουν οι σταρ.
Λίγες εβδομάδες νωρίτερα εμφανίστηκε στην Place Vendome στο «Vogue World Paris» με μια κατακόκκινη τουαλέτα Balenciaga, ένα vintage μπλε κολιέ Yves saint Laurent και λευκά νύχια για να τιμήσει τα χρώματα της γαλλικής σημαίας, ενώ πριν ξεκινήσει το Paris Couture γύρισε ένα βίντεο για το «10 Magazine» όπου μεταμορφώνεται μέσα σε ένα ρούχο του John Galliano. Αντιλαμβάνεται τη μεταμόρφωση του σώματός του ως μια υπερβατική εμπειρία. «Αυτό που δεν ήξερα παρακολουθώντας την επίδειξη του Γκαλιάνο για τον Μαρζελά ήταν πόσα περίπλοκα στρώματα αφήγησης και συναισθημάτων υπήρχαν κάτω από αυτό που ήταν ορατό, ξεκινώντας με ένα νέο σώμα που θα φορούσα πάνω από το δικό μου», γράφει.
Για τον Ροθ, όλα αυτά δεν γίνονται απλώς για να τραβήξουν την προσοχή. Αφορούν την ιστορία και το συναίσθημα που είναι ραμμένο στις κλωστές. Κάνει μια δήλωση επικοινωνώντας ποιος είναι ως άτομο και πώς βλέπει τον κόσμο. «Καθένας μας είναι μοναδικός και υπάρχει ένα βαθύτερο νόημα στο να εξελίσσω την εμφάνισή μου από μέρα σε μέρα και από εποχή σε εποχή, καθώς εξερευνώ και διευρύνω τις προσωπικές μου δυνατότητες και την κατανόηση του εαυτού μου», λέει.
Αν και φορά τα πιο εκκεντρικά κομμάτια της μόδας, αισθάνεται συνδεδεμένος με την παραδοσιακή αίγλη θρύλων όπως η Κάθριν Χέπμπορν, η Λι Ράτζβιλ και η Γκλόρια Βάντερμπιλτ, οι οποίες, όπως λέει, «πρόσφεραν μια πολύ προσωπική και αιώνια ευφυΐα στην αίσθηση του στυλ».
Η μοναδική προσέγγιση του Ροθ στη μόδα είναι συναρπαστική και σε αυτό συμφωνούν όλοι, σχεδιαστές, καλλιτεχνικοί διευθυντές οίκων μόδας και συντάκτες των πιο έγκριτων περιοδικών στον κόσμο. Πιστεύει ότι αυτό που εκφράζει στην καθημερινή του ζωή μπορεί να προσφέρει νέες δυνατότητες για τους άλλους, ιδιαίτερα για τα LGBTQ+ άτομα. Κατά την άποψή του, η αυθεντικότητα είναι το κλειδί με το οποίο μπορούμε να εμπνεύσουμε τους άλλους είτε στο κόκκινο χαλί, είτε σε μια παράσταση στο Μπρόντγουεϊ, είτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είτε στον δημόσιο χώρο.
Το ταλέντο του στην avant-garde είναι αξεπέραστο. Η αποδοχή τόνωσε την αυτοπεποίθησή του και αύξησε την όρεξή του για προκλητική αυτοέκφραση. «Μέρος του να μεγαλώνεις είναι να ανησυχείς όλο και λιγότερο για το τι πιστεύουν οι άλλοι ότι πρέπει να είσαι, θέλουν να είσαι, δεν θέλουν να είσαι, και να επιδιώκεις όλο και περισσότερο αυτό που θέλεις εσύ να είσαι», λέει. «Παίρνει πολλά ρίσκα», λέει η Άννα Γουίντουρ. «Λόγω της δουλειάς του στο θέατρο, εκτιμά το ταλέντο και την τέχνη και το πώς φτιάχνονται τα πράγματα».
Ο Τζόρνταν Ροθ έκανε τη μεγάλη ανατροπή στον συντηρητικό, ανδροκρατούμενο χώρο του θεάματος, που αποτελείται ως επί το πλείστον από λευκούς άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας, αμφισβητώντας τους κοινωνικούς κανόνες φύλου με το στυλ του.
Όπως είναι αναμενόμενο, δεν είναι λίγοι οι επικριτές της διαρκούς προβολής και της αγάπης του για τα φώτα της δημοσιότητας. Ωστόσο του δίνουν τα εύσημα ως επιχειρηματία που έχει αποκτά τα έργα που θέλει, είναι γενναιόδωρος με τους καλλιτέχνες που εργάζονται στα θέατρά του, φροντίζει τους επενδυτές και έχει αναθεωρήσει τις πρακτικές εξυπηρέτησης πελατών σε μια βιομηχανία που δεν υιοθετεί εύκολα αλλαγές. Καταφέρνει να πείσει και τους πιο δύσπιστους, με τολμηρά και περίπλοκα εγχειρήματα, όπως το να συνεργαστεί με μια ΜΚΟ και να επεκτείνει σε ένα ιδιωτικό δρομάκι που της ανήκε τη σκηνή του St. James Theatre για να ανεβάσει το «Frozen» της Disney ή το να πείσει ανταγωνιστές του να του «δανείσουν» θέατρα. Όπως λέει ο βετεράνος παραγωγός Ρόι Φέρμαν, «δεν ακολουθεί τους κανόνες που θα ακολουθούσαν οι άλλοι, αλλά δεν είναι τυχαίο που ανεβάζει τις σωστές παραστάσεις. Ξέρει την αγορά, ξέρει τι θέλει, ξέρει τι είναι καλό και τα καταφέρνει».
Ακόμα και τα έργα που επιλέγει αντανακλούν σε έναν βαθμό τον ρόλο του ως ομοφυλόφιλου άνδρα, πατέρα, ενεργού δημοκρατικού πολίτη. Γι' αυτό τον λόγο επέλεξε την αναβίωση του «Falsettos», του μιούζικαλ για τις σχέσεις ενός ομοφυλόφιλου άνδρα με τον εραστή του, την πρώην σύζυγό του και τον γιο τους, την αναβίωση του «Angels», με υπότιτλο «Μια ομοφυλοφιλική φαντασίωση σε εθνικά θέματα» και το «Head Over Heels», μια λεσβιακή ιστορία αγάπης.
Αντίθετα με τον πατέρα του που είναι Ρεπουμπλικανός και έμπιστος φίλος του Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζόρνταν Ροθ είναι Δημοκρατικός. «Είναι ο πατέρας μου και θα είναι πατέρας μου είτε γίνει Πρόεδρος ο Τραμπ είτε όχι», έχει πει. Έχει χρηματοδοτήσει εκδηλώσεις κατά του Τραμπ, ενώ σε πολλά χιουμοριστικά βίντεο τον διακωμωδεί, μιλώντας ακόμα και για το μέγεθος του πέους του.
Ο Oskar Eustis, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του μη κερδοσκοπικού Public Theatre, χαρακτήρισε τη σειρά βίντεο του Ροθ «άγρια» αλλά και «εντελώς εκπληκτική και απολαυστική». «Είναι σχεδόν άνευ προηγουμένου το γεγονός ότι κάποιος στο εμπορικό θέατρο είναι πρόθυμος να ηγηθεί της αλλαγής για κοινωνική δικαιοσύνη», είπε. «Ο Τζόρνταν είναι ένας εντελώς εκκεντρικός και επίσης ένας απίστευτα σοφός άνθρωπος», πρόσθεσε.
Ο Ροθ λέει πως έβλεπε πολύ θέατρο ως παιδί και μέσα από αυτό έμαθε να αποδέχεται τον εαυτό του. «Σε όλη τη ζωή μου, σε διαφορετικά στάδια, τα πράγματα που ένιωθα ότι πήγαιναν στραβά μαζί μου εκτός σκηνής ήταν σωστά στη σκηνή», είπε. «Και αυτός είναι ο λόγος που λέμε ιστορίες. Λέμε ιστορίες για να δείξουμε ποιοι είμαστε. Και ποιοι μπορούμε να είμαστε».
Ζει σε ένα διαμέρισμα με πολύ μελετημένο στυλ και ανακουφιστική μονοχρωμία, με θέα στον ποταμό Hudson, στο West Village, με τον σύζυγό του και τους δυο γιους τους. Η οικογένεια έχει ένα εξοχικό σπίτι στο East Hampton και εκεί ο Ροθ ανακάλυψε ένα νέο πάθος: τους αγγλικούς κήπους. Εργάζεται σε ένα γραφείο στο Σεντ Τζέιμς, το οποίο κάποτε ήταν η έδρα του Ντέιβιντ Μέρικ, του θρυλικού παραγωγού του Μπρόντγουεϊ. Από αυτά τα γραφεία συντονίζει τις παραγωγές του, που θέλει να γίνονται χωρίς αποκλεισμούς, να αναδεικνύουν τα queer ταλέντα και να ανοίγουν το μυαλό των θεατών στη διαφορετικότητα. Ακριβώς για αυτό τον λόγο είναι στα Δ.Σ. των οργανώσεων Broadway Cares/Equity Fights AIDS, Freedom to Marry και The Broadway League.
Το πιο πολύτιμο κόσμημα όλης της συλλογής του είναι η βέρα του και όταν φορά ένα ρούχο λέει μια ιστορία ή εξερευνά μια ιδέα. Είναι συλλέκτης υψηλής ραπτικής και υποστηρίζει πώς το μόνο λάθος σε οτιδήποτε φοράμε είναι να μη νιώθουμε ο εαυτός μας μέσα στο ρούχο μας.
Όταν τον κατηγορούν ότι το ντύσιμό του είναι ανόητο, επιπόλαιο και θηλυπρεπές, απαντά ότι τα σχόλια αυτά αποδεικνύουν τον βαθύ μισογυνισμό, την ομοφοβία και την απέχθεια για τον εαυτό μας που όλοι μαθαίνουμε και από τα οποία υποφέρουμε.
Με πληροφορίες από Variety, Vogue, Christie’s Harpers Bazaar, New York Tomes, WSJ, Interview
