Τα οικονομικά πάθη οξύνουν τα σεξουαλικά πάθη; Σε μια εποχή που κυριαρχoύν το άγχος, η ανεργία, η απόγνωση, ο θυμός, η οργή και το μέλλον είναι αβέβαιο, πόσο ανεπηρέαστη μπορεί να παραμείνει η σεξουαλική συμπεριφορά των νέων, που υφίστανται και το μεγαλύτερο κομμάτι των συνεπειών της κρίσης; Όταν όλα γύρω σου είναι σκοτεινά, μπορεί το σεξ να αποτελέσει τη μόνη παρηγοριά; Μέσα στις ραγδαίες αλλαγές που επέφερε η οικονομική κρίση ανήκουν και οι ερωτικές μας σχέσεις; Όλα αυτά τα ερωτήματα έρχονται να προστεθούν και να σχηματοποιηθούν πάνω στις νέες μορφές επικοινωνίας, όπως είναι τα applications ή τα social media.
Ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι σε περιόδους κρίσεων το σεξ αυξάνεται, γιατί λειτουργεί ως απάντηση στο στρες και την αγωνία της καθημερινότητας. Στη χώρα μας ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες έρευνες του Ανδρολογικού Ινστιτούτου, οι οποίες έδειξαν ότι στις ηλικίες 18-35 οι ερωτικές επιδόσεις αυξήθηκαν κατά 35% σε σχέση με πέρσι και αυτό σε μια περίοδο κατά την οποία η πολιτική κατάσταση ήταν ρευστή και η καθημερινότητα πολύ δύσκολη. Έτσι, παρότι θα περίμενε κανείς ότι η οικονομική δυσπραγία θα λειτουργούσε αρνητικά και η ερωτική επιθυμία θα μειωνόταν, παρατηρήθηκε το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα. Την απάντηση μας έδωσε ο πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, δρ. Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης, ο οποίος επισήμανε ότι «οι νέοι πράγματι αντέδρασαν με αύξηση της ερωτικής τους απόδοσης – είναι αυτό που λέμε "τα έδωσαν όλα". Η φύση του σεξ είναι τέτοια που σε αποσπά από τη σκληρή πραγματικότητα. Για μένα, όμως, το πιο σημαντικό στοιχείο τους τελευταίους μήνες είναι ότι παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στις μεγεθύνσεις πέους, σε σημεία που τα ποσοστά να αγγίζουν αυτά των γυναικών στις αυξητικές στήθους. Αυτό οφείλεται στην κυριαρχία του ναρκισσισμού που ζούμε στις μέρες μας. Μεγάλο πέος σημαίνει ότι είμαι πολύ πιο σέξι. Ταυτόχρονα, είναι αξιοσημείωτο το ότι, παρά την κρίση, οι περισσότεροι νέοι ασχολούνται πάρα πολύ με τον καλλωπισμό. "Θέλω να ζήσω", θα ακούσεις να λένε, με τη λογική "ας ξοδέψω και τα τελευταία μου χρήματα σε αυτό". Αναμφισβήτητα, η σημερινή κοινωνία είναι πολύ εκτεθειμένη στον σωματότυπο. Γυμναστήρια, ωραία σώματα, εικόνες και όλα να οδηγούν στο "θέλω να είμαι ωραίος-α". Μια καταναλωτική μανία που στρέφεται στη συνεχή προσπάθεια που καταβάλλει κάποιος να φαίνεται κούκλος. Βέβαια, όλα αυτά έχουν οδηγήσει στην απώλεια του έρωτα, του υπονοούμενου φλερτ και των βλεμμάτων. Πλέον είναι πολύ πιο γρήγορες οι συναντήσεις και πιο άμεσες οι απαντήσεις. Το γράμμα έχει αντικατασταθεί από το sms».
Ιστορικά έχει αποδειχθεί ότι σε περιόδους κρίσεων το σεξ αυξάνεται, γιατί λειτουργεί ως απάντηση στο στρες και την αγωνία της καθημερινότητας. Στη χώρα μας ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες έρευνες του Ανδρολογικού Ινστιτούτου, οι οποίες έδειξαν ότι στις ηλικίες 18-35 οι ερωτικές επιδόσεις αυξήθηκαν κατά 35% σε σχέση με πέρσι και αυτό σε μια περίοδο κατά την οποία η πολιτική κατάσταση ήταν ρευστή και η καθημερινότητα πολύ δύσκολη.
«Σήμερα το σεξ είναι εύκολο, το βρίσκεις παντού» θα μου πει η 19χρονη Άννα Φ. και θα συνεχίσει λέγοντας ότι «υπάρχουν εφαρμογές όπως το Τinder ή άλλες, που λειτουργούν σαν μία "σύγχρονη πουτάνα", χωρίς καν να χρειάζεται να πληρώσεις. Ο έρωτας απαιτεί χρόνο, προσπάθεια και χρήματα. Γιατί να επενδύσεις σε κάτι που δεν ξέρεις πώς θα εξελιχθεί, αφού όλες οι σχέσεις εξαρτώνται κατά πολύ από το σεξ; Μόλις επέλθει ο σεξουαλικός κορεσμός, ο ενθουσιασμός παύει και η συνήθεια έρχεται να τα γκρεμίσει όλα».
Προκειμένου να διαφωτίσουμε περισσότερο το περιεχόμενο του τρίπτυχου «σεξ-κρίση-νέοι» θέσαμε μερικές ερωτήσεις στη σεξολόγο Σμαρούλα Κυριαζίδη.
— Πιστεύετε ότι η οικονομική κρίση άλλαξε τις ερωτικές σχέσεις;
Πράγματι, η οικονομική κρίση έχει επιφέρει αλλαγές σε πολλές πτυχές της ζωής μας, από τα πιο απλά μέχρι πιο περίπλοκα ζητήματα. Για παράδειγμα, έχει αλλάξει ο τρόπος που διασκεδάζουμε και ο τρόπος που μετακινούμαστε. Ταυτόχρονα, όμως, παρατηρούνται σημαντικές αλλαγές στις διαπροσωπικές σχέσεις, από τον τρόπο επικοινωνίας με τους γύρω μας μέχρι την επιλογή των ερωτικών συντρόφων. Η οικονομική κρίση έχει αυξήσει το άγχος και την ανασφάλεια, οδηγώντας σε παθητικοεπιθετικές συμπεριφορές, οι οποίες έχουν αντίκτυπο τόσο στις συναισθηματικές σχέσεις όσο και στις σεξουαλικές.
— Σήμερα τι ρόλο παίζει το σεξ στη ζωή μας και τι μετατοπίσεις διακρίνετε από την προ κρίσης εποχή;
Στην εποχή της οικονομικής κρίσης η σεξουαλική συμπεριφορά μπαίνει στο μικροσκόπιο, και μάλιστα περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Πλέον εξετάζεται σχολαστικά πώς λειτουργεί και αποδίδει σεξουαλικά το άτομο αλλά και τι αντικατοπτρίζει ο τρόπος που κάνει σεξ. Στο σημείο αυτό οι γνώμες διίστανται. Από τη μια επικρατεί η άποψη ότι παρατηρείται αύξηση στο ποσοστό των σεξουαλικών δυσλειτουργιών σε σχέση με την προ κρίσης εποχή (πρόωρη εκσπερμάτιση, στυτική δυσλειτουργία και μείωση της ερωτικής επιθυμίας), που οφείλεται στο παρατεταμένο γενικευμένο άγχος που επικρατεί σχετικά με την καθημερινή επιβίωση. Είναι αλήθεια ότι το άτομο βλέπει το κρεβάτι ως ένα επιπλέον πεδίο όπου πρέπει να επιδείξει τις ικανότητές του και να περάσει το «τεστ» με επιτυχία. Από την άλλη, υπάρχει η άποψη ότι το άτομο χρησιμοποιεί το σεξ και τη σεξουαλική πράξη γενικότερα ως μία διαδικασία εκτόνωσης του στρες της καθημερινότητας.
— Θεωρείτε ότι οι νέοι έχουν επηρεαστεί από την κρίση στις ερωτικές τους σχέσεις; Τα social media έχουν βοηθήσει στο να κυριαρχεί το εφήμερο σεξ ή και το σεξ της μιας βραδιάς;
Οι νέοι αποτελούν ίσως τη μερίδα του πληθυσμού που έχει πληγεί περισσότερο από την οικονομική κρίση, ιδίως ψυχολογικά. Όνειρα, στόχοι, φιλοδοξίες, έχουν μπει στο περιθώριο, αφού η παρούσα κατάσταση δεν τα ευνοεί. Και αυτό από μόνο του προκαλεί θυμό στους νέους, δικαιολογημένο, ο οποίος μπορεί να φτάσει και στα επίπεδα οργής. Βέβαια, μπορεί και να τους καθηλώσει. Όλα αυτά διαφαίνονται στον τρόπο που επιλέγουν να επικοινωνούν με το άτομο που τους ενδιαφέρει, συναισθηματικά και σεξουαλικά. Τα social media έχουν αντικαταστήσει την παλαιότερη συνήθεια «πάμε για έναν καφέ να τα πούμε και να γνωριστούμε», αφού μπορείς, μπαίνοντας απλώς στο chat, στο viber ή στο messenger, να στείλεις όλα τα νέα της ημέρας, φωτογραφίες και ηχητικά μηνύματα. Από την άλλη, το twitter προσφέρεται για να περάσεις οργή ή πόνο για τα καθημερινά ή μη ζητήματα, πάντα με τρόπο σαρκαστικό, ενώ το instagram αποτελεί το καλύτερο διαδικτυακό «γήπεδο» για να περάσεις τη ζωή που ζεις, με λίγο μυστήριο, φαντασία αλλά και επιθυμία για εκείνη τη ζωή που θα ήθελες να ζεις. Το snapchat, όμως, αποτελεί το «cyberfaculty», όπου ύπουλα μπορείς να στείλεις και «απαγορευμένο υλικό» για «cyberfuckully» κι έτσι να ερεθίσεις, να ξεσηκώσεις και, τέλος, με λίγη τύχη, να σεξαλώσεις. Για να είμαι ειλικρινής, με τόσα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ποιος χρειάζεται το σεξ; Αρκεί ένα log in και ένα log out.
— Σε τι μπορεί να μας βοηθήσει το σεξ σήμερα;
Το σεξ αποτελεί ένα εργαλείο στα χέρια του καθενός από εμάς και η χρήση του εξαρτάται αποκλειστικά από το πώς το βλέπουμε. Οι απόψεις είναι τόσο πολλές και διαφορετικές, όπως όλοι εμείς. Το σεξ μπορεί να είναι από μια διαδικασία εκτόνωσης της καθημερινής έντασης μέχρι μια βαθιά συναισθηματική ένωση και μοίρασμα. Τα δύο σώματα γίνονται ένα, πρακτικά και συμβολικά, αποτελώντας έτσι την κοντινότερη επαφή όλων. Σε μια εποχή που όλα είναι ρευστά και αβέβαια, μια τέτοιου είδους επαφή, καθόλου επιφανειακή, αλλά, αντίθετα, βαθιά ουσιαστική και συναισθηματική, μπορεί να προσφέρει πολλά. Το θέμα που τίθεται εύλογα εδώ είναι το κατά πόσο ο καθένας από μας είναι έτοιμος να αντέξει μια τέτοιου είδους επαφή, αφού όλα πλέον στη ζωή μας είναι fast and furious.
— Από την καθημερινή επαφή που έχετε με νέους, τι περιεχόμενο έχουν οι ιστορίες που ακούτε περισσότερο;
Οι ιστορίες ποικίλλουν και τις προστατεύει το απόρρητο θεραπευτή-θεραπευόμενου. Ορισμένα ζητήματα που τίθενται περιλαμβάνουν τη διάρκεια των σεξουαλικών επαφών και τυχόν δυσλειτουργίες (όπως η πρόωρη εκσπερμάτιση), συναισθηματικές εμπλοκές με τους ερωτικούς συντρόφους ή απλό άγχος για την καθημερινότητα. Οι ιστορίες είναι ειλικρινείς και ως τέτοιες αντιμετωπίζονται και μέσω αυτών ο θεραπευόμενος γνωρίζει τον εαυτό του, τη σεξουαλικότητά του και την έκφρασή της, την ερωτική συμπεριφορά του και τη δυνατότητα να προσφέρει ικανοποίηση στον εκάστοτε σύντροφο.
—Με ποιον προτιμά να κάνει σεξ ο νέος της κρίσης; Επιλέγει το σεξ με τον σύντροφό του, με τον οποίο βιώνει την κρίση, ή προτιμά να την ξεχνά προσωρινά συνουσιαζόμενος με άλλους, που δεν του τη θυμίζουν;
Ο Έλληνας της κρίσης προτιμά, συνήθως, να κάνει σεξ, όπως επιλέγει να επικοινωνεί, δηλαδή, επιφανειακά (βλέπε social media) – εννοώ ότι επιλέγει επιφανειακές σχέσεις και συντρόφους. Άτομα που ίσως τα δει μία και μοναδική φορά, πιο συγκεκριμένα το βράδυ, ξημερώματα, και το άλλο πρωί όλα θα είναι μια ωραία εμπειρία ή μια μακρινή ανάμνηση. Νομίζει πως έτσι δεν δένεται, δεν δίνεται – δεν έχει, άλλωστε, τον χρόνο να το κάνει, ούτε και την ψυχική διάθεση. Και εκεί είναι η μεγάλη παγίδα. Τα one night stands ενισχύουν το άγχος επίδοσης και απόδοσης. Το άτομο πρέπει σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα να συνδεθεί (έστω σεξουαλικά) και αμέσως να αποσυνδεθεί από το άλλο άτομο. Και εκεί συνήθως είναι που το χάνει. Το καλό σεξ θέλει οικειότητα. Την οποία σαφώς δεν αποκτάς στη διαδρομή μετά από 6 vodka redbull, μέχρι να βρεθείς στο σπίτι της άλλης. Η σεξουαλική ζωή των Ελληνίδων παρουσιάζει ισάξιο ενδιαφέρον. Οι γυναίκες από τη φύση τους αναζητούν ασφάλεια, φροντίδα, προστασία. Φανταστείτε, λοιπόν, πόσο έρχεται αυτό σε συνάφεια με την οικονομική ασφάλεια που μπορεί να τους προσφέρει μια κατάσταση ή ένας συγκεκριμένος σύντροφος. Αυτό ίσως δικαιολογεί και τις αναζητήσεις τους. Ψάχνουν δυναμικούς, οικονομικά ισχυρούς άντρες, που να μπορούν να στηριχτούν πάνω τους.
